Ο ΟΡΕΣΤΗΣ ΤΖΙΟΒΑΣ ΠΙΣΤΕΥΕΙ ΣΤΗ «ΘΕΪΚΟΤΗΤΑ» ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Ο Ορέστης Τζιόβας συνδέει το Πάσχα με το ποντιακό χωριό καταγωγής της μητέρας του, το οποίο λάτρευε. Χωρίς να πιστεύει ιδιαιτέρως, ακολουθούσε την ιεροτελεστία του Πάσχα και φιλούσε το χέρι του παπά –όπως του έλεγε η μαμά του– μέχρι το Γυμνάσιο. Τότε, εξανέστη και δήλωσε πώς μόνο το χέρι γυναίκας μπορεί να φιλήσει από εκεί και πέρα.

Έχω συνδέσει το Πάσχα με το χωριό μας, της μαμάς μου δηλαδή, όπου πήγαινα πάντα ως παιδί. Είναι ένα κλασικό ποντιακό χωριό, ο Άγιος Χαράλαμπος, στα σύνορα με τη Βόρεια Μακεδονία, στη Λίμνη Δοϊράνη. Οι γονείς μου όμως έχουν μετοικήσει εκεί κοντά, στο Δροσάτο, που είναι κεφαλοχώρι και έχει δυο παροχές παραπάνω, γιατί το δικό μας είχε μόνο ένα καφενείο που πουλούσε τσιγάρα.

Εκεί έχω μεγαλώσει, με την έννοια ότι περνούσα όλα μου τα καλοκαίρια, αρκετά σαββατοκύριακα και τις γιορτές. Παππούς και γιαγιά δυστυχώς δεν ζουν πια, αλλά περνούσαμε μαζί κλασικά φανταστικά. Φύση και Πόντιοι. Ήρθα πολύ κοντά εκεί με την ποντιακή κουλτούρα, ήθη και έθιμα, γάμους, πανηγύρια, τα χωράφια τους… Ξέρετε, οι Πόντιοι είχαν πολλή αγροτιά και ο παππούς είχε μπαχτσέ με τα πάντα, παρότι ο ίδιος ήταν σιδηροδρομικός.

Το Πάσχα όταν ήταν παιδί

Όταν πήγαινα εκεί το Πάσχα, ακολουθούσαμε όλες τις παραδόσεις της Μεγάλης Εβδομάδας. Από τη νηστεία –όσο δηλαδή την κρατούσαμε, γιατί ο μπαμπάς μου ήταν αιρετικός και τρώγαμε κάνα αλλαντικό στη ζούλα όταν δεν έβλεπε η μαμά– ως το βάψιμο των αυγών, τη θεία κοινωνία, τη μαγειρίτσα, το αρνί.

Είχαμε έναν πάρα πολύ γλυκό παπά, πραγματικά ήταν σαν άγιος αυτός ο άνθρωπος. Μας φερόταν πολύ καλά, μας άφηνε να μπαίνουμε στο ιερό, κουβαλούσαμε τα εξαπτέρυγα, στολίζαμε τον Επιτάφιο και ερχόμασταν κοντά. Αυτό που λέμε κοινωνική κατάνυξη.

Νομίζω ότι αυτό είναι η θρησκεία με έναν τρόπο. Αν εξαιρέσεις δηλαδή τις φοβίες που δημιουργεί στους ανθρώπους και τις προκαταλήψεις, αφορά περισσότερο στην κοινωνική συναναστροφή, στους ανθρώπους που συγκεντρώνονται όλοι μαζί, παρακολουθούν ένα μυστήριο και μοιράζονται κοινές εμπειρίες. Ειδικά στα χωριά, αυτό κρατούσε τους ανθρώπους κοντά.

Σε τι πιστεύει ο Ορέστης Τζιόβας

Η πίστη αλλάζει με τα χρόνια. Όσο μεγαλώνουν οι άνθρωποι, τόσο περισσότερο ανάγκη έχουν να πιστεύουν κάπου, να ελπίζουν σε κάτι. Το έχω παρατηρήσει. Προσωπικά, δεν είμαι θρήσκος. Πιστεύω στη δύναμη και τη «θεϊκότητα» του ανθρώπου.

Βλέποντας διάφορα ντοκιμαντέρ, μάλιστα, καταλήγω στο ότι λίγο ως πολύ όλες οι θρησκείες περίπου στα ίδια κινούνται. Ξεκίνησαν όλες από τη λατρεία στον ήλιο, που ήταν η πηγή της ζωής. Παρατηρείς ότι όλοι χρησιμοποιούν το νούμερο 12, ότι κοντά στα ηλιοστάσια όλοι προσεύχονται, ότι προσπαθούν να εξηγήσουν το μυστήριο της ζωής η καθεμιά με διαφορετικές δοξασίες. Πιστεύω περισσότερο στην επιστήμη και προτιμώ έτσι να εξηγώ τον κόσμο.