«ΕΙΝΑΙ ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΗ Η ΕΝΤΥΠΩΣΗ ΟΤΙ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΕΙΝΑΙ ΔΥΣΤΥΧΙΣΜΕΝΑ»

Η Δήμητρα Κοντοβά, ένας δραστήριος άνθρωπος με κινητική αναπηρία, μοιράζεται μαζί μας τι συνεπάγεται η λέξη «ανάπηρος» στην Ελλάδα του σήμερα.

Η Δήμητρα Κοντοβά ήταν και είναι πολλά πράγματα: Μαραθωνοδρόμος. Υποψήφια δημοτική σύμβουλος. Χορεύτρια. Αθλήτρια ξιφασκίας. Σπουδάστρια Σχεδίου μόδας και Styling. Λαμιώτισσα. Ξανθιά. Αισιόδοξη. Η Δήμητρα είναι, επίσης, ένας άνθρωπος με κινητική αναπηρία, την οποία απέκτησε σε πολύ μικρή ηλικία, και πρόθυμη να μοιραστεί τι σημαίνει η λέξη «ανάπηρος» στην Ελλάδα του σήμερα.

Η πρώτη μου επαφή μαζί της ήρθε μέσα από το βίντεο μιας παράστασης στην Κομοτηνή, στην οποία την είδα να χορεύει καθισμένη στο αμαξίδιό της. Λίγες μέρες μετά, επικοινωνήσαμε.

«Πάντα χόρευα», μου είχε πει. «Ο χορός ήταν για μένα μέσο έκφρασης. Δεν φανταζόμουν, όμως, ότι μπορούσα να ασχοληθώ επαγγελματικά, ώσπου γνώρισα τη Βενετία Λασκαρίδη [σ.σ. δασκάλα χορού και καλλιτεχνικό της έτερον ήμισυ], που με προέτρεψε να χορέψουμε σε μια παράσταση της σχολής της. Μαζί της ανέβηκα πρώτη φορά στη σκηνή και έτσι ξεκίνησε το όνειρό μου να γίνεται πραγματικότητα. Είμαι ένας άνθρωπος με πολλές ιδέες και όνειρα, για τα οποία δουλεύω σκληρά και προσπαθώ συνέχεια να εξελίσσομαι. Τόσο το οικογενειακό όσο και το φιλικό μου περιβάλλον υποστηρίζουν κάθε μου βήμα, δίνοντάς μου θάρρος και αυτοπεποίθηση».

Ο χώρος της μόδας και η αναπηρία

«Η ενασχόληση μου με τον χορό μου θύμισε πως δεν πρέπει να εγκαταλείπουμε τα όνειρά μας. Όσο θυμάμαι τον εαυτό μου, μου αρέσει πολύ να δημιουργώ ρούχα και εικόνες, να περιποιούμαι τους γύρω μου και να φτιάχνω τη διάθεσή τους. Έτσι, ξεκίνησα σχέδιο μόδας, με στόχο να ασχοληθώ με έναν χώρο που από μικρή αγαπούσα. Είναι ένας χώρος με μεγάλη προβολή, μέσα από τον οποίο μπορούν να αναδειχτούν θετικά πρότυπα, έχοντας μεγάλο αντίκτυπο στην επίτευξη μιας συμπεριληπτικής κοινωνίας.

»Η τέχνη και η μόδα τονώνουν την αυτοπεποίθηση και την ψυχολογία όλων των ανθρώπων, πόσο μάλλον των ατόμων με αναπηρία. Σε συνεργασία, μάλιστα, με το πόρταλ meallamatia.gr, είχαμε κάνει μια σειρά από σύντομα βίντεο μόδας με τίτλο My Style Rolls.

»Σε όλους μπορεί να συμβεί μια ατυχία ή κάτι που θα σε βγάλει από το comfort zone σου. Το σημαντικό είναι να μην το βάζεις κάτω, να έχεις πίστη στον εαυτό σου, να μην παρατάς τα όνειρά σου, να διεκδικείς τη θέση σου στη κοινωνία. Είναι λανθασμένη η εντύπωση ότι τα ανάπηρα άτομα είναι δυστυχισμένα και ασχολούνται μόνο με φυσικοθεραπείες. Η μόδα, οι τέχνες, ο αθλητισμός, ο έρωτας, η ζωή είναι για όλους! Χωρίς περιορισμούς».

Ανισότητα και αναπηρία

«Δυστυχώς, η αναπηρία στην Ελλάδα παρουσιάζεται συχνά ως ανικανότητα και δυστυχία, γι’ αυτό και ακούμε περιγραφές όπως “άτομα με ειδικές ανάγκες”, “ήρωες”. Ήρωας είναι αυτός που προβαίνει σε μια γενναία πράξη ή θυσιάζει τη ζωή του για κάποιο ανώτερο σκοπό. Από την άλλη, ειδικές ικανότητες έχουν μόνο κάτι τύποι σαν τους X-Men. Κάποιος ανάπηρος, όπως κάθε άνθρωπος, έχει ανάγκη για τροφή, νερό, στέγη, και δικαίωμα στην εκπαίδευση, την εργασία, την κοινωνικοποίηση. Δεν υπάρχει κάτι “ειδικό” σε όλα αυτά. Καλό θα ήταν να λέμε τα πράγματα με το όνομα τους, γιατί αλλιώς ενισχύονται τα στερεότυπα και ο αποκλεισμός.

»Ως ανάπηρη, προσπαθώ να καταρρίψω αυτό τον μύθο. Είμαι ενεργός πολίτης και μέσα από καθημερινές δράσεις θέλω να δείξω πως είμαι ικανός άνθρωπος. Χρειάζεται, όμως, και η στήριξη της κοινωνίας και της πολιτείας για να καταπολεμηθούν η ανισότητα και οι διακρίσεις. Για παράδειγμα, μόλις φέτος χωροθετήθηκαν θέσεις στάθμευσης αναπήρων στο κέντρο της Αθήνας. Μένω στην πόλη αυτή 10 χρόνια και δεν είχα επισκεφτεί ποτέ μόνη μου το εμπορικό τρίγωνο. Τώρα, με τις θέσεις στάθμευσης, μπόρεσα να παρκάρω και να κάνω τη βόλτα μου αυτόνομα. Επίσης, πολλές παραλίες μπορούν να γίνουν προσβάσιμες χάρη στο Seatrac, ένα μηχάνημα που τοποθετείται δωρεάν μέσω προγράμματος ΕΣΠΑ και μας δίνει τη δυνατότητα να κάνουμε το μπάνιο μας αυτόνομα και με αξιοπρέπεια. Λύσεις υπάρχουν! Αυτό που μένει είναι το ενδιαφέρον και οι πράξεις από τους υπευθύνους και την πολιτεία».

Η ΚΟΜΟΤΗΝΗ ΕΙΝΑΙ ΙΣΩΣ Η ΠΙΟ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΠΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΕΝΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΣΥΜΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ.

Ο ερχομός στην Αθήνα

«Συχνά λέω πως ανάπηρη ένιωσα όταν ήρθα στην Αθήνα για σπουδές, ενώ ήδη κινούμουν με αμαξίδιο πολλά χρόνια. Αναπηρία είναι οι περιορισμοί που μας επιβάλλονται από την κοινωνία και το περιβάλλον. Στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου σπούδαζα, η προσβασιμότητα ήταν σχεδόν ανύπαρκτη. Οι ράμπες είχαν απότομη κλίση, τα αναβατόρια συχνά δεν λειτουργούσαν, οι αναπηρικές τουαλέτες ήταν κλειδωμένες ή χρησιμοποιούνταν ως αποθήκες. Ακόμη και η αίθουσα ορκωμοσίας έχει σκαλιά! Καταλαβαίνετε πόσο υποτιμημένη αισθανόμουν σε σχέση με τους συμφοιτητές μου.

»Το πιο προσβάσιμο μέρος στην πρωτεύουσα είναι το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Πηγαίνω σχεδόν κάθε εβδομάδα και απολαμβάνω τη βόλτα με τη σκυλίτσα μου. Η Εθνική Λυρική Σκηνή και η Εθνική βιβλιοθήκη είναι «ανοιχτές» τόσο σε άτομα με κινητικές αναπηρίες όσο και σε άτομα με οπτική ή ακουστική αναπηρία. Είναι ένα στολίδι για τη χώρα μας και αποδεικνύει πως ο πολιτισμός είναι για όλους.

»Στην Κομοτηνή, που είναι ίσως η πιο προσβάσιμη πόλη στην Ελλάδα, πηγαίνω με μεγάλη χαρά και απολαμβάνω κάθε στιγμή, γιατί δεν συναντώ εμπόδια. Ο σύλλογος “Περπατώ” και ο Δήμος έχουν κάνει εξαιρετική δουλειά. Υπάρχουν ράμπες στα πεζοδρόμια, οι περισσότερες επιχειρήσεις είναι προσβάσιμες και οι πολίτες σέβονται τις αναπηρικές θέσεις στάθμευσης. Η Κομοτηνή είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα μιας συμπεριληπτικής κοινωνίας».

Με τι ασχολούμαι σήμερα

«Ασχολούμαι με τη μόδα μέσω Instagram, ανεβάζω φωτογραφίες με διάφορα outfits, χορευτικά βίντεο και προτείνω προσβάσιμα μέρη που μπορούμε να επισκεφτούμε, προωθώντας την συμπεριληπτική κουλτούρα και διεκδικώντας μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Επίσης, είμαι αθλήτρια ξιφασκίας του Παναθηναϊκού ΑμεΑ και ανυπομονώ να επιστρέψω στις προπονήσεις μου, αλλά και στα μαθήματα χορού μόλις το επιτρέψουν τα μέτρα για τη μη διασπορά του κορονοϊού».