4 ΜΥΘΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΚΥΛΩΝ
Μπορεί να συντροφεύουν τον άνθρωπο χιλιάδες χρόνια, να είναι ο καλύτερος φίλος του, αλλά υπάρχουν μύθοι που συνεχίζουμε να πιστεύουμε σχετικά με την εκπαίδευση των σκύλων.
Τα ζώα συντροφιάς δεν είναι παιχνίδι. Είναι συγκάτοικοι για μια ζωή και ως τέτοιους οφείλουμε να τα αντιμετωπίζουμε. Οι πόλεις, οι δρόμοι, τα αυτοκίνητα, τα διαμερίσματα δεν είναι ο φυσικός τους χώρος. Χρειάζεται, λοιπόν, τα κατοικίδια να προσαρμοστούν σε ένα μάλλον εχθρικό για αυτά περιβάλλον, κάτι που απαιτεί από μέρους μας χρόνο, υπομονή και πάνω απ’ όλα ενσυναίσθηση.
Η διαδικασία εκπαίδευσης σκύλων (και δική μας, εν τέλει, ώστε να συνυπάρχουμε μαζί τους) έχει αλλάξει αρκετά στο πέρασμα του χρόνου. Ωστόσο, πολλοί είναι οι μύθοι που εξακολουθούν να διαιωνίζονται γύρω από αυτήν.
Μύθος #1: Εκπαίδευση σκύλου σημαίνει φωνές και τιμωρία
Το «όπου δεν πίπτει λόγος, πίπτει ράβδος» θεωρείται από πολλούς ένας αποτελεσματικός τρόπος εκπαίδευσης και διαχείρισης ενός σκύλου.
«Αν και τα πράγματα έχουν αλλάξει, οι φωνές και η τιμωρία δεσπόζουν ακόμη στην “εργαλειοθήκη” σημαντικού ποσοστού Ελλήνων εκπαιδευτών σκύλων. Οι άνθρωποι αυτοί σαφώς και φέρουν ευθύνη για τη διαιώνιση αυτής της αναχρονιστικής εκπαιδευτικής οπτικής και πρακτικής», εξηγεί ο Νίκος Τσιάμης, εκπαιδευτής σκύλων.
Όπως εξηγεί ο ειδικός, «η σύγχρονη πραγματικότητα ορίζει ότι εκπαίδευση σημαίνει αποδοχή, στρατηγική, ευφυΐα, ενσυναίσθηση, υποστήριξη, καθοδήγηση. Η σύγχρονη εκδοχή της αφορά στην καλλιέργεια των ικανοτήτων μείζονος σημασίας ενός σκύλου-πολίτη (π.χ. αυτοπεποίθηση, συγκέντρωση, προσαρμοστικότητα και ηρεμία), για την ομαλότερη διαβίωση στην πόλη. Και όλο αυτό μέσα από ευχάριστες διαδικασίες, εν είδει παιχνιδιού. Τότε είναι δυνατή η ποιοτική καταγραφή πληροφοριών. Τότε ένας σκύλος είναι σε θέση να μάθει. Συνεπώς, όταν λέμε εκπαίδευση σκύλου, εννοούμε την καλλιέργεια και την ωρίμανση της ιδιοσυγκρασίας ενός σκύλου».
Μύθος #2: Μέσω της εκπαίδευσης θα αλλάξουμε τη συμπεριφορά του σκύλου μας
Νομίζω πώς αυτή είναι μια από τις μεγαλύτερες παρανοήσεις όσον αφορά την εκπαίδευση σκύλων. Θεωρούμε δηλαδή ότι θα μεταμορφώσουμε το ζωάκι μας σε ρομπότ που θα εκτελεί εντολές.
«Μέσω της εκπαίδευσης στοχεύουμε να αλλάξουμε πρώτα τη δική μας συμπεριφορά. Να καλλιεργήσουμε τη φρόνηση (την ψύχραιμη εξέταση των δεδομένων), την πραότητα (να υπομείνουμε τις δυσκολίες), τη γενναιοδωρία (να προσπαθούμε διαρκώς και από καρδιάς για τον σκύλο μας), την μεγαλοψυχία (να διατηρούμε νηφαλιότητα σε κάθε περίσταση διαδραστικότητας με αυτόν)», λέει ο Νίκος.
«Έπειτα, η εκπαιδευτική διαδικασία αφορά και στον σκύλο μας. Ένας σκύλος μαθαίνει να ζει, να επιλέγει μέσα από ένα διαρκές φιλτράρισμα των συνεπειών των πράξεών του. Η δουλειά μας είναι να ορίσουμε τις συνέπειες των πράξεων, που στην επανάληψη τους θα καλλιεργήσουν τις πτυχές της σκυλίσιας ιδιοσυγκρασίας, που θα βοηθήσουν τον σκύλο μας να ωριμάσει και να μπορεί να συνεργαστεί με το ανθρώπινο περιβάλλον. Αυτή είναι μια διαδικασία που δεν σταματά ποτέ. Ένας σκύλος μαθαίνει κάτι κάθε στιγμή. Συμπέρασμα; Εκπαιδεύουμε τους ανθρώπους να εκπαιδεύουν τους σκύλους τους».
Μύθος #3: Τα μεγάλα σε ηλικία σκυλιά δεν εκπαιδεύονται
«Αυτός είναι ένας ακόμη μύθος. Βέβαια, όπως κάθε μύθος, κλείνει μέσα του ψήγματα αλήθειας. Στην περίπτωση αυτή, ένας σκύλος π.χ. εννιά ετών που δεν έχει μάθει να αγαπάει τη μάθηση είναι αρχικά λιγότερο δεκτικός στις μεταβολές και στις εκπαιδευτικές προκλήσεις. Ίσως με μια πρώτη ματιά ένας τέτοιος σκύλος δείχνει να έχει πάρει τις αποφάσεις του αναφορικά με τη στάση που επιθυμεί να τηρεί στη ζωή του. Όμως αυτό αλλάζει. Αρκεί οι κηδεμόνες του να πιστέψουν στις αλλαγές που θα άξιζε να δουν στον σκύλο τους. Έτσι, με τη μέθοδο ενθάρρυνσης και ενδυνάμωσης των κινήτρων του, ο σκύλος τους θα βγάλει την καλύτερη εκδοχή του εαυτού του. Εμείς οι άνθρωποι καλούμαστε να του δείξουμε τον τρόπο. Βλέπετε, το νευρικό σύστημα των σκύλων είναι αρκούντως εύπλαστο. Υπάρχει τρόπος, υπάρχει ελπίδα και για έναν μεγάλο ηλικιακά σκυλο».
Μύθος #4: Δεν χρειάζονται όλα τα σκυλιά των πόλεων εκπαίδευση
«Η ζωή σε μία πόλη είναι απαιτητική και γεμάτη προκλήσεις. Κάθε σκύλος αξίζει να προετοιμαστεί κατάλληλα, ώστε να λαμβάνει πιο ώριμες, πιο συγκροτημένες, πιο φιλικές και πιο ήρεμες αποφάσεις. Καλούμαστε ουσιαστικά να δείξουμε στους κηδεμόνες των σκύλων-πολιτών πώς να επικοινωνούν ευγενικά με τον σκύλο τους, πώς να σέβονται την αυτοτέλεια και την αυθυπαρξία του, πώς να τον δυναμώσουν ιδιοσυγκρασιακά. Έτσι, θα μάθει να εμπιστεύεται τους ανθρώπους και τους σκύλους που θα συναντήσει. Κάθε κηδεμόνας είναι καλό να καταρτιστεί, για να ζήσει συντροφικά και αρμονικά με τον σκύλο του», καταλήγει ο Νίκος.