ΜΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ «ΟΙΚΟ-ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ»
Η έκθεση «2nd Nature» γιορτάζει τα 50 χρόνια του αρχιτεκτονικού γραφείου Pieris.Architects, γεμίζοντας το υπόγειο του Ωδείου Αθηνών με ό,τι θα άξιζε να έχει κάθε κτήριο που μας περιβάλλει.
Τι περιμένεις να δεις σε μια έκθεση αρχιτεκτονικής; Μακέτες; Αρχιτεκτονικά σχέδια; Φωτογραφίες ολοκληρωμένων έργων; Όλα αυτά υπάρχουν στην έκθεση «2nd Nature», αλλά μαζί υπάρχουν κι αναπάντεχες εκπλήξεις.
Όπως ο κήπος που έχει δημιουργηθεί στον υπόγειο πολυχώρο Ω2 του Ωδείου Αθηνών: μια εικαστική εγκατάσταση με ζωντανά φυτά, αναβαθμίδες με χαλίκι και πευκόφλουδα, που θα μείνει εκεί μόνο όσο διαρκεί η έκθεση – αλλά θα μπορούσε αν υπήρχε σχετική πρόβλεψη να έχει στηθεί για πάντα, φέρνοντας τη φύση στο -1 ενός κτιρίου που χτίστηκε πριν από δεκαετίες.
Η εγκατάσταση αυτή έχει τίτλο «Αγκαλιάζοντας το απροσδόκητο», αποτελεί καρπό της συνεργασίας των Pieris.Architects και του αρχιτέκτονα τοπίου Κάρολου Χανικιάν, ιδρυτή της Greenways, και είναι η πρώτη θεματική της έκθεσης «2nd Nature», μέσα από την οποία αναδεικνύεται όχι απλώς το έργο αλλά πραγματικά το όραμα του αρχιτεκτονικού γραφείου που ίδρυσε το 1974 ο Κωνσταντίνος Πιερής.
Σήμερα, πέντε δεκαετίες μετά, έχει στο πλευρό του τη δρ Στέλλα Πιερή και τον Πιέρο Πιερή, σε μια σύμπραξη που ο τελευταίος περιγράφει χαρακτηριστικά ως «δύο γενιές, τρία μονοπάτια που σμίγουν». Η φράση αυτή ακούγεται σε ντοκιμαντέρ του βραβευμένου κινηματογραφιστή Γιάννη Μισουρίδη, που προβάλλεται στο πλαίσιο της έκθεσης, μοιρασμένο ισότιμα στους τρεις εταίρους του γραφείου Pieris.Architects.
«Κάθε πόλη έχει σώμα και ψυχή», ακούγεται να λέει στο φιλμάκι ο Κωνσταντίνος Πιερής, ενώ περιδιαβαίνει στην Κερύνεια, στα σημερινά Κατεχόμενα της Κύπρου. Εκεί είχε ξεκινήσει την επαγγελματική του σταδιοδρομία, που διακόπηκε από την τουρκική εισβολή τον Ιούλιο το 1974, αναγκάζοντάς τον να εγκατασταθεί στην Αθήνα.
Η αρχιτεκτονική ως «2nd Nature»
«Για μένα, ο ρόλος που πρέπει να έχει ένας αρχιτέκτονας σήμερα είναι αυτός του Σαμάνου θεραπευτή», λέει με τη σειρά της η δρ Στέλλα Πιερή, βάζοντας στη συζήτηση μια έννοια που οι Pieris.Architects προωθούν διεθνώς από το 2002: την «οικο-συναισθηματική νοημοσύνη».
«Το οικο-συναίσθημα είναι το αποτέλεσμα της επαφής του ανθρώπου με τη φύση», εξηγεί η ίδια. «Το ανθρώπινο είδος έχει εξελιχθεί κατά το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας του μέσα στο φυσικό περιβάλλον. Είναι λοιπόν γενετικά συνδεδεμένο με τη φύση και τις φυσικές της διαδικασίες. Η φύση μας δίνει ισορροπία, ευεξία, ψυχική και σωματική υγεία και αρμονία. Μας φέρνει πιο κοντά, μας συνδέει. Σχεδιάζω κτίρια στα οποία η φύση γίνεται πρωταγωνιστής και αναλαμβάνει διαφορετικό κάθε φορά ρόλο: αυτόν του διαχωρισμού των λειτουργιών, της απορρόφησης υλικού, της σκίασης, του καθαρισμού του αέρα, της εξασφάλισης ιδιωτικότητας».
Μια βιώσιμη αρχιτεκτονική έκθεση
Την επιμέλεια της έκθεσης «2nd Nature» συνυπογράφει το γραφείο Pieris.Architects και το DPS Athens, που έχει ιδρύσει ο πολυβραβευμένος designer Δημήτρης Παπάζογλου. Όπως τόνισε ο ίδιος στην παρουσίαση της έκθεσης, το 95% των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν για το στήσιμο είναι επαναχρησιμοποιούμενα, χάρη σε ένα concept που εξασφάλισε και τον απόλυτο σεβασμό στους χώρους του Ωδείου Αθηνών.
Οι εκπλήξεις που ξεκινούν από τον υπόγειο κήπο –και τον ήχο που κάνει το χαλίκι όπως τρίζει κάτω από τα πόδια σου– δεν σταματούν εκεί. Η έκθεση έχει επίσης το δικό της ηχοτοπίο, που υπογράφει η αρχιτέκτονας και καλλιτέχνης Βίρνα Kούτλα, το δικό της άρωμα, που διαχέεται από ειδικά μηχανήματα στον χώρο, και έργα τεσσάρων διεθνών καλλιτεχνών:
- Η αρχιτέκτονας και designer Crina Arghirescu Rogard συμμετέχει με το χειροποίητο «Neo-Narcissist Mirror», έναν καθρέφτη πλαισιωμένο από κομμάτια ανακυκλωμένου δέρματος, που σε «καλεί» να βγάλεις σέλφι!
- Ο Todd Marshard παρουσιάζει έργα από την κεραμική του δουλειά, μια τέχνη παραδοσιακά βιώσιμη και με χαμηλό ανθρακικό αποτύπωμα, που στα χέρια του αποκτά πραγματικά άλλη διάσταση.
- Η Roxane Revon φέρνει στην Αθήνα αέρινα υφάσματα από ρίζες σιταρόχορτου, που «ζωντανεύουν» με το κατάλληλο φως.
- Ο Thomas Van Noten εκθέτει για πρώτη φορά μια νέα σειρά από γλυπτά από τις πρόσφατες έρευνες του Atelier TOGIGI με λειχήνες και ρητίνη.
Εικαστική διάσταση έχει και η τριλογία «Kellert tables», με τρία μαρμάρινα γλυπτά των Pieris.Architects που θα μπορούσαν κάλλιστα να λειτουργήσουν ως τραπέζια – τόσο επιβλητικά, που δύσκολα συνειδητοποιείς ότι πρόκειται για επαναχρησιμοποιημένα ρετάλια μαρμάρου, τα οποία είχαν αρχικά θεωρηθεί άχρηστα εξαιτίας κάποια ατέλειας.
Αρχιτεκτονική πρωτοπορία
Στην ενότητα «Αντηχήσεις δομών» περιλαμβάνονται έργα μεγάλης κλίμακας, μεταξύ των οποίων η βραβευμένη πρόταση για το Μητροπολιτικό Υδατοδρόμιο της Αττικής και το Αθλητικό, Πολιτιστικό & Περιβαλλοντικό Πάρκο Αγίας Παρασκευής στην Αθήνα.
Μέσα από ένα φωτορεαλιστικό φιλμάκι ανακαλύπτουμε επίσης το «The SPOT» (Sustainable Practices of Tomorrow), ένα κτίριο στο Πανεπιστήμιο Πατρών που έχει σχεδιαστεί και θα κατασκευαστεί με ουδέτερο ανθρακικό ισοζύγιο και καινοτόμα υλικά δόμησης, ενώ η υλοποίησή του θα πραγματοποιηθεί μέσω τρισδιάστατης ρομποτικής εκτύπωσης με σκυρόδεμα – μιας πρακτικής που εφαρμόζεται για πρώτη φορά σε πραγματική κλίμακα στην Ελλάδα!
Από τα πιο εντυπωσιακά έργα των Pieris.Architects είναι επίσης εκείνα για την αλυσίδα «Olon Wellness Hotels», που εντάσσουν στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό τις ιδιαιτερότητες του εκάστοτε τόπου: της Δημητσάνας, για το υπό κατασκευή «Olon Dimitsana», που αποκαθιστά ένα κτίριο της δεκαετίας του ’50, του Πηλίου και της Μήλου, όπου μελετάται το «Olon» glamping.
Αρχιτεκτονική για όλες τις αισθήσεις
Αν το στήσιμο της έκθεσης «2nd Nature» δίνει ερεθίσματα για όλες τις αισθήσεις, μελετώντας τα σχέδια των Pieris.Architects συνειδητοποιείς ότι αυτό κάνει και η αρχιτεκτονική τους. Γιατί πέρα από αυτό που βλέπεις, διαπιστώνεις ότι σε όλες τις φάσεις δημιουργίας, από τον σχεδιασμό μέχρι την επιλογή των υλικών, πρωταρχικό ρόλο έχει και αυτό που θα βιώσεις μέσα στο ολοκληρωμένο έργο.
Κι αν οι κατοικίες τους είναι μάλλον για μεγάλα βαλάντια –τουλάχιστον αυτή την αίσθηση αποκόμισα βλέποντας εκείνες που παρουσιάζονται στην έκθεση– τα επαγγελματικής χρήσης κτήρια και τα δημόσια έργα τους είναι κάτι που μπορούμε και αξίζει να έχουμε στη ζωή μας όλοι.
Η έκθεση «2nd Nature» είναι ανοιχτή στο κοινό με ελεύθερη είσοδο, έως και το Σάββατο 16 Νοεμβρίου 2024. Ωδείο Αθηνών, πολυχώρος Ω2: Ρηγίλλης & Βασ. Γεωργίου Β΄ 17-19, Αθήνα.
SLOW MONDAY NEWSLETTER
Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.
