Η ΑΠΩΛΕΙΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΦΟΡΜΗ ΓΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ

Μία συλλογή διηγημάτων πιάνεται από την απώλεια και ρίχνει φως στις ζωές των ανθρώπων που «ενηλικιώνονται» θέλοντας και μη μέσα από τα απολεσθέντα τους. Η συγγραφέας Μελίσσα Στοΐλη μας μίλησε για το πένθος, το χιούμορ και τη δημιουργικότητα που διαμορφώνουν αυτό που είμαστε.

Η απώλεια είναι αναπόφευκτα μέρος της ζωής μας. Είτε θέλουμε είτε όχι, μαθαίνουμε να ζούμε με τις απώλειές μας, περνώντας από τα «απαραίτητα» στάδια του πένθους. Το πώς βιώνει ο καθένας τις δικές του απώλειες, αν επιθυμεί να τις μοιραστεί ή να τις επεξεργαστεί περαιτέρω, διαφέρει ανά άνθρωπο αλλά και ανά περίσταση. Δεν είναι πάντως βέβαιο πως ό,τι δεν μας σκοτώνει μας κάνει πιο δυνατούς.

Η πραγματικότητα αυτή σε σχέση με τη διαφορετική διαχείριση των απωλειών είναι το θέμα του νέου βιβλίου της Μελίσσας Στοΐλη, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κίχλη, με τίτλο: Απ' το μπαλκόνι να φύγεις. Πρόκειτται για μια συλλογή διηγημάτων που διαδραματίζονται στην πόλη της Θεσσαλονίκης, γενέτειρα της συγγραφέως.

Η λογοτεχνία παρηγορεί, δεν δίνει λύσεις

Στις ιστορίες του βιβλίου, οι ήρωες έρχονται αντιμέτωποι με κάποια απώλεια, την οποία χειρίζεται ο καθένας με άλλον τρόπο. Αρκετές φορές μοιάζει να μην θέλουν να την κοιτάξουν κατάματα, την παρακάμπτουν λοιπόν, ακόμη και με τραγικές συνέπειες. «Οι ήρωές μου αντιμετωπίζουν την απώλεια όπως μπορούν. Όταν δεν είναι έτοιμοι, όταν νιώθουν πως θα τους τσακίσει ο πόνος, αναβάλλουν την αντιμετώπιση για μια άλλη στιγμή που θα είναι πιο έτοιμοι. Δεν υπάρχει σωστό ή λάθος σε αυτό. Κάνουν ό,τι έχουν τη δυνατότητα να κάνουν».

»Η ζωή δεν τους χαρίζεται, βέβαια, και λίγο παρακάτω τα πράγματα μπορεί να δυσκολέψουν. Αλλά επιβιώνουν. Έχουν τραύματα και ουλές, αλλά είναι ζωντανοί. Εξάλλου, η λογοτεχνία δεν δίνει λύσεις, δεν προτείνει τρόπους, δεν γίνεται εγχειρίδιο ζωής. Το περισσότερο που μπορεί να κάνει είναι να παρηγορήσει, να σε ενώσει με τους άλλους, να σε βοηθήσει να ξορκίσεις τη μοναξιά. Και το κάνει με διάφορους τρόπους. Σε ταξιδεύει, σε κάνει να γελάς, σε κάνει να σκεφτείς», μας λέει η συγγραφέας.

Η Μελίσσα Στοΐλη. Φωτογραφία: Αναστασία Αδαμάκη

Η απώλεια είναι ένας τρόπος ενηλικίωσης

Αναρωτιέμαι ποια είναι η σημασία της απώλειας στη ζωή και κυρίως της αποδοχής και της διαχείρισής της. «Μπορεί να σε καταστρέψει μια απώλεια, αλλά και να σε δυναμώσει. Καίει τις αυταπάτες σου και αυτό είναι ένα δύσκολο κομμάτι. Αλλά μερικές φορές σε βοηθάει να φτάσεις στον πυρήνα σου. Είναι ένα πένθος για όποιον ή ό,τι χάνεις, που με έναν περίεργο τρόπο σε συνδέει περισσότερο με τούτο τον κόσμο. Δεν θεωρώ την απώλεια απαραίτητη, είναι όμως αναπόφευκτη. Ένας τρόπος ενηλικίωσης. Συμβαίνει σε όλους, αλλά το πώς την διαχειρίζεται ο καθένας είναι μια μεγάλη ιστορία», απαντάει.

Το χιούμορ και η δημιουργία ως απάντηση στην απώλεια

Στο τελευταίο διήγημα, το χιούμορ μοιάζει να βγαίνει στην επιφάνεια και να πανηγυρίζει τη δύναμή του απέναντι στην απώλεια, τη θλίψη, το πένθος. Είναι άραγε ένας τρόπος διαχείρισης της απώλειας; Πώς αντιμετωπίζει η ίδια την απώλεια; «Είναι σίγουρα ο δικός μου τρόπος, αλλά νομίζω ότι είναι των περισσότερων ανθρώπων. Γίνεται αντανακλαστικά. Όταν έχει παραβαρύνει το κλίμα, ψάχνεις κάτι για να το παρωδήσεις, ώστε να αντέξεις τον παραλογισμό και τη “γελοιότητα” της ανθρώπινης φύσης. Στο θέατρο, στις τραγωδίες και στα δράματα, υπάρχουν οι comic relief σκηνές που επιτρέπουν στον θεατή να πάρει μια ανάσα, να αποφορτιστεί. Αλλιώς, δεν αντέχει».

ΑΠ ΤΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ ΝΑ ΦΥΓΕΙΣ

Εκδόσεις Κίχλη

Αγόρασέ το

Ianos.gr

Γιατρεύεται η θλίψη μόνο με χιούμορ; «Δεν ξέρω αν γιατρεύεται, θα έλεγα μόνο ότι είναι καλό να μην παίρνουμε τον εαυτό μας στα σοβαρά», λέει η Μελίσσα. Μήπως είναι η δημιουργία μια απάντηση στην απώλεια; Μπορούμε, άραγε, να γίνουμε όλοι πιο δημιουργικοί στην προσπάθειά μας να επεξεργαστούμε μια απώλεια; «Η δημιουργία είναι ένας τρόπος για να χαίρεσαι τη ζωή. Εμπεριέχει την απόκτηση γνώσης, κάθε μορφής, και δίνει βαθύτατη ικανοποίηση. Ίσως είμαστε φτιαγμένοι για να δημιουργούμε».