ΕΝΑ ΟΝΕΙΡΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

Υπάρχουν πράγματα στην Αθήνα που δεν αντέχονται. Λίγα είναι εκείνα που σε παρηγορούν. Μήπως ένα τρελό όνειρο είναι η λύση;

Βλέπεις την κίνηση στην Αθήνα και τρομάζεις: μια τσιμεντένια πεδιάδα με ατέλειωτα μεταλλικά ποτάμια, παγωμένα λόγω κυκλοφοριακού.

Τσιμέντο, αυτοκίνητα, ασυνάρτητη αισθητική, ελάχιστο πράσινο και η μισή Ελλάδα στην άξενη αγκαλιά της. Βάσκανος μοίρα για την εκλεκτή της ιστορίας, που ευτύχησε να δει φιλοσόφους και ποιητές στην αυλή της, να θαυμάσει θεατρικές παραστάσεις όταν ο παραέξω κόσμος δεν ήξερε καν τη λέξη θέατρο, να λέει καλημέρα στον Παρθενώνα και να ξεδιψάει στις κοίτες διάφανων ποταμών, παρέα με αγάλματα, θεούς και μύθους.

Κακόπαθε η εκλεκτή. Αδαείς, κυνικοί και αγράμματοι πολιτικοί επέτρεψαν σε άπληστους εργολάβους να φυτέψουν τσιμέντο και αλουμίνιο στα πλευρά της Ακρόπολης, να αφανίσουν τα υπέροχα ποτάμια της, να παραδώσουν την Ιερά Οδό στα σκυλάδικα –την Ιερά Οδό, οι άθλιοι– και να μετατρέψουν την Αθήνα σε ζώνεκρη πόλη, που φτύνει το ευκλεές παρελθόν και τυραννάει τους κατοίκους της.

Η μεταπολεμική Αθήνα

Υπήρχαν κάποιες ευκαιρίες να γίνει πόλη-κόσμημα στην αγκαλιά του Υμηττού και της θάλασσας, αλλά χάθηκαν. Μετά τον πόλεμο, την Κατοχή και τον Εμφύλιο, αντί ν’ αφήσει πίσω της τα ερείπια και να αναγεννηθεί, είδε χιλιάδες κυνηγημένους της επαρχίας να καταφθάνουν ανέστιοι και πένητες που έψαχναν να κρυφτούν στην ανωνυμία και να βρουν ένα κομμάτι ψωμί.

Γέμισε ο τόπος παράγκες, κακοστημένα οικήματα και αυθαίρετα. Το ιερό σώμα της Αθήνας θύμιζε κακόηθες μελάνωμα. Κι όσο περνούσε ο καιρός, τόσο χειρότερα. Μέχρι που ήρθε το τελικό χτύπημα από τους κάφρους της χούντας και η πόλη παρέδωσε το πνεύμα της.

Unsplash Αnastase Μaragos

Οι χαμένες ευκαιρίες

Κάτι πήγαν να κάνουν φωτισμένοι άνθρωποι (Τρίτσης, Μάνος, Μελίνα), αλλά πώς να παλέψεις ένα τέρας; Έμειναν κάποια έργα (πεζόδρομοι, γκαράζ στις πολυκατοικίες κ.λπ.), πάρθηκαν μέτρα (Δακτύλιος), αλλά όλα έμοιαζαν φτωχά φωτάκια στο σκοτάδι.

Η τελευταία μεγάλη ευκαιρία –τουλάχιστον για το  κυκλοφοριακό– δόθηκε από τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Όμως χάθηκε και αυτή κατά το ήμισυ: έγιναν μεν βυθίσεις δρόμων, κατασκευάστηκαν το Μετρό, η Αττική Οδός και το «Ελ. Βενιζέλος», αλλά όσα θα μπορούσαν να γίνουν –με φτηνό χρήμα, δε– είναι πολλά περισσότερα.

Κι άλλες βυθίσεις δρόμων (π.χ. Λεωφόρος Αλεξάνδρας, Βασιλίσσης Σοφίας κ.ά.), περιφερειακή Υμηττού (με τούνελ), ανακατασκευή του σημερινού περιφερειακού με Μονορέιλ, γκρέμισμα άχρηστων  οικοδομημάτων και άλλα πολλά.

Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΠΟΥ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΓΚΡΕΜΙΣΕΙ.

Δυστυχώς, δεν  έγιναν. Και βλέπεις σήμερα στο κέντρο της πόλης να υπάρχουν φανάρια που διακόπτουν τη ροή της κυκλοφορίας και καθυστερούν την κίνηση (π.χ. στο Χίλτον, στην διασταύρωση Κηφισίας με Λεωφόρο Αλεξάνδρας).

Μια τεράστια ευκαιρία ξοδεύτηκε διότι ο ολίγιστος πρωθυπουργός της εποχής, ο Σημίτης, αφενός δεν τους ήθελε τους Αγώνες (γιατί, λέει θα εμπόδιζαν την πορεία προς την ΟΝΕ), αφετέρου γιατί δεν είχε κανένα σχέδιο στο μυαλό του για την Αθήνα. Πολιτικός μικρών οριζόντων, υπερεκτιμημένος.

Η Αθήνα του ονείρου

Τέλος πάντων, σήμερα ελάχιστα μπορούν να γίνουν. Και πάντως όχι σαν αυτά τα απίθανα και τραγελαφικά που σκαρφίζεται ο Μπακογιάννης. Ίσως μια λύση για το μακρινό μέλλον να είναι αυτή που είδα ένα βράδυ στον ύπνο μου.

Μαζεύτηκαν, λέει, τα φιμωμένα ποτάμια της Αθήνας μαζί με σπασμένα αγάλματα και άλλα τιμαλφή, κάλεσαν θεούς, με πρώτη την Αθηνά, και συμφώνησαν ότι ο μόνος δρόμος για να ξαναβρεί η πόλη τον εαυτό της είναι η καταστροφή. Να γκρεμιστεί κατά το μέγα μέρος της!

Unsplash

Ίσως το ίδιο όνειρο να είχε δει κάποτε και ο Γιάννης Τσαρούχης, που είχε πει ότι «η μεγαλύτερη συνεισφορά που θα μπορούσε να κάνει κάποιος στην Αθήνα δεν είναι να χτίσει αλλά να γκρεμίσει».

Κάποιες «υποχθόνιες» πληροφορίες λένε ότι τα ποτάμια και οι υπόλοιποι εργάζονται νυχθημερόν για να πετύχουν τον σκοπό τους.

Κάτι σαν επιμύθιο

Η πόλη αυτή δεν αντέχεται. Το μόνο που σε παρηγορεί είναι ότι αντικρίζεις κάθε μέρα την Ακρόπολη, ότι περπατάς στην Αρχαία Αγορά και στην Ιερά Οδό, και νιώθεις την ανεκτίμητη αύρα εκείνων των εποχών.

Α, ναι: Η Αθήνα αξίζει τη νύχτα και τον Αύγουστο, που είναι άδεια. Και σου φαίνεται όμορφη όλες τις μέρες του χρόνου, όταν είσαι ερωτευμένος.