Art project #8: Κολάζ, ένα ταξίδι σε έναν κόσμο σουρεάλ

To κολάζ είναι μια τεχνική με άπειρες δυνατότητες, που εξελίσσεται και μεταμορφώνεται με κάθε νέα προσθήκη υλικών. Αφήστε τη φαντασία σας ελεύθερη να δημιουργήσει ένα layering χαρτιών, αντικειμένων και κόλλας – αλλά και σκέψεων και ιδεών.

Πάντα με εξίταραν τα σουρεαλιστικά κολάζ, τα πρόσωπα με τα τελείως δυσανάλογα χείλη, άνθρωποι με φτερά και φάτσα γερακιού, η κυρία Μαρία η γειτόνισσα αγκαλιά με τον Μπραντ Πιτ καβάλα σε έναν μονόκερο, να πετάνε πάνω από έναν φούξια ποταμό, και άλλα τέτοια!

To κολάζ είναι μια τεχνική με άπειρες δυνατότητες, που εξελίσσεται και μεταμορφώνεται με κάθε νέα προσθήκη υλικών. Μπορεί να είναι ένα σουρεάλ τοπίο, ένα patchwork από χαρτιά με διαφορετικά μοτίβα, ή ακόμα και μια τρισδιάστατη συλλογή από αντικείμενα που έχουμε βρει στον δρόμο.

Θα λέγαμε ότι το κολάζ είναι ένα layering χαρτιών, αντικειμένων και κόλλας – αλλά και σκέψεων και ιδεών. Δίνοντας μια δεύτερη ευκαιρία για ζωή σε αποκόμματα και αντικείμενα, αναγνωρίζουμε και αναδεικνύουμε την ομορφιά τους. Ουσιαστικά, χρησιμοποιούμε αυτά που μας περίσσεψαν, τα «σκουπίδια μας», για να ανυψώσουμε, να τονίσουμε, να ομορφύνουμε μια ιδέα.

Με τα υλικά που χρησιμοποιούμε στο κολάζ συγκεντρώνουμε αναμνήσεις και συναισθήματα. Από την πλευρά του, ο κάθε θεατής προσθέτει μια επιπλέον στρώση, αυτήν της προσωπικής του ερμηνείας, όπως συμβαίνει άλλωστε με κάθε έργο τέχνης.

Με αυτό το art project θα κάνουμε μια σύντομη εισαγωγή στο κολάζ, παρουσιάζοντας διαφορετικές ιδέες τις οποίες καθένας από εμάς θα ενισχύσει και θα εξελίξει με βάση τη δική του αισθητική και τις προσωπικές του ανάγκες έκφρασης.

Τι υλικά θα χρειαστείτε για ένα κολάζ

μια κόλλα χαρτί ακουαρέλας ή το sketchbook μας, χοντρά εξώφυλλα από βιβλία, ξύλινα πάνελ
αποκόμματα από περιοδικά, εφημερίδες
χρωματιστά χαρτόνια
κόλλα / gel medium
ψαλίδι
άλλα αντικείμενα της επιλογής σας

Μολονότι θα μπορούσατε να κάνετε το κολάζ και ψηφιακά στο Photoshop ή κάποιο άλλο πρόγραμμα που ξέρετε να χρησιμοποιείτε, το να εμπλακείτε με τα χέρια, την καρδιά και το μυαλό, χρησιμοποιώντας τα παράλληλα και στην ολότητά τους ώστε να έχετε ένα χειροπιαστό αποτέλεσμα, είναι μια πολύτιμη διαδικασία.

Συλλογή εικόνων

Το πρώτο βήμα είναι να συλλέξουμε εικόνες, οπότε ξεκινάμε συγκεντρώνοντας βιβλία, περιοδικά, χαρτιά περιτυλίγματος. Αυτή η διαδικασία, το να αφιερώσετε έστω και δέκα λεπτά στο να ξεφυλλίσετε τα περιοδικά σας και να δείτε τι ενδιαφέρον μπορείτε να βρείτε, λειτουργεί σαν μια μορφή διαλογισμού. Μπορεί να είναι κάποιο χρώμα, κάποιο κομμάτι μιας εικόνας, ένας άνθρωπος, ένα λουλούδι, ένα κτίριο. Απλά κόψτε ό,τι σας τραβάει την προσοχή, χωρίς προς το παρόν να σκέφτεστε τι θέλετε να φτιάξετε.

Κόψτε το είτε με το χέρι, για ένα πιο οργανικό και αφηρημένο απoτέλεσμα, είτε με το ψαλίδι, για μεγαλύτερη ακρίβεια. Αν δουλέψετε με ψαλίδι, προσέξτε να αποφύγετε το «φωτοστέφανο» γύρω από τις φιγούρες, κόβοντας τες δηλαδή λίγο πιο μέσα από την άκρη τους. Είναι σίγουρο ότι στην αρχή πολλές από τις εικόνες σας θα στραβοκοπούν, θέλει εξάσκηση. Καμιά φορά συμβαίνουν και ευχάριστα ατυχήματα, το άτσαλο κόψιμο μιας εικόνας μπορεί να έχει τελικά ένα ιδιαίτερο εικαστικό αποτέλεσμα. Ούτως ή άλλως, κανένας θεατής του έργου σας δεν θα ξέρει πώς ήταν η αρχική εικόνα, οπότε μην αγχώνεστε. Μπορείτε να τη χειριστείτε όπως επιθυμείτε.

Κόβοντας εικόνες, αρχίζουμε σιγά σιγά να φτιάχνουμε στο μυαλό μας μικρά αφηγήματα. Μπορείτε να αφαιρέσετε φιγούρες ανθρώπων από την κατάσταση στην οποία είναι σε μια φωτογραφία και να τις εντάξετε σε ένα εντελώς νέο περιβάλλον. Ένας σέρφερ να καβαλάει ένα δέντρο, μια γιατρός να εξετάζει μια τούρτα, ένας σκύλος να παίζει τρομπέτα!

Επιλέξτε χαρτιά με όμορφα μοτίβα και κόψτε τα σε διαφορετικά σχήματα. Μπορούν να γίνουν το φόντο του έργου σας ή να αντικαταστήσουν κάποια στοιχεία, όπως τα βουνά και τα ποτάμια σε ένα τοπίο, ή τα ρούχα και τα μαλλιά σε μια ανθρώπινη φιγούρα. Φτιάχνοντας ένα τοπίο δεν είναι απαραίτητο να έχετε βρει εικόνες από πραγματικά δέντρα. Μπορείτε απλά να χρησιμοποιήσετε τα χρωματιστά χαρτιά σας και να τα κόψετε στο σχήμα που θέλετε.

Τα χρωματιστά χαρτιά με ενδιαφέροντα μοτίβα δίνουν έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα στο κολάζ σας, ακόμα και ως συμπληρωματικά στοιχεία. Κόψτε τα σε αφηρημένα σχήματα και πλαισιώστε με αυτά την κεντρική ιδέα.

Βάση για το κολάζ

Επιλέξτε τη βάση για το κολάζ σας. Καλό είναι να χρησιμοποιήσετε χοντρά χαρτιά, όπως αυτά της ακουαρέλας, ώστε να μην ζαρώνουν με την χρήση της κόλλας. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάποιο χαρτόνι ή παλιά χοντρά εξώφυλλα από βιβλία, ενσωματώνοντας στο κολάζ σας και κάποιο κομμάτι από το ίδιο το εξώφυλλο.

Πολύ ωραία επιφάνεια για κολάζ είναι και το ξύλο. Προμηθευτείτε από το πλησιέστερο DIY ξυλουργείο ξύλινα πάνελ σε όποια διάσταση θέλετε. Το ξύλο διαχειρίζεται πολύ καλά την κόλλα, δημιουργώντας ένα λείο αποτέλεσμα, στο οποίο μπορείτε να κολλήσετε και άλλα αντικείμενα πέρα από χαρτί.

4 ιδέες για κολάζ

Προτού καν ακουμπήσετε την κόλλα σας, σκεφτείτε την σύνθεση του κολάζ σας. Αρχικά φανταστείτε τι θέλετε να κάνετε. Τοποθετείστε τα αποκόμματα σας στη βάση και παίξτε με τη σύνθεση αλλάζοντας τα θέση μεταξύ τους.

1. Patchwork collage

Δημιουργήστε ένα patchwork συνδυάζοντας αναμνήσεις και εικόνες που σας εμπνέουν. Μπορεί να είναι κάτι αφηρημένο, κάτι σαν τον πίνακα έμπνευσης που κάναμε στο 2o project. Επιλέξτε τις εικόνες, τα μοτίβα και τα χρώματα που σας αρέσουν, και τοποθετήστε το ένα δίπλα στο άλλο, σε έναν συνδυασμό που σας ευχαριστεί.

Μπορείτε να αφήσετε το κολάζ έτσι ή να το εμπλουτίσετε με λέξεις ή ατάκες που σας εκφράζουν και επιθυμείτε να έχετε στη ζωή σας. Ευγνωμοσύνη, αφθονία, ελπίδα, αγάπη είναι μόνο μερικές ιδέες.

Ένα patchwork κολάζ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως φόντο για κάποιο άλλο έργο σας.

Έμπνευση

ART PROJECT #6: ΦΤΙΑΞΕ ΤΟ ΔΙΚΟ ΣΟΥ ΕΙΚΑΣΤΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

2. Surreal collage

Αφήστε την φαντασία σας να οργιάσει, δημιουργήστε σουρεαλιστικούς κόσμους, παράξενα πλάσματα και ταξιδέψτε. Αντικαταστήστε τα χέρια ενός ανθρώπου με λουλούδια, φτιάξτε ζώα με κεφάλι ελέφαντα, ράμφος παπαγάλου, σώμα τίγρης και πόδια φλαμίνγκο. Χρησιμοποιήστε εικόνες από διαφορετικές χρονικές περιόδους, vintage φωτογραφίες μαζί με pop στοιχεία, σε ένα mix and match παιχνίδι.

3. Πορτρέτα

Κόψτε τα μάτια από ένα πρόσωπο και βάλτε στην θέση τους αποκόμματα από ψυχεδελικά σχέδια. Πάρτε δυο φωτογραφίες προσώπων, κόψτε τις σε λωρίδες και βάζοντας τες τη μία δίπλα στην άλλη δημιουργήστε ένα νέο πρόσωπο με στοιχεία και από τα δύο. Για το απόλυτο creepy-as-hell δώρο, πάρτε μια φωτογραφία του καλού/της καλής σας και μια δική σας, φτιάξτε ένα νέο πρόσωπο με στοιχεία και από τους δύο, και χαρίστε το. Η απόλυτη ένωσή σας! Το πιθανότερο είναι ότι θα σκιαχτεί και θα κάνετε καιρό να τον/την ξαναδείτε, αλλά θα έχει πλάκα. Όχι;

4. Φανταστικά πλάσματα από χρωματιστά χαρτιά

Φτιάξτε τα δικά σας χρωματιστά χαρτιά ζωγραφίζοντας αφηρημένα σχέδια με νερομπογιές. Βουτήξτε ένα πινέλο σε νερό και έπειτα σε νερομπογιά και γεμίστε ένα χαρτί με χρωματιστές πιτσιλιές. Ξαναβουτήξτε το πινέλο στο νερό και ρίξτε μια σταγόνα πάνω στο χρώμα στο χαρτί, ώστε να απλωθεί η μπογιά.

Πειραματιστείτε και με άλλα υλικά, όπως τέμπερες και μαρκαδοράκια, και γεμίστε το χαρτί με διαφορετικά χρώματα και μοτίβα. Όταν στεγνώσει, κόψτε το χαρτί σε διαφορετικά σχήματα και φτιάξτε με αυτά ζώα ή φανταστικά πλάσματα.

Ώρα για κόλλα

Όλοι θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε την κόλλα όσο πιο γρήγορα γίνεται, αλλά μην πέσετε στην παγίδα. Σκεφτείτε με προσοχή τη σύνθεσή σας, παίξτε με τα σχέδια αλλάζοντας θέση στις εικόνες και βεβαιωθείτε ότι υπάρχει μια καλή ισορροπία στα χρώματα. Αφού έχετε καταλήξει στη σύνθεσή σας, ήρθε η ώρα να την κολλήσετε.

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε απλή κόλλα στικ, αλλά για ένα πιο ομοιόμορφο αποτέλεσμα προτείνω ένα gel medium ή ατλακόλ, που θα βρείτε σε μαγαζιά με είδη χόμπι. Απλώστε με τα δάχτυλα σας ή με ένα πινέλο το gel medium και στις δύο πλευρές του χαρτιού, και κολλήστε το στην βάση σας. Προσέξτε τη σειρά που είναι τοποθετημένα τα χαρτιά τα οποία αλληλεπικαλύπτονται, ώστε να μην κολλήσετε πρώτα κάποιο που θα έπρεπε να μπει δεύτερο.

Χρησιμοποιήστε την παλάμη σας για να πιέσετε το κάθε χαρτί και να κολλήσει ομοιόμορφα. Αν δημιουργηθούν φουσκαλίτσες, πιέστε τις απαλά. Με το πινελάκι σας βάλτε κόλλα στις άκρες, αν δεν έχουν κολλήσει καλά. Αφού κολλήσετε όλη την σύνθεση, μπορείτε να την εμπλουτίσετε με επιπλέον πινελιές, ή με γκλίτερ, αν είστε λίγο πιο γκλαμ τύπος.

Όπως σε κάθε πρότζεκτ, the sky is the limit. Κανένας δεν είναι εδώ για να σας κρίνει, οπότε μην φοβηθείτε και μην αφήσετε αυτή τη φωνούλα μέσα σας να σας σταματήσει.

Links για έμπνευση

Μοιραστείτε μαζί μας τους σουρεάλ κόσμους σας, τα φανταστικά σας πλάσματα ή τις αφηρημένες συνθέσεις σας ανεβάζοντας τα έργα σας στα social media με hashtag #OW_art. Στείλτε μας μήνυμα με τις ιδέες, τα σχόλιά σας και όποιες απορίες έχετε.