BACK TO GREECE: ΜΙΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΠΟΥ ΑΝΤΙΣΤΡΕΦΕΙ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΤΟ BRAIN DRAIN

Η Ειρήνη Καπόγιαννη μας μιλάει για το Back to Greece, ένα network Ελλήνων που έζησαν στο εξωτερικό και επέστρεψαν στην Ελλάδα.

Δεν πάνε πολλές μέρες που περιπλανιόμουν στο Instagram και έπεσα τυχαία σε έναν λογαριασμό που τράβηξε αμέσως την προσοχή μου: το Back to Greece.

Η περιγραφή «network Ελλήνων που έζησαν στο εξωτερικό και επέστρεψαν στην Ελλάδα» και το αρκετά ενδιαφέρον και πρωτότυπο περιεχόμενο με έκαναν να θέλω να μάθω περισσότερα για την εν λόγω κοινότητα και τις δράσεις της.

Λίγες μέρες αργότερα, συνάντησα την Ειρήνη Καπόγιαννη, ορθοδοντικό και ιδρύτρια του Back to Greece.

Η Ειρήνη Καπόγιαννη.

Με την Ειρήνη μιλήσαμε για το πώς ξεκίνησε η ιδέα του Back to Greece και τι έχει να προσφέρει η κοινότητα τόσο στα μέλη της όσο και στους ανθρώπους που είναι έτοιμοι να πάρουν τη δύσκολη απόφαση να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Μου μίλησε, ακόμη, για τις φιλοδοξίες της για το μέλλον αυτής της σημαντικής πρωτοβουλίας.

Μέσα από τη συζήτησή μας, ανακάλυψα πως το Back to Greece δεν είναι απλώς ένας τόπος συνάντησης για τους επαναπατρισμένους Έλληνες, αλλά ένας πυρήνας στήριξης και ενδυνάμωσης των μελών του. Και όχι μόνο…

– Πείτε μας λίγα λόγια για το Βack to Greece. Πώς θα περιγράφατε το project σε κάποιον που δεν το έχει ακουστά;

Το Βack to Greece είναι ένα δίκτυο που ενώνει τους Έλληνες του εξωτερικού που επιστρέφουν στην Ελλάδα με αυτούς που ζουν στο εξωτερικό και επιθυμούν να επιστρέψουν. Μέσα από αυτή την ένωση δημιουργείται ένα επαγγελματικό και κοινωνικό δίκτυο αλληλοϋποστήριξης και μια γέφυρα σύνδεσης με τη χώρα μας, που στόχο έχει να διευκολύνει τόσο τη λήψη της απόφασης επιστροφής, όσο και τη διαδικασία της επανένταξης μετά την επιστροφή.

Η ιδέα γεννήθηκε το 2019, μόλις επέστρεψα από τη Γερμανία, και βρήκε μεγάλη ανταπόκριση από την πρώτη στιγμή.

Σήμερα, το Back to Greece αριθμεί περισσότερα από 10.000 μέλη, που είναι επιστήμονες και επαγγελματίες από όλους τους επαγγελματικούς κλάδους, και έχουν επιστρέψει από διάφορες χώρες του εξωτερικού. Η κοινότητα συνεχώς μεγαλώνει και επεκτείνεται, βοηθώντας όλο και περισσότερους Έλληνες του εξωτερικού να έχουν εικόνα όσον αφορά τις επαγγελματικές προοπτικές που θα βρουν στη χώρα μας για να πάρουν την πιο σωστή απόφαση. Ταυτόχρονα, το Back to Greece, μέσω της δικτύωσης που προσφέρει, παρέχει υποστήριξη κατά τον επαναπατρισμό.

– Ποια ήταν η αφορμή για τη δημιουργία του Back to Greece και ποιος ήταν ο κύριος στόχος σας όταν ξεκινήσατε;

Αφορμή για τη δημιουργία του Back to Greece στάθηκε η προσωπική μου ιστορία. Μετά τις σπουδές μου στην Οδοντιατρική Αθηνών έφυγα για τη Γερμανία, όπου έζησα συνολικά 7 χρόνια. Ο κύριος λόγος ήταν η εξειδίκευσή μου στην Ορθοδοντική στο Πανεπιστήμιο του Ντίσελντορφ, που είναι πρωτοπόρο ερευνητικό κέντρο στον τομέα μου.

Αμέσως μετά την εξειδίκευσή μου, παρουσιάστηκαν εκεί επαγγελματικές ευκαιρίες που με κράτησαν στο Ντίσελντορφ. Βασική εξ’ αυτών ήταν να αναλάβω τη Διεύθυνση της Ορθοδοντικής σε μια από τις μεγαλύτερες οδοντιατρικές κλινικές της Γερμανίας, η οποία απασχολούσε περισσότερα από 200 άτομα προσωπικό. Ήταν πράγματι μια πολύτιμη εμπειρία, που μου παρουσιάστηκε σε μικρή ηλικία και μου έδωσε τη δυνατότητα να εξελιχθώ γρήγορα επαγγελματικά.

Εν ώρα εργασίας.

Εκεί εργάστηκα σε ένα άρτια οργανωμένο και σύγχρονο περιβάλλον με προοπτικές εξέλιξης, επιστημονική αναγνώριση και υψηλές αποδοχές. Ταυτόχρονα, ζούσα σε μια σύγχρονη πόλη με ασφάλεια και οργάνωση, σε μια εποχή που στην Ελλάδα υπήρχε έντονη οικονομική κρίση και ανασφάλεια.

Παρ’ όλα αυτά, η σκέψη και η επιθυμία της επιστροφής στη χώρα μου ήταν στο μυαλό μου. Μου έλειπε η οικογένεια μου, το σπίτι μου, η ζωή στη χώρα μου. Νοσταλγούσα τον τρόπο ζωής στην Ελλάδα.

Δε θα ξεχάσω τις συναντήσεις με τους Έλληνες που ζούσαμε στο Ντίσελντορφ. Στις συζητήσεις μας, κύριο θέμα ήταν η επιστροφή μας. Θυμάμαι που διαβάζαμε τις ελληνικές εφημερίδες, μαθαίναμε τα νέα για την οικονομική κρίση στη χώρα μας και αναρωτιόμασταν πότε και πώς θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε αλλά και τι συνθήκες θα αντικρίσουμε.

Το δίλημμα της επιστροφής ήταν έντονο. Φτάνει όμως για όλους μια χρονική στιγμή που πρέπει να πάρουν τη μεγάλη απόφαση: πού θέλουν να ζήσουν για να χτίσουν εκεί το επαγγελματικό τους μέλλον και τη ζωή τους. Δύο χρόνια αμφιταλαντευόμουν. Τελικά αποφάσισα ότι η Ελλάδα είναι η χώρα στην οποία θέλω να ζω κι έτσι πήρα την απόφαση και μαζί το ρίσκο της επιστροφής.

Όταν πλέον γύρισα πίσω, ήταν ένα νέο ξεκίνημα με πολλές δυσκολίες. Γιατί όταν λείπεις χρόνια από την Ελλάδα, έχεις κάπως αποκοπεί και από το επαγγελματικό και από το κοινωνικό σου περιβάλλον.

Αυτές οι δυσκολίες –τόσο η λήψη της απόφασης της επιστροφής όσο και οι προκλήσεις που συνάντησα όταν πλέον επέστρεψα– μου έδωσαν το έναυσμα για τη δημιουργία του Back to Greece, με στόχο να βοηθήσω κι άλλους που βρίσκονταν στην ίδια θέση με μένα.

– Εκτός από τη δικτύωση, τι άλλο έχει να προσφέρει η κοινότητα στα μέλη της;

Το Back to Greece βοηθάει τους νέους που επιστρέφουν στην Ελλάδα προσφέροντας ένα δίκτυο υποστήριξης και αλληλεγγύης. Αποτελεί ένα δυναμικό δίκτυο επικοινωνίας, μια γέφυρα σύνδεσης με τη χώρα μας. Είναι μια αφιλοκερδής, εθελοντική δράση, στην οποία συμμετέχουν ενεργά τα μέλη της ομάδας μας.

Εκτός αυτού, η κοινότητα:

• Βοηθάει τους Έλληνες του εξωτερικού που σκέφτονται να επιστρέψουν παρέχοντάς τους πληροφορίες για το πώς είναι η μετάβαση στην Ελλάδα ανάλογα με το κάθε επάγγελμα. Η πληροφόρηση γίνεται από τα ίδια τα μέλη της ομάδας που έχουν ήδη επιστρέψει και λειτουργούν ως «άτυποι σύμβουλοι». Εάν, για παράδειγμα, ένα από τα μέλη της ομάδας είναι γιατρός και έχει επιστρέψει από τη Γαλλία, θα συμβουλεύσει έναν επίσης γιατρό που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στη Γαλλία αλλά σκέφτεται να επιστρέψει στην Ελλάδα. Με αυτό τον τρόπο η πληροφόρηση γίνεται πιο αξιόπιστη.
• Είναι ένα ζωντανό δίκτυο, καθώς δεν περιορίζεται μόνο στο διαδίκτυο. Τακτικά οργανώνονται συναντήσεις, προσφέροντας την ευκαιρία σε όσουν συμμετέχουν να γνωριστούν από κοντά, να ανταλλάξουν πληροφορίες και ιδέες, να δημιουργήσουν επαγγελματικές συνεργασίες και φιλικές σχέσεις. Η ομάδα αυτή είναι δηλαδή μια ζεστή αγκαλιά για τον νέο που επιστρέφει, ώστε να μη νιώθει μόνος του στο νέο του ξεκίνημα. Τον εντάσσει αυτόματα σε μια κοινότητα νέων με κοινά βιώματα και εμπειρίες από τη ζωή στο εξωτερικό.
• Επίσης, εταιρείες που αναγνωρίζουν τα σημαντικά πλεονεκτήματα της πρόσληψης αυτών των νέων επικοινωνούν με το Back to Greece και έτσι βοηθάμε και στην εύρεση εργασίας. Οι νέες θέσεις εργασίας αναρτώνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και υπάρχει άμεση ανταπόκριση από τους ενδιαφερόμενους. Ταυτόχρονα, οι νέοι που αναζητούν εργασία αναρτούν δημοσιεύσεις και τα μέλη της ομάδας μας βοηθούν μέσω της δικτύωσης και των επαφών τους.

Στιγμιότυπο από συνάντηση μελών του Back to Greece.

– Ποιες είναι οι πιο συχνές ερωτήσεις που σας κάνουν οι άνθρωποι που σκέφτονται να επιστρέψουν στην Ελλάδα; Ποιες είναι οι κυριότερες ανησυχίες και προβληματισμοί τους;

Οι πιο συχνές ερωτήσεις που λαμβάνουμε από ανθρώπους που σκέφτονται να επιστρέψουν στην Ελλάδα είναι:

• Ιστορίες & εμπειρίες επιστροφής. Ζητούν να ακούσουν ιστορίες από άτομα που έχουν ήδη επιστρέψει στην Ελλάδα. Θέλουν να μάθουν πως αντιμετώπισαν την αλλαγή, αν είναι ευχαριστημένοι με την απόφασή τους αλλά και ποιες ήταν οι προκλήσεις που αντιμετώπισαν.
• Επαγγελματική επανένταξη. Σίγουρα επιθυμούν να έρθουν σε επαφή με άτομα του ίδιου επαγγέλματος στην Ελλάδα για να λάβουν πληροφορίες σχετικά με τις επαγγελματικές προοπτικές, τις δυνατότητες απασχόλησης και τις συνθήκες εργασίας. Μας ζητούν, ακόμη, να τους ενημερώσουμε για πιθανές θέσεις εργασίας στον τομέα τους.
• Φορολογικά θέματα. Πολύ συχνές είναι και οι ερωτήσεις σχετικά με τα φορολογικά θέματα και τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσουν κατά την επιστροφή τους, καθώς και πληροφορίες σχετικά με τις γραφειοκρατικές διαδικασίες της μετάβασης.

Η κοινότητα του Back to Greece βοηθά προσφέροντας άμεση υποστήριξη μέσω εμπειριών, συμβουλών και πληροφοριών, έτσι ώστε ο επαναπατρισμός να γίνει μια πιο εύκολη διαδικασία.

– Μιλήστε μας για κάποιες από τις βασικότερες δυσκολίες και προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα μέλη όταν τελικά επιστρέφουν στην Ελλάδα, αλλά και τον τρόπο που τους βοηθά η κοινότητα να τις ξεπεράσουν.

Αν κάποιος έχει ζήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα σε μια άλλη χώρα, έχει δημιουργήσει εκεί σχέσεις, επαγγελματική σταθερότητα και σίγουρα έχει προσαρμοστεί σε έναν διαφορετικό τρόπο ζωής. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η απόφαση για επιστροφή δεν είναι απλή υπόθεση αλλά μια αρκετά πολύπλοκη διαδικασία.

Οι κύριοι λόγοι δυσκολίας περιλαμβάνουν:

• Ανασφάλεια για το άγνωστο. Η πατρίδα μπορεί να έχει αλλάξει από την τελευταία φορά που κάποιος ήταν εκεί. Η ανασφάλεια για το πώς θα βρεθεί στην Ελλάδα, πώς θα αντεπεξέλθει στις νέες συνθήκες ζωής και εργασίας είναι συνήθως παράγοντες που προκαλούν άγχος.
• Απώλεια σταθερότητας και ασφάλειας. Η απόφαση για επιστροφή στην Ελλάδα σημαίνει συχνά να αποχωριστεί κάποιος τη σταθερότητα που έχει κατακτήσει στο εξωτερικό.
• Δυσκολία Προσαρμογής. Η προσαρμογή σε ένα νέο περιβάλλον αποτελεί πρόκληση, ιδιαίτερα όταν κάποιος έχει ζήσει πολλά χρόνια μακριά από την Ελλάδα.

– Υπάρχει κάποια ενδιαφέρουσα ή και συγκινητική ιστορία που έχετε ακούσει από κάποιο μέλος της κοινότητας και θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας;

Πολύ πρόσφατα, μετά από μια ανάρτηση της ιστορίας επιστροφής ενός μέλους μας, λάβαμε ένα μήνυμα από την Άννα, μηχανολόγο μηχανικό που ζούσε 12 χρόνια στην Ολλανδία και ήθελε πολύ να επιστρέψει.

Συνάντηση μελών.

Το μήνυμά της ήταν πολύ συγκινητικό. Μας περιέγραφε την έντονη επιθυμία της να γυρίσει αλλά και την ανασφάλεια που ένιωθε στο να πάρει αυτή την απόφαση. Mας ρώτησε, ακόμη, αν υπάρχει μέλος του Back to Greece στο επάγγελμά της που θα μπορούσε να της δώσει κάποιες πληροφορίες. Έτυχε την ίδια ημέρα να έρθουμε σε επαφή με μια εταιρεία που έψαχνε νέους από το εξωτερικό με την εξειδίκευση της Άννας. Άμεσα προωθήσαμε το βιογραφικό της στην εταιρεία και πολύ σύντομα η Άννα μας ενημέρωσε ότι είχε μια επαγγελματική πρόταση ανώτερη των προσδοκιών της. Ήταν χαρούμενη με αυτή την απρόσμενη και άμεση εξέλιξη. Το ίδιο ήμασταν κι εμείς, καθώς και η εταιρεία που την προσέλαβε. Ήταν τόσο δυνατό όλο αυτό!

– Τι μήνυμα θα στέλνατε στους πάρα πολλούς Έλληνες που ζουν στο εξωτερικό και σκέφτονται αλλά διστάζουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους;

Η απόφαση της επιστροφής είναι σίγουρα δύσκολη και γεμάτη προκλήσεις, αλλά δεν είστε μόνοι. Υπάρχει ένα δίκτυο ανθρώπων που έχουν βρεθεί στην ίδια θέση με εσάς και μπορούν να σας προσφέρουν την υποστήριξη και την καθοδήγηση που χρειάζεστε, ώστε να πάρετε την πιο σωστή απόφαση για εσάς και το μέλλον σας!

– Πώς αισθάνεστε για την τόσο σημαντική πορεία και εξέλιξη που έχει διαγράψει η κοινότητά σας από τότε που ξεκινήσατε;

Είμαι πολύ χαρούμενη για την ανταπόκριση που υπάρχει για το Back to Greece. Ειλικρινά, ξεπέρασε κάθε προσδοκία μου!

Από την ημέρα που ξεκίνησε, η πορεία και η εξέλιξή του με έχουν επιβραβεύσει. Κάθε μέρα λαμβάνω πολλά μηνύματα από νέους Έλληνες του εξωτερικού που θέλουν να επιστρέψουν και αναζητούν βοήθεια. Είναι στ’ αλήθεια συγκινητικό!

Βοηθάμε πραγματικά και αυτό είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή μας. Βλέποντας τα θετικά αποτελέσματα της δουλειάς μας και την ευγνωμοσύνη των μελών της κοινότητάς μας, αισθάνομαι ακόμα πιο αποφασισμένη να συνεχίσουμε αυτή την προσπάθεια.

Η επιτυχία της κοινότητας Back to Greece δείχνει ότι με αλληλοϋποστήριξη και κοινή προσπάθεια μπορούμε να κάνουμε τη μετάβαση στην Ελλάδα πιο ομαλή και επιτυχημένη για όλους. Είναι πολύ σημαντικό ότι όλοι είμαστε ενωμένοι και συμμετέχουμε ενεργά σε αυτή την προσπάθεια.

–Έχετε κάποια σχέδια για την ανάπτυξη ή την επέκταση του Back to Greece;

Μέχρι στιγμής, έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε ένα ισχυρό δίκτυο που ενώνει τους Έλληνες του εξωτερικού με αυτούς που επιστρέφουν στην Ελλάδα. Από εδώ και πέρα, ο στόχος μας είναι η μέγιστη αξιοποίηση αυτού του δικτύου.

Στα άμεσα σχέδια μας είναι να οργανώσουμε ένα Συνέδριο Back to Greece με θέμα το Brain Drain. Πιστεύουμε ότι θα είναι πολύ ενδιαφέρον να ακουστούν οι απόψεις των ίδιων των νέων που επιστρέφουν μετά από χρόνια από το εξωτερικό (brain gain) σχετικά με το θέμα της αναστροφής του Brain Drain, που συνιστά ένα πολύ σημαντικό εθνικό θέμα.

Το επόμενο μας σχέδιό, και καθώς βλέπουμε ότι υπάρχει ανάγκη, είναι να επεκταθούμε και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας. Έχουμε ήδη αρχίσει να οργανώνουμε το δίκτυο μας στη Θεσσαλονίκη, ώστε να γίνονται και εκεί συναντήσεις, και φυσικά ο μεγαλύτερος μας στόχος είναι να γίνουμε γνωστοί σε όσο το δυνατόν περισσότερους Έλληνες που ζουν στο εξωτερικό. Αυτή η ένωση μας θα είναι προς όφελος όλων μας!