ΜΑΡΤΥΡΙΑ: ΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙΣ ΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΑΛΤΣΧΑΪΜΕΡ ΜΕ ΨΥΧΡΑΙΜΙΑ ΚΑΙ ΣΟΦΙΑ

Πόσο εύκολο είναι να συνεχίσεις τη ζωή σου με πυγμή και θετική διάθεση, όταν διαγιγνώσκεσαι με Αλτσχάιμερ; Το παράδειγμα ενός ασθενούς δείχνει έναν αισιόδοξο όσο και ρεαλιστικό δρόμο.

Τη στιγμή που σε ενημερώνουν ότι πάσχεις από μία μη θεραπεύσιμη πάθηση με πεπερασμένο προσδόκιμο ζωής, ένας εσωτερικός σεισμός κλονίζει μέσα σου όσα σου δίνουν δύναμη, κουράγιο και θέληση για ζωή. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ακολουθεί η απογοήτευση, η απελπισία, η γκρίνια, ο θυμός, η παραίτηση. Και είναι σα να οδηγείσαι στο τέλος μια ώρα αρχύτερα. Υπάρχουν, όμως, και κάποιες περιπτώσεις ανθρώπων που θα αντιμετωπίσουν ακόμα και τη διάγνωση με Αλτσχάιμερ με στωικότητα. Με ψυχραιμία και σοφία.

Ένας τέτοιος άνθρωπος ήταν ο κ. Ροδόλφος, ο οποίος διαγνώστηκε με Ήπια Νοητική Διαταραχή αμνησικού τύπου το 2007. Πρόκειται για μια γκρίζα ζώνη μεταξύ του φυσιολογικού γήρατος και της άνοιας, το οποίο στην περίπτωση του κ. Ροδόλφου «μεταφραζόταν τα πρώτα χρόνια σε μία ήπια δυσκολία να μάθει και να ανακαλέσει αποτελεσματικά καινούριες πληροφορίες και πρόσφατα γεγονότα», όπως περιγράφει η Όλγα Λυμπεροπούλου, Γνωστική νευροψυχολόγος, M.Sc., με ειδίκευση στην Τρίτη Ηλικία και τις Άνοιες, και υπεύθυνη του Κέντρου Διαταραχών Μνήμης.

Ο κύριος Ροδόλφος και το Αλτσχάιμερ

Η κ. Λυμπεροπούλου θυμάται: «Ένα από τα πράγματα που πάντα μου έκαναν εντύπωση σε αυτόν είναι ότι ποτέ δεν παραπονιόταν για τίποτα. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε μάθει να γκρινιάζουμε με το παραμικρό: μας ενοχλεί ο καιρός που είναι είτε πολύ ζεστός, είτε πολύ κρύος, η κίνηση στους δρόμους, οι ιώσεις που βρίσκονται σε έξαρση.

iStock

»Για τον κ. Ροδόλφο, δεν φαινόταν να υπάρχει τίποτα αρκετά σημαντικό ώστε να ταράξει την εσωτερική του ηρεμία. Ακόμα και τη διάγνωσή του, για την οποία ήταν ενήμερος από την πρώτη στιγμή, την αποδέχτηκε με υποδειγματική ψυχραιμία και καρτερικότητα. Εξαιτίας του επαγγέλματός του, χρειάστηκε πολλές φορές στη ζωή του να αλλάξει ριζικά τα σχέδιά του, να εργαστεί υπό αντίξοες συνθήκες, να αποδεχθεί δυσμενείς μεταθέσεις και να καταλήξει μέσα σε μια μέρα από τη μία άκρη του κόσμου στην άλλη. Κι όμως, όπως επιβεβαιώνει και η σύζυγός του, ποτέ μα ποτέ δεν δυσανασχέτησε».

Δεν αντέδρασε ούτε όταν η κόρη και η σύζυγός του αποφάσισαν ότι θα ήταν πιο ασφαλές να εγκαταλείψει την οδήγηση. «Δεν με πειράζει καθόλου. Κάθε άλλο. Εφόσον ξέρω ότι τα αντανακλαστικά μου έχουν πέσει δεν θέλω να κινδυνεύσει κανείς εξαιτίας μου! Το μόνο που απαίτησα είναι να μην πουλήσουν το αυτοκίνητο», είχε πει τότε στη νευροψυχολόγο.

Στη συνέχεια της αποκάλυψε το μυστικό του για να ζει καλά: «Κατάφερα να φτιάξω μέσα μου μία εσωτερική βαλβίδα. Μια βαλβίδα που ρυθμίζει τα θέλω μου σύμφωνα με τα δεδομένα που υπάρχουν γύρω μου. Πάντα υπάρχουν πράγματα που λαχταράω, πράγματα που ονειρεύομαι, αλλά υπάρχει άνθρωπος που δεν έχει δικαίωμα στο όνειρο;»

«Αποδεχθείτε το καινούργιο φυσιολογικό»

Όπως περιγράφει η κ. Λυμπεροπούλου στο OW, στα 12 χρόνια που ακολούθησαν μετά τη διάγνωση ο κ. Ροδόλφος πέρασε από όλα τα στάδια της νόσου και έφτασε ως το προχωρημένο στάδιο, στο οποίο ήρθαν να προστεθούν και άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας. «Σε όλο το διάστημα που ήταν σε θέση να επικοινωνήσει και που η προσωπικότητά του ήταν ακόμα σχετικά συγκροτημένη, διατήρησε την ίδια στάση ζωής», σημειώνει η ίδια και συνεχίζει:

«Η στάση ζωής του αποτελεί το θεμέλιο της συμβουλευτικής προς τις οικογένειες που φροντίζουν έναν άνθρωπο με άνοια. Η οδηγία είναι να σταματήσουν την οποιαδήποτε σύγκριση με αυτό που θεωρούσαν δεδομένο/φυσιολογικό έως τώρα. Να αποδεχθούν το "καινούργιο φυσιολογικό", την καινούργια πραγματικότητα. Να αντιμετωπίζουν την κάθε ημέρα σαν ένα νέο ξεκίνημα που μπορεί να φέρει και νέες προκλήσεις. Να αξιοποιούν οποιαδήποτε στρατηγική λειτουργεί καλύτερα εκείνη τη στιγμή.

iStock

»Στη νόσο Αλτσχάιμερ δεν υπάρχουν λύσεις one size, ενώ πράγματα που λειτουργούν π.χ. στην αρχή της νόσου σταματούν να λειτουργούν στην πορεία και το αντίστροφο. Χρειάζεται ευελιξία και προσαρμοστικότητα, γιατί η ίδια η νόσος καθώς εξελίσσεται επηρεάζει τον άνθρωπο που νοσεί με διαφορετικό τρόπο.

»Αντίστοιχες κατευθύνσεις δίνονται και προς τους ανθρώπους με άνοια σε αρχικά στάδια, οι οποίοι είναι σε θέση να παίρνουν αποφάσεις για τη ζωή τους: να κάνουν το καλύτερο που μπορούν στη φάση της νόσου που βρίσκονται αξιοποιώντας όλα τα διαθέσιμα μέσα. Όταν δεν μπορούμε να αλλάξουμε μία κατάσταση, καλούμαστε να αλλάξουμε τον τρόπο που την αντιμετωπίζουμε. Δυστυχώς, όσο αντιστεκόμαστε, τόσο πιο δύσκολη γίνεται η καθημερινότητά μας. Πιστεύω πραγματικά ότι ο κύριος Ροδόλφος είχε βρει το μυστικό για να ζούμε καλύτερα!»