ΑΡΧΙΣΕ ΝΑ ΔΙΑΒΑΖΕΙΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ, ΞΕΚΙΝΩΝΤΑΣ ΑΠΟ ΑΥΤΑ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ

Και βραβείο Νόμπελ. Και νέος (!) Καζαντζάκης. Και sci-fi από τα παλιά. Και best-seller ψυχολογίας. Και Καμπρέ. Στη λίστα του OW για τα βιβλία των Χριστουγέννων μπήκαν τα καλύτερα από τις νέες εκδόσεις. Αναζητήστε τα στα βιβλιοπωλεία!

Πλούσια η εκδοτική παραγωγή ενόψει των Χριστουγέννων, δύσκολη μα και τόσο απολαυστική η επιλογή. Αγαπημένοι συγγραφείς που επιστρέφουν, ένα βραβείο Νόμπελ, εκλαϊκευμένη επιστήμη, ένας ανέκδοτος ως τώρα Νίκος Καζαντζάκης, ένα τρυφερό λεύκωμα, κωμωδία επιστημονικής φαντασίας. «Ξεσκονίσαμε» τα ράφια των βιβλιοπωλείων, ηλεκτρονικών και φυσικών, διαβάσαμε ουκ ολίγα βιβλία, κρατήσαμε σημειώσεις, και καταλήξαμε.

Επιλέξαμε και προτείνουμε τα βιβλία που αυτά τα Χριστούγεννα θα ξυπνήσουν το αναγνωστικό μας πάθος και θα το κρατήσουν ζωντανό και μετά τις γιορτές.

1. «Μας καταβροχθίζει η φωτιά», Ζάουμε Καμπρέ

Για σας που λατρέψατε το «Confiteor», το καινούργιο μυθιστόρημα του Ζάουμε Καμπρέ μεταφράστηκε και είναι εδώ για να γοητεύσει ξανά. Λέγεται «Μας καταβροχθίζει η φωτιά» και, αν αμέσως αναρωτηθήκατε μήπως είναι αντιστοίχως πολυσέλιδο, μπορείτε να... ανασάνετε. Αυτό το βιβλίο είναι μόλις 168 σελίδων και είναι νουάρ. Ένα νουάρ, όμως, ιδιαίτερο, καθώς η ιστορία του Ισμαήλ και της Λεό παρουσιάζεται με τη χαρακτηριστική συνειρμική γραφή του πολυσυζητημένου Καταλανού συγγραφέα. Ο τίτλος έχει ξεπηδήσει μέσα μια λατινική φράση που είναι παλίνδρομη, διαβάζεται δηλαδή το ίδιο και από το τέλος προς την αρχή: «In girum imus nocte et consumimur igni». Σημαίνει «στριφογυρίζουμε μες στη νύχτα και μας καταβροχθίζει η φωτιά» και δίνει τον τόνο για μια απνευστί ανάγνωση.

2. «Ο ανήφορος», Νίκος Καζαντζάκης

Αλήθεια υπήρχε βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη που δεν είχε εκδοθεί ποτέ; Κι όμως! Ο «Ανήφορος», το μυθιστόρημα που ακολούθησε χρονικά το «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά», παρέμεινε ανέκδοτο επί 76 χρόνια. Το χειρόγραφό του βρισκόταν φυλαγμένο στο Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη, στη Μυρτιά Ηρακλείου Κρήτης. Μόλις οι εκδόσεις Διόπτρα πήραν τα δικαιώματα του συγγραφέα, ήρθε η ώρα να το γνωρίσουμε. Με έντονο αντιπολεμικό χαρακτήρα, γραμμένο το 1946, την περίοδο που η Ελλάδα έμπαινε στον Εμφύλιο, το μυθιστόρημα μας μεταφέρει σε Κρήτη και Αγγλία, αμέσως μετά τον πόλεμο, μέσα από την ιστορία του Κοσμά –που επιστρέφει στην Κρήτη μετά από 20 χρόνια απουσίας και με συμμετοχή στον πόλεμο– και της Νοεμή, της Εβραίας συζύγου του. Οι υπαρξιακές αναζητήσεις του συγγραφέα είναι παρούσες, όπως και μια μελαγχολία λυτρωτική. «Έτσι μονάχα η ζωή σώζεται. Τι θα πει σώζεται; Ανεβαίνει», διαβάζουμε στην αρχή του βιβλίου, και ξεκινάμε.

3. «Εκατό, όλα όσα μαθαίνουμε σε μια ζωή», Heike Faller / Valerio Vidali

«Η ιδέα για αυτό το βιβλίο προέκυψε καθώς κοιτούσα τη νεογέννητη ανιψιά μου που ήταν τυλιγμένη σαν μούμια στην κούνια της και ανοιγόκλεινε τα μάτια βλέποντας για πρώτη φορά τον κόσμο. Τι παράξενο ταξίδι σε περιμένει, αναρωτήθηκα». Η Heike Faller στην εισαγωγή του βιβλίου της, πιάνει το νήμα της ζωής από την αρχή, από τη γέννηση.

Χέρι-χέρι με την τρυφερή εικονογράφηση του Valerio Vidali, ξεκινάει από τα κατορθώματα της πρώτης παιδικής ηλικίας, για να φτάσει ως τα βαθιά γεράματα, με γλυκόπικρες διαπιστώσεις, κατά τη διάρκεια της διαδρομής, που σε όλους έχουν κάτι να πουν.

4. «Το γεγονός», Annie Ernaux

Από την ημέρα της βράβευσής της με το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2022, πολλά γράφτηκαν για την Annie Ernaux, και υπέρ και κατά. Αν το άξιζε το Νόμπελ ή όχι. Η Σουηδική Ακαδημία την εξήρε «για το θάρρος και την κλινική οξύτητα με την οποία αποκαλύπτει τις ρίζες, τις αποξενώσεις και τους συλλογικούς περιορισμούς της προσωπικής μνήμης». Η γραφή της είναι αυτοβιογραφική, στην πλειονότητα των έργων της, άμεση και απλή, χωρίς να υποκρίνεται πως είναι κάτι άλλο.

Στο βιβλίο της αυτό, ασχέτως λογοτεχνικών προτιμήσεων, ένα παραμένει γεγονός: Πως η ιστορία της 23χρονης Arnaux στη Γαλλία του 1963 –όταν η έκτρωση ήταν παράνομη– μας ταρακουνά. Φέρνει μπροστά μας στέρηση δικαιωμάτων από το παρελθόν, που θέλει μεγάλη επαγρύπνηση για να μην επανέλθει, έξι δεκαετίες μετά.

5. «Homo hapticus - Γιατί δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αφή», Μάρτιν Γκρούνβαλντ

Τα βιβλία εκλαϊκευμένης επιστήμης αποτελούν μεγάλη αδυναμία για όσους από μας δεν έχουμε καταπιαστεί με τις επιστήμες. Ανοίγουν ένα παράθυρο στη γνώση τόσο πολύτιμο! Για να μάθουμε για την αφή, και το πόσο καθοριστική είναι για τις εμπειρίες της ζωής μας, δεν θα μπορούσαμε να βρούμε κάποιον να μας τα πει καλύτερα από τον Μάρτιν Γκρούνβαλντ: υπεύθυνος του Εργαστηρίου Απτικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Λειψίας, μελετά το πώς μας επηρεάζει η αίσθηση της αφής. Από τις σκέψεις, ως τα συναισθήματα και τις πράξεις. Στο βιβλίο ο Γκρούνβαλντ ξεκινά εξηγώντας μας γιατί είναι τόσο καίριας σημασίας η αφή για τα έμβρυα και τα βρέφη και ολοκληρώνει συστήνοντας μας ό,τι πιο hot στον σχεδιασμό προϊόντων και υπηρεσιών, τον απτικό σχεδιασμό.

6. «Εικασία 3ν+1», Τεύκρος Μιχαηλίδης

Έκαστος στο είδος του, και ο Τεύκρος Μιχαηλίδης στο αστυνομικό μυθιστόρημα. Εμπλουτισμένο, εδώ, και με ένα μαθηματικό συμπέρασμα, την εικασία 3ν+1. Ο συγγραφέας και μαθηματικός Μιχαηλίδης γνωρίζει πολύ καλά να κρατάει την αγωνία, ξεδιπλώνοντας την ιστορία του σε συνδυασμό με έναν μαθηματικό γρίφο. Η υπόθεση; Τα ηνία κρατά η ήδη γνωστή μας από προηγούμενο μυθιστόρημα υπαστυνόμος Όλγα Πετροπούλου. Με ψυχραιμία αναλαμβάνει να λύσει μια υπόθεση στην οποία εμπλέκονται μια στρίπερ που αγαπάει τα μαθηματικά, ένας πρώην τραπεζικός, ένας ναρκομανής κι ένας άστεγος. Θα τα καταφέρει;

7. «Γυρίστε τον γαλαξία με οτοστόπ», Ντάγκλας Άνταμς

Από φέτος ξαναγυρνάμε τον γαλαξία με οτοστόπ, καθώς η θρυλική σειρά επιστημονικής φαντασίας του 1979 επανακυκλοφορεί σε νέα έκδοση. Αυτή η σπαρταριστή παρωδία της σύγχρονης κοινωνίας ξεκινάει τη στιγμή που η Γη κατεδαφίζεται, για να κατασκευαστεί στη θέση της μια διαγαλαξιακή λεωφόρος ταχείας κυκλοφορίας. Η «τριλογία των πέντε βιβλίων» του Ντάγκλας Άνταμς –που έφυγε από τη ζωή στα 49 του, το 2001– έχει φανατικούς θαυμαστές σε όλο τον κόσμο, ενώ έχει πουλήσει ως σήμερα 15 εκατομμύρια αντίτυπα.

Την έκδοση προλογίζουν ο Ράσελ Τ. Ντέιβις, παραγωγός της τηλεοπτικής σειράς «Doctor Who» –σεναριογράφος της οποίας ήταν και ο Adams–, και ο Τέρι Τζόουνς, μέλος των Monty Pythons και φίλος του συγγραφέα. Κυκλοφορεί ήδη και το «Ρεστοράν στο τέλος του κόσμου», ενώ ακολουθούν τα άλλα τρία βιβλία της σειράς.

8. «Το σώμα δεν ξεχνά. Εγκέφαλος, νους και σώμα στη θεραπεία του πνεύματος», Besser van der Kolk

Ο Besser van der Kolk, καθηγητής Ψυχιατριακής στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, έχει ασχοληθεί εκτεταμένα με το ψυχικό τραύμα και με την αναζήτηση θεραπειών πέρα από τις συνήθεις φαρμακευτικές και ψυχοθεραπευτικές πρακτικές. Σ’ αυτό το διεθνές best seller, που έχει ήδη μεταφραστεί σε 11 γλώσσες, εξηγεί πώς οι τραυματικές εμπειρίες οδηγούν στον εθισμό και τις σωματικές παθήσεις. Και παρουσιάζει την τολμηρή θεραπευτική του προσέγγιση, που περιλαμβάνει διαλογισμό, γιόγκα, θέατρο και αθλητισμό, αξιοποιώντας τη νευροπλαστικότητα του εγκεφάλου. Κι όλα αυτά τα λέει με γλώσσα κατανοητή, με στόχο να δώσει δύναμη στους αναγνώστες για την προσωπική τους θεραπεία.

9. «R.I.F. - Ο θάνατος στο φέισμπουκ», Μαρία Γιαγιάννου

Τι σημαίνει R.I.F.; Rest In Facebook, φυσικά, κι όχι πια απλώς Rest In Peace (R.I.P.). Στην ψηφιακή εποχή που διανύουμε, ένα βήμα πριν από την έλευση του Metaverse, γιατί δεν μπορούμε να αντισταθούμε στο να «μπούμε» στο προφίλ ενός θανόντα, διάσημου ή πολύ κοντινού, για να συλλυπηθούμε; Ή να ανακοινώσουμε τον θάνατο οικείου μας με μια ανάρτηση; Με αυτή τη νέα... ζωή του θανάτου στην πλατφόρμα του Facebook ασχολείται η Μαρία Γιαγιάννου, σ’αυτό το απολαυστικό υβριδικό της πεζογράφημα. Τα κεφάλαια μικρά, τα στιχάκια τα επιτύμβια πολλά, και το χιούμορ περίσσιο, κυρίως μαύρο. «Ήδη το δακρυσμένο emoticon εκπροσωπεί τη λύπη μας. Δεν θα αργήσει να έρθει και το συλλυπητήριο στεφάνι, το κερί ή μια χούφτα με χώμα, για μια πιο εμφατική συμπαράσταση στο πένθος», παρατηρεί σκωπτικά η συγγραφέας.