ΜΑΡΤΥΡΙΑ: «ΕΚΑΝΑ ΔΙΠΛΗ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΛΑΒΩ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ, ΜΑ ΗΤΑΝ ΗΔΗ ΕΚΕΙ»

Υποβλήθηκε σε διπλή μαστεκτομή στα 34 για να προλάβει τον καρκίνο του μαστού, όμως αυτός ήταν ήδη εκεί. Δεκατέσσερα χρόνια μετά, θέλει να κάνει γνωστή την ιστορία της, ώστε να προλάβουν όσο το δυνατόν περισσότερες γυναίκες.

Η Gila Pfeffer είναι από αυτές τις αξιοθαύμαστες περιπτώσεις γυναικών που η ζωή δεν τους έχει φερθεί ευγενικά κι όμως συνεχίζουν να την κοιτάζουν κατάματα χαμογελώντας. Η ίδια δεν αποκαλεί τον εαυτό της survivor, αλλά και previvor, εννοώντας, ότι έκανε προληπτικά διπλή μαστεκτομή, ώστε να αποφύγει τον κίνδυνο να εμφανίσει μια μορφή καρκίνου που μπορεί να σχετίζεται με την κληρονομικότητα.

Δεν είναι η μόνη γυναίκα που αποφασίζει κάτι τέτοιο μετά από γονιδιακό έλεγχο που έδειξε ότι έχει την επίμαχη μετάλλαξη. Ωστόσο, η επέμβαση που νόμιζε ότι ήταν προληπτική οδήγησε σε μια σοκαριστική διάγνωση: ο καρκίνος του μαστού ήταν ήδη εκεί. Πολύ πριν έρθει η ώρα που συνιστάται σε μια γυναίκα να ξεκινήσει τις τυπικές εξετάσεις. Πολύ πριν της περάσει καν από το μυαλό ότι μπορεί να κινδυνεύει. Μιλώντας η ίδια στο TODAY.com περιγράφει:

«Το να ακούω στις ειδήσεις, ότι σύμφωνα με τις τελευταίες κρατικές οδηγίες το ηλικιακό όριο για προληπτική μαστογραφία στις γυναίκες έπεσε από τα 50 στα 40 χρόνια με θυμώνει, γιατί η οδηγία αυτή είναι εντελώς άχρηστη για τουλάχιστον τρεις γενιές γυναικών της δικής μου οικογένειας –συμπεριλαμβανομένης εμού– καθώς και για αμέτρητες άλλες γυναίκες.

»Η μητέρα που πέθανε από καρκίνο του μαστού στα 42 της. Όταν έκανε την πρώτη της μαστογραφία, στα 40, είχε ήδη έναν όγκο στο μέγεθος πορτοκαλιού που αποδείχθηκε καρκίνος τρίτου σταδίου. Η δική της μητέρα, που ήταν για χρόνια άρρωστη πριν πεθάνει από καρκίνο του μαστού και των ωοθηκών, είχε ήδη διαγνωστεί γύρω στα 40.

»Ως η μεγαλύτερη πέντε αδελφών, ήξερα ότι κάτι έπρεπε να αλλάξει για να σταματήσει αυτός ο κύκλος πρόωρων θανάτων στην οικογένειά μου. Οριακά είχα ενηλικιωθεί όταν έχασα τη μητέρα μου, που είχε ήδη χάσει τη δική της χρόνια πριν, και ήταν τότε που πήρα απόφαση να λάβω πολύ σοβαρά υπόψη την υγεία των μαστών μου.

»Έκανα, λοιπόν, τακτικά εξετάσεις και ειδικοί με παρακολουθούσαν δύο φορές τον χρόνο. Ενημερωνόμουν διαρκώς. Θήλασα τα τέσσερα παιδιά μου, έκανα γυμναστική (μετρά ως γυμναστική και το να κυνηγάς μωρά μέσα στο σπίτι) και δεν κάπνιζα. Χρησιμοποιούσα μια μέθοδο αντισύλληψης χαμηλή σε οιστρογόνα και ήμουν ικανή να φάω και σκαντζόχοιρο αν ο γιατρός μου έλεγε ότι έτσι θα μείωνα το ρίσκο του καρκίνου.

»Τη χρονιά που έγινα 30 δύο πράγματα συνέβησαν: Το πρώτο ήταν ότι έχασα τον 55χρονο πατέρα μου από καρκίνο στο παχύ έντερο – κάτι που με έκανε ακόμα πιο εμμονική. Το δεύτερο ήταν ότι η γιατρός μου με συμβούλευσε να κάνω μαστογραφία. Ήμουν πολύ μικρότερη από την ηλικία που όριζε το σύστημα, οπότε χρειάστηκε να δώσω μάχη με την ασφαλιστική μου για να μου το καλύψει. “Δεν δικαιούστε κάλυψη πριν τα 40”, μου είπαν. “Θα έχω πεθάνει μέχρι τα 40”, απάντησα. Τελικά το έκανα. Και ήταν καθαρό.

»Λίγο καιρό μετά έμαθα για τον γονιδιακό έλεγχο BRCA. Η μετάλλαξη αυτή δίνει στους φορείς 87% πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο μαστού και 66% πιθανότητες για καρκίνο των ωοθηκών. Έμαθα, επίσης, ότι ο έλεγχος αυτός αναπτύχθηκε το 1994 – τη χρονιά που έχασα τη μαμά μου. Όταν τα αποτελέσματα του τεστ επιβεβαίωσαν την πρόβλεψή μου, ότι είχα αυτό το γονίδιο, η προληπτική διπλή μαστεκτομή ήταν για εμένα μονόδρομος. Υποβαλλόμενη σε αυτήν, ο κίνδυνος να εμφανίσω καρκίνο μαστού έπεφτε στο 5% – ποσοστό χαμηλότερο από του γενικού πληθυσμού. Η Angelina Jolie δεν είχε κάνει τότε τη δική της διπλή μαστεκτομή κι έτσι –στο μυαλό μου– η απόφασή μου φάνταζε επαναστατική!»

Η μαστεκτομή που της έσωσε τη ζωή

Η Pfeffer συνεχίζει λέγοντας ότι η μέρα του χειρουργείου γέννησε αμέτρητους φόβους στο μυαλό της – ακόμα και το αν θα ξυπνούσε από αυτό ζωντανή. Μια φωτογραφία των τεσσάρων παιδιών της, που οι γιατροί της επέτρεψαν να κρατά στο χέρι, θεωρεί πως της έδωσε δύναμη να ξυπνήσει από το 9ωρο χειρουργείο καλά. Ο τρόμος είχε δώσει τη θέση του στην ανακούφιση. Όχι, όμως, για πολύ.

Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

«Έξι μέρες μετά το χειρουργείο, ενώ ανάρρωνα στο σπίτι, με χειρουργικά καλώδια να κρέμονται από την στήθος και την κοιλιά μου, με κάλεσε ο χειρουργός μου. Ένας επιθετικός καρκίνος σε πρόωρο στάδιο μεγάλωνε ήδη στο ένα στήθος μου. Τόσο εκείνος όσο και ολόκληρη η χειρουργική ομάδα είχαν πάθει σοκ. Και όλοι συμφώνησαν πως επιβεβαιωμένα πλέον είχα σώσει τη ζωή μου.

Ως επιπλέον πρόληψη υποβλήθηκα σε 8 γύρους χημειοθεραπείας (όπως και η μητέρα μου πριν από 17 χρόνια, κάτι που ήθελα να αποφύγω) καθώς και αμφοτερόπλευρη ωοθηκεκτομή, η οποία με οδήγησε σε εμμηνόπαυση στα 53 μου».

Η Pfeffer θέλει σήμερα να κάνει την ιστορία της γνωστή. «Το να έχεις οικογενειακό ιστορικό και το γονίδιο BRCA1 δεν είναι τρομακτικό. Σε δυναμώνει. Σε αναγκάζει να ψάχνεσαι νωρίτερα στη ζωή σου και να μην περιμένεις μέχρι τα 40 που πιθανώς να είναι πολύ αργά.

»Ωστόσο, ξέρω και πολλές γυναίκες που δεν είχαν ιστορικό κι όμως διαγνώστηκαν με καρκίνο του μαστού στα 30 τους ή και νωρίτερα, απλά επειδή έπιασαν “κάτι”. Ας μην ξεχνάμε ότι οι συστάσεις για προληπτικό έλεγχο βασίζονται σε στατιστικές για να “σώσουν” τον γενικό πληθυσμό. Η καθεμιά μας, όμως, μπορεί να αναζητήσει άλλους τρόπους για να ενημερωθεί και να προλάβει μια κατάσταση.

»Συχνά λέω ότι κουράγιο για να υποβληθώ σε αυτή την τρομακτική διαδικασία μου έδωσαν τα παιδιά μου. Η αλήθεια όμως είναι ότι το να χάσω τη μαμά μου τόσο νωρίς με αφύπνισε, ώστε να κάνω ό,τι μπορώ για να προλάβω τον καρκίνο μια ώρα αρχύτερα. Έτσι χρωστάω σίγουρα και σε εκείνη ότι μου έσωσε τη ζωή».