ΕΝΑ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ

Το καινούργιο μουσείο της Δανίας είναι αφιερωμένο στους πρόσφυγες και οι υπεύθυνοί του ελπίζουν μέσα από τις προσωπικές ιστορίες που προβάλλονται να μας ευαισθητοποιήσουν και να μας μεταφέρουν σημαντικά μηνύματα.

Το FLUGT, το Μουσείο Προσφύγων της Δανίας (το όνομά του σημαίνει «φυγή» στα δανικά), άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό πριν λίγες ημέρες και καθιστά σαφές ότι στόχος του είναι να προβάλει μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του καλείται να αντιμετωπίσει ο σύγχρονος κόσμος: τους πρόσφυγες και τη μετανάστευση. Μέσα από εικόνες και ήχους προσπαθεί να καταρρίψει κοινές αφηγήσεις και να μας φέρει σε επικοινωνία με όσα συνέβησαν στο παρελθόν και επαναλαμβάνονται σήμερα.

«Βάλαμε σε αυτό το έργο όλη μας την καρδιά, ώστε να προβάλουμε μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του κόσμου: το πώς υποδεχόμαστε και φροντίζουμε τους παγκόσμιους συμπολίτες μας, όταν αυτοί αναγκάζονται να φύγουν από τον τόπο τους», δήλωσε ο Bjarke Ingels, ένα από τα ιδρυτικά μέλη του αρχιτεκτονικού γραφείου Bjarke Ingels Group (BIG), που υλοποίησε το έργο.

Μια εντυπωσιακή μετατροπή

Για τη δημιουργία του εντυπωσιακού μουσείου επιλέχθηκε ένα μέρος με μεγάλο συμβολισμό: τα κτίρια ενός καταυλισμού προσφύγων του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στο Oksbøl της Γιουτλάνδης. Ένας καταυλισμός που έφτασε να αποτελεί σπίτι για σχεδόν 35.000 ανθρώπους, καθιστώντας τον την πέμπτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας εκείνη την εποχή. Πίσω από τα συρματοπλέγματά του λειτουργούσε σχολείο, θέατρο, εργαστήριο και νοσοκομεία.

Οι υπεύθυνοι αξιοποίησαν τα δύο νοσοκομειακά κτίρια, τα οποία συνδέονται πλέον μεταξύ τους με μια καμπυλωτή κατασκευή. Οι γυάλινοι τοίχοι που εγκατέστησαν «βλέπουν» σε μια προστατευμένη αυλή, καθώς και στο δάσος όπου κάποτε βρισκόταν ο καταυλισμός.

Flugt

Ιστορίες ανθρώπων

Παρά την εντυπωσιακή αρχιτεκτονική, οι υπεύθυνοι του μουσείου ελπίζουν ότι αυτό που θα κλέψει την παράσταση είναι οι ανθρώπινες ιστορίες που ξετυλίγονται μέσα στα κτίρια αυτά. Όπως λένε, θέλουν να εστιάσουν σε ανθρώπους και όχι στα στατιστικά στοιχεία που τόσο συχνά γεμίζουν τα πρωτοσέλιδα των ειδήσεων. Σε ανθρώπους με οικογένεια, φίλους, δουλειά, χόμπι και – πάνω από όλα – όνειρα και ελπίδες για το μέλλον.

Flugt

Το μουσείο «θα μοιραστεί και θα αποκαλύψει τις ιστορίες του μεγαλύτερου καταυλισμού προσφύγων στη Δανία, καθώς και την ιστορία της βιωμένης προσφυγικής εμπειρίας της εποχής μας», εξήγησε ο διευθυντής του Claus Kjeld Jensen.

Παρέχοντας πληροφορίες για ένα από τα πιο δύσκολα και αμφιλεγόμενα θέματα της εποχής μας, το FLUGT χρησιμοποιεί προσωπικές ιστορίες για να μας διδάξει κάτι για τον εαυτό μας, κάτι για τους δίπλα μας και κάτι για τον κόσμο στον οποίο ζούμε.

Flugt

Το μουσείο της Δανίας που ενώνει παρελθόν και παρόν

Σε απόσταση περίπου 96 χιλιομέτρων από τα γερμανικά σύνορα, ο αρχικός καταυλισμός στέγαζε Γερμανούς πρόσφυγες, που διέφυγαν από τα σοβιετικά στρατεύματα τις τελευταίες ημέρες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Υπολογίζεται ότι 250.000 Γερμανοί πέρασαν τα σύνορα και δεκάδες χιλιάδες από αυτούς κατέληξαν στο στρατόπεδο Oksbøl.

Αλλά το μουσείο δεν προβάλλει μόνο τη δική του ιστορία. Υπογραμμίζει και τα δεινά των προσφύγων σήμερα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων από το Βιετνάμ, τη Χιλή, τη Βοσνία, τη Συρία, το Αφγανιστάν και την Ουκρανία.

Flugt

Οι επισκέπτες μπορούν να δουν και να ακούσουν πρόσφυγες να διηγούνται οι ίδιοι τις ιστορίες τους, αλλά και να περπατήσουν στα χνάρια των Γερμανών προσφύγων που κάποτε ζούσαν εδώ.

«Μια περίοδος της παγκόσμιας ιστορίας έλαβε χώρα εδώ που βρισκόμαστε. Υπάρχει, όμως, και η κατάσταση που επικρατεί σήμερα. Τώρα έχουμε πολύ περισσότερους πρόσφυγες στον κόσμο από ότι είχαμε στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Το θέμα είναι πιο επίκαιρο από ποτέ», λέει ο Jensen.

Flugt

Τα νούμερα επιβεβαιώνουν τα λεγόμενά του. Στα τέλη του 2021, 89,3 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλον τον κόσμο αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το σπίτι τους, λόγω συγκρούσεων, βίας, φόβου δίωξης και παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αριθμός υπερδιπλάσιος αυτού που ίσχυε πριν μια δεκαετία. Μόλις έναν χρόνο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, 5,3 εκατομμύρια άνθρωποι εκτιμάται ότι έχουν εκτοπιστεί εντός των συνόρων της χώρας, ενώ άλλα 8 εκατομμύρια βρίσκονται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Σκανδιναβικών και των Βαλτικών χωρών.