ΠΩΣ ΑΠΟΦΑΣΙΣΑ ΝΑ ΞΑΝΑΓΙΝΩ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΣΤΑ 46 ΜΟΥ

Δεν ξέρω αν είναι κρίση μέσης ηλικίας. Ούτε αν θα ολοκληρώσω τις σπουδές που ξεκίνησα. Ξέρω όμως ότι η απόφασή μου να ξαναγίνω φοιτήτρια σε αυτή την ηλικία με έχει γεμίσει χαρά.

Ξέρετε αυτή τη φάση ζωής που κάποιοι αποκαλούν κρίση μέσης ηλικίας; Όσο κι αν πολλοί κακεντρεχείς χρησιμοποιούν την φράση δίνοντας μια αρνητική χροιά στη φωνή, και τη συνοδεύουν με μια απαξίωση στο βλέμμα κι ένα ειρωνικό μειδίαμα στα χείλη, η κρίση μέσης ηλικίας μπορεί –αν αξιοποιηθεί σωστά– να γίνει μία από τις πιο παραγωγικές και συναρπαστικές φάσεις στη ζωή μας. Χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα να αγοράσουμε Ferrari ή να παρατήσουμε παιδιά, σκυλιά, γατιά και να πάμε να βρούμε τον εαυτό μας στο Μάτσου Πίτσου. Αν και για κάποιους μπορεί κι αυτό να λειτουργεί...

Αυτή λοιπόν την περίοδο, λίγο μετά τα 40-50, που έχεις τακτοποιήσει τη ζωούλα σου, έχεις μια καλή δουλειά, τα παιδιά σου είναι εφηβάκια και σιγά σιγά απομακρύνονται, όλα καλά κι όλα ωραία, αλλά έχεις μπει σε μια ρουτίνα, αδερφέ, και αναρωτιέσαι: Και τώρα τι; Συνειδητοποιείς ότι οι ανέμελες εποχές στο πανεπιστήμιο έχουν περάσει προ πολλού και δεν γυρίζουν πίσω, αλλά εσύ αισθάνεσαι ότι έχεις τόσα ακόμα που θες να μάθεις! Κι αν όμως αυτές οι μέρες γινόταν όντως να γυρίσουν πίσω;

Ένα τέτοιου τύπου déjà vu ζω λοιπόν τον τελευταίο καιρό. Και θα σας εξηγήσω αμέσως τι εννοώ: Όταν ξεκινήσαμε αυτό το υπέροχο σάιτ, που σκοπό έχει να αγγίξει θέματα του σύγχρονου τρόπου ζωής μέσα από μια ολιστική προσέγγιση, είχα γράψει για το πώς αποφάσισα να κυνηγήσω το όνειρο και να ασχοληθώ επαγγελματικά με τη μεγάλη μου αγάπη, τη ζωγραφική. Όλα καλά κι όλα ωραία μέχρι εδώ και μπράβο σου, θα πουν κάποιοι. Όμως ξέρετε αυτό το μικρόβιο που μας περιτριγυρίζει κατά καιρούς και όλο θέλει κάτι παραπάνω για να ολοκληρωθεί η χαρά (μέχρι να βρεθεί και το επόμενο φυσικά).

Ελένη Καστρινογιάννη

Φοιτήτρια στη Φλώρινα

Ε, λοιπόν, το δικό μου μικρόβιο ονομαζόταν Σχολή Καλών Τεχνών! Γιατί ωραία όλα αυτά τα «ποιος είσαι εσύ που θα κρίνεις αν εγώ είμαι καλλιτέχνης ή όχι», αλλά ακόμα πιο ωραίο το να προσπαθείς να γίνεις όλο και καλύτερος σε αυτό που κάνεις, εξελίσσοντας τον εαυτό σου, εμπλουτίζοντας τις γνώσεις σου και αποκτώντας νέες δεξιότητες.

Μετά από μία –όχι άλλο κάρβουνο– προετοιμασία στα φροντιστήρια της Αθήνας σε μία καθημερινότητα μεταξύ δουλειάς, σπιτιού, παιδιών, υποχρεώσεων και δεύτερης δουλειάς, και μετά από μία αποτυχημένη προσπάθεια εισαγωγής στην Καλών Τεχνών της Αθήνας, η Σχολή Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Φλώρινας μου άνοιξε διάπλατα την πόρτα και με καλωσόρισε στα 46 μου χρόνια. Ένατη στη σειρά κατάταξης, δεν θα άφηνα κανένα από τα 620 χλμ απόστασης από την Αθήνα να σταθεί εμπόδιο στη χαρά μου.

Ελένη Καστρινογιάννη

Η πρώτη στιγμή που συνειδητοποίησα ότι όλο αυτό είναι πραγματικό ήταν όταν πήρα στα χέρια μου το φοιτητικό μου πάσο. Μπορεί να έχω χρόνια να χρησιμοποιήσω τα ΜΜΜ, αλλά δεν έχω σκοπό να αφήσω να πάει χαμένο το φοιτητικό μου δικαίωμα για 50% έκπτωση σε αυτά. Επίσης, hello θεατρική σκηνή της Αθήνας!

Τοπίο στην ομίχλη

Το ταξίδι για τη Φλώρινα απολαυστικό. Έξι ώρες δρόμος με το αυτοκίνητο, με εναλλακτικές διαδρομές για να απολαύσεις τις ομορφιές της ευρύτερης περιοχής, μιας περιοχής-διαμάντι, με τις λίμνες σε πρωταγωνιστικό ρόλο. Ακόμα πιο απολαυστική η διαδρομή με το τρένο – αν μας διαβάζετε από τον ΟΣΕ, παρακαλώ έναν λίγο πιο σχολαστικό καθαρισμό στα παράθυρα, για να μπορούμε να απολαμβάνουμε τις λίμνες και τα βουνά χωρίς τη θολούρα.

Ελένη Καστρινογιάννη

Αν έχετε σκοπό να βρεθείτε προς Φλώρινα, στα must είναι μια επίσκεψη στο Νυμφαίο, ένα χωριό σαν από παραμύθι, όπου βρίσκεται και το καταφύγιο της αρκούδας ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, και το φαγητό στον απίθανο Κοντοσώρο στο Ξινό Νερό (από όπου θα προμηθευθείτε και το φερώνυμο νερό). Αλλά για όλα αυτά θα τα πούμε αναλυτικά σε άλλο κείμενο.

Ελένη Καστρινογιάννη

Η Φλώρινα απόλυτα ατμοσφαιρική, με μια ομίχλη να την περιβάλλει επί μονίμου βάσεως και ένα ποτάμι, τον Σακουλέβα, να τη διαπερνάει σαν κάθε Ευρωπαϊκή πόλη που σέβεται τον εαυτό της.

Πίσω στα φοιτητικά έδρανα

Το Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών ήταν όπως ακριβώς φανταζόμουν την Καλών Τεχνών, σε πιο μικρή βερσιόν (να πούμε εδώ ότι ήδη κατασκευάζεται το νέο υπερσύγχρονο κτίριο, που θα είναι έτοιμο το 2025).

Φωτορεαλιστική απεικόνιση του υπό κατασκευή κτιρίου της σχολής.

Μαζεμένο και οικογενειακό κλίμα, με έντονη την ενθάρρυνση για συνεργασία μεταξύ φοιτητών και διδασκόντων, και την επαφή με διαφορετικές απόψεις και τρόπους καλλιτεχνικής έκφρασης, μέσα από το πέρασμα τους από τα διαφορετικά εργαστήρια.

Με πολλά εφαρμοσμένα εργαστήρια μεταξύ των βασικών, όλα αυτά που πλήρωνα αδρά τόσα χρόνια για να παρακολουθήσω ήταν τώρα στην διάθεσή μου δωρεάν και τα δίδασκαν μερικοί από τους καλύτερους της Ελλάδας.

Το εντυπωσιακό σε αυτό το ταξίδι στον χρόνο είναι ότι δεν είμαι μόνη. Πολλοί στο ίδιο ηλικιακό γκρουπ με το δικό μου, από όλες τις πλευρές της Ελλάδας, με δίψα για μάθηση και δημιουργία, βρίσκουν τον τρόπο να χωρέσουν μέσα στην πιεσμένη καθημερινότητα και το πανεπιστήμιο. Πολλές φορές παράλληλα με εργασία και οικογένεια, καταφέρνουν και το κάνουν με εξαιρετική επιτυχία, ίσως θυσιάζοντας κάτι άλλο – αλλά τι γίνεται σε αυτή τη ζωή δίχως θυσίες;

Ελένη Καστρινογιάννη

Εκεί συνεργάζονται, κάτω την ομπρέλα της τέχνης, άνθρωποι με τελείως διαφορετικές κουλτούρες και background, βιώματα και συνήθειες. Άνθρωποι που βρίσκονται μόλις στην αρχή της ενήλικης ζωής τους και για πρώτη φορά εγκαταλείπουν την ασφάλεια της οικογένειας τους. Άλλοι στην μέση ηλικία, έχοντας ήδη προηγούμενα πτυχία και κουβαλώντας στην πλάτη τους χρόνια επαγγελματικής πορείας. Αλλά και εκείνοι που οι συνθήκες τα έφεραν έτσι ώστε να ζουν για πρώτη φορά σε μεγαλύτερη ηλικία την φοιτητική ζωή. Και τα καταφέρνουν όλοι περίφημα, βρίσκοντας έναν κοινό κώδικα επικοινωνίας στη δημιουργία και την καλλιτεχνική έκφραση.

Στην αρχή μου φαινόταν περίεργο όλο αυτό, να συναναστρέφομαι με πιτσιρίκια που ηλικιακά θα μπορούσαν να είναι παιδιά μου, χωρίς να τους λέω να βάλουν ζακέτα! Η σχολή αυτή όμως καταφέρνει και τους κάνει όλους να αισθάνονται ίσοι, να αισθάνονται σπίτι τους. Παιδιά που μόλις τελείωσαν το σχολείο και με την ίδια ευκολία που λένε «φασέας» και «σλατίνα», σου μιλάνε για τον Hieronymus Bosch και για το κενό ως συνθετικό στοιχείο στην τέχνη, περνάνε και σε μένα λίγη από την ανεμελιά τους, την περιέργεια και την αναζήτηση, το κέφι και τη φαντασία τους, κι ας έχω τα διπλά τους χρόνια. Είχα βέβαια μια δόση από πριν, για αυτό άλλωστε βρίσκομαι εδώ ανάμεσά τους.

Ελένη Καστρινογιάννη

Φοιτήτρια με (ποιες;) προοπτικές

Μ’ αυτά και μ’ αυτά, έφτασα αισίως στην πρώτη μου εξεταστική. Το καλό με το να πηγαίνεις πανεπιστήμιο στα 46 σου είναι ότι είσαι αρκετά συνειδητοποιημένος. Και για το ποιος είναι ο στόχος σου, και για το τι πρέπει να κάνεις για να τον επιτύχεις. Ίσως με λίγο περισσότερο ζήλο από όταν ήσουν 18. Ίσως γιατί έχουμε μάθει πια να λειτουργούμε σε επαγγελματικό πλαίσιο, οπότε ακόμα και αυτό το βλέπουμε με μια επαγγελματική οπτική. Από άποψη ποιότητας τουλάχιστον.

Στη σκηνογραφία, για παράδειγμα, έριξα απίστευτη δουλειά για να φτιάξω τα σκηνικά και τα κοστούμια για 22 χαρακτήρες από τους «Όρνιθες» του Αριστοφάνη και δεν πήρα ούτε ένα ευρώ. Ούτε μια πρόταση από το Εθνικό. Ας πάρω ένα 10ράκι τουλάχιστον…

Όσον αφορά τα θεωρητικά μαθήματα, να πω μόνο ότι έχω να διαβάσω για εξετάσεις καμιά 20ετία και ούτε τότε το έκανα με μεγάλη επιτυχία. Οπότε, το να περάσω την Ευρωπαϊκή Τέχνη του 19ου και 20ού αιώνα είναι αυτή τη στιγμή για μένα το υπέρτατο challenge.

Ελένη Καστρινογιάννη

Αν με ρωτήσετε πώς θα βγουν 5 χρόνια μεταξύ Αθήνας και Φλώρινας, οικογένειας και σχολής, δουλειάς και εξεταστικών, δεν ξέρω τι να σας απαντήσω. Δεν ξέρω καν αν θα βγει. Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα το παλέψω όσο μπορώ. Αυτό που μένει από αυτό το ταξίδι, που βρίσκεται ακόμα στην αρχή του, είναι ότι –όσο κλισέ κι αν ακούγεται– καλό είναι κάποιες φορές στη ζωή μας να ξεφεύγουμε από τα στεγανά που μας επιβάλλει η κοινωνία, σχολείο-σπουδές-καριέρα-οικογένεια-καριέρα-σύνταξη με αυτή τη σειρά και μόνο. Να βάζουμε στόχους και να βρίσκουμε τρόπους να τους κατακτήσουμε, όσο κι αν οι πιθανότητες είναι εναντίον μας. Να αναζητάμε την προσωπική εξέλιξη και ικανοποίηση. Φυσικά, όλα αυτά δεν είναι δυνατά αν δεν έχουμε και τη στήριξη των δικών μας ανθρώπων, την κατανόηση και την αγάπη τους. Συστατικά απαραίτητα για κάθε προσωπική επιτυχία.