«ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΜΑΣ ΠΕΡΝΟΥΝ ΜΙΑ ΕΠΙΔΗΜΙΑ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ»

H Sofia Sanchez de Betak έχει κάθε λόγο να θεωρεί τον εαυτό της influencer. Και χρησιμοποιεί την όποια επιρροή της για να εστιάσει στη σημασία που πρέπει να δοθεί στην ψυχική υγεία παγκοσμίως.

Ποια είναι η Sofia Sanchez de Betak και γιατί την απασχολεί η ψυχική υγεία του πλανήτη; Είναι πολύ πιθανό να μην έχεις ακούσει ποτέ το όνομα της, ούτε το χαϊδευτικό Chufy, με το οποίο υπογράφει από τον λογαριασμό της στο Instagram μέχρι τη φίρμα ρούχων που έχει δημιουργήσει. Εγώ τυχαίνει να τη γνωρίζω γιατί δούλευα πολλά χρόνια σε γυναικεία περιοδικά και ήταν από τους συνήθεις «θαμώνες» στις σελίδες τίτλων μόδας του εξωτερικού – πριν ακόμα ο όρος influencer εμφανιστεί στο προσκήνιο.

Μάλιστα, το 2016 μου έδωσε συνέντευξη μέσω email για το περιοδικό ΓΥΝΑΙΚΑ, με αφορμή μια σειρά υπερπολυτελείς –και πανάκριβες βαλίτσες– που είχε ντύσει εσωτερικά με χάρτες από τέσσερα μέρη της Ελλάδας.

«Κάποια στιγμή είχαμε νοικιάσει με τον άντρα μου ένα ιστιοφόρο και κάναμε κρουαζιέρα στα νησιά», μου είχε γράψει τότε η αργεντινής καταγωγής art director και σύμβουλος μόδας. «Ερωτεύτηκα την Πάτμο και την ελληνική νοοτροπία, γι’ αυτό διάλεξα την Ελλάδα για το συγκεκριμένο project». Ο άντρας της, Alex de Betak, στήνει τις επιδείξεις μεγάλων οίκων μόδας ανά τον κόσμο.

H Sofia Sanchez de Betak με τις βαλίτσες που έντυσε εσωτερικά με ελληνικούς χάρτες φιλοτεχνημένους από την ίδια, το 2016. Business Wire / AP Photo

Η Sofia Sanchez de Betak έχει 540 χιλιάδες ακόλουθους στο Instagram και όλα όσα ζηλεύει ο κόσμος σε μια γνήσια influencer. Αν σκρολάρεις το feed της, νομίζεις ότι τα έχει όλα. Αλλά δεν είναι έτσι. Το διευκρίνισε η ίδια με μια λιτή ανάρτηση, με λευκά γράμματα σε μαύρο φόντο, χωρίς φίλτρα και φιοριτούρες. Σε αυτό αναφέρεται σε πολύ προσωπικά θέματα, από τον κίνδυνο να γεννήσει ένα μωρό με πρόβλημα υγείας, μέχρι την πρόσφατη αυτοκτονία του θετού της γιου.

Το συγκεκριμένο post είναι αυτό που –αν θέλαμε να χρησιμοποιήσουμε κλισέ– θα λέγαμε κατάθεση ψυχής. Ένα εξομολογητικό μανιφέστο που μιλάει για τα κακώς κείμενα της εποχής μας και εστιάζει στην «πανδημία ψυχικής υγείας» που πλήττει τον πλανήτη.

«Πού είναι οι δημόσιες πολιτικές με στόχο να βελτιώσουμε τη σωματική, ψυχική και πνευματική μας υγεία;» αναρωτιέται σε κάποιο σημείο. Για να καταλήξει σε μια προτροπή: «Ας σταματήσουμε να δημιουργούμε κίβδηλα πρότυπα και να πιστεύουμε πως ό,τι βλέπουμε σε μια οθόνη είναι αυθεντικό, ειδυλλιακό και συναρπαστικό. Είμαστε όλοι ατελείς. Εγώ είμαι ατελής. Είμαι γεμάτη αμφιβολίες, φόβους, ανασφάλειες και θλίψη. Αλλά θέλω να αλλάξω. Μεγαλώνω. Μαθαίνω. Επουλώνομαι. Ξαναβρίσκω το φως μου. Και πιστεύω πως ό,τι κι αν σας συμβαίνει μπορείτε να το βρείτε κι εσείς».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο μεταφρασμένο στα ελληνικά – και νομίζω ότι ο χαρακτηρισμός «συγκλονιστικό» δεν είναι καθόλου υπερβολικός.

Η ανάρτηση της Sofia Sanchez de Betak

Το να ανήκεις στην πρώτη γενιά που έχει πολύ μεγάλη προβολή στα social media μπορεί να είναι μια πρόκληση. Ό,τι ξεκίνησε σαν μια ευχάριστη ψυχαγωγία, σταδιακά έγινε κάτι πολύ περισσότερο: έγινε εργαλείο, έγινε βιογραφικό σημείωμα, έγινε ημερολόγιο, έγινε δουλειά και, ταυτόχρονα, έγινε μεγάλο βάρος και ευθύνη. Το να ανοίγεις τη ζωή σου στους άλλους και να τους αφήνεις να βλέπουν διαρκώς τι κάνεις, άλλοτε ακολουθώντας τις συμβουλές σου, και πολύ συχνά κρίνοντάς σε και βγάζοντας συμπεράσματα για σένα με βάση το περιεχόμενο που μοιράζεσαι (με φίλτρα, μερικές φορές με ρετούς, άλλες επί πληρωμή)… Όλα αυτά μπορεί να επιβαρύνουν τη σωματική, ψυχική και πνευματική σου υγεία.

H Sofia Sanchez de Betak σε απονομή βραβείων μόδας στη Νέα Υόρκη, το 2016. © 2016 Evan Agostini / Invision / AP Photo

Ξεκίνησα την καριέρα μου στο Μπουένος Άιρες, σε ηλικία 17 ετών σπουδάζοντας γραφιστική, δουλεύοντας για εταιρείες μόδας και ταξιδιωτικά περιοδικά, ενώ δίδαξα και τυπογραφία στο Πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες. Μετά εγκαταστάθηκα στη Νέα Υόρκη και έπιασα δουλειά ως art director σε luxury brands. Λίγο καιρό μετά γνώρισα τον Alex – που ήταν ήδη πατέρας δύο παιδιών και είχε μια πολύ επιτυχημένη καριέρα στον χώρο της μόδας–, ερωτευτήκαμε και αρχίσαμε να ζούμε μαζί μοιράζοντας τον χρόνο μας ανάμεσα στο Παρίσι, τη Νέα Υόρκη και όλο τον κόσμο. Η ζωή μου έγινε σαν ένα roller coaster με αγάπη, διασκέδαση, δουλειά, δημιουργικότητα, παιδιά, γονικές υποχρεώσεις, μόδα, ταξίδια, συνεχή ερεθίσματα, φίλους και πολλούς βαρετούς περισπασμούς.

Το 2017 έμεινα έγκυος, ενώ παράλληλα λάνσαρα την προσωπική μου φίρμα ρούχων. Γύρω στον πέμπτο μήνα της εγκυμοσύνης, ο γιατρός μας είπε ότι το μωρό μας ίσως είχε ένα πρόβλημα υγείας και έβαλε στο τραπέζι την ιδέα της έκτρωσης. Αφού εξετάσαμε όλα τα ενδεχόμενα, αποφασίσαμε να προχωρήσουμε με την εγκυμοσύνη. Παρόλο που είχαμε τη ζωή μας και τα καλύτερα νοσοκομεία και γιατρούς στη Νέα Υόρκη –συν  το δέλεαρ ενός αμερικάνικου διαβατηρίου για την κόρη μας– αισθάνθηκα πως έπρεπε να πάω να τη γεννήσω στη Μαγιόρκα, μέσα στη φύση και με πιο αργούς ρυθμούς στην καθημερινότητα. Εκείνη την περίοδο, μείωσα τις κοινωνικές υποχρεώσεις και τα συνεχή ταξίδια που είχα στο πρόγραμμα, ενώ άρχισα να αποκτώ μεγαλύτερη επίγνωση του τρόπου ζωής και των συνηθειών μου, των πραγμάτων που ευνοούσαν το wellbeing μου και όσων δεν το έκαναν. Κάτι ξυπνούσε μέσα μου που ήταν εν υπνώσει για μεγάλο χρονικό διάστημα: ένα ζωώδες ένστικτο, μια δυνατή εσωτερική φωνή, μια έκτη αίσθηση. Αποφάσισα να αρχίσω να ακούω το ένστικτό μου. Η εγκυμοσύνη είναι μια φάση πολύ σοφή, μοναδική και διαισθητική, με όλες τις αισθήσεις να αφυπνίζονται ενώ το μυαλό ξαποσταίνει και ακούει.

Όταν έφτασα στη Μαγιόρκα, αισθάνθηκα μια γαλήνη, πιο επικεντρωμένη και άνετη με τον εαυτό μου. Πέρασα αρκετές εβδομάδες αναζητώντας τους καλύτερους ντόπιους ειδικούς για τη γέννα. Αρχικά, ήθελα να γεννήσω στο σπίτι, αλλά κατέληξα στον τοκετό σε μαιευτήριο επειδή η Sakura ίσως χρειαζόταν να υποβληθεί σε επέμβαση αμέσως μόλις γεννιόταν, εξαιτίας του προβλήματος υγείας. Μολονότι το πρόβλημα που είχε εξαφανίστηκε αναπάντεχα τον τελευταίο μήνα της εγκυμοσύνης, αποφάσισα να μην αλλάξω τα σχέδιά μου και έφτασα στο μαιευτήριο μετά από μια μέρα συσπάσεων. Ο τοκετός ήταν φυσικός, με όλα τα καλά και τα κακά του, και το μωρό ήταν υγιές. Τώρα αναρωτιέμαι αν εκείνος ο ήρεμος τελευταίος μήνας της εγκυμοσύνης είχε συμβάλει στην ανάπτυξή του, μήπως προσπαθούσε να μου πει κάτι;

Περάσαμε τον πρώτο μήνα της ζωής της με αγκαλίτσες, ξεκούραση, βόλτες στη φύση, αλλάζοντας τις πάνες της κάτω από ελιές, κοιτάζοντας μαγευτικά ηλιοβασιλέματα δίπλα στη θάλασσα, αναπνέοντας καθαρό αέρα, ακούγοντας το κελάηδισμα των πουλιών, με οικογενειακές επισκέψεις.

Αλλά η ζωή – ή ό,τι τότε γνωρίζαμε ως ζωή, με τη δουλειά, τις δεσμεύσεις, τις υποχρεώσεις και τα συνεχή ταξίδια – συνέχιζε να μας καλεί. Οπότε, επιστρέψαμε στο φορτωμένο μας πρόγραμμα μεταξύ Παρισιού και Νέας Υόρκης. Τότε ήταν η πρώτη φορά που άρχισα να νιώθω μια κάποια δυσαρέσκεια για τον αγχωτικό τρόπο ζωής μου. Σύντομα ήρθε ο κορονοϊός, με τον σύζυγό μου άρρωστο στο κρεβάτι τις πρώτες εβδομάδες του περιορισμού στο σπίτι και, με τον συνεχή βομβαρδισμό καταστροφής και κατήφειας, ένα κύμα φόβου, πεσιμισμού και θλίψης μας παρέσυρε. Μπορούσα να προβλέψω τι μας περίμενε: τα χρόνια που θα υποφέραμε όλοι από την παγκόσμια κακή διαχείριση της πανδημίας, την πείνα, τη φτώχια, τον λιμό, τους πολέμους. Ξαφνικά άρχισα να προσέχω μια πραγματικότητα που υπήρχε πάντα αλλά ήμουν πολύ αποπροσανατολισμένη –σε λήθαργο– για να αναγνωρίσω: τον κραυγαλέο παραλογισμό του συστήματος στο οποίο ζούμε. Τον γελοίο τρόπο με τον οποίο έχουν δομηθεί οι κοινωνίες μας. Τις ανισότητες που συνεχώς μεγαλώνουν. Την εργαλειοποίηση του φόβου ως μέσου χειραγώγησης. Την όλο και μεγαλύτερη αποστασιοποίηση από το πνεύμα μας και ό,τι έχει πραγματικά σημασία και μας κάνει ανθρώπους. Δεν μπορούσα πια να συνεχίσω να ζω όπως ζούσα.

ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΙΝΑΙ ΣΑΠΙΟ ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΟΛΟΦΑΝΕΡΑ. ΘΑ ΣΥΝΕΧΙΣΟΥΜΕ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ ΝΑ ΦΤΙΑΞΟΥΝ ΑΛΛΟΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΜΑΣ;

Ξύπνησα μια μέρα νιώθοντας μια επείγουσα ανάγκη να αλλάξω τη ζωή μου, αλλά δεν ήξερα πώς. Άρχισα να δουλεύω πολύ με το μέσα μου, δοκίμασα κάθε είδους τεχνική, φυσικά φάρμακα και εναλλακτικές θεραπείες. Προσπάθησα να βρω το κάλεσμα, την ουσία μου.

Πέρασα έναν χρόνο ταξιδεύοντας, αλλά πάντα επέστρεφα στη Μαγιόρκα, συναντούσα θεραπευτές, φανταζόμουν το νέο μου ξεκίνημα, και σύντομα συνέβη, αυτό το νέο πρότζεκτ που οραματιζόμουν έγινε πραγματικότητα. Εγκατέλειψα την πράσινη κάρτα για την παραμονή μου στις ΗΠΑ και εγκαταστάθηκα μόνιμα στην καλοκαιρινή μας πόλη στη Μαγιόρκα. Γιατί να ζω σε μια αγχωτική πόλη γεμάτη μόλυνση και να δραπετεύω ένα μήνα τον χρόνο στον παράδεισο, όταν τώρα περισσότερο από ποτέ μπορώ να κάνω τηλεργασία και να ζω στον παράδεισο όλο τον χρόνο, δραπετεύοντας στην πόλη όποτε χρειάζεται;

Εδώ είχα τη δυνατότητα να γνωρίσω θεραπευτές που άλλαζαν τη ζωή μου, να υιοθετήσω πιο αργούς ρυθμούς και να περάσω περισσότερο ποιοτικό χρόνο με την κόρη μου. Είχα μεγάλη ανάγκη να βρω νόημα και σκοπό και να βοηθήσω κι άλλους να το κάνουν. Έχοντας γονείς που πάντα ασχολούνταν με τον τουρισμό και τον κόσμο της φιλοξενίας, κι έναν άντρα φημισμένο για τον να δημιουργεί τις πιο μαγικές και συναισθηματικές εκδηλώσεις και εμπειρίες, ήταν φυσικό να ενώσω τις δυνάμεις μου με ομοϊδεάτες για να δημιουργήσουμε τη δική μας εκδοχή των healing retreats (μείνετε συντονισμένοι!).

Παρόλο που ο εσωτερικός μου εαυτός έχει εξελιχθεί και συνεχίζει να μεταμορφώνει την καθημερινότητά μου, υπάρχουν πολλές πτυχές της ζωής μου που συνεχίζω να αγαπώ, όπως τις αλλεπάλληλες δημιουργικές προκλήσεις και τα ενδιαφέροντα και πολύ διαφορετικά άτομα με τα οποία συνεργάζομαι κάθε μέρα. Γι’ αυτό άρχισα να προσπαθώ να βρω μια υγιή ισορροπία ανάμεσα στο @chufy.com και τις συνεργασίες μου στη μόδα με τα νέα μου θεραπευτικά πρότζεκτ, ενώ μεγαλώνω τη Sakura με τη βοήθεια του Alex και την υπέροχη κοινότητα των ντόπιων παιδιών και γονιών που μας περιβάλλουν, με καθημερινά μπάνια στη θάλασσα, πεζοπορίες, μεσημεριανούς ύπνους και θέα στο πράσινο.

ΗΡΘΑ ΒΙΑΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΗ ΜΕ ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΟΤΙ ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΜΑΣ ΠΕΡΝΟΥΝ ΜΙΑ ΕΠΙΔΗΜΙΑ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ.

Το πλάνο δράσης μας ήταν τέλειο αλλά η ζωή επιφύλασσε άλλα για την οικογένειά μου. Στις 15 Αυγούστου 2022, ο 21 ετών γιος του συζύγου μου, ο Amaël, έφυγε από τη ζωή με τον πιο θλιβερό τρόπο. Η ζωή όπως την ξέραμε είχε τελειώσει κι είχαν αρχίσει οι πιο δύσκολες μέρες της ζωής μας. Τραύμα, θλίψη, απελπισία, σύγχυση, ενοχή, άγχος και φόβος εισχώρησαν στη ζωή και κατέλαβαν την ύπαρξή μας.

Αυτές τις εξαιρετικά επώδυνες ώρες, ήρθα βίαια αντιμέτωπη με το γεγονός ότι οι κοινωνίες μας περνούν μια επιδημία ψυχικής υγείας. Η αυτοκτονία έχει γίνει η πρώτη αιτία θανάτου στους νέους σε περισσότερες από 100 χώρες. Και πάλι, ελάχιστα ασχολούμαστε με το να αναγνωρίσουμε τις αιτίες αυτής της παγκόσμιας τραγωδίας, ενώ οι προσπάθειες και οι πόροι που διατίθενται για να την ξεπεράσουμε είναι κραυγαλέα ανεπαρκείς. Πού είναι οι προειδοποιητικές ταμπέλες; Γιατί αυτή η ανθρώπινη καταστροφή δεν καλύπτεται κατάλληλα από τις ειδήσεις; Πού είναι οι δημόσιες πολιτικές με στόχο να βελτιώσουμε τη σωματική, ψυχική και πνευματική μας υγεία; Γιατί το σύστημα στο οποίο ζούμε εξακολουθεί να συντηρεί ανθυγιεινές συνήθειες και τρόπους ζωής, ενώ παριστάνει ότι νοιάζεται για μας; Αυτές είναι μερικές από τις πρόσφατες απορίες μου. Οι απαντήσεις δεν είναι ξεκάθαρες, αλλά εκείνο που είναι ξεκάθαρο για μένα είναι ότι δεν μπορούμε να συνεχίζουμε να κάνουμε ό,τι ακριβώς κάναμε και να περιμένουμε διαφορετικά αποτελέσματα. Οι κοινωνίες μας έχουν διαρραγεί, το σύστημα είναι σάπιο και τα συμπτώματα είναι ολοφάνερα. Θα συνεχίσουμε να παριστάνουμε τους χαζούς και να περιμένουμε να φτιάξουν άλλοι τον κόσμο για λογαριασμό μας;

Αποφάσισα να μοιραστώ αυτές τις επώδυνες σκέψεις δημόσια γιατί αισθάνομαι την ανάγκη να είμαι ειλικρινής με τον εαυτό μου, την οικογένεια, τους φίλους, τους followers και όλους εσάς που βλέπετε καθημερινά τον λογαριασμό μου στο Instagram. Σήμερα μπορώ να πω ότι δεν είμαι σχεδιάστρια μόδας. Δεν είμαι influencer. Δεν είμαι γραφίστρια. Δεν είμαι jetsetter fashionista. Δεν είμαι ένα επάγγελμα. Όπως όλοι μας σε αυτόν τον πλανήτη, είμαι μια ψυχή που προσπαθεί να ζήσει όσο γίνεται καλύτερα ως άνθρωπος. Θέλω να καταλάβω γιατί βρίσκομαι εδώ. Ποιες πτυχές του εαυτού μου πρέπει να θεραπεύσω και πώς μπορώ να συνεισφέρω στη θεραπεία άλλων. Θέλω να πιστεύω πως όλοι μας μπορούμε να αλλάξουμε και ότι η αγάπη, η πνευματικότητα και η ανθρωπιά μπορούν να μεταμορφώσουν αυτόν τον πλανήτη. Είμαστε όλοι μαζί.

Αυτή η ανάρτηση είναι ο τρόπος μου να μπω σε μια νέα φάση και να ανοίξω ένα κανάλι για μια συζήτηση πιο συνειδητή, με περισσότερη ενσυναίσθηση, με όσους από εσάς με γνωρίζετε και όσους όχι. Νομίζω ότι ήρθε η ώρα όλοι μας να αρχίσουμε να χρησιμοποιούμε τα social media ως ένα μέσο για θετική και ουσιαστική αλλαγή – όσο μεγάλος ή μικρός κι αν είναι ο αντίκτυπος που μπορεί να έχουμε.

Ας σταματήσουμε να δημιουργούμε κίβδηλα πρότυπα και να πιστεύουμε πως ό,τι βλέπουμε σε μια οθόνη είναι αυθεντικό, ειδυλλιακό και συναρπαστικό. Είμαστε όλοι ατελείς. Εγώ είμαι ατελής. Είμαι γεμάτη αμφιβολίες, φόβους, ανασφάλειες και θλίψη. Αλλά θέλω να αλλάξω. Μεγαλώνω. Μαθαίνω. Επουλώνομαι. Ξαναβρίσκω το φως μου. Και πιστεύω πως ό,τι κι αν σας συμβαίνει μπορείτε να το βρείτε κι εσείς.