10 ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΧΑΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΝΥΧΤΕΣ ΠΡΕΜΙΕΡΑΣ

Η μεγαλύτερη κινηματογραφική διοργάνωση της Αθήνας επιστρέφει για την επετειακή 30ή έκδοσή της, από τις 2 έως και τις 14 Οκτωβρίου 2024. Στους κινηματογράφους Δαναός, Άστορ, Άστυ και Cinobo Opera και στις αίθουσες του Παλλάς, του Γαλλικού Ινστιτούτου και του Μεγάρου Μουσικής, οι Νύχτες Πρεμιέρας θα σβήσουν τα 30 κεράκια τους και εμείς θα βρισκόμαστε εκεί για να τους ευχηθούμε να τα εκατοστίσουν.

Άλλοι μετράνε τα χρόνια με τις άσπρες τρίχες που εμφανίζονται στο κεφάλι τους, με τα κιλά που παίρνουν, με τα ημερολόγια που αλλάζουν νούμερα, με τα βιβλία που διαβάζουν ή με τις ταινίες που βλέπουν. Εγώ τα μετράω με τις Νύχτες Πρεμιέρας!

Ανήκω στη γενιά που θυμάται αμυδρά την έναρξή τους, πρόλαβα να πάω ως θεατής στις πρώτες τους διοργανώσεις στα πάλαι ποτέ προπύργια του θεσμού, Αττικόν και Απόλλων, με τον αείμνηστο Γιώργο Τζιώτζιο να μιλά για αυτές. Θυμάμαι να βλέπω φιλμ που πλέον έχουν γίνει 25 χρονών, να πηγαίνω σε πάρτι σε μαγαζιά που έχουν κλείσει, και τέλος να δουλεύω για δύο χρονιές στις Νύχτες Πρεμιέρας στα τέλη των 00s, βλέποντας από μέσα τι σημαίνει να φτιάχνεις ένα πολυσύνθετο πολιτιστικό event που αλλάζει για δύο εβδομάδες το πρόσωπο της πόλης.

Οι Νύχτες Πρεμιέρας είναι κομμάτι μου. Είναι κομμάτι για πολλούς Αθηναίους. Ένα δώρο που χάρισε απλόχερα το περιοδικό ΣΙΝΕΜΑ στους Αθηναίους και το ευχαριστούμε για αυτό.

Ακολουθεί ένας οδηγός με 10+1 πράγματα που δεν πρέπει να χάσεις στις 30ές Νύχτες Πρεμιέρας:

1. Την ταινία έναρξης του φεστιβάλ, «Anora»

Κυριακή 6/10, Cinobo Όπερα 1, 21:30

Θα ξεκινήσουμε με τα βασικά. Και η κινηματογραφική αλφαβήτα στο πρόγραμμα προβολών πάντα ξεκινά με τη νικήτρια ταινία του φετινού Φεστιβάλ Καννών. Ο θριαμβευτής Σον Μπέικερ είναι ένας από τους αγαπημένους σκηνοθέτες στις Νύχτες Πρεμιέρας, που πρώτες τον ξεχώρισαν και δημιούργησαν αφιέρωμα για αυτόν το μακρινό 2015. Και αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο.

Ο Αμερικανός σκηνοθέτης κοιτάζει με μια μοναδική, ευαίσθητη και κοφτερή ματιά τους ανθρώπους που ζουν στο περιθώριο των Η.Π.Α. Διαθέτει μια αμεσότητα στην προσέγγισή του και έναν ξεχωριστό κινηματογραφικό ανθρωπισμό. Σαν αυτόν που δείχνει και στην καινούργια ταινία του, με τίτλο «Anora», όπου μία νεαρή σεξεργάτρια από το Μπρούκλιν παντρεύεται –σε μια στιγμή παραφροσύνης– τον γιο ενός Ρώσου ολιγάρχη. Οι γονείς δεν συμφωνούν με τις επιλογές του γιου τους και ταξιδεύουν στη Νέα Υόρκη για να δώσουν μια δραστική λύση.

2. Το γατόφιλο animation «Flow»

Κυριακή 6/10, Cinobo Όπερα 1, 19:00 & Τετάρτη 9/10, Δαναός 2, 19:30

Δύσκολα θα δείτε ένα animation σε φεστιβαλικές must-see λίστες. Κι όμως, το φιλμ του Λετονού Γκιντς Ζιλμπαλόντις είναι μια απόλυτα ξεχωριστή περίπτωση, γιατί έχει για απόλυτη και μοναδική πρωταγωνίστριά του μια γάτα!

Το ξεχωριστό οικολογικό παραμύθι που δεν έχει λόγια και ανθρώπινους πρωταγωνιστές προβλήθηκε στις Κάννες, έσκισε στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων του Ανσί και αποτελεί την πρόταση για Ξενόγλωσσο Όσκαρ της Λετονίας.

3. Την επιστροφή του Βάλτερ Σάλες

Τετάρτη 9/10, Άστυ, 21:00

Ο Βραζιλιάνος σκηνοθέτης που έχει υπογράψει στο παρελθόν τα «Ημερολόγια Μοτοσικλέτας» κάνει το φιλόδοξο comeback του με το «Είμαι Ακόμη Εδώ» («I’m Still Here»), το οποίο ξεχώρισε στο πρόσφατο Φεστιβάλ Βενετίας κερδίζοντας το βραβείο σεναρίου.

Πρόκειται για την προσπάθεια μιας δυναμικής γυναίκας να μεγαλώσει τα πέντε παιδιά της μετά την εξαφάνιση του πρώην βουλευτή συζύγου της, το 1971, από το βραζιλιάνικο δικτατορικό καθεστώς. Η γυναίκα αυτή μετατρέπεται σε σύμβολο ανθρωπιάς, επιβίωσης και διατήρησης της συλλογικής μνήμης απέναντι σε ανάλγητα εγκλήματα που δημιούργησαν συλλογικές πληγές σε έναν ολόκληρο λαό. Μετά τη Βενετία, όλοι μιλούν για την ερμηνεία της πρωταγωνίστριας Φερνάντα Τόρες.

4. Από το Ιράν στις Κάννες με τον «Σπόρο της Ιερής Συκιάς»

Κυριακή 13/10, Άστυ, 20:15

Είναι πλέον γεγονός ότι φεστιβαλική λίστα χωρίς ιρανική ταινία δεν γίνεται. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, μιλάμε για μια περίπου ιρανική ταινία.

Κι αυτό γιατί ο Ιρανός σκηνοθέτης Μοχάμεντ Ρασούλοφ ζει αυτοεξόριστος στην Ευρώπη, ενώ το νέο του φιλμ «Ο Σπόρος της Ιερής Συκιάς» είναι η επίσημη πρόταση της Γερμανίας στα Ξενόγλωσσα Όσκαρ!

Ο Μοχάμεντ Ρασούλοφ μας μεταφέρει στο ταραχώδες περιβάλλον της σύγχρονης Τεχεράνης, όπου μια οικογένεια ζει μέσα σε μια ανυπέρβλητη ένταση, με τον ανακριτή Ιμάν να διαλύει οικογενειακές σχέσεις και να δοκιμάζει κοινωνικούς κανόνες.

5. Την θριαμβεύτρια ταινία του Φεστιβάλ του Σάντανς

Παρασκευή 4/10, Άστυ, 21:30 & Παρασκευή 11/10, Άστορ, 22:15

Δεν είναι υποχρεωτικό να γνωρίζει κάποιος πολλές λεπτομέρειες για το Φεστιβάλ Σάντανς, που γίνεται στο ορεινό Παρκ Σίτι της Γιούτα. Αυτό που έχει ενδιαφέρον σε σχέση με τη συγκεκριμένη διοργάνωση είναι ότι αποτελεί το μεγαλύτερο off-Hollywood φεστιβάλ αμερικανικού σινεμά. Εκεί ψάχνουν όλοι τα νέα ταλέντα των Η.Π.Α. και εκεί χτυπά η καρδιά του αμερικανικού ανεξάρτητου σινεμά.

Έτσι, το ντεμπούτο της Αλεσάνδρα Λακοράτσα Σαμούδιο «Κάθε Καλοκαίρι» («In The Summers»), που κέρδισε τα Βραβεία Καλύτερης Ταινίας και Σκηνοθεσίας στο Σάντανς, μόνο απαρατήρητο δεν μπορεί να περάσει. Με την αφήγηση να απλώνεται σε δυο δεκαετίες και ζουμάροντας σε τέσσερα καλοκαίρια δύο κοριτσιών που κάθε χρόνο περνούν τις διακοπές τους με τον χωρισμένο πατέρα τους, το δράμα ενηλικίωσης υπόσχεται να μετατραπεί στο καινούργιο «Aftersun», που αγαπήθηκε από κριτικούς και κοινό στην Ελλάδα.

6. Τη Ζόε Σαλντάνα σε ένα εξωφρενικό μιούζικαλ

Σάββατο 12/10, Άστυ & Αβάνα, 22:00

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Ζακ Οντιάρ αποτελεί έναν από τους σπουδαιότερους εν ζωή Γάλλους σκηνοθέτες. Κάποιος θα μπορούσε να τον χαρακτηρίσει ως τον καλύτερο Γάλλο δημιουργό του 21ου αιώνα. Ο Ζακ Οντιάρ είναι βιρτουόζος, απαράμιλλος δημιουργός ατμόσφαιρας και δεινός αφηγητής. Μάλιστα, στην καινούργια του ταινία «Emilia Pérez» άφησε τις Κάνες με το στόμα ανοιχτό, αποδεικνύοντας ότι διαθέτει και τρομερό κινηματογραφικό θάρρος.

Η Ζοέ Σαλντάνα –σε μια από τις καλύτερες ερμηνείες της– υποδύεται μια δικηγόρο που προσλαμβάνεται από έναν Μεξικανό βαρόνο για να οργανώσει τη φυλομετάβασή του και την απόσυρσή του από τον κόσμο του εγκλήματος! Το εξωφρενικό στόρι παντρεύεται με στοιχεία μιούζικαλ, γκανγκστερικής ταινίας, ρομάντζου και μελοδράματος, σε ένα αλμοδοβαρικό αποτέλεσμα που εκθειάστηκε στις Κάνες.

7. Μια ιδιότυπη δραμεντί από το Φεστιβάλ Βερολίνου

Σάββατο 12/10, Δαναός 1, 20:30

Το «Dying» είναι μια ταινία που κέρδισε την Αργυρή Άρκτο στο Φεστιβάλ του Βερολίνου, αγαπήθηκε από το κοινό και αποτελεί μια ιδιαίτερη επιλογή από το πρόγραμμα των 30ων Νυχτών Πρεμιέρας. Μια κωμικοτραγωδία που μιλά για το αναπόφευκτο του θανάτου.

Το τρίωρο οικογενειακό φιλμ του Ματίας Γκλάσνερ («Ελεύθερη Βούληση») έρχεται να μας θυμίσει ότι δεν θα ζήσουμε για πάντα, αλλά δεν θα πεθάνουμε κιόλας για αυτό….

8. Ένα ντοκιμαντέρ για την Παλαιστίνη

Κυριακή 6/10, Άστορ, 19.30 & Παρασκευή 11/10, Δαναός 2, 19:30

Σε λίγες μέρες συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς – και των συμμάχων της. Σε αυτό τον χρόνο έχουν χαθεί δεκάδες χιλιάδες ζωές, ανάμεσά τους παιδιά, γυναίκες, άμαχοι.

Το ντοκιμαντέρ «Καμία Άλλη Γη» («No Other Land») μας ταξιδεύει στην ματωμένη παλαιστινιακή γη. Μια κολεκτίβα ακτιβιστών από το Ισραήλ και την Παλαιστίνη καταγράφουν τον μεθοδικό ξεριζωμό των Αράβων κατοίκων από τους 19 οικισμούς της Μασαφέρ Γιάτα, μιας περιοχής στα όρια της Δυτικής Όχθης. Ένα από τα πλέον συζητημένα ντοκιμαντέρ των τελευταίων ετών, που κέρδισε τα Βραβεία Κοινού και Καλύτερου Ντοκιμαντέρ στο Φεστιβάλ Βερολίνου.

9. Την ταινία για τους Mogwai

Παρασκευή 4/10, Δαναός 2, 20:00 & Κυριακή 6/10, Δαναός 2, 22:00

Και τι δεν έχει φέτος το αγαπημένο τμήμα του «Μουσική & Φιλμ», το οποίο προβάλει μουσικά ντοκιμαντέρ: Και Black Keys έχει. Και Brian Eno έχει. Και Blur έχει. Αλλά εδώ θα κινηθώ με βάσει το προσωπικό γούστο και συναίσθημα.

Γιατί, ακολουθώντας πιστά τη διαδρομή των Σκοτσέζων post-rockers Mogwai για παραπάνω από δυο δεκαετίες τώρα, έχω διαπιστώσει ότι αποτελούν ένα από τα πλέον παραγνωρισμένα μουσικά κεφάλαια της Ευρώπης. Ένα μελωδικό θησαυρό με λίγα λόγια και πολλή –μα πάρα πολλή– ψυχή.

10. Το επετειακό κλίμα της 30ής διοργάνωσης

Μην χάσετε τα 30ά γενέθλια. Δεν θα ξανάρθουν. Εμπιστευθείτε έναν θεσμό που έχει στον τιμόνι του έναν άνθρωπο που εδώ και περισσότερο από δυο δεκαετίες δουλεύει ακατάπαυστα για τη διοργάνωση, τον Λουκά Κατσίκα.

Εμπιστευθείτε την εκλεκτή ομάδα των Νυχτών Πρεμιέρας, ένα υπέροχο blend έμπειρων και νεότερων προγραμματιστών, που βλέπει, επιλέγει και προτείνει ταινίες. Μπείτε σε μια ταινία από το Διεθνές Διαγωνιστικό που σας άρεσε απλά το στόρι και φανταστείτε ότι σας την προτείνει ένας φανταστικός σινεφίλ φίλος σας. Βάλτε κινηματογραφικά στοιχήματα και πάρτε ρίσκα. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων θα βγείτε κερδισμένοι.

Κατεβάστε το ωρολόγιο πρόγραμμα των 30ών Νυχτών Πρεμιέρας εδώ.