ΜΠΗΚΑΜΕ ΣΤΟ ΝΕΟ MΟΥΣΕΙΟ ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

Στο κέντρο της Αθήνας άνοιξε τις πόρτες του το πρώτο μουσείο στον κόσμο που αφιερώνεται στην ιέρεια της όπερας Μαρία Κάλλας, τη χρονιά που γιορτάζονται τα 100 χρόνια από τη γέννησή της. Μια επίσκεψη επιβάλλεται!

Απέναντι ακριβώς από την Μητρόπολη, σε ένα κουκλίστικο τριώροφο νεοκλασικό, βλέπουμε τη ζωή της Μαρίας Κάλλας να ξετυλίγεται, ακούμε τις ερμηνείες της και την αφήνουμε να μας παρασύρει στη μαγεία της όπερας.

Η πόρτα προς τις αίθουσες του δεύτερου ορόφου ανοίγει. Δεν ήμασταν έτοιμοι γι’ αυτό που θα αντικρίζαμε. Ολόκληρος αυτός ο όροφος του νεοκλασικού των 1.070 τ.μ., που ανακαινίστηκε εκ βάθρων από τον Οργανισμό της Τεχνόπολης για λογαριασμό του δήμου Αθηναίων, αποτελεί μια έκπληξη. Μπαίνοντας, βρισκόμαστε άξαφνα στα σκοτεινά, μέσα σε ένα... δάσος.

Δεν είναι άλλο από το ιερό δάσος των Δρυίδων στον κόσμο της «Norma», του Μπελίνι. Μουσική αρχίζει να παίζει και λίγο μετά η Μαρία Κάλλας ερμηνεύει την άρια-σήμα κατατεθέν της, την «Casta diva», επί σκηνής (ακούγεται η φωνή της, και υπάρχει μια μικρή σκηνή όπου φαίνεται το περίγραμμά της).

Στις δύο επόμενες αίθουσες, η μυστηριακή ατμόσφαιρα διατηρείται, ενώ τον χώρο πλημμυρίζουν δύο ακόμα από τις κορυφαίες ερμηνείες της, από την «Tosca» του Πουτσίνι και την «La traviata» του Βέρντι.

Φωτογραφία από το προσωπικό άλμπουμ της Μ. Κάλλας, από τη Συλλογή του ΜΜΚ. 1947-1959

Φθάνοντας στην τέταρτη αίθουσα, μπορούμε να βάλουμε ακουστικά και να παρακολουθήσουμε τις μεγάλες ερμηνείες της σε ατομική οθόνη. Σε μια σειρά από πολλές ακόμα οθόνες τη βλέπουμε και σε έναν άλλο ρόλο: να διδάσκει τα mastercass της στη φημισμένη σχολή Julliard της Νέας Υόρκης το 1971-'72.

Γενική άποψη Α' όρόφου Μουσείου Μαρία Κάλλας. © Vangelis Patsialos

Κατεβαίνοντας στον πρώτο όροφο, το χρονολόγιο της ζωής και της καριέρας της ανοίγεται μπροστά μας, με κείμενα, βίντεο, φωτογραφίες, πρωτότυπες επιστολές, αφίσες και προγράμματα παραστάσεων, συρτάρια που ανοίγουμε για να βρούμε ντοκουμέντα και, φυσικά, με προσωπικά αντικείμενα: Τα γάντια της, η τσάντα, η βεντάλια, το σημειωματάριο και τα γυαλιά της. Διάσημα ρούχα της. Όλα προσεκτικά τοποθετημένα έτσι ώστε να μας βοηθούν να ανασυνθέσουμε την απίστευτη ζωή και καριέρα της.

Προσωπικά αντικείμενα της Μαρίας Κάλλας, από την συλλογή του Κωνσταντίνου και της Βικτωρίας Πυλαρινού, του Νίκου Χαραλαμπόπουλου και του Νίκου Πετσάλη-Διομήδη. © Vangelis Patsialos

Οι σχέσεις της παρουσιάζονται μεν, αλλά μένουν, ευτυχώς, στη σκιά του μοναδικού της ταλέντου. Μερικές αστοχίες και αναντιστοιχίες σε ημερομηνίες, βίντεο, αντικείμενα που παρατηρούνται, εκτιμάται πως θα διορθωθούν έπειτα από μια αναθεώρηση του υλικού.

Το εξωτερικό του μουσείου.

Το ταξίδι προς ένα μουσείο αφιερωμένο αποκλειστικά στην Μαρία Κάλλας ξεκίνησε το 2000, οπότε και απέκτησε ο δήμος Αθηναίων τα πρώτα αντικείμενα, σε διεθνή δημοπρασία στο Παρίσι. Σήμερα, μέσω και δωρεών από ιδιώτες και από φορείς, τα κειμήλια φτάνουν σχεδόν τα 1.000 στον αριθμό (τα περισσότερα από τα οποία βρίσκονται σε αποθήκες, καθώς είναι μικρός ο αριθμός όσων εκτίθενται εδώ). Ο Ελληνικός Σύλλογος Μαρία Κάλλας και το ζεύγος Κωνσταντίνου και Βικτωρίας Πυλαρινού ανήκουν στους σπουδαιότερους δωρητές.

Η Μαρία Κάλλας στο διαμέρισμά της στο Μιλάνο, 1958. ©Picture-alliance / Leemage / Franco Gremignani

Στον τρίτο και τελευταίο όροφο υπάρχει μια αίθουσα για εκδηλώσεις, εκθέσεις, μικρές συναυλίες –με μια βεράντα με μοναδική θέα προς την Ακρόπολη–, ενώ στο ισόγειο βρίσκουμε το καφέ/εστιατόριο και το πωλητήριο. Στόχος της ομάδας που ανέλαβε την έρευνα, τη μουσειολογική και μουσειογραφική μελέτη και επιμέλεια (Ανδρομάχη Γκαζή, Αλέξανδρος Χαρκιολάκης, Δέσποινα Ανδριοπούλου, Νιόβη Ανδριώτου), ήταν να «δημιουργηθεί ένα μουσείο για όλους, όχι μόνο για όσους γνωρίζουν ήδη και αγαπούν την όπερα».

Λεπτομέρεια Β’ ορόφου Μουσείου Μαρία Κάλλας. © Vangelis Patsialos

Με το βιωματικό κομμάτι της παρουσίασης, το μουσείο σίγουρα αγκαλιάζει κάθε επισκέπτη, ανεξαρτήτως υποβάθρου. Καταφέρνει, όμως, να «κερδίζει πόντους» μεταξύ των μη μυημένων και για έναν ακόμη λόγο. Είναι ένα compact μουσείο, ενταγμένο μέσα σε μια «ζωντανή» γειτονιά του κέντρου.

Η Κάλλας στη Βενετία. Φωτογραφία από το προσωπικό της άλμπουμ, από τη Συλλογή του ΜΜΚ. 1947-1959

Τα τραπεζάκια του καφέ βγαίνουν στην πίσω πλευρά του. Εδώ, από το απέναντι σούπερ μάρκετ βγαίνουν με ψώνια οι τουρίστες, στον διπλανό ιστορικό φούρνο κάνουν ουρά οι ντόπιοι για ψωμί προζυμένιο, ενώ στη γωνία το wine bar με το σταθερό κοινό προσφέρει ξεχωριστές ποικιλίες κρασιού. Απέξω απ’ αυτό το μουσείο μπορείς να βρεθείς τυχαία καθώς περπατάς στην πόλη, όπως μπορείς να πέσεις πάνω στο Μουσείο Πικάσο στη γειτονιά του Μαραί, στο Παρίσι ή στο New Museum στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης. Έτσι, η Μαρία Κάλλας γίνεται –αναπάντεχα– μία από μας.

Info: Μουσείο Μαρία Κάλλας, Μητροπόλεως 44, τηλ.: 210-4404204