ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΟΥ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΟΛΟΣ ΚΙ ΕΣΥ ΘΕΑΤΗΣ…

Υπάρχουν επαγγέλματα τα οποία σε αναγκάζουν να είσαι θεατής σε μια ατέρμονη παρέλαση αγαθών που δεν θα μπορούσαν ποτέ να γίνουν δικά σου. Και άνθρωποι που τα ασκούν με αξιοπρέπεια και ευσυνειδησία.

Παλιά είχα στο νου μου τα κορίτσια της φωτοσύνθεσης στις εφημερίδες. Περνούσαν από μπροστά τους οι ειδήσεις της ημέρας, αλλά αυτά τα κορίτσια ήταν αδύνατο να μετάσχουν στο ειδησεογραφικό πάρε δώσε του κόσμου, ακόμη και να το ήθελαν. Έμοιαζαν αμέτοχα. Σαν τα περίπτερα στην κίνηση του δρόμου, που λέει ο Νίκος Καρούζος.

Έπρεπε να γράψουν γρήγορα στο κομπιούτερ τα κείμενα των δημοσιογράφων. Δεν είχαν χρόνο να σκεφτούν τις ειδήσεις, τα σχόλια και τις αναλύσεις, να διεισδύσουν, να αξιολογήσουν, να σχολιάσουν τα συμβάντα με τις διπλανές.

Τα συμπαθούσα τα κορίτσια της φωτοσύνθεσης, όπως και τους διορθωτές/επιμελητές κειμένων. Για άλλο λόγο: Ετούτοι μετέχουν με τον τρόπο τους στην όλη διαδικασία. Εγγράμματοι οι περισσότεροι, υπομένουν στωικά του κόσμου την αγραμματοσύνη (βρίθουν λαθών τα δημοσιογραφικά κείμενα) και φέρνουν στα ίσα τους τις ανορθογραφίες, τον ασύντακτο λόγο κ.λπ.

Μα προπάντων σκέφτομαι τα κορίτσια των σούπερ μάρκετ. Που περνάνε από μπροστά τους του κόσμου τα καλά, κι εκείνα είναι ζήτημα με το γλίσχρο μεροκάματο που παίρνουν αν μπορούν να αποκτήσουν τα περισσότερα από αυτά τα αγαθά.

Άσε που βλέπουν κάθε μέρα την υπερβολή στις αγορές, την ξιπασιά ορισμένων πελατών και δεν μπορούν να εκφράσουν εκείνη τη στιγμή αυτά που σκέφτονται για την καταναλωτική μανία και τα συναφή.

Δεν νιώθω οίκτο όταν βρίσκομαι μπροστά τους στο γκισέ. Ίσα ίσα. Εκτιμώ την αξιοπρέπεια και τον επαγγελματισμό τους και ξέρω –ή μάλλον πιθανολογώ– ότι ο ρόλος του ιδιότυπου θεατή στη δουλειά τους ενισχύει μια δημιουργική εσωτερική διεργασία. Τα ατσαλώνει πλουταίνοντας τον μέσα κόσμο τους.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Οφείλω να πω ότι μια φορά έγινα έξαλλος. Όχι με τα κορίτσια αυτά. Αλλά με μια κυρία, ονομαστή φεμινίστρια, ακτιβίστρια και συγγραφέα. Ρωτήθηκε, λοιπόν, πώς τα βγάζει πέρα οικονομικά, μιας και τα έσοδα από τα βιβλία συχνά δεν επαρκούν.

Η απάντησή της άμεση: «Εκδίδομαι. Σιγά που θα πάω να δουλέψω σε σούπερ μάρκετ για να βγάζω τα προς τα ζην». Έμεινα ενεός. Ήταν ό,τι πιο χυδαίο έχω ακούσει στη ζωή μου από άνθρωπο που διατείνεται ότι έχει άλλη οπτική για τα ανθρώπινα.

Επρόκειτο για ντοκιμαντέρ του BBC που, αν δεν απατώμαι, είχα δει στην δημόσια τηλεόραση πριν από κάνα χρόνο. Κράτησα σημειώσεις (όνομα, χώρα, συντελεστές κ.λπ.), αλλά κάπου χάθηκε το χαρτί και αδυνατώ να το βρω μέσα στο χάος του αρχείου μου.

Τέλος πάντων, περίπου στην ίδια μοίρα με τα κορίτσια του σούπερ μάρκετ βρίσκονται κι άλλοι εργαζόμενοι. Εκείνοι φέρ’ ειπείν που εργάζονται στα λιμάνια, στα αεροδρόμια και στα διόδια του μεγαλόδρομου. Που λαχταράει η ψυχή τους για ταξίδια, αλλά βρίσκονται βιδωμένοι στο πόστο τους, ζώντας την αέναη μετακίνηση φαντασιακά ή στον μικρό χρόνο των διακοπών.

Οι εργάτες σε εργοστάσια παραγωγής ακριβών αντικειμένων (αυτοκίνητα, ρολόγια κ.λπ.). Που ξέρουν ότι ποτέ δεν θα αποκτήσουν τίποτε από αυτά. Όπως και οι πωλητές σε απλησίαστα λόγω τιμών καταστήματα ρούχων, χρυσαφικών κ.λπ.

Υπάρχουν κι άλλοι με ρόλο ιδιότυπου θεατή ή αμέτοχου, όπως τον προσδιορίσαμε. Αλλά τι να πουν  κι εκείνοι που τα βγάζουν δύσκολα πέρα παρότι εργάζονται σκληρά, και βλέπουν τον πλούτο συγκεντρωμένο στα χέρια λίγων, σε παγκόσμια κλίμακα…

Όμως ήδη μπήκαμε σε άλλες θάλασσες. Κάποια άλλη φορά θα βουτήξουμε στα νερά τους…