SINEAD O’ CONNOR: ΜΙΑ ΦΩΝΗ ΓΙΑ ΤΟ ΣΤΙΓΜΑ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Ο θάνατος της Sinead O' Connor γίνεται η αφορμή για να κοιτάξουμε κατάματα τα προβλήματα της ψυχικής ασθένειας και να μιλήσουμε ανοιχτά γι' αυτήν, όσο ανοιχτά πάλεψε κι εκείνη για την αποστιγματοποίησή της.
Τα πανέμορφα, εκφραστικά μάτια του MTV της εφηβείας μας, που νόμιζες ότι χωρούσαν όλον τον πόνο του κόσμου, έκλεισαν για πάντα. Και χιλιάδες κείμενα έχουν γραφτεί από τη στιγμή που ο θάνατός της στις 26 Ιουλίου του 2023 έγινε γνωστός. Δικαίως. Η Ιρλανδή μουσικός Sinead O' Connor είχε μια ζωή ταραχώδη και μια ιστορία που όλοι θέλουν να ακούσουν.
Γεννημένη το 1966 στην Ιρλανδία σε μια προβληματική οικογένεια, όπως την είχε χαρακτηρίσει η ίδια, η Sinead O' Connor εγκατέλειψε τη διαζευγμένη μητέρα της την οποία είχε κατηγορήσει για σωματική και ψυχολογική βία. Πέρασε από τα αναμορφωτήρια της Ιρλανδίας, όπου κάποιος ανακάλυψε το ταλέντο της στη μουσική και η γνωριμία με τις δισκογραφικές δεν άργησε να έρθει.
Πρώτος δίσκος το 1987 (The Lion and the Cobra) και δεύτερος το 1990 (I Do Not Want What I Haven't Got) με την επιτυχία που την καθιέρωσε, το Nothing Compares To You, να γίνεται το σήμα κατατεθέν της απώλειας για όλους μας. Κανείς δεν μπορεί να συγκριθεί με κανέναν, γεγονός. Και έτσι η Sinead ακολούθησε τον πολύ ξεχωριστό της δρόμο, παλεύοντας με τις δυσκολίες της ζωής της, τα προβλήματα της ψυχικής της υγείας και τις επαναστατικές της εξάρσεις.
Μετά το δημόσιο σκίσιμο της φωτογραφίας του Πάπα Ιωάννη Παύλου του Β' το 1992 σε ζωντανή μετάδοση στο Saturday Night Live, η καριέρα της πήρε την κατιούσα. Η O' Connor διαμαρτυρόταν με αυτόν τον τρόπο για τη σεξουαλική κακοποίηση εναντίον παιδιών που έλεγε ότι κρυβόταν στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας.
Την κατιούσα όμως πήρε και η ψυχική της υγεία. Νοσηλείες σε ψυχιατρικά ιδρύματα, αμφιλεγόμενες τηλεοπτικές και διαδικτυακές παρεμβάσεις, στις οποίες κατηγορούσε την οικογένειά της, απόσυρση και μια απόπειρα αυτοκτονίας το 1999.
Τελικά, κατέληξε να ζει φτωχικά σε ένα μικρό ορεινό χωριό στην πατρίδα της, την Ιρλανδία. Χαρακτηριστικές είναι οι παλιότερες δηλώσεις της: «είμαι πολύ τυχερή, διότι μπορώ να απολαμβάνω την παρέα του εαυτού μου» και «αγόρασα επίτηδες άβολα καθίσματα στο σπίτι, γιατί δεν μου αρέσει οι επισκέπτες να μένουν για πολύ».
Η σχέση της Sinead O' Connor με τη θρησκεία
Σε μία απέλπιδα προσπάθεια στράφηκε στην Εκκλησία, πράξη για την οποία δέχτηκε τεράστια κριτική. Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, ο επίσκοπος Michael Cox της Ιρλανδικής Ορθόδοξης Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας (μια ανεξάρτητη καθολική κοινότητα που δεν βρίσκεται σε κοινωνία με την Καθολική Εκκλησία) χειροτόνησε την O'Connor ιερέα. Η Καθολική Εκκλησία θεωρεί άκυρη τη χειροτονία γυναικών και ισχυρίζεται ότι ένα άτομο που επιχειρεί το μυστήριο της χειροτονίας σε μια γυναίκα υφίσταται αφορισμό.
Η ίδια συνέχισε να μιλάει δημοσίως για τη θρησκευτική πίστη, δηλώνοντας χριστιανή μέχρι το κόκκαλο και κατηγορώντας την Καθολική Εκκλησία και την παπική εξουσία για διαστρέβλωση του νοήματος του Χριστιανισμού. Η σχέση της όμως με τη θρησκεία συνεχίστηκε εξίσου ταραχώδης και αντιφατική με την ίδια της τη ζωή. Το 2018 ασπάστηκε το Ισλάμ, φόρεσε χιτζάμπ και πήρε το όνομα Σουχάντα Σαντακάτ, αν και συνέχισε να εμφανίζεται ως Sinead O' Connor.
Τα προβλήματα της ψυχικής υγείας
Στην προσωπική της ζωή απέκτησε 4 συζύγους και 4 παιδιά, αλλά βρισκόταν σε νομικές διαμάχες με τον πατέρα του δεύτερου παιδιού της. Τα προβλήματα όμως της ψυχικής της υγείας δεν της επέτρεψαν να ζήσει ειρηνικά.
Το 2021 στα απομνημονεύματά της μίλησε ανοιχτά γι' αυτά, σε μια γενναία εξομολόγηση κατά του στίγματος της ψυχικής υγείας. Παραδέχτηκε ότι είχε διαγνωστεί με διπολική διαταραχή (διάγνωση για την οποία δεν συμφωνούσαν όλοι οι ειδικοί) και ότι αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει. Επίσης, αποκάλυψε ότι υπέφερε από ινομυαλγία, με έντονους πόνους και εξάντληση που δεν της επέτρεπαν να αφοσιωθεί στη μουσική της.
Πάλεψε επίσης με τη διαταραχή του μετατραυματικού στρες, την αγοραφοβία και την οριακή διαταραχή προσωπικότητας, ενώ μετά την επέμβαση υστερεκτομής στην οποία υποβλήθηκε, τα προβλήματα επιδεινώθηκαν. Κατηγόρησε τους γιατρούς επειδή αρνήθηκαν να της χορηγήσουν θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, δηλώνοντας: «Μπήκα σε μετεγχειρητική εμμηνόπαυση. Οι ορμόνες μου με διέλυσαν. Έγινα πολύ αυτοκτονική».
Η O' Connor παραδέχτηκε και τον εθισμό της στην κάνναβη και τη νοσηλεία της σε κέντρο αποκατάστασης και μίλησε ανοιχτά για το στίγμα της ψυχικής ασθένειας και τα ψυχιατρικά προβλήματα μεταξύ των μουσικών σε συνέντευξή της στο talk show Dr. Phil.
Η αυτοκτονία του γιου της και το δικό της τέλος
Εκείνο όμως που της έδωσε τη χαριστική βολή ήταν η αυτοκτονία του 17χρονου γιου της Shane τον Ιανουάριο του 2022, την επιμέλεια του οποίου είχε χάσει 4 χρόνια πριν. Ο Shane νοσηλευόταν υπό αυστηρή επιτήρηση, προκειμένου να μην πραγματοποιήσει τις απειλές του να δώσει τέλος στη ζωή του, κατάφερε όμως να αποδράσει...
«Ήταν η αγάπη της ζωής μου, ο φάρος μου, το άλλο μου μισό» έγραψε η μητέρα του σε ανάρτησή της. Η είδηση του δικού της θανάτου ήρθε ενάμιση χρόνο μετά... Σε μια εποχή που τα προβλήματα της ψυχικής υγείας μοιάζουν περισσότερα από ποτέ, αλλά και σε μια εποχή που έχουμε αρχίσει να τα κοιτάμε κατάματα.
Ο καλύτερος τρόπος για να κλείσουμε αυτό το κομμάτι είναι η σημείωση του συγγραφέα Αύγουστου Κορτώ, ο οποίος έχει κι αυτός μιλήσει ανοιχτά για την πάλη του με την ψυχική ασθένεια: «Όσο τεράστια μουσικός ήταν η Sinead O' Connor, τόσο τεράστια υπήρξε η προσφορά της στον αγώνα κατά του στίγματος της ψυχικής νόσου. Μακάρι η ζωή να μην της είχε φερθεί τόσο σκληρά, αλλά αγωνίστηκε με θάρρος, δημόσια, μιλώντας για τον ψυχικό πόνο και για το διαχρονικό ταμπού της αυτοκτονίας, δείχνοντας πως δεν είναι αδυναμία ή ανάθεμα, αλλά τραγική απώλεια ζωής που οφείλεται σε αλύπητη αρρώστια. Τα τραγούδια της θα ζήσουν, πολύτιμα όσο και τα λόγια της».
SLOW MONDAY NEWSLETTER
Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.
