ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΕΙΣ ΤΙ ΒΛΕΠΕΙΣ ΣΕ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ;

Βραβευμένες φωτογραφίες τραβηγμένες μέσα από μικροσκόπιο μάς επιτρέπουν να δούμε εικόνες αόρατες στο γυμνό μάτι, που συχνά εκπλήσσουν μόλις μαθαίνουμε τι αφορούν.

στο Είχες ποτέ την επιθυμία να κοιτάξεις μέσα από ένα μικροσκόπιο; Προσωπικά, αγαπούσα την ιδέα από παιδί, μάλιστα φλέρταρα στα παιχνιδάδικα με κάποια –ακριβά συνήθως, άρα και απρόσιτα– μικροσκόπια, που φαντάζομαι τώρα ότι θα είχαν ελάχιστες δυνατότητες σε σχέση με τα πραγματικά. Εκείνο που δεν ήξερα είναι ότι από το 1975 υπάρχει ένας φωτογραφικός διαγωνισμός που βραβεύει φωτογραφίες τραβηγμένες μέσα από μικροσκόπιο.

Ο μικρόκοσμος που αποκαλύπτεται κάθε χρόνο μέσα από τις συμμετοχές που υποβάλλονται στον Nikon Small World Photomicrography Competition μπορεί να περιλαμβάνει οτιδήποτε, από μικροσκοπικά πλάσματα της φύσης μέχρι τα άδυτα του ανθρώπινου οργανισμού.

Οι λήψεις αυτές συνδυάζουν την αγάπη για τη φωτογραφία με το πάθος για την επιστήμη, και δεν είναι τραβηγμένες μόνο για λόγους εντυπωσιασμού. Συχνά, είναι εικόνες που προκύπτουν μέσα από πρωτοποριακή επιστημονική έρευνα, η οποία γίνεται για να αντιμετωπιστούν σοβαρά νοσήματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η φωτογραφία που κέρδισε τον διαγωνισμό το 2023.

Αυτό που βλέπουμε είναι η κεφαλή του οπτικού νεύρου ενός τρωκτικού, όπως την απαθανάτισe μέσα από μικροσκόπιο o ερευνητής Hassanain Qambari με τη συνδρομή του Jayden Dickson, από το Αυστραλιανό Lions Eye Institute. Η πολύχρωμη αυτή εικόνα είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για τη μελέτη και αντιμετώπιση της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας, μιας πάθησης που εμφανίζεται στους διαβητικούς ασθενείς και οφείλεται στην προοδευτική βλάβη που υφίστανται τα μικρά αγγεία του αμφιβληστροειδούς. Με κίτρινο χρώμα διακρίνονται τα αστρογλοιακά κύτταρα (ή αστροκύτταρα), με κόκκινο οι συσταλτές πρωτεΐνες και με πράσινο τα αγγεία του αμφιβληστροειδούς.

«Τα μέχρι στιγμής διαγνωστικά κριτήρια και οι θεραπείες για τη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια αφορούν μόνο την εκδήλωση της νόσου σε προχωρημένο στάδιο, όταν είναι μη αναστρέψιμη η βλάβη στο μικροαγγειακό σύστημα και τη λειτουργία του αμφιβληστροειδούς», δήλωσε ο Qambari. «Το οπτικό σύστημα είναι πολύπλοκο και εξαιρετικά όργανο, και ακόμη και σχετικά μικρές διαταραχές στην κυκλοφορία του αμφιβληστροειδούς μπορούν να προκαλέσουν απώλεια όρασης. Συμμετείχα στον διαγωνισμό για να αναδείξω την πολυπλοκότητα της μικροκυκλοφορίας του αμφιβληστροειδούς».

Ας δούμε τις υπόλοιπες φωτογραφίες που ξεχώρισαν την ίδια χρονιά.

Στη φωτογραφία του Ole Biefeld, που κέρδισε το δεύτερο βραβείο, βλέπουμε την κεφαλή ενός σπίρτου τη στιγμή που προκαλείται η ανάφλεξη εξαιτίας της τριβής με την ειδική επιφάνεια του σπιρτόκουτου.

Στη φωτογραφία που πήρε την τρίτη θέση, της Malgorzata Lisowska, η ροζ καρδιά που διακρίνεται δεν σε προδιαθέτει ότι ουσιαστικά επεικονίζει κάτι δυσοίωνο: καρκινικά κύτταρα σε γυναικείο μαστό.

Στην τέταρτη θέση, ο John-Oliver Dum βάζει κάτω από το μικροσκόπιο μια μικρή ταραντούλα, για να μας δείξει τους δηλητηριώδεις κυνόδοντές της όπως δεν τους έχουμε ξαναδεί.

Στην πέμπτη θέση, ο Dr. David Maitland ρίχνει υπεριώδες φως πάνω στα αμυντικά τριχίδια που καλύπτουν τα φύλλα ενός είδους ελιάς, της Eleagnus angustifolia.

Στην έκτη θέση, ο Timothy Boomer γοητεύει εστιάζοντας σε μια καθόλου γοητευτική πραγματικότητα: Κάτω από τον φακό του μικροσκοπίου του βρίσκεται ένα είδος γλοιώδους μούχλας, με τις τριχοειδείς ίνες της να ξεπροβάλλουν απειλητικά.

Στην έβδομη θέση, οι Dr. Grigorii Timin και Dr. Michel Milinkovitch, από το Τμήμα Γενετικής και Εξέλιξης του Πανεπιστημίου της Γενεύης, έχουν απαθανατίσει μεγεθυμένο το έμβρυο ενός ποντικιού.

Στην όγδοη θέση, ο Stefan Eberhard αναδεικνύει πώς φαίνονται κάτω από το μικροσκόπιο οι κρύσταλλοι καφεΐνης!

Στην ένατη θέση, ο Vaibhav Deshmukh φωτογράφισε σε μεγέθυνση τον κυτταροσκελετό ενός διαιρούμενου μυοβλάστη. Η χρήση ειδικού μικροσκοπίου επιτρέπει στα επιμέρους στοιχεία να απεικονιστούν με διαφορετικά χρώματα.

Στη δέκατη θέση, η Melinda Beccari και ο Dr. Don W. Cleveland δείχνουν κινητικούς νευρώνες που αναπτύσσονται σε ειδική συσκευή για διαχωρισμό των κυττάρων (πάνω) από τους άξονες (κάτω).

Στην ενδέκατη θέση, ο Dr. Diego García από το Πανεπιστήμιο Complutense της Μαδρίτης μας δείχνει πώς φαίνεται στο μικροσκόπιο το κρυσταλλιασμένο σιρόπι ζάχαρης υπό πολωμένο φως.

Στη δωδέκατη θέση, ο Sherif Abdallah Ahmed, από το Τμήμα Ζωολογίας του αιγυπτιακού Πανεπιστημίου Tanta, φωτογραφίζει σε μεγέθυνση μια χρυσιδίδα (Cuckoo wasp) που προσπαθεί να απομυζήσει ένα λουλούδι.

Στη 13η θέση, οι Satu Paavonsalo και Dr. Sinem Karaman, από το Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι, αναδεικνύουν τα αιμοφόρα και λεμφικά αγγεία στο δέρμα του αυτιού ενός ενήλικου ποντικού.

Στην 14η θέση, η φωτογραφία του John-Oliver Dum δείχνει τη μύτη μιας βελόνας βελονισμού, πάνω στην οποία έχει επικαθίσει γύρη από ένα ηλιοτρόπιο.

Στην 15η θέση, ο Dr. Pichaya Lertvilai μας ταξιδεύει κάτω από το νερό, εστιάζοντας σε ένα κοράλι του είδους Acropora, με ζωοξανθέλες (φύκη) που συμβιώνουν εκεί.

Στη 16η θέση, ο Dr. Diego García εστιάζει στη δομή που έχουν νανοσωλήνες άνθρακα.

Στη 17η θέση, o Yuan Ji δείχνει τα λέπια στα φτερά ενός σκώρου του είδους Actias ningpoana.

Στη 18η θέση, ο Scott Peterson βλέπει μέσα από το μικροσκόπιο έναν κρυπτοκρυσταλλικό μικρομετεωρίτη, πάνω σε ειδικό κόσκινο.

 

Στη 19η θέση, ο Marek Miś από την Πολωνία έχει αναδείξει μέσα από το μικροσκόπιο τα στόματα (μικροσκοπικά ανοίγματα) στην επιδερμίδα των φύλων ενός φυτού.

Στην 20η θέση, οι Daniel Castranova και Dr. Brant Weinstein έχουν εστιάσει προφανώς σε ένα ψάρι, αναδεικνύοντας με χρώματα τμήματα του οργανισμού του, όπως τα αιμοφόρα αγγεία (μπλε), τα λεμφαγγεία (κίτρινο), το δέρμα και τα λέπια (ματζέντα).