ΕΙΝΑΙ Η ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΠΙΑ ΞΕΠΕΡΑΣΜΕΝΗ;

Πολλές εταιρείες προσπαθούν να προσελκύσουν τους εργαζόμενούς τους πίσω στο γραφείο, στην διά ζώσης εργασία, προσπαθώντας να αναβιώσουν αυτό που πριν την πανδημία ήταν γνωστό σαν κουλτούρα του γραφείου.

Προ πανδημίας, ο κόσμος του γραφείου συχνά χαρακτηρίζονταν από fancy παροχές που έκαναν μια εταιρεία να ξεχωρίζει και να φαίνεται cool. Και όμως. Αυτή η κουλτούρα του γραφείου έχει χάσει την αίγλη της, κυρίως για τη νεότερη γενιά εργαζομένων.

Πριν το 2020, ήταν σύνηθες και ήταν περιβεβλημένο με την αίγλη της cool εργασιακής κουλτούρας. Εταιρείες –συνήθως πολυεθνικές– εξασφάλιζαν στους εργαζόμενούς τους χώρους για να χαλαρώνουν, να γυμνάζονται, ακόμη και για να παίρνουν έναν υπνάκο, τα γνωστά nap rooms, ή οργάνωναν διήμερα σε πολυτελή retreat για να ενισχύσουν τους δεσμούς και την ευεξία της ομάδας τους. Ήταν πολλές οι εταιρείες που ξεχώριζαν για αυτήν ακριβώς την κουλτούρα γραφείου, την οποία διακήρυτταν και προωθούσαν. Κάποιες κυριολεκτικά ορίζονταν από αυτήν και κέρδιζαν τη θέση τους στις λίστες με τους καλύτερους χώρους εργασίας.

Αν και ο κόσμος της εργασίας είναι πολύ διαφορετικός από αυτόν που ήταν μερικά χρόνια πριν, πολλές είναι οι εταιρείες που επιμένουν να αναπαράγουν την κουλτούρα του γραφείου που είχαν αφήσει πριν την πανδημία. Στην προσπάθειά τους να κάνουν τους χώρους δουλειάς και πάλι ελκυστικούς για τους εργαζομένους τους, επανασχεδιάζουν τα γραφεία τους, οι εργαζόμενοι όμως φαίνεται να μην πείθονται. Οι περισσότεροι εργαζόμενοι δεν νοιάζονται πια για τις παροχές στο γραφείο, όπως το φαγητό ή το γυμναστήριο, και αυτό που θέλουν είναι ευέλικτα ωράρια, αξιοπρεπείς μισθούς και μη τοξικές εργασιακές σχέσεις.

Το τέλος της κουλτούρας του γραφείου

Η αλλαγή προτεραιοτήτων που φάνηκε ξεκάθαρα μετά την πανδημία και οδήγησε πρώτα στην «μεγάλη παραίτηση» και μετά στην «σιωπηλή παραίτηση» φαίνεται πως ήρθε για να μείνει, κάνοντας την κουλτούρα του γραφείου να μοιάζει πια ξεπερασμένη. Η ευελιξία και η αυτονομία την οποία βιώσαν για πρώτη φορά οι εργαζόμενοι στην πανδημία, τους έκαναν να καταλάβουν πώς είναι η ζωή όταν σχεδιάζεις και έχεις τον έλεγχο της ημέρας σου εσύ ο ίδιος. Τώρα πια για τους εργαζόμενους που βίωσαν αυτό το επίπεδο ισορροπίας επαγγελματικής και προσωπικής ζωής είναι αδύνατον να μπορέσουν να γυρίσουν πίσω.

iStock

Η επικεφαλής ανθρώπινου δυναμικού της real estate εταιρείας CBRE, Georgina Fraser, μιλώντας στο BBC ανέφερε σχετικά: «Μετά την πανδημία οι εργαζόμενοι πια λένε ανοιχτά τι θέλουν και τι χρειάζονται όχι μόνο όσον αφορά την κουλτούρα του γραφείου αλλά και τη ζωή τους γενικότερα. Οι εργαζόμενοι πια δεν φοβούνται να δείξουν ότι δεν είναι μόνο παραγωγικές μηχανές αλλά άνθρωποι ολοκληρωμένοι που έχουν προσωπική ζωή και χρειάζονται ελεύθερο χρόνο. Δηλώνουν με τόλμη πως θέλουν να έχουν έλεγχο στο πού βρίσκονται τις περισσότερες ώρες τη μέρα τους, διεκδικούν την υποστήριξη που χρειάζονται από τους εργοδότες τους και αξιοποιούν τις δυνατότητες που τους δίνει η εξ αποστάσεως πρόσβαση στην εργασία τους με τρόπο που εξυπηρετεί τους ίδιους για να βελτιώσουν την καθημερινότητα τους».

Η κουλτούρα του γραφείου και η νέα εποχή της εργασίας

Η ιδέα της κουλτούρας του γραφείου –extra παροχές και bonding– δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε ένα μοντέλο τηλεργασίας. Η κουλτούρα του γραφείου είναι μια ιδέα που προωθεί την αίσθηση της κοινότητας, της ανάπτυξης δεσμών και της επιχείρησης σαν «οικογένειας», μιας ιδέας και φράσης που προ πανδημίας χρησιμοποιούνταν συχνά για να απαιτήσει «θυσίες» από τους εργαζόμενους μιας εταιρείας. Συνεπώς, στην εξ αποστάσεως εργασία, ή ακόμη και σε ένα μοντέλο υβριδικής εργασίας δεν μπορεί να λειτουργήσει.

«Τώρα πια που η εργασία δεν λειτουργεί σαν ένας τόπος συνεύρεσης μιας κοινότητας ανθρώπων, είναι μεγάλη πρόκληση για τις εταιρείες να επαναπροσδιορίζουν την κουλτούρα του γραφείου αλλά και τη ζωή εκεί», αναφέρει ο Lewis Beck, επικεφαλής για τους χώρους εργασίας της CBRE στην Ευρώπη. Η κουλτούρα του γραφείου και όλες οι παροχές που κάποτε μπορούσαν να ενθουσιάσουν και να δώσουν κίνητρα στους εργαζομένους, τώρα πια δεν ασκούν την ίδια γοητεία επάνω τους, αν σκεφτεί κανείς πως τα γραφεία πια δεν είναι γεμάτα και συχνά στον χώρο του γραφείου πηγαίνει ένας στους τρεις.

Άλλωστε, οι εργαζόμενοι που πηγαίνουν στο γραφείο είτε γιατί οι ίδιοι το επιλέγουν είτε γιατί η φύση της δουλειά τους το απαιτεί, δεν αναζητούν πολλά από τα προνόμια που είχε η κουλτούρα του γραφείου πριν την πανδημία. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους νεότερους εργαζόμενους, την Gen Z, που είναι μια γενιά που αντιμετωπίζει τη δουλειά με διαφορετικό τρόπο από τις προηγούμενες: αυτό που τη χαρακτηρίζει είναι πως δεν ζει για να δουλεύει, αλλά δουλεύει για να ζει.

iStock

Πως ορίζει την κουλτούρα του γραφείου η Gen Z

Με ακτιβιστική διάθεση και εξαιρετικά ευαισθητοποιημένη σε κοινωνικά ζητήματα όπως είναι τα ζητήματα των διακρίσεων, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της προστασίας του περιβάλλοντος, αυτό που ζητά από το γραφείο της η Gen Z δεν είναι γυμναστήρια, τραπέζια του πινγκ πονγκ και nap rooms, αλλά gender neutral τουαλέτες, υγιεινά σνακ στον αυτόματο πωλητή και περισσότερες ευκαιρίες για τους εργαζόμενους να δημιουργήσουν την αίσθηση της κοινότητας εκτός γραφείου, όπως για παράδειγμα να τρέξουν μαζί στον ημιμαραθώνιο.

«Οι προσδοκίες που έχει η Gen Z ακόμη και από τις παροχές του γραφείου δεν έχουν να κάνουν με την ίδια την δουλειά όπως θα ίσχυε παλαιότερα. Άλλωστε, πολλοί από αυτούς τους εργαζόμενους για τους οποίους μιλάμε δεν βίωσαν καν τι ίσχυε παλαιότερα. Κάποιοι από αυτούς προσλήφθηκαν μέσα στην πανδημία, έχουν ακούσει αλλά δεν βίωσαν ποτέ τις fun δραστηριότητες στο γραφείο, ενώ αν κανείς μιλήσει μαζί τους θα διαπιστώσει πως δεν τις βρίσκουν καθόλου δελεαστικές. Αντ' αυτού, προτιμούν έναν καλό μισθό, ασφάλιση και ευελιξία στις άδειες. «Κάθε εργαζόμενος χρειάζεται διαλείμματα και δημιουργεί δεσμούς με τον δικό του τρόπο. Σε μια εποχή κρίσης και οικονομικής δυσκολίας, το να θεωρούνται παροχές τα τραπέζια του πινγκ πονγκ είναι εντελώς ξεπερασμένο. Οι εργαζόμενοι χρειάζονται κάτι χειροπιαστό όπως είναι μια αύξηση, ή σταθερότητα και ασφάλεια στην δουλειά τους όταν οι απολύσεις είναι καθημερινό φαινόμενο. Αυτό είναι που κάνει την cool κουλτούρα γραφείου τόσο ξεπερασμένη για τη νέα γενιά και τον ρεαλισμό της», εξηγεί η Georgina Fraser.

Βεβαίως, τα τραπέζια του πινγκ πονγκ και τα nap rooms δεν είναι καθόλου κακή ιδέα, αν παράλληλα συνδυαστούν με χειροπιαστές παροχές όπως μισθούς, ασφάλεια, ευελιξία και ισορροπία στην επαγγελματική και προσωπική ζωή. Αν όχι, οι εταιρείες θα χάσουν ταλαντούχο ανθρώπινο δυναμικό. Οι εργαζόμενοι πια λένε χωρίς φόβο αυτό που θέλουν και αν οι εργοδότες τους δεν ακούσουν τις ανάγκες, δεν θα μπορέσουν να έχουν ικανοποιημένους και παραγωγικούς εργαζόμενους. Ναι, η κουλτούρα του γραφείου μπορεί να είναι cool, αλλά στις μέρες μας η επιβίωση είναι αυτή που έχει προτεραιότητα.