Ο CYBORG ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ ΠΟΥ ΞΕΠΕΡΑΣΕ ΤΗΝ ΑΧΡΩΜΑΤΟΨΙΑ

Ο καλλιτέχνης Neil Harbisson είναι γνωστός σαν το πρώτο cyborg. Χάρη σε μια συσκευή που είναι συνδεδεμένη στον εγκέφαλό του, μπορεί να ακούει τα διαφορετικά χρώματα, αφού η πάθηση της αχρωματοψίας τον έχει καταδικάσει να ζει σε έναν ασπρόμαυρο κόσμο.

Για τον Neil Harbisson, που πάσχει από αχρωματοψία, κάθε μέρα ο ουρανός είναι γκρίζος και οι οθόνες βρίσκονται ακόμη στην εποχή της μαυρόασπρης τηλεόρασης. Χάρη σε μια tech συσκευή εμφυτευμένη στον εγκέφαλο του, o Harbisson αν και δεν μπορεί να βλέπει τα διαφορετικά χρώματα, μπορεί να τα ακούει χάρη σε μια κεραία η οποία ανιχνεύει την αντανάκλαση του φωτός και παράγει διαφορετικούς ήχους-δονήσεις για κάθε διαφορετικό χρώμα.

Ο 40χρονος σήμερα Harbisson, όταν ήταν 21 ετών ξεκίνησε ένα εγχείρημα σε συνεργασία με τον προγραμματιστή Adam Montandon, για να δημιουργήσουν ένα «ηλεκτρονικό μάτι» που θα του επέτρεπε να ακούει τα χρώματα.

Πρόκειται για έναν αισθητήρα χρώματος που ανιχνεύει τα χρώματα και δημιουργεί για το καθένα από αυτά μια συχνότητα, την οποία στέλνει σε ένα chip εμφυτευμένο στο πίσω μέρος του κεφαλιού του Harbisson, που με τη σειρά του παράγει ήχους και δονήσεις επιτρέποντάς του να ξέρει ποιο χρώμα έχει μπροστά του.

Josep Lago / AFP

Σε ένα εντυπωσιακό event-performance στο Μανχάταν το 2014, o Harbisson, που έχει σπουδάσει Καλές Τέχνες και αυτοπροσδιορίζεται σαν cyborg καλλιτέχνης, έφτιαξε τον πρώτο ζωγραφικό πίνακα που μεταδόθηκε στον εγκέφαλο του καλλιτέχνη. Τι εννοούμε; Oι θεατές της εκδήλωσης ζωγράφιζαν απλές λωρίδες από χρώμα σε έναν καμβά, οι οποίες στέλνονταν ζωντανά μέσω διαδικτύου απευθείας στον εγκέφαλο του Harbisson σε μορφή δονήσεων, ο οποίος αναγνώριζε τα χρώματα και ζωγράφιζε τις ίδιες χρωματιστές λωρίδες σε έναν καμβά μπροστά στο κοινό του.

Ζώντας με την αχρωματοψία

Έχοντας γεννηθεί με αυτή την πάθηση, ο Harbisson μπορεί πια να δει ακόμη και τις θετικές πλευρές της αχρωματοψίας αφού όπως αναφέρει ο ίδιος βλέπει καλύτερα από τους υπόλοιπους ανθρώπους τη νύχτα, απομνημονεύει σχήματα πιο εύκολα και δεν τον ξεγελούν τα καμουφλάζ. «Επίσης δεν χρειάζεται ποτέ να βγάλω έγχρωμες φωτοτυπίες, γεγονός που μου γλιτώνει πολλά χρήματα», αναφέρει με χιούμορ σε συνέντευξη του στο National Geographic.

«Ποτέ δεν αισθάνθηκα την αχρωματοψία σαν πρόβλημα, και ποτέ δεν ήθελα να αλλάξω την όραση μου», τονίζει. «Με αυτή τη συσκευή θέλησα να δημιουργήσω ένα νέο όργανο όρασης».

Όντως το δημιούργησε: Ένα εμφύτευμα που αν και δεν βλέπει χρώματα, τα ακούει. Χάρη σε αυτό ο Harbisson έγινε επίσημα το πρώτο cyborg, όταν μετά από πολλούς αγώνες κατάφερε να πείσει τις αρχές να συμπεριλάβουν στη φωτογραφία του διαβατηρίου του το πορτραίτο του με τη συγκεκριμένη συσκευή.

Από την άλλη, επιτροπή βιοηθικής αρνήθηκε να υποβληθεί σε εγχείρηση ώστε η κεραία να συνδεθεί μόνιμα στον εγκέφαλό του, εξαιτίας των αντιδράσεων που θα μπορούσε να εγείρει κάτι τέτοιο. Ωστόσο, ο ίδιος κατάφερε να βρει γιατρούς που δέχτηκαν να του κάνουν την εμφύτευση και αυτή τη στιγμή η κεραία του εκφύεται μέσα από το ινιακό του οστό.

Στη συνέντευξη του στο National Geographic, ο Harbisson διηγήθηκε όλα τα ευτράπελα που του έχουν συμβεί εξαιτίας της συσκευής που φορά στο κεφάλι του στη διάρκεια των ετών. Άγνωστοι στον δρόμο έχουν περάσει κατά καιρούς τη συγκεκριμένη συσκευή για φωτάκι για διάβασμα, για συσκευή hands free, για κάμερα GoPro, ακόμη και για selfie stick, ενώ κάποια παιδιά σε ένα ταξίδι του στην Ιταλία άρχισαν να φωνάζουν «Pokemon» και να δείχνουν προς το μέρος του όταν τον αντίκρισαν.

Piero Cruciatti/Alamy/Visualhellas.gr

Το πρώτο cyborg που μπορεί να ακούει τα χρώματα

Σε συνέντευξή του στο Wired, ο Neil Harbisson έχει δηλώσει πως τα όρια μεταξύ του βιολογικού και του τεχνολογικού εαυτού του είναι δυσδιάκριτα για τον ίδιο, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Δεν νιώθω πια τη διαφορά μεταξύ της συσκευής και του εαυτού μου, νιώθω ότι είμαι η τεχνολογία. Το λογισμικό και ο εγκέφαλος μου έχουν ενωθεί, όπως και το σώμα μου με αυτή τη συσκευή».

Όταν ο Harbisson ρωτήθηκε από το National Geographic πώς έχει αλλάξει η εμπειρία του για τον κόσμο από τότε που ζει με αυτή τη συσκευή, αυτός απάντησε: «Η κατανόησή μου για τον κόσμο έχει γίνει πιο βαθιά. Όσο περισσότερο επεκτείνεις τις αισθήσεις σου, τόσο περισσότερα συνειδητοποιείς ότι υπάρχουν. Eίναι όπως όταν ζεις στο ίδιο σπίτι για χρόνια, υπάρχει μια επανάληψη των όσων αντιλαμβάνεσαι εκεί. Αν όμως προσθέσεις μια νέα αίσθηση, το σπίτι γίνεται και πάλι καινούργιο για σένα».

Όσο για την αντίληψη που έχει για τον εαυτό του, είπε: «Αισθάνομαι συνδεδεμένος με τη φύση με έναν πιο δυνατό τρόπο. Θεωρώ ότι εκτείνομαι πέρα από τα όρια του εαυτού μου. Το να έχεις κεραία ή να βλέπεις τις υπέρυθρες και τις υπεριώδεις ακτίνες είναι σύνηθες για άλλα είδη, όχι όμως για τους ανθρώπους».