ΔΥΟ ΝΕΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΔΕΙΣ ΑΝ ΕΧΕΙΣ ΠΑΙΔΙ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ

Αν έχεις παιδί στο Δημοτικό ή στο Γυμνάσιο έχουμε να σου προτείνουμε δύο νέες παραστάσεις που δεν πρέπει να χάσεις.

Φεύγοντας την περασμένη Κυριακή από το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης με την 9χρονη κόρη μου, μια σκέψη μου γεννήθηκε στο μυαλό: Η παιδεία μεταδίδεται στις θεατρικές αίθουσες. Μην παρεξηγηθώ, δεν ακυρώνω όσα μπορεί να προσφέρει η ίδια η οικογένεια ή το σχολείο. Όμως, αυτό που συμβαίνει την ώρα που το παιδί παρακολουθεί μια παράσταση είναι το βίωμα μιας εμπειρίας πολιτισμικής που δύσκολα ξεπερνιέται από άλλη: παρατήρησε με πόση αφοσίωση βλέπει, ακούει, παρατηρεί, μαθαίνει να διαβάζει τις εκφράσεις, τα συναισθήματα, τις κινήσεις… Δες πώς αντιδρά, πώς γελά ή θυμώνει, και σκέψου ότι αυτή είναι μία από τις ελάχιστες στιγμές της εβδομάδας που το παιδί «καταναλώνει» κάτι τόσο καλό, τόσο πρόθυμα.

Αντίστοιχες ήταν οι σκέψεις μου αποχωρώντας από το θέατρο Λαμπέτη με τη μεγαλύτερη κόρη μου, μερικές εβδομάδες νωρίτερα: Είναι τεράστια ανακούφιση στην εποχή των ανόητων influencers, των ατάλαντων Τρανών, της απόλυτης διαστρέβλωσης πληροφοριών από τον κάθε εξοικειωμένο χρήστη της ΑΙ, της αποχαύνωσης που επιβάλλουν τα συστημικά μέσα, της τεχνολογικής δικτατορίας του Έλον Μασκ, να υπάρχουν μικρές (ή και όχι τόσο μικρές) ομάδες νέων ανθρώπων που έχουν όλη αυτή την όρεξη, την ενέργεια και το νοιάξιμο να κοιτάξουν τα παιδιά μας στα μάτια και να τους πουν ιστορίες δύναμης και αισιοδοξίας που θα μιλήσουν τόσο βαθιά στην καρδιά τους, ώστε δεν μπορεί παρά να γίνουν πιστευτές και κινητήριες.

Εγώ, πάντως, το βρίσκω συγκινητικό. Και ουσιαστικά επιδραστικό. Γιατί η συμμετοχή των παιδιών στο καλό θέατρο είναι το απαραίτητο αντίβαρο, η άλλη άκρη της διελκυστίνδας, για όλα τα παραπάνω. Και το καλό θέατρο ευτυχώς δεν λείπει. Τελευταία, το βρήκα σε αυτές τις δύο παραστάσεις, που νομίζω ότι δεν πρέπει να λείψουν από τον φετινό σας προγραμματισμό.

Δύο νέες παραστάσεις για να δεις τη φετινή σεζόν με τα παιδιά

© Ν. Κατσαρός

Το Καπλάνι της Βιτρίνας, στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης

«Μαμά, γιατί έχει τόσους μεγάλους γύρω μας; Παιδικό θέατρο δεν είναι;» με ρώτησε η μικρή μόλις καθίσαμε στις θέσεις μας και όχι αδικαιολόγητα. Μπροστά μας, τρεις ηλικιωμένες κυρίες. Στο πλάι μας, ένα ζευγάρι όχι πάνω από 30 χρονών. Πώς όχι, όμως; Μεγαλώσαμε με το Καπλάνι! Το διαβασμένο από εκατομμύρια αναγνώστες αριστούργημα της Άλκης Ζέη κυκλοφόρησε το 1963, που σημαίνει ότι το απόλαυσαν ως παιδιά άνθρωποι που σήμερα είναι 70 ετών!

Θύμισα, μάλιστα, στην κόρη μου, τη Μυρτώ, πως και το δικό της όνομα είναι εμπνευσμένο από τη μια εκ των δύο πρωταγωνιστριών του βιβλίου. Έγινε αμέσως το αγαπημένο μου κοριτσίστικο όνομα, από τότε που ήμουν εγώ μικρό κορίτσι, παρόλο που η Μέλια ήταν ανέκαθεν η πιο «σοφή» από τις δύο αδελφές. Μη μου πεις ότι δεν θυμάσαι την ιστορία: Αύγουστος 1936 στη Σάμο. Η πιο μαγική και ανέμελη εποχή του χρόνου, βουτιές και παιχνίδια στην ακροθαλασσιά στο Λαμαγάρι, όμως όλα ανατρέπονται από τη μια στιγμή στην άλλη, όταν ο στρατηγός Ιωάννης Μεταξάς καταργεί σε συμφωνία με τον Γεώργιο Β’ το Σύνταγμα και επιβάλει Δικτατορία.

Τι σημαίνουν όλα αυτά για τη ζωή δύο μικρών κοριτσιών; Τι συμβαίνει όταν ένα ακραίο καθεστώς μπαίνει στο σπίτι σου, απειλεί την ελευθερία σου, τη ζωή των πιο δικών σου ανθρώπων, κι εσύ είσαι μόλις 10-12 χρονών; Ευτυχώς υπάρχει το Καπλάνι, το οποίο αναλαμβάνει να φέρει σε πέρας όλες τις δύσκολες αποστολές και να γίνει σύμβολο όσων χρειάζεται να κάνουμε, άνθρωποι και ζώα, για να ζούμε όπως ορίζει η φύση μας: ελεύθερα.

«ΕΥ-ΠΟ! ΕΥ-ΠΟ!» λοιπόν, για την εξαιρετική αυτή παράσταση σε σκηνοθεσία Δήμητρας Λαρεντζάκη, υπέροχη μουσική Κώστα Βόμβολου και τον Θανάση Χαλκιά στον ρόλο του παππού. Απίθανη η ενέργεια των ηθοποιών επί σκηνής, ειδικά των δύο κοριτσιών, έξυπνα σκηνικά, χρήση video τόσο όσο είναι απαραίτητο, και πολύ σωστή διάρκεια, δεδομένου ότι απευθύνεται καταρχάς σε παιδιά Δημοτικού. Από τα έργα που δεν μπορείς να συγκρατήσεις το χαμόγελό σου καθώς χειροκροτάς.

«Το Καπλάνι της Βιτρίνας» ανεβαίνει στην Κεντρική Σκηνή του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης μέχρι τις 13/4/2025. Παραστάσεις: Κυριακές στις 11:30 και στις 15:00 για το κοινό, και τις καθημερινές για τα σχολεία. Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης: Πειραιώς 206, Ταύρος - Κλείσε εισιτήρια.

©Patroklos_Skafidas

Το Κύμα, στο θέατρο Λαμπέτη

«Πώς ανέχονταν οι Γερμανοί τα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Χίτλερ;» Είναι 1967, μόλις 22 χρόνια από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου και οι μνήμες παραμένουν ακόμα πολύ νωπές. Μία μαθήτρια της Γ' Γυμνασίου σε σχολείο της Καλιφόρνια των Η.Π.Α. ζητά από τον καθηγητή της Ιστορίας να απαντήσει στο παραπάνω ερώτημα.

Στο μυαλό του τότε γεννιέται η πρόκληση: Να προσπαθήσει να εξηγήσει στους μαθητές τους παράγοντες που ενισχύουν τη γένεση και την εγκαθίδρυση ολοκληρωτικών καθεστώτων και τους μηχανισμούς που τα στηρίζουν μέσα από ένα «πείραμα».

Τους προτείνει, λοιπόν, να συμμετέχουν στην τάξη σε ένα αυστηρά οργανωμένο «κίνημα» με το όνομα Το Τρίτο Κύμα. Τα μέλη του, μια στενά δεμένη ομάδα, οφείλουν να υπακούν τις εντολές του, υπό το μότο «Η Δύναμη απαιτεί Πειθαρχία». Όταν δεν το κάνουν, οι ποινές θα είναι σκληρές.

Η συμμετοχή των μαθητών είναι αθρόα. Πρόθυμα μετατρέπονται σταδιακά σε στρατιωτάκια του αγαπημένου τους καθηγητή, κάνοντας ό,τι ακριβώς τους ζητά. Ενώ αρχικά η υπακοή δείχνει να τους ωφελεί, καθώς γίνονται πιο μελετηροί και υπάκουοι μαθητές, όσο οι κανόνες σκληραίνουν ορισμένα παιδιά αρχίζουν να γίνονται επιθετικά έναντι των διαφωνούντων και τα πράγματα αλλάζουν.

Σιγά-σιγά η κατάσταση μοιάζει να βγαίνει εκτός ελέγχου και η απάντηση στο ερώτημα της μαθήτριας δίνεται...

«Το Κύμα» βασίζεται σε ένα πραγματικό κοινωνικό πείραμα που πραγματοποιήθηκε το 1967 από τον Ρον Τζόουνς, καθηγητή πολιτικής ιστορίας σε Λύκειο της Καλιφόρνια. Το 1976, ο Τζόουνς δημοσίευσε αφήγηση με τις εμπειρίες του από αυτό, ενώ το 1981 έγινε ομώνυμη ταινία. Την ίδια χρονιά, ο πολυβραβευμένος συγγραφέας για παιδιά και νέους, Τοντ Στράσερ, εμπνευσμένος από το αληθινό πείραμα και την ταινία, δημοσίευσε το best-seller βιβλίο «Το Κύμα», που για χρόνια προτεινόταν στη Γερμανία ως ανάγνωσμα στα σχολεία, ενώ σύντομα διασκευάστηκε σε θεατρικό έργο.

Το έργο αυτό επέλεξαν για τη φετινή θεατρική σεζόν ο σκηνοθέτης Νικορέστης Χανιωτάκης με την Καλλιτεχνική Ομάδα Μυθωδία. Μετά το εξαιρετικό «Ποιος σκότωσε τον σκύλο τα μεσάνυχτα;» που συνεχίζεται για λίγες ακόμα παραστάσεις, καλούν το εφηβικό κοινό να σκεφτεί τι σημαίνει φασισμός, όχι μόνο ως ένα μακρινό ιστορικό φαινόμενο αλλά και μέσα από τις σύγχρονες, υπαρκτές εκφάνσεις του.

Η παράσταση δεν θα σε ικανοποιήσει μόνο για τις ζωηρές ερμηνείες και το πόσο ωραία στρωμένη είναι, ώστε να μεταφέρει μηνύματα με αμεσότητα αλλά όχι διδακτισμό, μα και για την ευκαιρία που δίνει στους έφηβους θεατές να συζητήσουν στο τέλος με τους ηθοποιούς τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις αγωνίες τους.

«Το Κύμα» ανεβαίνει στο Θέατρο Λαμπέτη μέχρι τις 13/4/2025. Παραστάσεις: Κυριακές για το κοινό στις 14:30 και καθημερινά οργανωμένες παραστάσεις για σχολεία στις 10:30. Θέατρο Λαμπέτη: Λεωφ. Αλεξάνδρας 106 – Κλείσε εισιτήρια.