ΣΕ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΒΛΑΠΤΟΥΝ ΤΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ
Μπορεί να κάνουν κακό τα λαχανικά; Η απάντηση δεν είναι αυτή που θα περίμενες. Όπως τα περισσότερα πράγματα στη ζωή δεν είναι μόνο καλά, το ίδιο ισχύει και με τα λαχανικά. Μάθε σε ποιες περιπτώσεις μπορούν να σε βλάψουν και με ποιον τρόπο.
Τα λαχανικά είναι μάλλον η πιο καλή τροφή που μπορεί να φανταστεί κανείς. Όποια πέτρα συμβουλών υγείας κι αν σηκώσεις, μια πρασινάδα από κάτω θα τη βρεις. Τα λαχανικά είναι το Α και το Ω μιας υγιεινής διατροφής αφού παρέχουν βασικές βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ίνες.
Αν και η συμβολή τους στην καλή υγεία είναι αδιαμφισβήτητη, υπάρχουν και εκείνα τα ερωτηματικά που τρυπώνουν στο κεφάλι μας σχετικά με το κατά πόσο μπορεί να είναι κάτι τόσο μαζικά ευεργετικό.
Για παράδειγμα, τι συμβαίνει με τα φυτοφάρμακα; Πόσο και ποια λαχανικά επιβαρύνουν; Επίσης, ποιος μας λέει ότι σε λίγα χρόνια δεν θα βγει μία ή και περισσότερες έρευνες που να αμφισβητούν την αξία τους; Όπως για παράδειγμα μια σχετικά πρόσφατη μελέτη που έδειξε ότι τα λαχανικά δεν κάνουν τόσο καλό στην καρδιά όσο πιστεύαμε.
Αλλά, πάνω απ' όλα, νομίζω ότι ισχύει και για τα λαχανικά ο γενικός κανόνας που ισχύει για όλα τα τρόφιμα (και για οτιδήποτε άλλο σ' αυτή τη ζωή): Πρέπει να τρως κι εσύ ό,τι κάνει καλό στους άλλους;
Η απάντηση είναι όχι. Αν έχεις κάποια δυσανεξία, ευαισθησία ή αλλεργία, που πιθανότατα θα το ξέρεις, ο γιατρός θα σου έχει ήδη συστήσει να αποφεύγεις τα τρόφιμα –εν προκειμένω τα λαχανικά– που σε πειράζουν. Υπάρχουν όμως και ορισμένες περιπτώσεις –πιο γενικές– που τα λαχανικά μπορεί να βλάψουν. Ποιες είναι αυτές;
– Προβλήματα στα νεφρά
Αν έχεις πρόβλημα με τα νεφρά σου, καλύτερα να αποφύγεις την κατανάλωση λαχανικών με υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο, όπως γλυκοπατάτες, λευκές πατάτες, ντομάτες και σπανάκι.
– Διαβήτης
Αν έχεις σακχαρώδη διαβήτη ή και προδιαβήτη, τα λαχανικά που έχουν υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, όπως οι λευκές πατάτες και το καλαμπόκι, ενδέχεται να αυξήσουν απότομα τις τιμές του σακχάρου στο αίμα σου και αυτό δεν το θέλουμε.
– Ουρική αρθρίτιδα
Σε εκείνους ουρική αρθρίτιδα απαγορεύονται τα λαχανικά με υψηλή περιεκτικότητα σε πουρίνες, όπως σπαράγγια, αποξηραμένα φασόλια και μπιζέλια, φακές και μανιτάρια.
– Υποθυρεοειδισμός
Αν έχεις υποθυρεοειδισμό, τα σταυρανθή λαχανικά, όπως το μπρόκολο, το λάχανο και τα λαχανάκια Βρυξελλών δεν είναι ό,τι καλύτερο καθώς περιέχουν βρογχογόνα. Τα βρογχογόνα είναι φυσικές χημικές ουσίες που βρίσκονται στα λαχανικά και μπορεί να διαταράξουν τη λειτουργία του θυρεοειδούς, αναστέλλοντας την ικανότητα του σώματος να χρησιμοποιεί ιώδιο.
Πιο συγκεκριμένα, τα βρογχογόνα μπορούν να εμποδίσουν τη διαδικασία με την οποία το ιώδιο ενσωματώνεται στις βασικές ορμόνες του θυρεοειδούς, θυροξίνη (Τ4) και τριιωδοθυρονίνη (Τ3). Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το μαγείρεμα αυτών των λαχανικών μπορεί να μειώσει την περιεκτικότητά τους σε βρογχογόνα. Και το σημαντικότερο; Βλαπτικά μπορεί να γίνουν σε μεγάλες ποσότητες. Μεταξύ μας, ποιος τρώει μεγάλες ποσότητες μπρόκολου;
– Οστεοπόρωση
Τα λαχανικά που είναι πλούσια σε οξαλικά, όπως το σπανάκι, τα τεύτλα και τα σέσκουλα, μπορεί να επιβαρύνουν άτομα με σημαντική οστεοπόρωση. Αυτό συμβαίνει επειδή η υψηλή πρόσληψη οξαλικών μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο λίθων στα νεφρά και να επηρεάσει την απορρόφηση του ασβεστίου.
– Νόσος του Crohn - ελκώδης κολίτιδα
Τα άτομα με αυτοάνοσες διαταραχές, όπως η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα, συνήθως επιβαρύνονται από την κατανάλωση ωμών λαχανικών και φυτικών ινών, καθώς μπορούν να ερεθίσουν το πεπτικό σύστημα και να επιδεινώσουν τα συμπτώματα.
– Τροφικές αλλεργίες
Αν έχεις αλλεργία στους ξηρούς καρπούς, καλό είναι να αποφεύγεις το αβοκάντο, καθώς ανήκει στην ίδια οικογένεια με τους ξηρούς καρπούς.
Αν πάλι έχεις αλλεργία στα οστρακοειδή μπορεί να χρειαστεί να αποφύγεις τις μπάμιες, καθώς σχετίζονται με τα οστρακοειδή.
– Αλλεργίες άλλου τύπου
Αν έχεις αλλεργία στη γύρη (όπως η αλλεργική ρινίτιδα) μάλλον δεν ξέρεις ότι τα λαχανικά που ανήκουν στην ίδια οικογένεια με τη γύρη, δεν είναι ό,τι καλύτερο για σένα. Για παράδειγμα, κάποιος με αλλεργία γύρης σημύδας μπορεί να χρειαστεί να αποφύγει τα καρότα, το σέλινο και το μαϊντανό, καθώς ανήκουν στην ίδια οικογένεια με τη σημύδα.
Πρόκειται βέβαια για πολύ εξειδικευμένη γνώση, σωστό είναι όμως να ρωτήσεις το γιατρό σου, όπως και να βρεις το δέντρο εκείνο στη γύρη του οποίου έχεις αλλεργία.
Τελικά, κάνουν κακό τα λαχανικά;
Όλα τα παραπάνω είναι μόνο μερικά παραδείγματα περιπτώσεων άλλοτε ακραίων κι άλλοτε συνηθισμένων. Το είδος της διατροφής που πρέπει να ακολουθήσεις εξαρτάται από τις πολύ εξατομικευμένες ανάγκες σου, τις οποίες θα εντοπίσεις μαζί με τον θεράποντα γιατρό και ενδεχομένως κάποιον διαιτολόγο.
Κλείνοντας, κράτα ότι τα λαχανικά σπανίως κάνουν κακό, μόνο όταν έχεις ένα πολύ συγκεκριμένο πρόβλημα, το οποίο ενδεχομένως δεν γνωρίζεις και μόνο αν τα καταναλώνεις σε μεγάλες ποσότητες. Για να είσαι όμως σίγουρος/η, συμβουλέψου τον γιατρό σου.