ΘΑ ΑΝΤΕΧΕ ΤΟ ΕΦΗΒΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΧΩΡΙΣ ΚΙΝΗΤΟ ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ;

Τι συνέβη όταν μια παρέα εφήβων δοκίμασε, στο πλαίσιο πειράματος, να αφήσει στην άκρη το κινητό για 7 ολόκληρες ημέρες;

Πριν από μερικούς μήνες, το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Kent, στη Μ. Βρετανία, ανέλαβε να φέρει εις πέρας ένα πρωτότυπο πείραμα προκειμένου να αναδείξει τη σχέση των έφηβων με τα κινητά τους τηλέφωνα και την επίδραση που έχουν τα social media στην καθημερινότητά τους.

Για τις ανάγκες του πειράματος, επιστρατεύτηκε η θεατρική ομάδα του Πανεπιστημίου, ονόματι «Portrait Theatre», με επικεφαλής την ηθοποιό και σκηνοθέτη, Isabelle Defaut. Αυτό που ζητήθηκε από την Defaut ήταν να παρουσιάσει σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου μία παράσταση που θα απέδιδε όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικά τη σχέση τους με τα smartphones τους. Και αυτό έκανε. Ως μαμά τριών παιδιών και η ίδια, δεν της ήταν δύσκολο να γράψει ένα κείμενο, το οποίο να περιγράφει τι είναι αυτό που κάνει τα παιδιά να εθίζονται στις συσκευές τους, πόση σημασία έχει για εκείνα να δημοσιοποιούν το πού βρίσκονται και το τι κάνουν ανά πάσα στιγμή, αλλά και σε πόσους κινδύνους έχουν εκτεθεί εξαιτίας αυτής της δημοσιοποίησης.

Δες το τρέιλερ της παράστασής της με τίτλο «Generation FOMO» εδώ:

Οι φράσεις που χρησιμοποιήθηκαν στο κείμενο του έργου προέρχονται από συνεντεύξεις που έγιναν σε έφηβους, στις οποίες κλήθηκαν να μιλήσουν για τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούν τα κινητά τους, αλλά και για το επικίνδυνο διαδικτυακό υλικό με το οποίο έχουν έρθει κατά καιρούς σε επαφή.

Οι στατιστικές λένε πως 9 στα 10 παιδιά έχουν ήδη δικό τους κινητό τηλέφωνο μέχρι την ηλικία των 11, ενώ το ένα τρίτο αυτών (32%) έχει κάποια στιγμή το περασμένο έτος παρακολουθήσει στα social media ακατάλληλο περιεχόμενο.

«Ήταν για εμάς η σπουδαιότερη δουλειά που έχουμε κάνει ως τώρα γιατί αποδίδει τις πραγματικές ιστορίες των παιδιών, ενώ η συζήτηση λαμβάνει χώρα μέσα στο ίδιο το σχολικό περιβάλλον, με τους συμμαθητές και τους καθηγητές τους», λέει η Defaut. «Και δίνει μια καλή ευκαιρία να αρχίσει ένας διάλογος – έτσι, νομίζω, πρέπει να ανοίγουν οι διάλογοι. Και μόνο μέσα από τον διάλογο έρχεται η αλλαγή».

iStock

Ανάμεσα στα παιδιά που παρακολούθησαν την παράσταση ήταν και μία ομάδα έφηβων αγοριών από το Γυμνάσιο του Canterbury, οι οποίοι αποτέλεσαν τα «πειραματόζωα»: Αποδέχθηκαν το challenge να αφήσουν κλειστά τα κινητά τους τηλέφωνα για μία ολόκληρη εβδομάδα, ενώ το ίδιο διάστημα θα βρίσκονταν υπό την επίβλεψη της Lindsey Cameron, καθηγήτριας ψυχολογίας από το Πανεπιστήμιο του Kent.

Μιλώντας στο βρετανικό channel 4, πριν ξεκινήσει το πείραμα, οι μαθητές φάνηκαν πολύ αισιόδοξοι. Είπαν ότι η ζωή χωρίς smartphone δεν μπορεί να είναι τόσο δύσκολη. «Με ενδιαφέρει να δω πόσο σημαντικό είναι για εμένα το τηλέφωνό μου, τι το ιδιαίτερο έχει ώστε να το χρησιμοποιώ κάθε στιγμή της ημέρας», είπε ένας μαθητής. Ένας άλλος, αναφερόμενος στην παράσταση, είπε πως πολλές σκηνές αποτελούν βιώματά του: «Ειδικά το online bullying, το να στέλνεις φωτογραφίες άλλων και να τους κοροϊδεύεις, το έχω δει να συμβαίνει πολύ συχνά».

Η Cameron, όμως, θεώρησε πως είχαν υποτιμήσει τη δυσκολία του εγχειρήματος, εξηγώντας πως ο εθισμός των εφήβων στα social media είναι τρομακτικός: «Δεν είναι μόνο η αύξηση της ντοπαμίνης κάθε φορά που παίρνουμε το τηλέφωνο στα χέρια μας, αλλά και το γεγονός ότι ειδικά τα νέα παιδιά έχουν πολύ πιο αδύναμο έλεγχο στις παρορμήσεις τους, με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται τρομερά να αποσυνδεθούν από τα social media».

iStock

Τι συνέβη στα εφηβάκια όταν πέρασε μία εβδομάδα χωρίς κινητό;

Η ρεπόρτερ του channel 4 συνάντησε ξανά τους μαθητές που συμμετείχαν στο πείραμα μία εβδομάδα αργότερα και συνομίλησε μαζί τους. Όπως της είπαν, ορισμένοι δυσκολεύτηκαν τρομερά, ειδικά κατά το σαββατοκύριακο. Ένα αγόρι είχε χάσει παραπάνω από 300 notifications στο WhatsApp. Ωστόσο, τα περισσότερα από τα παιδιά είπαν ότι την εβδομάδα αυτή είχαν λιγότερους περισπασμούς και βρήκαν την ευκαιρία να συμμετέχουν σε περισσότερες δραστηριότητες εκτός σπιτιού, ενώ πέρασαν παραπάνω χρόνο με την οικογένειά τους.

«Δεν είναι τόσο απαραίτητα τα κινητά», συμπέρανε ένα άλλο παιδί μετά το πείραμα. «Είναι απλά κάτι χρήσιμο που υπάρχει στη ζωή μας, όμως δεν τα χρειαζόμαστε πραγματικά».

Όλα τα παιδιά πάντως κατέληξαν πως η εμπειρία αυτή τα έκανε να σκεφτούν τη σχέση τους με το κινητό τους και πόσο σημαντικό είναι τελικά στη ζωή τους. «Και αυτό είναι που θέλαμε να πετύχουμε», καταλήγει η Cameron. «Να τα κάνουμε να σκεφτούν και να βρουν τρόπους να χρησιμοποιούν τα κινητά τους με περισσότερη υπευθυνότητα».