ΤΙ ΕΓΙΝΕ ΟΤΑΝ ΣΤΑΜΑΤΗΣΑ ΝΑ ΒΑΦΩ ΤΑ ΛΕΥΚΑ ΜΑΛΛΙΑ ΜΟΥ

Ο δρόμος προς την αυτογνωσία είναι στρωμένος εν λευκώ. Αυτό κατάλαβα αποφασίζοντας να σταματήσω να βάφω τα λευκά μαλλιά μου. Και δεν ανησυχώ για το τι μπορεί να πει ο οποιοσδήποτε.

Ξεκινώντας την πέμπτη δεκαετία της ζωής μου, αισθάνομαι τυχερή που ζω σε μία εποχή που τα πρότυπα ομορφιάς αλλάζουν. Μαζί με τα υπόλοιπα –isms, τείνει να γίνει παρελθόν το λεγόμενο ageism, η διάκριση λόγω ηλικίας. Επιπλέον, σε σχέση με τη μητέρα μου και τη μητέρα της, υπάρχουν πολλά περισσότερα πρότυπα γυναικών γύρω μου που συνεχίζουν –μαζί με μένα– να είναι δραστήριες επαγγελματικά και κοινωνικά, ακόμη και πολύ μετά τα 60 και τα 70 τους, και μάλιστα σε πεδία που θεωρούνται «χωράφια» των millennials, όπως η τεχνολογία, η μουσική, η μόδα. Η εμφάνισή τους αψηφά τα ταμπού του παρελθόντος και δεν ακολουθεί τους κανόνες που έχουν να κάνουν με αριθμούς, παρά μόνο με το στιλ και τη διάθεση.

Τα social media εντόπισαν πρόσφατα μία υποκατηγορία αυτών των γυναικών οι οποίες δεν καθορίζονται από την ηλικία τους και τη βάφτισαν χαρακτηριστικά gray panthers. Είναι οι γυναίκες που επιλέγουν να αφήσουν τα μαλλιά τους γκρίζα αναδεικνύοντάς τα, αντί να τα κρύβουν κάτω από βαφές.

Η πανδημία και οι απανωτές καραντίνες που μας απομάκρυναν από τα κομμωτήρια, μας επέβαλλαν τον χρόνο που χρειαζόμασταν για να δούμε οι περισσότερες τι κρύβεται κάτω από ένα χρώμα μαλλιών που έχει πάψει εδώ και χρόνια να είναι το φυσικό μας. Και, σε πολλές περιπτώσεις, η αποκάλυψη ήταν απελευθερωτική και πολύ ευχάριστη.

Η Έλεν Μίρεν. © 2018 Vianney Le Caer/Invision/AP Photo

Λευκή ψήφος

Με θυμάμαι να βγαίνω από την καραντίνα με τα πρώτα λευκά στους κροτάφους μου να δημιουργούν ένα πολύ ενδιαφέρον pattern. Μου άρεσα, αλλά μετά από τρεις μήνες έκανα πίσω και αποφάσισα να ξαναβάψω τη ρίζα, επηρεασμένη από τα σχόλια των γύρω μου για το πόσο απεριποίητη έμοιαζα. Αυτή ήταν και η τελευταία φορά. Βγαίνοντας από το κομμωτήριο φωτογράφισα τον εαυτό μου για να μου θυμίσω πόσο παράταιρα ένιωθα την έλλειψη των λευκών σε σχέση με το ώριμο πρόσωπό μου και τη διαφορετική αντίληψη που έχω, πια, για τον εαυτό μου.

Παρένθεση: Μεγαλώνοντας έμοιαζα πάντα μικρότερη, γεγονός που μου δημιουργούσε προβλήματα, άρα το να μοιάζω στην ηλικία μου ήταν ανέκαθεν ευλογία. Κλείνει η παρένθεση.

Λίγους μήνες αργότερα, και καθώς εμφανίζονταν όλο και περισσότερες ασημένιες τούφες σε ωραία σημεία, άρχισα να τις τονίζω συνειδητά, με τον τρόπο που έπιανα τα μαλλιά μου ή έκανα τη χωρίστρα μου. Το πρώτο κομπλιμέντο ήρθε από την Α., μία παλιά φίλη που είδα τυχαία στο δρόμο. «Α, μπράβο, μπήκες και συ στο club; Τι ωραία!» μου είπε δείχνοντάς μου υπερήφανη τη δικιά της υπέροχη, γκρίζα αφέλεια.

Η Σάλμα Χάγιεκ στην ταινία «The Hummingbird Project».

Ο 24χρονος γιος μου βλέποντας τα καλοχτενισμένα γκρι μαλλιά μου είπε: «Μάνα, είσαι πολύ κουλ με τα λευκά μαλλιά». Ο σύζυγός μου ενθουσιάστηκε. Μόνο ο εννιάχρονος βενιαμίν μου σοκαρίστηκε όταν με είδε ξαφνικά ένα πρωί με τον ήλιο να φεγγίζει μέσα από το κεφάλι μου, σχηματίζοντας κάτι σαν φωτοστέφανο: «Θα πεθάνεις όπου να ’ναι, έτσι δεν είναι;». Μέσα στη σκληρή παιδική του ειλικρίνεια, ήταν σωστός. Ναι, ίσως τα γκρίζα μαλλιά που άρχισα να αγαπάω να είναι κομμάτι της γενικότερης υπενθύμισής μου προς τον εαυτό μου ότι θα πεθάνω. Ένα καθημερινό reality check για να ζω καλά και να χαίρομαι κάθε στιγμή, χωρίς να συμβιβάζομαι.

Γιατί, όπως όλοι μας, έτσι κι εγώ έχω συγκεκριμένο χρόνο στα χέρια μου. Θυμάμαι μία κουβέντα που είχα πρόσφατα με φίλη ψυχολόγο, η οποία μου είπε σχετικά: «Όσο πιο συχνά θυμόμαστε ότι θα πεθάνουμε σύντομα, τόσο πιο ουσιαστικά ζούμε το παρόν». Τα γκρίζα μου μαλλιά είναι, εξάλλου, παράσημα, και πάνε τόσο, μα τόσο πολύ με τις ρυτίδες μου. Πιστεύω ότι η φύση ξέρει και μας χαρίζει σε κάθε φάση της ζωής μας αυτό που μας ταιριάζει. Πάντα την εμπιστευόμουν, γιατί όχι τώρα;

Γιατί όχι λευκά μαλλιά;

Εννοείται πως τα σχόλια από τους γύρω μου δεν άργησαν να έρθουν. Από τα ψιθυριστά «βάψου βρε Ελένη, φαίνεσαι απεριποίητη» μέχρι τα τρυφερά «γιατί το κάνεις αυτό στον εαυτό σου, εσύ έχεις τόσο εφηβικό στιλ…» και το αμίμητο «φαίνεσαι γριά», η γκάμα είναι μεγάλη και πολύ ενδιαφέρουσα, κυρίως για τον άνθρωπο που εκφέρει τη γνώμη του κάθε φορά. Ένα από τα πράγματα που έμαθα μεγαλώνοντας είναι πως μπορείς να μάθεις πολλά περισσότερα για κάποιον, αν απλά ακούσεις τη γνώμη του πάνω σε κάτι που δεν τον αφορά.

Η απάντησή μου είναι συνήθως: «Μα φυσικά, αφού είμαι γριά». Και ναι, μία «γριά» μπορεί να έχει «εφηβικό» ή όπως αλλιώς αντιλαμβάνεται κανείς το στιλ ενός ανθρώπου με τατουάζ, Doc Martens και t-shirt. Γιατί άραγε αυτή να είναι στολή που χαρακτηρίζει τη νεότητα και όχι την ιδιοσυγκρασία ενός ατόμου;

H Βίβιαν Γουέστγουντ ήταν από τις γυναίκες που ποτέ δεν δίστασαν να ακολουθήσουν το προσωπικό τους στιλ κόντρα σε ηλικιακά στερεότυπα. © 2017 Joel Ryan/Invision/AP Photo

Επίσης, γιατί να κάνουμε πλάκα με το κομοδινί μαλλί του κάθε μεγάλου κυρίου που επιλέγει «να τα βάφει» και να θεωρούμε σέξι τα γκρι μαλλιά του Κρις Πάιν και του Μπραντ Πιτ, ενώ μία γυναίκα να επιβάλλεται να βάφει τα μαλλιά της επειδή θεωρείται απεριποίητη όταν έχει παρόμοιο surfer ξέβαμμα με τους δύο προαναφερθέντες sex symbols/σταρ; Γιατί κάτι που στους άνδρες δίνει κοινωνική δύναμη, τις γυναίκες τις προικίζει με αδυναμία;

Φυσικά, όποια επώνυμη γυναίκα επιλέγει να ακολουθήσει αυτή την τόσο ενδυναμωτική κι απελευθερωτική οδό, γίνεται αμέσως το «επίκεντρο» θαυμασμού. Η Λετίθια της Ισπανίας. Η Άντι Μακ Ντάουελ. Η Γκουίνεθ Πάλτροου και η Σάρα Τζέσικα Πάρκερ (από εκείνες μάθαμε την τεχνική herringbone streaks, που αφήνει σταδιακά τα γκρίζα να ανακατεύονται με τα βαμμένα μαλλιά καθώς εμφανίζονται). Και πολλές ακόμα.

Η Σάρα Τζέσικα Πάρκερ. © Ron Adar/ALAMY/VISUALHELLAS.GR

Όταν τα ΜΜΕ δείχνουν με το δάχτυλο κάποιες μεμονωμένες –θεωρητικά– περιπτώσεις όπως των κυριών αυτών, είναι θέμα χρόνου να δημιουργηθεί μία νέα τάση. Και αφού κάτι γίνει τάση, είναι πολύ πιο εύκολο για εκείνους που επιθυμούν να το ενστερνιστούν, να το υιοθετήσουν. Αυτό που μπορώ να καταλάβω ερμηνεύοντας απλοϊκά την κατάσταση, είναι πως κάτι κουνήθηκε ξανά στα θεμέλια της πατριαρχίας, και αυτό το κύμα εγώ έχω σκοπό να το ακολουθήσω. Ίσως είναι ο τρόπος μου να πω στις πιο νέες φίλες μου ότι είναι ωραίο να μεγαλώνεις και μπορείς να μεγαλώνεις ούσα ωραία. Το σημαντικότερο, αντί να κρύβεσαι, είναι καλύτερο να επιδεικνύεις τα χρόνια σου και την ομορφιά της ηλικίας σου, σε κάθε ηλικία. Be yourself.

Γκρίζες ζώνες

Το μόνο που με ενοχλούσε, ως ανυπόμονη Δίδυμο, ήταν η αναμονή μέχρι το καλοκαίρι του 2023 που υπολογίζω ότι θα έχω παντού το φυσικό μου χρώμα. Με εκνεύριζε η τριχρωμία στο κεφάλι μου, αλλού βαμμένο ανοιχτό καστανό, αλλού με το φυσικό μου σκούρο καστανό και αλλού λευκό. Ό,τι και να έκανα φαινόμουν αφρόντιστη. Ναι, είναι πολύ ωραίο να έχεις το φυσικό σου χρώμα, αλλά θέλει πολλή υπομονή, εφευρετικότητα ή επένδυση σε μία πολύ καλή ιδέα.

Κάνοντας λοιπόν μία μικρή έρευνα, ανακάλυψα πως πέρα από τα herringbone streaks της Γκουίνεθ και της Σάρα Τζέσικα, υπάρχουν οι πολύ ανοιχτές ανταύγειες, τα baby highlights και το balayage. Σε μία τελευταία ανασκόπηση της κατάστασης λίγο πριν κλείσω ραντεβού για βαφή, έκανα ένα γρήγορο γκάλοπ ανάμεσα στους φίλους και γνωστούς: «Να τα βάψω καλύπτοντας τα λευκά ή αναδεικνύοντάς τα;»

Η βασίλισσα Λετίσια της Ισπανίας. © ZUMA/ALAMY/VISUALHELLAS.GR

Όλοι οι άνδρες μου είπαν ότι τρελαίνονται για τα λευκά/γκρι, κάποιος μάλιστα μου είπε «όλα ή τίποτα». Αποφάσισα λοιπόν να ζητήσω από έναν φανταστικό κομμωτή που είναι ειδικός στις βαφές να μου κάνει μια τεχνική που σου «ξεβάφει» με ντεκαπάζ το υπόλοιπο μαλλί εκτός από τα εκατοστά εκείνα του φυσικού σου χρώματος, περνώντας το αμέσως μετά με silver γκρι χρώμα. Έτσι, αντί να περιμένεις να μακρύνει το παλιό/βαμμένο για να το κόψεις, το ξεβάφεις και το φέρνεις πιο κοντά σε αυτό που έχεις ήδη κοντά στη ρίζα σου.

Το αποτέλεσμα με ενθουσίασε. Ήταν, δεν, πολύ κοντά σε αυτό της Σάλμα Χάγιεκ για την ταινία The Hummingbird Project, που μου είχε αρέσει πολύ. Η μητέρα μου χάρηκε, μοιράστηκε δε μαζί μου ότι εκείνη άφησε τα φυσικά γκρίζα μαλλιά της σε πολύ μεγαλύτερη ηλικία από μένα, και μόνο αφού πήρε θάρρος από μία πολύ καλή της φίλη που είχε ένα υπέροχο γκρι. Όταν με είδε, πια, με τα καινούργια μου γκρίζα μαλλιά, μου είπε: «Ναι, αυτό είναι». Ακόμη και ο μικρός μου γιος είπε: «Μαμά, για πάντα μόνο γκρι σε παρακαλώ».

Η Τίλντα Σουίντον. © 2022 Joel C Ryan/Invision/AP Photo

Ασημένια αλεπού

Η ζωή μου με τα γκρι είναι διαφορετική. Κατάλαβα με έναν τρόπο αυτό που λένε για τις ξανθιές, ότι διασκεδάζουν περισσότερο. Η γκαρνταρόμπα μου έχει πάρει άλλον αέρα, ενώ τα σκουλαρίκια, τα γυαλιά ηλίου και το μακιγιάζ μου είναι πολύ πιο ενδιαφέροντα. Μία φίλη μου είπε «να δω τι άλλο θα σκεφτούν για να μας τρώνε τα χρήματα». Έστω κι αν είναι έτσι, δεν αισθάνομαι θύμα κάποιας νέας στρατηγικής των εταιρειών που βγάζουν προϊόντα για λευκά, ασημί και γκρι μαλλιά.

Αυτό που ξέρω είναι ότι δεν θα ξανακοιτάξω στον καθρέφτη με αγωνία αν φάνηκε αυτό το απαίσιο «στεφάνι» από λευκά στους κροτάφους μου. Άμα οι εταιρείες δουν στο ηλικιακό μου γκρουπ χώρο για αξιοποίηση, είναι ευπρόσδεκτες, αφού θα μου προσφέρουν με τη σειρά τους ένα νέο πεδίο δράσης. Μπορεί σήμερα να έχω το γκρι της Σάλμα Χάγιεκ, αύριο όμως μπορεί να κάνω το πλατινέ της Έλεν Μίρεν ή το ολόλευκο της Τίλντα Σουίντον. Μεγάλο κορίτσι είμαι – και φαίνομαι. Ό,τι θέλω θα κάνω.