ΤΙ ΚΑΝΟΥΝ ΣΤΟ ΣΩΜΑ ΣΟΥ ΤΑ ΥΠΕΡ-ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΑ ΤΡΟΦΙΜΑ

Η μεγαλύτερη ανάλυση που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα φέρνει στην επιφάνεια δεκάδες τρόπους με τους οποίους τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα επηρεάζουν την υγεία μας.

Εντάξει, σε γενικές γραμμές γνωρίζουμε ότι δεν είναι καλό για την υγεία μας να καταναλώνουμε καθημερινά υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα. Η γνώση αυτή, όμως, είναι κάπως αόριστη. Ίσως γι’ αυτό δεν την καταγράφει ο εγκέφαλός μας κι εμείς συνεχίζουμε ακάθεκτοι την κατανάλωσή τους.

Όταν οι πληροφορίες γίνονται πιο συγκεκριμένες, τα πράγματα αλλάζουν. Πριν λίγες μέρες ήρθε στη δημοσιότητα η μεγαλύτερη ανασκόπηση γύρω από το θέμα, στην οποία συμμετείχαν σχεδόν 10 εκ. άνθρωποι και επιστήμονες κορυφαίων ιδρυμάτων, ανάμεσά τους η Σχολή Δημόσιας Υγείας Μπλούμπεργκ του Τζονς Χόπκινς και το Πανεπιστήμιο της Σορβόνης στη Γαλλία.

Τα ευρήματα από την πρώτη ολοκληρωμένη ανασκόπηση των στοιχείων θα πρέπει να μας ανησυχούν ιδιαίτερα. Την τελευταία δεκαετία, η παγκόσμια κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων, όπως δημητριακά πρωινού, μπάρες πρωτεΐνης, ανθρακούχα ποτά, έτοιμα γεύματα και γρήγορο φαγητό, έχει αυξηθεί ραγδαία, συνεισφέροντας περίπου το 25%-60% της συνολικής ημερήσιας πρόσληψης ενέργειας σε ορισμένες χώρες υψηλού και μεσαίου εισοδήματος.

Τα πολύ επεξεργασμένα τρόφιμα υφίστανται πολλαπλές βιομηχανικές διεργασίες και συχνά περιέχουν χρώματα, γαλακτωματοποιητές και άλλα πρόσθετα, ενώ τείνουν να έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, λίπος ή/και αλάτι, και είναι χαμηλά σε βιταμίνες και φυτικές ίνες.

iStock

Τα τρομακτικά ευρήματα

Τα ευρήματα που δημοσιεύθηκαν στο BMJ υποδηλώνουν ότι μια διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να είναι επιβλαβής για πολλά κομμάτια της υγείας μας.

Αν θες, μπορούμε να γίνουμε και πιο συγκεκριμένοι. Τα UPF ( από το Ultra-Processed Foods) συνδέονται άμεσα με 32 βλαβερές συνέπειες για την υγεία, συμπεριλαμβανομένου του υψηλότερου κινδύνου καρδιακών παθήσεων, καρκίνου, διαβήτη τύπου 2, δυσμενούς ψυχικής υγείας και πρόωρου θανάτου. Ειδικότερα, η υψηλότερη πρόσληψη συσχετίστηκε με:

• περίπου 50% αυξημένο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακή νόσο,
• 48%-53% υψηλότερο κίνδυνο άγχους και κοινών ψυχικών διαταραχών και
• 12% μεγαλύτερο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2.

Όπως αναμενόταν, όσο μεγαλύτερη η κατανάλωση τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος.

iStock

Το κακό διατροφικό προφίλ των υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων

Σε άρθρο στη βρετανική εφημερίδα The Guardian, ο Dr Chris van Tulleken, αναπληρωτής καθηγητής στο University College του Λονδίνου, που θεωρείται από τους κορυφαίους ειδικούς στον τομέα των υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων, τονίζει τη συνέπεια που παρουσιάζουν τα αποτελέσματα ανεξάρτητων μελετών στο κομμάτι αυτό.

«Έχουμε καλή κατανόηση των μηχανισμών με τους οποίους τα συγκεκριμένα τρόφιμα προκαλούν βλάβες. Εν μέρει οφείλεται στο κακό διατροφικό προφίλ τους. Ο τρόπος επεξεργασίας τους είναι επίσης σημαντικός, καθώς κατασκευάζονται και διατίθενται στην αγορά με τρόπους που οδηγούν στην υπερβολική κατανάλωση (π.χ. είναι συνήθως μαλακές και ενεργειακά πυκνές, εφαρμόζεται επιθετικό μάρκετινγκ για την προώθησή τους, που συχνά στοχεύει σε μειονεκτούσες ομάδες)», συμπληρώνει.