ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ MINDFUL EATING ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΤΟ ΕΦΑΡΜΟΣΩ;

Πώς να εκπαιδεύσουμε «διατροφικά» τον εγκέφαλό μας για τα σημαντικά οφέλη που μπορεί να έχει το «φαγητό με επίγνωση» (mindful eating) για το σωματικό μας βάρος και την υγεία μας γενικότερα.

Από την εποχή που ξεκινήσαμε με τα αδέρφια μου να «έχουμε άποψη» για τη διατροφή μας, θυμάμαι τη γιαγιά μου να μας μαλώνει τρυφερά, λέγοντας «Πρόσεχε τι τρως!» ή «Πρόσεχε πώς τρως»! Είκοσι χρόνια μετά, αυτή η απλή προτροπή αποτελεί το πλέον σύγχρονο επιστημονικό πεδίο στον χώρο της διατροφής.

Ο λόγος για το «mindful eating», ή διαφορετικά «φαγητό με επίγνωση ή συνείδηση», που αποτελεί ένα επιπλέον εργαλείο για τη διαχείριση του βάρους και το αδυνάτισμα, και παντρεύει διαφορετικές επιστήμες, όπως αυτές της βιολογίας, της διατροφής και της ψυχολογίας.

Οι ρίζες του φαίνεται να βρίσκονται στην Ανατολή, παρόλο που μπορούμε να αναγνωρίσουμε πολλά από τα βασικά χαρακτηριστικά αυτού του τρόπου διατροφής και στην κουλτούρα της δικής μας παραδοσιακής ελληνικής - μεσογειακής διατροφής.

Επιστροφή στην απλότητα

Το mindful eating δεν είναι τίποτε άλλο από το να τρώμε έχοντας επίγνωση του τι συμβαίνει στο σώμα μας και γύρω μας τη στιγμή που τρώμε. Ουσιαστικά, «τρώγοντας με επίγνωση» εκπαιδεύουμε από την αρχή τον εγκέφαλό μας να τρώει φυσιολογικά και να επιλέγει συνειδητά τι, γιατί, πότε, πού και πώς θα φάμε, χωρίς όχι, μη και πρέπει.

ΕΛΕΝΗ ΚΑΣΤΡΙΝΟΓΙΑΝΝΗ

Και τι έχω να κερδίσω από το mindful eating;

Γενικά, το να διαχειριζόμαστε συνειδητά τα μηνύματα του σώματός μας φαίνεται ότι συνδέεται με μείωση του στρες και βελτίωση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με υψηλή πίεση και χρόνια γαστρεντερολογικά προβλήματα. Ειδικά το να εκπαιδεύουμε «διατροφικά» το μυαλό μας μπορεί να μας βοηθήσει στο να χάσουμε, αλλά και να διατηρήσουμε το χαμένο βάρος.

Έρευνες έχουν δείξει ότι η διατροφική εκπαίδευση του μυαλού βοηθά στην αντιμετώπιση του τσιμπολογήματος και του συναισθηματικού φαγητού, ενώ βιβλιογραφική ανασκόπηση δείχνει ότι το φαγητό με επίγνωση σχετίζεται με μειωμένες λιγούρες, μείωση των μερίδων, αλλά και του Δείκτη Μάζα Σώματος και του σωματικού βάρους.

ΟΤΑΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΕΙΝΑ ΜΑΣ, ΓΙΝΟΜΑΣΤΕ ΠΙΟ ΕΥΑΛΩΤΟΙ ΣΕ  ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΑ ΟΠΩΣ ΟΙ ΜΥΡΩΔΙΕΣ ΦΑΓΗΤΩΝ.

Πώς γίνεται το mindful eating;

Το mindful eating περιλαμβάνει μια σειρά από βήματα και τεχνικές που μας επιτρέπουν σιγά σιγά να ερχόμαστε σε όλο και μεγαλύτερη επίγνωση με το σώμα μας. Έτσι, παίρνουμε αποφάσεις για το πότε, τι, πού και πώς τρώμε. Πρακτικά:

• Η πείνα

Αποτελεί μια βιολογική δεξιότητα. Την αισθανόμαστε σωματικά και είναι το μήνυμα που χρησιμοποιεί το σώμα μας για να μας ενημερώσει πότε χρειάζεται τροφή. Επίσης, έχει διαβαθμίσεις από το «νιώθω πλήρης και δεν πεινώ» μέχρι το «πεινάω αφόρητα». Υπό φυσιολογικές συνθήκες, για να μπορέσουμε να ελέγξουμε το βάρος μας είναι σημαντικό να τρώμε τη στιγμή που πεινάμε μέτρια. Επομένως, είναι σημαντικό να πεινάσουμε, αλλά όχι να λιμοκτονήσουμε.

• Ο κορεσμός

Το σώμα μας έχει την ικανότητα να μας ενημερώσει και για το πότε δεν χρειάζεται τροφή. Κατά τη διάρκεια της πέψης, το γαστρεντερικό σύστημα επικοινωνεί με το νευρικό. Στην ουσία στέλνει μηνύματα – ορμόνες που ενημερώνουν τον εγκέφαλο για το εάν χορτάσαμε ή όχι. Το μήνυμα του αισθήματος του κορεσμού φαίνεται να απαιτεί 20 λεπτά μέχρι να φτάσει στον εγκέφαλο.

Όταν, λοιπόν, τρώμε γρήγορα ή συνέχεια, δεν προλαβαίνει να φτάσει εγκαίρως. Αυτός είναι ο λόγος που πολλές φορές φοβόμαστε ότι μια μικρότερη μερίδα δεν θα μας χορτάσει, αλλά στο τέλος του γεύματος, το οποίο έχουμε απολαύσει με την ησυχία μας, συνειδητοποιούμε ότι δεν πεινάμε πλέον!

ΕΛΕΝΗ ΚΑΣΤΡΙΝΟΓΙΑΝΝΗ

• Επιλέγοντας το τι θα φάμε

Κάθε φορά που πεινάμε, ο οργανισμός μάς ειδοποιεί ότι χρειάζεται θρεπτικά συστατικά. Ταυτόχρονα είναι η στιγμή που μπορεί να αισθανθεί πιο έντονες τις γεύσεις και τα αρώματα. Τροφές όπως τα φρούτα, τα λαχανικά, τα γαλακτοκομικά και οι ξηροί καρποί, εκτός από τον κορεσμό καλύπτουν και ένα σημαντικό μέρος βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Επομένως, είναι σημαντικό να τα συμπεριλάβουμε σε μια φυσιολογική καθημερινότητα.

• Το πού και το πώς

Ο εγκέφαλος καταγράφει το πόσο και το τι τρώμε, χρησιμοποιώντας όλες τις αισθήσεις. Έτσι, μπορούμε να αντιληφθούμε γιατί τρώμε μεγαλύτερη ποσότητα φαγητού όταν π.χ. βλέπουμε τηλεόραση. Στην περίπτωση αυτή, οι περισσότερες αισθήσεις είναι στραμμένες κάπου αλλού, όχι στο φαγητό. Αυτός είναι ο λόγος που το mindful eating περιλαμβάνει μια ποικιλία οδηγιών για το πώς και που τρώμε.

Mindful γίνεσαι

Επιστρέφοντας στην παιδική μου ηλικία, θυμάμαι την απάντηση που δίναμε συχνά στη γιαγιά μας: «Έλα μωρέ, δε βαριέσαι»… Ωστόσο, εκείνη προετοίμαζε πάντα αυτό που έπρεπε. Μας το σέρβιρε την ώρα ακριβώς που πεινούσαμε και μας ανάγκαζε να καθίσουμε να φάμε όλοι μαζί στο τραπέζι!

Όλοι μας έχουμε λίγο ή πολύ εφαρμόσει τεχνικές του mindful eating στη ζωή μας. Κάποιες από αυτές συνεχίζουμε να τις ακολουθούμε και κάποιες όχι. Εκπαιδεύοντας το μυαλό μας «διατροφικά», καταφέρνουμε να ξεδιαλύνουμε ποιες τακτικές μας συμφέρουν και συμβαδίζουν με τις ανάγκες του σώματός μας και ποιες μας επιβαρύνουν. Έτσι, ξαναδημιουργούμε μια φυσιολογική σχέση με το φαγητό και το σώμα μας. Σύμφωνα με τους δικούς μας όρους και τα δικά μας θέλω. Και, όπως σε κάθε σχέση και εκπαίδευση, όσο περισσότερο ασχολείσαι, τόσο καλύτερος γίνεσαι!

Η Φωτεινή Κοκκίνου είναι Διαιτολόγος – Διατροφολόγος.