Τα πλεκτά χταπόδια που αγαπούν τα πρόωρα μωρά

Κάθε χρόνο 10 στα 100 μωρά γεννιούνται πρόωρα. Η διεθνής δράση Octopus for a Preemie, που έχει πλοκάμια και στην Ελλάδα, πιστεύει ότι μικρά πλεκτά χταπόδια τα βοηθούν να δυναμώσουν πιο γρήγορα.

Φανταστείτε ότι είστε ένα νεογέννητο σε μονάδα εντατικής νοσηλείας. Με μία πεταλούδα να τρυπάει το εύθραυστο χέρι σας και δύο σωληνάκια στα ρουθούνια, προσπαθείτε να ηρεμήσετε μετά από την τραυματική εμπειρία της πρόωρης γέννησης.

Ξαφνικά έρχονται οι γιατροί. Κάνουν φασαρία. Ανοίγουν το πορτάκι της θερμοκοιτίδας και σας παίρνουν στα χέρια τους. Σας υποβάλλουν σε διάφορες εξετάσεις και το μόνο που νιώθετε είναι πόνος, φόβος και ανασφάλεια. Σίγουρα δεν ξέρετε ότι όλα αυτά γίνονται για το καλό σας.

Γιατί τα πρόωρα μωρά αγαπούν τα χταποδάκια

Τον Ιανουάριο του 2013, μία μητέρα πλέκτρια στη Δανία ζήτησε να βάλουν στη θερμοκοιτίδα της μονάδας, όπου νοσηλευόταν το πρόωρο μωρό της, ένα μικρό πλεκτό χταποδάκι. Το είχε φτιάξει η ίδια και ήθελε το παιδί να έχει κάτι από την παρουσία της, όταν δεν μπορούσε να βρίσκεται στο πλευρό του. Κάθε πλεκτό πλοκάμι αυτού του μικρού παιχνιδιού έμοιαζε κάπως με τον ομφάλιο λώρο που τους κρατούσε συνδεδεμένους στην κοιλιά της για λιγότερο από 9 μήνες.

Οι μαίες έφεραν ένα πλοκάμι στο μικροσκοπικό χέρι του μωρού κι εκείνο αντανακλαστικά το γράπωσε. Καθώς οι μέρες περνούσαν, το νοσηλευτικό προσωπικό παρατήρησε ότι το μωρό με το πλοκάμι στο χέρι τραβούσε πολύ λιγότερο τα καλώδια που το συνέδεαν με τα μηχανήματα της εντατικής και έδειχνε λιγότερο νευρικό.

Ποια είναι τα οφέλη των χταποδιών για τα πρόωρα και τους γονείς τους;

Οι επιβλέποντες γιατροί άρχισαν να βλέπουν μια γοργή βελτίωση στην υγεία του. Ήρεμο μωρό σημαίνει ευκολότερη αναπνοή, χαμηλότεροι παλμοί καρδιάς, καλύτερη πέψη, ταχύτερη σίτιση και εν τέλει γρηγορότερη ανάρρωση και έξοδος από το νοσοκομείο! Το προσωπικό της μονάδας αποφάσισε να κάνει ένα πείραμα: Ζήτησε από την πλέκτρια να φτιάξει χταπόδια για όλα τα νοσηλευόμενα μωρά και ξέρετε τι έγινε; Τα πρόωρα μωρά ήταν όλα πιο ήρεμα!

Η ιστορία των χταποδιών της Δανίας ταξίδεψε γρήγορα έξω από τα σύνορα της χώρας. Αν και δεν υπήρχαν επιστημονικές μελέτες που να αποδεικνύουν τη θεραπευτική δύναμη των πολύχρωμων πλεκτών, ποιος είχε να χάσει κάτι;

Τα μωρά μπορεί και να ωφελούνταν. Οι γονείς ήταν χαρούμενοι που μπορούσαν να τους προσφέρουν μια παρηγορητική συντροφιά. Οι δημιουργοί ένιωθαν ότι τα πλεκτά τους είχαν ιερό σκοπό και το προσωπικό των μονάδων βίωνε μια πιο πολύχρωμη καθημερινότητα.

Τα πλεκτά χταποδάκια άρχισαν να «απλώνουν τα πλοκάμια» τους σε πολλές χώρες: Σουηδία, Ολλανδία, Βέλγιο, Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία, Αυστραλία, ΗΠΑ, Βραζιλία. Η δράση πήρε το όνομα Octopus for a Preemie και το 2016 έφτασε στη χώρα μας.

Η δράση στην Ελλάδα

Το 2013, με έμπνευση την εδβομάδα κύησης κατά την οποία γεννήθηκε η πρόωρη κόρη μου, δημιουργήθηκε το blog 31ebdomades. Αν και ξεκίνησα γράφοντας για τη δική μου εμπειρία, σύντομα εξελίχθηκε σε μία πύλη για γονείς με πρόωρα μωρά, με νέα, ειδήσεις, ιατρικές πληροφορίες και άλλες προσωπικές ιστορίες.

Όταν, μαζί με τη συνεργάτιδά μου, Τασούλα Μελισσοπούλου, πέσαμε πάνω στην ιστορία των πλεκτών, πολύχρωμων χταποδιών, σκεφτήκαμε αμέσως να τα φέρουμε και στις ελληνικές μονάδες.

Σήμερα, περίπου 10 νοσηλευτικά ιδρύματα σε όλη τη χώρα (Νοσοκομεία Παίδων Αθηνών, Αττικόν, Έλενα Βενιζέλου, Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης, Ιασώ Θεσσαλίας, Πανεπιστημιακό Λάρισας, Πανεπιστημιακό Ρίου, ΠΑΓΝΗ) συνεργάζονται με την ελληνική ομάδα του Octopus for a Preemie, δέχονται και δωρίζουν πλεκτά χταποδάκια στα νοσηλευόμενα μωρά τους.

Τα χταποδάκια αυτά ανήκουν στην κατηγορία του θεραπευτικού παιχνιδιού και θεωρείται ότι λειτουργούν επικουρικά στην ταχύτερη ανάρρωση των μωρών, αν και η αξία τους δεν έχει αποδειχθεί με επιστημονικά δεδομένα, παρά μόνο με εμπειρικά.

Τα χταπόδια πλέκονται με αυστηρές προδιαγραφές

Τα χταπόδια, που πλέκονται από εθελοντές έμπειρους στο πλέξιμο, πρέπει να πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις, ώστε να γίνουν δεκτά από τις ελληνικές μονάδες. Σύμφωνα με αυστηρές προδιαγραφές ασφαλείας της διεθνούς δράσης, δημιουργούνται βάσει συγκεκριμένου πατρόν και πρέπει να:

Έχουν συγκεκριμένες διαστάσεις, ώστε να μην κινδυνεύει το μωρό να τυλιχτεί με τα πλοκάμια.
Πλέκονται μόνο με βαμβακερό νήμα.
Έχουν σφιχτή πλέξη που δεν επιτρέπει τη διαρροή του υλικού γέμισης.
Είναι γεμισμένα με υποαλλεργικό υλικό.

Τι χρειάζεται να γνωρίζετε

Για το πλέξιμό τους υπάρχει καθοδήγηση μέσω σχετικής ομάδας στο facebook, ενώ σωστές οδηγίες μπορεί κανείς να βρει και στο βιβλίο Τα χταποδάκια της Δανίας (εκδ. Πατάκη).
Η εξοικείωση με το πλέξιμο με βελονάκι είναι προϋπόθεση. Ακόμη καλύτερα, με την τεχνική amigurami, που χρησιμοποιείται για κουκλάκια με γέμιση.
Η ομάδα προσφέρει όλα τα απαραίτητα πατρόν βάσει των διεθνών προδιαγραφών ασφαλείας, καθοδήγηση μέσω βίντεο και προσωπικής επαφής με έμπειρες πλέκτριες, δικτύωση με τις υπόλοιπες πλέκτριες και έλεγχο των πλεκτών.
Τα κουκλάκια, αφού ελεγχθεί η καταλληλότητά τους, πλένονται σε υψηλή θερμοκρασία και συσκευάζονται με προσοχή, ώστε να παραδοθούν στο προσωπικό των μονάδων.
Τα χταπόδια δεν πωλούνται, ούτε δωρίζονται μεμονωμένα. Παρέχονται στην εκάστοτε μονάδα νοσηλείας νεογνών, αφού έρθουμε σε συνεννόηση με τη διεύθυνσή της και γίνει δεκτό να μοιράζονται σε όλα τα νοσηλευόμενα μωρά. Μόλις το μωρό επιστρέψει στο σπίτι του, παίρνει μαζί του το προσωπικό του χταπόδι και η μονάδα προμηθεύεται με νέα.
Η δράση είναι εθελοντική. Η ομάδα αναλαμβάνει όλα τα έξοδα (νήματα, συσκευασία, συνοδευτικό υλικό, μεταφορά), τον έλεγχο, την αποστολή και την επικοινωνία με τις μονάδες.
Τα χταπόδια που δεν κρίνονται κατάλληλα για πρόωρα μωρά δωρίζονται στα φιλοξενούμενα βρέφη του ιδρύματος Ελπίδα.
Πρέπει να χρησιμοποιούνται με την επίβλεψη ενήλικα.

ΤΑ ΧΤΑΠΟΔΑΚΙΑ ΤΗΣ ΔΑΝΙΑΣ

Εκδόσεις Πατάκη

Αγόρασέ το
Public.gr