Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

ΔΙΑΙΤΕΣ: 3 ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΙΛΑΝΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥΣ

Οι δίαιτες είναι τοξικές. Επιβαρύνουν την ψυχολογία των ανθρώπων και πιο συχνά των γυναικών, χωρίς να επιφέρουν τις περισσότερες φορές σε βάθος χρόνου τα επιθυμητά αποτελέσματα. Τρεις γυναίκες καταθέτουν τη δική τους εμπειρία.

Έκανα δύο φορές στη ζωή μου δίαιτα ή τέλος πάντων περιοριστική διατροφή. Η πρώτη ήταν για λόγους απώλειας βάρους και η δεύτερη για λόγους υγείας. Και τις δύο φορές το σώμα μου έχασε αρκετά κιλά, ενώ δεν ήταν αυτό το ζητούμενο, συμπεριλαμβανομένης πολύτιμης μυϊκής μάζας.

Και ενώ κατά τη διάρκειά τους, ένιωθα εντυπωσιακή ευεξία, δεν μπορώ να κρύψω ότι το μυαλό μου είχε μπει σε ένα τριπάκι αυτολογοκρισίας και ενοχής. Το χειρότερο όμως ήταν ότι μετά το πέρας τους, απορρυθμίστηκε ο οργανισμός μου και – τυχαίο;– παρουσιάστηκαν ορισμένα προβλήματα υγείας, όπως μυϊκή αδυναμία και υποθυρεοειδισμός.

Νομίζω πάντως ότι κανένας άνθρωπος στις μέρες μας δεν έχει μείνει αλώβητος από την εμμονική κουλτούρα της δίαιτας που χαρακτηρίζει την εποχή μας. Κατά καιρούς όλες –και λέω «όλες», επειδή αυτή η εμμονή επηρεάζει πιο πολύ τις γυναίκες, εκείνων το σώμα «πρέπει» να είναι «κάπως»– έχουμε ασχοληθεί με θερμίδες, υδατάνθρακες, πόντους, τοπικό πάχος, λίπος, κυτταρίτιδα, τύψεις και αυτομαστίγωμα στον καθρέφτη.

Το κυνήγι του τέλειου σώματος

Και πολύ φοβάμαι ότι αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει ούτε εύκολα, ούτε πολύ γρήγορα, καθώς η σύγχρονη κοινωνία είναι εγκληματικά αντιφατική όσον αφορά το θέμα του body shaming. Από τη μία μας βομβαρδίζει με εντυπωσιακές συνταγές, υπερεπεξεργασμένες τροφές σε κάθε οικοδομικό τετράγωνο και κοινωνικά κεράσματα και από την άλλη μάς υποβάλλει σε ένα ατέρμονο κυνηγητό του τέλειου σώματος.

Τοξικές δίαιτες
Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

Οι δίαιτες αφθονούν ως απάντηση στο άφθονο junk food και ορισμένοι – όχι εμείς πάντως– κάνουν χρυσές δουλειές. Το χειρότερο όμως είναι η εμφάνιση των διατροφικών διαταραχών, ακόμη και πιο light εκδοχών τους, όπως η ορθορεξία, οι οποίες είναι πραγματικά επικίνδυνες.

Η βιομηχανία της διατροφής

Πλέον, είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ότι οι διατροφικές συμβουλές είναι συγκεχυμένες. Οι έρευνες δείχνουν ότι οι δίαιτες μπορεί μακροπρόθεσμα να έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα: να κερδίσουμε αντί να χάσουμε βάρος. Αλλά αυτή η γνώση δεν φαίνεται να μας εμποδίζει να ξοδεύουμε χρήματα. Η βιομηχανία της διατροφής υπολογίζεται σε περισσότερα από 70 δισεκατομμύρια δολάρια (με βάση έρευνα του 2018).

Ίσως αυτό οφείλεται στο ότι η ιδέα που έχουμε για το σώμα μας δεν είναι ποτέ αρκετά ικανοποιητική. Θέλουμε να πληρούμε τα τελευταία πρότυπα ομορφιάς των μέσων ενημέρωσης. Τελικά όμως η εμμονική ενασχόληση με το σώμα και το βάρος του, μας αφήνει ανικανοποίητους και πεινασμένους και οδηγεί σε μη ισορροπημένη υγεία.

Όπως χαρακτηριστικά έχει δηλώσει η γνωστή ηθοποιός Emma Thompson: «Οι δίαιτες χάλασαν τον μεταβολισμό και μπέρδεψαν τον εγκέφαλό μου. Έχω παλέψει μ' αυτή τη βιομηχανία ύψους πολλών εκατομμυρίων λιρών, σε όλη μου τη ζωή. Μακάρι να είχα περισσότερες γνώσεις πριν αρχίσω να καταπίνω αμάσητα τα όσα μου σέρβιραν. Μετανιώνω που ξεκίνησα δίαιτα».

Οι δίαιτες είναι τοξικές: Τι λένε 3 γυναίκες

Για να διαπιστώσουμε πώς μας επηρεάζει η τοξικότητα της δίαιτας, μιλήσαμε με 3 γυναίκες. Ποια ήταν η εμπειρία τους και τι έχουν να πουν από μια εύλογη πλέον απόσταση; Στόχος μας είναι να αποκτήσουμε μια πιο υγιή σχέση με το φαγητό και το σώμα μας.

Δήμητρα Τ., 38 ετών

Νομίζω ότι έχω δοκιμάσει ένα σωρό διαφορετικά πράγματα, αλλά ποτέ δεν έμεινα πιστή σε ένα διατροφικό μοντέλο. Άλλοτε ήταν η καταμέτρηση θερμίδων κι άλλοτε ο περιορισμός των υδατανθράκων. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, κάνω κάποια δίαιτα.

Ως έφηβη συνέδεσα τη δίαιτα με την αυτοεκτίμηση. Το κακό είναι ότι στα πιο αδύνατά μου είχα τις περισσότερες επιτυχίες στο άλλο φύλο, οπότε έχω πειστεί ότι εκείνη ήταν η πιο καλή μου εκδοχή, ξεχνώντας όμως πόσο περιοριστική και εμμονική ήμουν για το πώς και πότε έτρωγα.

Σήμερα, παραμένω δυσαρεστημένη με την εμφάνισή μου, ειδικά μετά τη γέννηση του μωρού μου, αλλά ξέρω ότι είναι πραγματικά δύσκολο να χάσεις βάρος. Ξέρω επίσης ότι το κάθε σώμα είναι διαφορετικό και το πιο σημαντικό είναι να του δίνουμε τις καλύτερες τροφές που μπορούμε, αλλά δεν μπορώ να το υιοθετήσω ως στάση.

Η δίαιτα μπορεί να γίνει επικίνδυνη πολύ εύκολα. Είναι λυπηρό οι γυναίκες να αισθάνονται ότι η αξία τους προέρχεται από την εμφάνιση ή ότι είναι ερωτεύσιμες με βάση την εμφάνιση, ειδικά όταν η εμφάνιση δεν είναι τίποτα σε σύγκριση με μια καλή προσωπικότητα.

Ευγενία Σ., 50 ετών

Έχασα περίπου 30 κιλά πριν από 15 χρόνια και μέχρι πρότινος είχα καταφέρει να διατηρηθώ πάνω-κάτω στο ίδιο βάρος. Η απώλεια βάρους άλλαξε ριζικά τη ζωή μου προς το καλύτερο. Αισθανόμουν ωραία με το σώμα μου και άρχισα να αθλούμαι, ενώ προηγουμένως έκανα φουλ καθιστική ζωή. Γνώρισα καινούργιους φίλους και ένιωθα ότι είχα αφήσει πίσω μου τον παλιό μου εαυτό.

Αλλά τους τελευταίους 18 μήνες, έβαλα μερικά κιλά λόγω άγχους και εμμηνόπαυσης. Δεν χωράω πια στα ρούχα μου και με τρελαίνει αυτό. Προσπαθώ να αδυνατίσω, αλλά πλέον είναι πολύ δύσκολο.

Είμαι τρομοκρατημένη νιώθοντας τα κιλά να επιστρέφουν. Και συνειδητοποιώ ότι νιώθω σχεδόν παθολογικό φόβο για την αύξηση του βάρους. Υπάρχει αυτή η τεράστια πίεση να είσαι αδύνατη, η οποία δικαιολογείται για λόγους υγείας. Είναι όμως έτσι; Το να είσαι αδύνατος δεν σηματοδοτεί πάντα ότι είσαι και πιο υγιής. Νομίζω ότι μας παραμυθιάζουν.

Αριάδνη Θ., 30 ετών

Εδώ και 10 χρόνια έκανα ασταμάτητες δίαιτες, προσπαθώντας να χάσω βάρος και να δείχνω αδύνατη, με έναν τρόπο που είχα μόνο εγώ στο κεφάλι μου. Όμως όλη αυτή η πίεση με κρατούσε μακριά από στιγμές και απολαύσεις που για την ηλικία μου ήταν σημαντικές. Καταπιεζόμουν συνεχώς.

Έμαθα να δίνω σημασία στα νούμερα και όχι στο πώς ένιωθε το σώμα μου και στο τι είχε ανάγκη. Το κατάλαβα αυτό τώρα, που κάνω ψυχοθεραπεία για το άγχος και την κατάθλιψη. Δεν ακολουθώ πλέον κανένα είδος διατροφής και έχω αρχίσει να ακούω τις ανάγκες του σώματός μου και να τρώω διαισθητικά.

Δουλεύω σκληρά κάθε μέρα για να βρω τον εαυτό μου και να διορθώσω τη ζημιά που γίνεται μέσα από τα κοινωνικά στερεότυπα και τα απαράδεκτα πρότυπα ομορφιάς. Νομίζω ότι οι δίαιτες όχι μόνο δεν δουλεύουν, αλλά κάνουν τις γυναίκες να αισθάνονται άσχημα για τον εαυτό τους.

SLOW MONDAY NEWSLETTER

Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.