ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΒΒΑΘΑΣ: ΕΝΑΣ ΕΞΩΓΗΙΝΟΣ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ
Ο δημοσιογράφος Κώστας Καββαθάς, εκδότης του θρυλικού περιοδικού 4ΤΡΟΧΟΙ, ήταν ανέκαθεν πρωτοπόρος, κομιστής πρωτοποριακών προτάσεων και καλών ειδήσεων για το μέλλον της χώρας.
Υμνωδία για έναν εξέχοντα της γραφής και των εκδόσεων, έναν πρωτοπόρο, μια συναρπαστική προσωπικότητα, συνιστά το σημερινό σημείωμα. Είναι ο δημοσιογράφος Κώστας Καββαθάς, εκδότης του θρυλικού περιοδικού 4ΤΡΟΧΟΙ, αλλά και πολλών ακόμη εξαιρετικών εντύπων.
Αφορμή, ένα φρέσκο βιβλίο υπό τον τίτλο «Ασημόσπιτο», γραμμένο από τον ίδιο. Δεν πρόκειται για συνηθισμένη αυτοβιογραφία. Αφηγούμενος την ιστορία της πολυκύμαντης ζωής του, ο Καββαθάς ουσιαστικά ακτινογραφεί τη νεοελληνική πραγματικότητα. Προσωπικά, την ονομάζω ιστορία ενός εξωγήινου στην έρημο.
Αλήθεια, τι είναι αυτός ο Καββαθάς; Ένας δημοσιογράφος που έγραφε για αυτοκίνητα; Ένας γραφιάς με επιχειρηματικό δαιμόνιο που κατάφερε να στήσει έναν πρωτοποριακό εκδοτικό κολοσσό; Μήπως ένας μανιακός της τεχνολογίας που έζησε και ζει στο περίκλειστο και ψυχρό ενδιαίτημά της; Και, τέλος πάντων, προς τι τα εύγε και οι υμνωδίες;
Πρωτοπορία
Ναι, ήταν πρωτοπόρος ο Καββαθάς. Έστησε τους 4Τ, ένα περιοδικό «για αυτοκίνητα», και το κατέστησε κορυφαίο σε πανευρωπαϊκή κλίμακα. Ταυτόχρονα, εξέδωσε πολλά περιοδικά για τα Αεροπλάνα, το Διάστημα, τα Κομπιούτερ, τη Μουσική, το φαγητό, τα ταξίδια κ.ά.
Ορισμένοι τίτλοι, ενδεικτικώς, στεγασμένοι στις «Τεχνικές Εκδόσεις»: Πτήση, Ήχος, RAM, Αναλόγιο, Ταξιδεύοντας, Γεύση κ.ά. Όπως δηλούν κάποια από τα ονόματα, μιλάμε για περιοδικά πρωτοποριακά για την εποχή τους.
Οι 4ΤΡΟΧΟΙ, ναυαρχίδα του συγκροτήματος, είχαν επί δεκαετίες τεράστια κυκλοφορία. Οι παθιασμένοι αναγνώστες δεν διάβαζαν μονάχα για ζαντολάστιχα, επιταχύνσεις, αγώνες κ.λπ. Η πυρετωμένη πένα του Καββαθά δεν άφηνε τίποτε όρθιο από αυτά που τον ενοχλούσαν και τον πλήγωναν ως πολίτη. Έδινε το στίγμα βαθιά φιλοσοφημένου και πολιτικού περιοδικού, κι ας ειχε αντικείμενο τα αυτοκίνητα και τους αγώνες.
Προς επίρρωσιν αυτού: Οι 4Τ φιλοξενούσαν σε κάθε τεύχος ένα ένθετο με τίτλο «Αντίλογος», στο οποίο έγραφαν επιφανείς της διανόησης, καθώς και γνωστοί δημοσιογράφοι εφημερίδων. Ένα ετερόκλητο σύνολο από γραφιάδες με διαφορετικό πολιτικό πρόσημο και οπτική για τα πράγματα. Συγκεκριμένα, έγραφαν: Νίκος Δήμου, Βασίλης Βασιλικός, Γιώργος Γραμματικάκης, Κώστας Ζουράρις, Σαράντος Καργάκος, Ριχάρδος Σωμερίτης, Θέμος Αναστασιάδης, Ανδρέας Ρουμελιώτης, Στάθης Σταυρόπουλος και η αφεντιά μου.
Ανεξαρτησία και τόλμη
Οι αναγνώστες ήξεραν, φυσικά, πως ό,τι γράφουν οι 4Τ είναι γκαραντί. Ούτε καλοπιάσματα στους εισαγωγείς αυτοκινήτων ούτε χατίρια και πληρωμένα διαφημιστικά κόλπα. Στοπ εδώ, για μια πραγματική ιστορία που βεβαιώνει του λόγου το αληθές:
Συνεργάτης των 4Τ ο Νίκος Δήμου, έγραψε αρνητική κριτική για ένα μοντέλο επιφανούς μάρκας. Τότε, οι επικεφαλής της αντιπροσωπείας επισκέφθηκαν τον Καββαθά στο γραφείο του. Ζήτησαν να απολυθεί ο Δήμου και να «αποκατασταθεί» η αλήθεια για το συγκεκριμένο αυτοκίνητο. Διαφορετικά, θα έκοβαν τις διαφημίσεις από όλα τα περιοδικά των Τεχνικών Εκδόσεων. Φυσικά, ο Καββαθάς τους διαολόστειλε…
Εννοείται ότι τα ίδια χαρακτηριστικά είχαν και τα υπόλοιπα περιοδικά του Ομίλου. Τόλμη, ανεξαρτησία, εγκυρότητα, πρωτοτυπία και ξεχωριστό layout. Μακροημέρευσαν οι «Τεχνικές Εκδόσεις», αλλά κάποια στιγμή λύγισαν. Ένα ασυγχώρητο επιχειρηματικό λάθος οδήγησε τον όμιλο (που είχε και τον «Εν Λευκώ», ένα εξαιρετικό ραδιόφωνο) σε ξένα χέρια…
Ναι, εξωγήινος στην έρημο
Πολύπτυχη προσωπικότητα ο Καββαθάς, δεν εξαντλούσε την δραστηριότητά του στο γράψιμο και στις εκδόσεις. Έτρεχε στους αγώνες, πετούσε με πολεμικά αεροπλάνα και προπάντων είχε ιδέες. Πρωτότυπες και πολύτιμες για τη χώρα. Μιλάμε για ένα ορυχείο ιδεών. Ενδεικτικώς:
– Πράσινο νησί
Ένα νησί του Αιγαίου να χρησιμοποιεί καθαρή ενέργεια και να λειτουργεί ως υπόδειγμα για την μελλοντική προοπτική της χώρας. Πότε αυτό; Την δεκαετία του ’80, παρακαλώ. Τότε που η λέξη πράσινο είχε σχέση μονάχα με τα πάρκα, τη φανέλα του Παναθηναϊκού και την τσόχα. Α! Και τα χρώματα του ΠΑΣΟΚ, χωρίς ο Καββαθάς να ’χει οποιαδήποτε σχέση με το τότε κυβερνών κόμμα.
– Τεχνόπολις
Πρόταση για Κέντρο Εφαρμοσμένης Τεχνολογίας στο Γκάζι. Φυσικά(!) απορρίφθηκε μετ’ επαίνων. Και απλώς έμεινε το όνομα Τεχνόπολις.
– Φαέθων
Αγώνας αυτοκινήτων που κινούνται με ηλιακή ενέργεια. Υιοθετήθηκε. Και πραγματοποιήθηκε το 2004, στο πλαίσιο των Ολυμπιακών Αγώνων.
– Παγκόσμιο Συνέδριο Καθαρών Αυτοκινήτων στην Αθήνα
Πραγματοποιήθηκε με τη συνεργασία του Πολυτεχνείου, με εξαιρετική επιτυχία. Είναι χαρακτηριστικό ότι η General Motors συμμετείχε με πρωτότυπο που χρησιμοποιούσε Υδρογόνο. Δυστυχώς, δεν συνεχίστηκε. Γιατί κάποιοι «προοδευτικοί» αντέδρασαν λέγοντας ότι δεν πρέπει να μπαίνουν οι πολυεθνικές στα Πανεπιστήμια. Ναι, οι αφασικοί…
– Μονορέιλ
Πρότεινε το τραμ στο κέντρο να είναι επίγειο αλλά στις λεωφόρους (π.χ. Συγγρού, Κατεχάκη) υπέργειο (μονορέιλ) και να φτάνει έτσι μέχρι το Λαύριο.
Να γιατί χαρακτηρίζω εξωγήινο στην έρημο τον Καββαθά. Ερχόταν από άλλον πλανήτη εισκομίζοντας προτάσεις και καλές ειδήσεις για το μέλλον της χώρας. Δυστυχώς, ελάχιστες υιοθετήθηκαν από τους αφέντες της ημετέρας ερήμου…
Αξίζει τον κόπο το «Ασημόσπιτο». Ρέουσα κρουστή γραφή και γοητευτική αφήγηση από έναν αιώνιο έφηβο που ανήκει στα τιμαλφή της πατρίδος. Έστω κι αν αυτή του φέρθηκε –όπως και σε πολλούς άλλους– σαν αδιάφορη μητριά…