ΕΙΝΑΙ ΟΝΤΩΣ Η 25Η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ Η ΗΜΕΡΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ;

Μικροί και μεγάλοι περιμένουμε με ανυπομονησία τις 25 Δεκεμβρίου για να γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα. Στην πραγματικότητα όμως κανείς δεν γνωρίζει αν αυτή είναι η ακριβής ημέρα γέννησης του Χριστού. Πώς προέκυψε αυτή η ημερομηνία;

Tα Χριστούγεννα είναι συναρπαγή της φράσης «Χριστοῦ γέννα». Πρόκειται για μία εκ των μεγαλύτερων γιορτών που υπάρχουν στο ημερολόγιο, με τους απανταχού Χριστιανούς να τιμούν τη γέννηση του Ιησού Χριστού στις 25 Δεκεμβρίου. Μόνο που κανείς δεν ξέρει γιατί έχει επιλεγεί αυτή η ημερομηνία ως η γενέθλια του Χριστού, αφού κανείς δεν είναι βέβαιος για την ημερομηνία που γεννήθηκε. Εξού και δεν υπάρχει πουθενά σχετική αναφορά για ακριβή ημερομηνία.

Η ιστορία της γέννησης είναι γνωστή. Τα ευαγγέλια του Λουκά και του Ματθαίου αναφέρουν τον Ιησού ως γεννημένο στη Βηθλεέμ από την Παρθένο Μαρία. Στο ευαγγέλιο του Λουκά περιγράφεται πως ο Ιωσήφ και η Μαρία ταξίδεψαν από τη Ναζαρέτ στη Βηθλεέμ για την απογραφή. Έτσι, γεννήθηκε εκεί ο Ιησούς και τοποθετήθηκε σε μια φάτνη, με τους αγγέλους να τον ανακηρύσσουν σωτήρα για όλους τους ανθρώπους.

Το ευαγγέλιο του Ματθαίου προσθέτει ότι οι μάγοι ακολούθησαν ένα αστέρι στη Βηθλεέμ, για να πάνε δώρα στον Ιησού, ο οποίος γεννήθηκε ως ο βασιλιάς των Ιουδαίων. Ο βασιλιάς Ηρώδης διέταξε τη σφαγή όλων των αγοριών κάτω των δύο ετών στη Βηθλεέμ. Η οικογένεια όμως κατέφυγε στην Αίγυπτο και αργότερα επέστρεψε στη Ναζαρέτ.

iStock

Ναι, αλλά πώς προέκυψε η 25η του Δεκέμβρη ως ημέρα γέννησης;

Κατά την Britannica «ορισμένοι μελετητές πιστεύουν ότι η πραγματική ημερομηνία γέννησης ήταν στις αρχές της άνοιξης, τοποθετώντας την πιο κοντά στο Πάσχα, στην Ανάστασή του». Για τους πρώτους τρεις αιώνες της ύπαρξης του Χριστιανισμού, η γέννηση του Ιησού Χριστού δεν γιορταζόταν καθόλου. Έως τότε οι πιο σημαντικές γιορτές της θρησκείας ήταν τα Θεοφάνια (6/1) και το Πάσχα. Η πρώτη επίσημη αναφορά της 25ης Δεκεμβρίου ως αργίας προς τιμήν των γενεθλίων του Ιησού εμφανίζεται σε ένα πρώιμο ρωμαϊκό ημερολόγιο από το 336 μ.Χ.

Τα πιθανότερα σενάρια για το πώς προκρίθηκε η συγκεκριμένη ημέρα

Ο Ρωμαίος χριστιανός ιστορικός και εκκλησιαστικός συγγραφέας Σέξτος Ιούλιος Αφρικανός χρονολόγησε τη σύλληψη του Ιησού στις 25 Μαρτίου (ημερομηνία στην οποία κατά τη θεωρία του ίδιου δημιουργήθηκε ο κόσμος). Εφόσον έμεινε εννέα μήνες στην κοιλιά της μητέρας του, η ημερομηνία της γέννησής του τοποθετήθηκε στις 25/12.

Τον 3ο μ.Χ. αιώνα, η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία (που δεν είχε υιοθετήσει τον Χριστιανισμό) γιόρταζε την ειδωλολατρική γιορτή της αναγέννησης του Ακατάκτητου Ήλιου (Sol Invictus) στις 25/12. Αυτή η γιορτή σηματοδοτούσε την επιστροφή μεγαλύτερων ημερών μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο. Επιπλέον, ήταν σύμφωνη με τη δημοφιλή ρωμαϊκή γιορτή που ονομαζόταν Saturnalia (στο πρόγραμμα υπήρχαν εορτασμοί και ανταλλαγές δώρων).

Αστρονόμοι έχουν εξηγήσει ότι η 25η Δεκεμβρίου «είναι η ημερομηνία κατά την οποία οι παρατηρητές του Βόρειου Ημισφαιρίου μπορούν να ανιχνεύσουν για πρώτη φορά τη βόρεια κίνηση του ήλιου» μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο. Γεγονός που μπορεί να εξηγεί τον λόγο που εορταζόταν η συγκεκριμένη ημερομηνία. Την ίδια ημέρα ήταν τα γενέθλια του Μίθρα (περσικός θεός του φωτός και της πίστης) και γίνονταν οι παγανιστικές γιορτές προς τιμήν του Ρωμαίου θεού της Γεωργίας, Κρόνου.

iStock

Η εκκλησία της Ρώμης άρχισε να γιορτάζει επίσημα τα Χριστούγεννα στις 25 Δεκεμβρίου το 336 μ.Χ. Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος είχε καθιερώσει τον Χριστιανισμό ως τη θρησκεία της αυτοκρατορίας. Με τους εορτασμούς για τη γέννηση του Χριστού στις 25/12 επιδίωξε επίσης να αποδυναμώσει τους παγανιστές. Ωστόσο, η ημερομηνία δεν έγινε ευρέως αποδεκτή στην Ανατολική Αυτοκρατορία, όπου προτιμήθηκε η 6η Ιανουαρίου για άλλον μισό αιώνα.

Τo History τονίζει πως στην αποικιακή Νέα Αγγλία, οι Πουριτανοί απαγόρευαν την τήρηση των παραδόσεων (π.χ. στόλισμα δέντρων και ανταλλαγή δώρων), ως «συνδεδεμένη με τον παγανισμό». Στις πρώτες μέρες των Ηνωμένων Πολιτειών, ο εορτασμός των Χριστουγέννων θεωρούνταν βρετανικό έθιμο και τέθηκε εκτός μόδας μετά την Αμερικανική Επανάσταση. Η 25η Δεκεμβρίου έγινε ομοσπονδιακή αργία το 1870.

Γενικότερα, τα Χριστούγεννα δεν έγιναν σημαντική χριστιανική γιορτή παρά τον 9ο αιώνα. Έκτοτε ξέρετε τι γίνεται. Αρκεί να κοιτάξετε γύρω σας.