ΕΙΔΑΜΕ ΤΗΝ ΤΙΛΝΤΑ ΣΟΥΙΝΤΟΝ ΣΤΗ ΣΤΕΓΗ
Ένας φόρος τιμής σε έναν κορυφαίο σκηνοθέτη. Μια ωδή στη δημιουργία κοστουμιών και την υποκριτική. Ένας διαλογισμός με καθοδηγήτρια μια διεθνή σταρ. Αυτό ήταν το «Ενσαρκώνοντας τον Παζολίνι», που είδαμε στη Στέγη Ωνάση
Η Τίλντα Σουίντον σε απόσταση αναπνοής! Αυτή είναι η πρώτη μου σκέψη καθώς αντικρίζω τη Σκωτσέζα ηθοποιό στην ολόλευκη σκηνή που έχει στηθεί στον υπόγειο χώρο εκθέσεων της Στέγης, στο -1. Κάθομαι στην πρώτη σειρά των λιγοστών θέσεων που έχουν τοποθετηθεί γύρω της.
Την παρατηρώ. Με την πάλλευκη επιδερμίδα της, ντυμένη στα λευκά και η ίδια, είναι ο απόλυτος καμβάς για να φιλοτεχνηθεί ένα πρότζεκτ που εμπνεύστηκε μαζί με τον Γάλλο ιστορικό μόδας και επιμελητή Ολιβιέ Σαγιάρ: το «Ενσαρκώνοντας τον Παζολίνι».
Η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός (για το δικαστικό δράμα του Τόνι Γκιλρόι «Michael Clayton»), η πρωταγωνίστρια του Τζιμ Τζάρμους, του Άντριου Άνταμσον και του Λούκα Γκουαντανίνο, η περσόνα με το εξαίρετο προσωπικό στιλ, βγάζει με προσοχή τα μαύρα πασούμια της –ήταν η μόνη, ηθελημένη, χρωματική παραφωνία– και πατάει ξυπόλυτη στη σκηνή.
Τα φώτα δεν χαμηλώνουν, το unboxing αρχίζει. Καπέλα και κοστούμια από οκτώ ταινίες του κορυφαίου Ιταλού σκηνοθέτη Πιερ Πάολο Παζολίνι αρχίζουν να βγαίνουν στη σκηνή. 28 εντυπωσιακά κοστούμια, με τις κάπες τους, τις ζώνες και τα head pieces παραδίδονται χειρουργικά σχεδόν στα χέρια της ηθοποιού. Κι εκείνη τους δίνει ζωή.
Ένα άψυχο ύφασμα που μετράει έξι δεκαετίες από τότε που πρωταγωνίστησε στον κινηματογραφικό μικρόκοσμο, τώρα η Τίλντα Σουίντον το κρατά στα χέρια της σαν τον πιο πολύτιμο θησαυρό, το χαϊδεύει απαλά, το προβάρει και μας αφήνει να τη δούμε –για λίγα, ηλεκτρισμένα δευτερόλεπτα κάθε φορά– να μπαίνει κι εκείνη στον κάθε ρόλο.
Χωρίς λόγια, μόνο με πόζα και συναίσθημα. Η ερμηνεία της μοιάζει αυτοσχεδιαστική και ταυτόχρονα σχολαστικά μελετημένη. Οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις και οι θεατρικές παύσεις της δίνουν στους θεατές χώρο. Να καταδυθούν στην ερμηνεία της, να ξεπεράσουν την αυτοναφορικότητα της περφόρμανς και να κάνουν το δικό τους ταξίδι ενδοσκόπησης.
Αν είχατε αναρωτηθεί πόσο ενδιαφέρον μπορεί να έχει μια παρουσίαση κινηματογραφικών κοστουμιών, δεν θα σας δώσω άδικο. Αλλά βλέποντάς την, με το υποκριτικό ταλέντο της να λάμπει, δικαιώνεται αυτό το ιδιότυπο «πάντρεμα» μόδας και θεάτρου – σχεδόν μοιάζει λες και δημιουργείται ένα νέο είδος θεάματος.
Η αίθουσα σκοτεινιάζει και ο προβολέας ρίχνει φως μόνο στους χαρακτήρες. Η Τίλντα Σουίντον είναι ο Ηρώδης στο «Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο». Ο Οιδίποδας και η Ιοκάστη στον «Οιδίποδα». Νύφη στο «Salο, 120 μέρες στα Σόδομα», μπροστά σε έναν ολόσωμο καθρέφτη. Ήταν μια μέρα πριν από την πρεμιέρα αυτή της ταινίας που δολοφονήθηκε ο ασυμβίβαστος ακτιβιστής Παζολίνι, στα 53 του χρόνια, με τη δολοφονία του να παραμένει ακόμη ανεξιχνίαστη.
Με τις δημιουργίες του Ντανίλο Ντονάτι, η Τίλντα Σουίντον φτιάχνει μια «ζωντανή έκθεση», όπως χαρακτηρίζει η ίδια το εγχείρημα, μια από τις ελάχιστες στιγμές που μιλάει κατά τη διάρκεια της μιάμισης ώρας περίπου που κράτησε η παράσταση. Τα κοστούμια που έχουν επιλεγεί δεν είναι μόνο των πρωταγωνιστών, αλλά και κομπάρσων. Μας τονίζει, έκπληκτη, πως φτιάχτηκαν για να παίξει ο χαρακτήρας για μια στιγμή μονάχα σε μια ταινία και μετά εξαφανίστηκαν διά παντός από το προσκήνιο.
Αυτή η έκπληξη κι ο παιδικός, σχεδόν, ενθουσιασμός με τον οποίο αγκαλιάζει όλο το έργο αποτέλεσαν και τη βάση του: «Όταν βρήκαμε τα ρούχα στο αρχείο Παζολίνι, στη Ρώμη, ήταν σαν να είχαμε πάει σε έναν ζωολογικό κήπο, όπου βρίσκονται τα πιο σπουδαία, ηλικιωμένα ζώα. Κι αυτά τα ζώα χάρηκαν τόσο που μας είδαν! Ανέμεναν ως τότε να αποκτήσουν μια ακόμα ευκαιρία», είχε πει σε συνέντευξή της.
Συνοδοιπόρος της, βεβαίως, ο Σαγιάρ σε κάθε βήμα επί σκηνής. Η χημεία τους δεν κρύβεται, ο κοινός κώδικας επικοινωνίας, το πάθος για αυτό που έχουν επιλέξει να κάνουν μαζί. Τα τελευταία δύο χρόνια ανεβάζουν οι δυο τους τη συγκεκριμένη παράσταση σε Γαλλία και Ιταλία, ενώ τα ιδιότυπα πρότζεκτ που έχουν επιμεληθεί από κοινού έχουν φτάσει πλέον τα τέσσερα. Κι αυτή η προσωπική σύνδεση σαφέστατα ανθίζει στο τελικό αποτέλεσμα.
Τα εισιτήρια για το «Ενσαρκώνοντας τον Παζολίνι» έχουν εξαντληθεί.
SLOW MONDAY NEWSLETTER
Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.
