15 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΠΟΥ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΔΕΙΣ

Οι φωτογραφίες που ξεχώρισαν στον διαγωνισμό BigPicture 2024 αναδεικνύουν την υπέροχη ομορφιά της φύσης, ενώ μας υπενθυμίζουν τι κινδυνεύουμε να χάσουμε αν δεν φροντίσουμε ανάλογα.

Κάθε χρόνο διοργανώνονται πολλοί και διάφοροι φωτογραφικοί διαγωνισμοί ανά τον κόσμο. Κάθε είδους, θα μπορούσε να πει κανείς, από τους πιο «βαρβάτους» (όπως ο World Press Photo, με τα καλύτερα φωτορεπορτάζ της χρονιάς) μέχρι τους πιο «ανάλαφρους» (όπως τα Comedy Pet Photography Awards, που δίνουν βραβεία στις πιο αστείες φωτογραφίες με κατοικίδια).

Ένας από τους αγαπημένους μου είναι ο διαγωνισμός BigPicture: Natural World Photography Competition, που εστιάζει στον κόσμο της φύσης και μας έχει δείξει στο παρελθόν από έναν γιγάντιο ροφό μέχρι πώς φροντίζουν οι άνθρωποι ορφανούς χιμπατζήδες. Στόχος του είναι τόσο να αναδείξει τη «μεγάλη εικόνα» όσο και να εστιάσει στα επιμέρους, αναδεικνύοντας τα όμορφα, παράδοξα αλλά ενίοτε και ανησυχητικά πράγματα που συμβαίνουν στις στεριές και τις θάλασσες του πλανήτη μας – με την παρουσία του ανθρώπου να είναι καθοριστική ακόμα κι όταν δεν είναι εμφανής.

Στον 11ο ετήσιο διαγωνισμό BigPicture υποβλήθηκαν προς αξιολόγηση 7.393 φωτογραφίες από σχεδόν 70 χώρες. Από αυτές αναδείχθηκε ένας μεγάλος νικητής καθώς και οι νικητές στις επτά επιμέρους κατηγορίες, ενώ οι λήψεις πολλών φιναλίστ αποδεικνύουν πόσο δύσκολο ήταν το έργο της κριτικής επιτροπής!

«The Forest of the Monarchs», Jaime Rojo

Ο μεγάλος νικητής του διαγωνισμού, αποδέκτης του Grand Prize

Με την πρώτη ματιά στη φωτογραφία που πήρε το μεγάλο βραβείο του διαγωνισμού είναι πολύ πιθανό να μην καταλάβεις τι πραγματικά βλέπεις. Οι ακτίνες του ηλιοβασιλέματος δίνουν μια απόκοσμη διάσταση σε αυτό το δάσος στο Μεξικό και αν ζουμάρεις θα διαπιστώσεις ότι η παράξενη υφή στους κορμούς και τα φυλλώματα των δέντρων οφείλεται σε εκατοντάδες χιλιάδες –αν όχι εκατομμύρια– κοιμισμένες πεταλούδες του είδους «μονάρχης», που έχουν καταφύγει εκεί για να ξεχειμωνιάσουν.

Οι μεταναστευτικές αυτές πεταλούδες αρχίζουν τον Οκτώβριο να εγκαταλείπουν τις βάσεις τους στον Καναδά και τις ΗΠΑ για να προστατευτούν από τις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα. Το ταξίδι τους μέχρι το προστατευμένο πλέον καταφύγιό τους στο Μεξικό απαιτεί να διανύσουν μέχρι και 3.000 μίλια απόσταση, ενώ από τον Μάρτιο και μετά ξεκινούν την αντίστροφη πορεία. Τους μήνες που οι πεταλούδες «μονάρχης» βρίσκονται στο Μεξικό, εκτιμάται ότι γεννιούνται και πεθαίνουν πέντε διαδοχικές γενιές τους!

«Tadpole Migration», Shane Gross

Πρώτη θέση στην κατηγορία Aquatic Life

© Shane Gross / BigPicture Natural World Photography Competition

Μια άλλη μετανάστευση πραγματοποιούν καθημερινά οι γυρίνοι στις λίμνες της νήσου Βανκούβερ, στον Καναδά, καθώς εγκαταλείπουν τα ασφαλή βάθη τους και κινούνται προς την επιφάνεια αναζητώντας τροφή. Αυτό συμβαίνει τα καλοκαίρια, κάθε απόγευμα, και ο φωτογράφος Shane Gross έχει να πει πως οι συγκεκριμένοι γυρίνοι (που είχαν μέγεθος περίπου συνδετήρα) όχι μόνο δεν τον απέφευγαν, αλλά τσιμπούσαν και το δέρμα του αν έμενε ακίνητος!

«Parenthood», Dennis Corpuz

Φιναλίστ στην κατηγορία Aquatic Life

Αν αυτή η πορτοκαλί μουσούδα σου θυμίζει κάτι, ίσως είναι ο Νέμο, το ψαράκι που πρωταγωνιστούσε στην πασίγνωστη ταινία animation «Ψάχνοντας τον Νέμο». Εδώ βέβαια έχουμε να κάνουμε με ένα πραγματικό ψάρι κλόουν, που σκύβει πάνω από τους σχεδόν διάφανους νεοσσούς του για να τους φροντίσει!

«Beauty of the Desert», Hema Palan

Πρώτη θέση στην κατηγορία Terrestrial Wildlife

Το ερπετό της φωτογραφίας είναι ένα φίδι της άμμου στην έρημο Θαρ της Ινδίας. Παρά το όνομά του, εδώ το βλέπουμε να έχει «εγκατασταθεί» σε ένα είδος θάμνου που κινδυνεύει από εξαφάνιση, για να ξεκουραστεί κατά τη διάρκεια της νύχτας σχεδόν καμουφλαρισμένο ανάμεσα στα ξερόκλαδα.

«Quick Climb», Larry Taylor

Φιναλίστ στην κατηγορία Terrestrial Wildlife

Μια αμερικανική ερμίνα επιδεικνύει τη φυσική της ευκινησία σκαρφαλώνοντας στη ρωγμή ενός βράχου, ενώ προσπαθεί να πιάσει έναν αρουραίο που εντόπισε ψηλότερα. Όπως μαρτυράει ο φωτογράφος, το κυνήγι απέβη άκαρπο.

«Underwater Harmony and Chaos», Franco Banfi

Πρώτη θέση στην κατηγορία Winged Life

Το θαλασσοπούλι του είδους Morus Bassanus έχει ένα μάλλον παράδοξο όνομα στα ελληνικά, αφού ούτε λίγο ούτε πολύ αποκαλείται Σούλα του Βορρά! Το άνοιγμα των φτερών του μπορεί να υπερβεί τα δύο μέτρα και είναι εξαιρετικά επιδέξιο στο κυνήγι ψαριών, αφού μπορεί να εντοπίσει τη λεία του στο νερό και να βουτήξει σε βάθος μέχρι και 20 μέτρων για να την πιάσει με το ράμφος του. Ο φωτογράφος Franco Banfi εύστοχα παρομοιάζει αυτά τα θαλασσοπούλια με τορπίλες, έχοντας καταφέρει να απαθανατίσει το αρμονικό χάος που προκαλούν εν δράσει στα νησιά Σέτλαντ της Σκωτίας.

«Do Not Disturb», Hira Punjabi

Φιναλίστ στην κατηγορία Winged Life

Μπορεί εσύ να φοβόσουν περισσότερο μια σαύρα αυτού του μεγέθους από έναν πολύχρωμο παπαγάλο, όμως το ράμφος του τελευταίου δεν αστειεύεται! Βέβαια, μάλλον έχει έναν πολύ καλό λόγο που επιτίθεται: αυτές οι σαύρες εποφθαλμιούν τα αβγά των παπαγάλων, που κάνουν ό,τι μπορούν για να τα προστατεύσουν.

«In Celebration», Geo Cloete

Πρώτη θέση στην κατηγορία Landscapes, Waterscapes, and Flora

Κάπου στη χερσόνησο που καταλήγει στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, στη Νότιο Αφρική, το εντυπωσιακό αυτό θαλάσσιο τοπίο δεν ήταν εύκολο να απαθανατιστεί. Οι πολύχρωμες θαλάσσιες ανεμώνες που απεικονίζονται δεν αφήνονται στο κύμα που τις παρασέρνει. Στην πραγματικότητα, εκμεταλλεύονται τις κινήσεις που προκαλεί η παλίρροια για να εξασφαλίσσουν τροφή, αρπάζοντάς τη με τα πλοκάμια τους. Και μόνο όταν αντιληφθούν ότι υπάρχει τέτοια πιθανότητα ανοίγουν, αποκαλύπτοντας τα εντυπωσιακά χρώματά τους.

«The King of the Volcanoes», Francisco Negroni

Φιναλίστ στην κατηγορία Landscapes, Waterscapes, and Flora

Το ηφαίστειο Βιγιαρίκα είναι ένα από τα μεγαλύτερα ενεργά ηφαίστεια της Χιλής και οι κεραυνοί της φωτογραφίας δεν οφείλονται σε κάποια συμπτωματική καταιγίδα. Είναι η ίδια η έκρηξη του ηφαιστείου που προκαλεί τους λεγόμενους ηφαιστειακούς κεραυνούς. Όπως εξηγούν οι ειδικοί, το φαινόμενο είναι αποτέλεσμα του στατικού ηλεκτρισμού που παράγεται από την ηφαιστειακή τέφρα, ενώ τα εξαιρετικά καυτά ηφαιστειακά νέφη μάλλον περιέχουν το νερό που χρειάζεται για να εκδηλωθεί.

«Stardust Forest», Kazuaki Koseki

Πρώτη θέση στην κατηγορία Art of Nature

Ο φωτογράφος Kazuaki Koseki αφιέρωσε επτά χρόνια στη μελέτη της συμπεριφοράς των πυγολαμπίδων του είδους Luciola parvula, που είναι ενδημικές της Ιαπωνίας και προσελκύουν κάθε καλοκαίρι αρκετούς επισκέπτες. Εφαρμόζοντας την τεχνική long exposure, κατάφερε να απαθανατίσει τα αιωρούμενα φωτεινά μονοπάτια τους, τα οποία δημιουργούνται καθώς οι αρσενικές πυγολαμπίδες εκπέμπουν λάμψεις αναζητώντας ταίρι για να ζευγαρώσουν. Οι θηλυκές περιμένουν στα δέντρα ή το έδαφος, εκπέμποντας ανάλογα σήματα.

«Shadows», Daisy Gilardini

Φιναλίστ στην κατηγορία Art of Nature

Η φωτογράφος Daisy Gilardini παραδέχεται ότι οι πιγκουίνοι στα νησιά Φώκλαντ ίσως θορυβηθούν αν αντιληφθούν ένα drone να πετάει από πάνω τους. Ωστόσο, θεωρεί ότι αν το χειριστείς προσεκτικά, με σεβασμό στην άγρια ζωή και ακολουθώντας τους σχετικούς κυβερνητικούς κανονισμούς, μπορείς να τραβήξεις εικόνες για τις οποίες παλιά θα επιστρατεύονταν ελικόπτερα και αεροπλάνα – σαφώς πιο επιθετικά προς το περιβάλλον και κοστοβόρα. Στη συγκεκριμένη λήψη, η θέση του drone σε σχέση με τον ήλιο καταφέρνει να αναδείξει όλο το μεγαλείο των πιγκουίνων μέσα από τις σκιές τους.

«Good Fire», Maddy Rifka

Πρώτη θέση στην κατηγορία Human/Nature

Όχι, δεν είναι ένας πυροσβέστης που προσπαθεί να σβήσει μια δασική φωτιά στην Καλιφόρνια με μπιτονάκι, ούτε ένας πυρομανής που σπέρνει τη φωτιά ρίχνοντας βενζίνη. Ο εικονιζόμενος, ονόματι Steven Saiz, είναι απόγονος φυλής ιθαγενών που κατά παράδοση έβαζαν ελεγχόμενες φωτιές για να προστατεύσουν τα δάση από ανεξέλεγκτες πυρκαγιές και να ενισχύσουν την ντόπια βιοποικιλότητα. Σήμερα, πολλοί υποστηρίζουν ότι η χρήση της προδιαγεγραμμένης καύσης μπορεί να θεσμοθετηθεί ως ένα εργαλείο διαχείρισης της βλάστησης και κατ’ επέκταση ως μια αποτελεσματική μέθοδος πρόληψης των δασικών πυρκαγιών.

«Airborne», Marcus Westberg

Φιναλίστ στην κατηγορία Human/Nature

Η εικόνα ενός αφρικανικού ελέφαντα πεσμένου στο έδαφος και ενός άλλου κρεμασμένου ανάποδα μπορεί εν πρώτοις να είναι δυσοίωνη, όμως η συγκεκριμένη φωτογραφία δεν απεικονίζει τίποτα κακό. Τα ζώα έχουν απλώς ναρκωθεί για να μεταφερθούν με ασφάλεια σε προστατευόμενες περιοχές, ώστε να διασφαλιστεί η γενετική ποικιλομορφία και να εξαλειφθούν οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν από την ανθρώπινη δραστηριότητα.

«Ghosts of the North», Peter Mather

Πρώτη θέση στην κατηγορία Photo Story: Unusual Perspectives

Δεν είναι εύκολο να συναντήσεις τα ζώα που ζουν στα κρύα οικοσυστήματα της Αλάσκας και του Βόρειου Καναδά. Αν και υπάρχει μεγάλη βιοποικιλότητα, οι πληθυσμοί τους είναι περιορισμένοι και οι καιρικές συνθήκες κατεξοχήν αντίξοες, γι’ αυτό είναι σαν να προσπαθείς να πετύχεις φαντάσματα.

Ο Peter Mather χρησιμοποίησε ειδικό εξοπλισμό με αισθητήρες κίνησης και τεχνικές long exposure για να μπορέσει να απαθανατίσει αρκούδες, καριμπού, αλεπούδες της Αρκτικής και λύκους σε αυτό το σκληρό, παγωμένο τοπίο. Για κάποιες από τις λήψεις του, μάλιστα, άφηνε τις φωτογραφικές «παγίδες» του για μήνες ή και χρόνια στο ίδιο σημείο.

Για την εικόνα αυτής της αρκούδας που έχει πιάσει στα σαγόνια της έναν σολομό υπό το Βόρειο Σέλας, στον Βόρειο Καναδά, είχε αφήσει μια φωτογραφική μηχανή στο πεδίο για σχεδόν 300 ημέρες. Το γεγονός ότι αυτά τα μέρη είναι αφιλόξενα και δύσκολα προσπελάσιμα τα προστάτευσε για αιώνες από την ανθρώπινη παρεμβατικότητα, όμως πλέον η κλιματική κρίση και η ζήτηση για τους φυσικούς πόρους που κρύβουν στα εδάφη τους συνιστούν μεγάλες απειλές.