ΠΟΣΗ ΣΟΚΟΛΑΤΑ ΚΑΝΕΙ ΝΑ ΦΑΕΙ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΠΑΣΧΑ;

Πόσα σοκολατένια αβγά μπορεί να φάει ένα παιδί το Πάσχα; Η παιδοδιατροφολόγος Βίκυ Αθανασιάδου έδωσε στο OW μια απάντηση που θα σε εκπλήξει.

Δεν ξέρω για το δικό σας σπίτι, πάντως στο δικό μας τις ημέρες πριν το Πάσχα συσσωρεύονται κάθε χρόνο πάνω από 10 σοκολατένια αβγά, λαγουδάκια, κοτούλες και κάμποσα σακουλάκια με μικρές σοκολατένιες πασχαλίτσες. Κι επειδή –όπως θα σου πει κάθε διατροφολόγος– ισχύει τι «αν δεν θες να το φας, να μην το έχεις», προσπαθώ να τα εξαφανίζω από τα παιδιά μου, που θα ήθελαν να τρώνε απεριόριστη σοκολάτα καθημερινά.

Η παράδοση των σοκολατένιων αβγών ξεκίνησε στη Γαλλία κατά τον 19ο αιώνα και  απαιτεί από νονούς, παππούδες, θείους και φίλους που θα έρθουν για επίσκεψη τις μέρες του Πάσχα να φέρνουν από ένα τέτοιο γλύκισμα. Αν, μάλιστα, κρύβει μέσα του και δώρο-έκπληξη, τότε τα παιδιά το λαχταρούν ακόμα πιο πολύ!

Προσωπικά, για να περιορίσω κάπως την ποσότητα που θα φάνε, συμφωνώ μαζί τους να σπάσουν τα αβγά για να πάρουν τα δωράκια και τη σοκολάτα να την τρώνε σε δόσεις. Τότε ξεκινά η διαπραγμάτευση (Να φάω ένα σήμερα και κανένα αύριο; Να φάω το μισό και δύο σοκολατένιες πασχαλίτσες;), η οποία συνεχίζεται μέχρι να μην μείνει ούτε ψήγμα. Με εξαντλεί αυτή η μάχη και πολλές φορές αναρωτιέμαι μήπως είμαι υπερβολική στους περιορισμούς μου. Γι’ αυτό επικοινώνησα με τη διατροφολόγο Βίκυ Αθανασιάδου, που εξειδικεύεται στην βρεφική και παιδική διατροφή, η οποία πρότεινε κάτι που δεν είχα μέχρι σήμερα σκεφτεί (και πιστεύω ούτε εσύ).

Το πρόβλημα με τα σοκολατένια αβγά δεν είναι η σοκολάτα

– Βίκυ, τρώνε πολλή σοκολάτα τα παιδιά σήμερα; Δηλαδή παραπάνω από όσο θα έπρεπε;

Θα έλεγα ότι γενικά καταναλώνουν σημαντικές ποσότητες από γλυκά, δηλαδή τρόφιμα που περιέχουν πρόσθετα σάκχαρα, μέσα στα οποία είναι και η σοκολάτα. Ξεκάθαρα περισσότερο από τις συνιστώμενες ποσότητες.

iStock

– Από ποια ηλικία είναι αποδεκτό να ξεκινήσει ένα παιδί να τρώει σοκολάτα;

Ο προβληματισμός μας είναι ότι η σοκολάτα περιέχει ζάχαρη. Η σύσταση είναι όλα τα τρόφιμα που περιέχουν πρόσθετα σάκχαρα να καταναλώνονται ιδανικά μετά τα δύο έτη, άρα τουλάχιστον έως τα δύο θα θέλαμε το παιδί να μην καταναλώσει σοκολάτα ή άλλες τροφές με ζάχαρη.

– Αν δώσουμε όμως μία σοκολάτα χωρίς ζάχαρη, με στέβια ή με κάποιο άλλο γλυκαντικό;

Η στέβια δεν συνιστάται στα παιδιά γενικά, όχι μόνο μέχρι τα δύο, όπως και οποιοδήποτε άλλο γλυκαντικό. Επιπλέον, έως την ηλικία των δύο ετών δεν θέλουμε να καταναλωθούν γλυκαντικά όπως μέλι, ζάχαρη καρύδας, σιρόπι σφενδάμου ή οποιαδήποτε εναλλακτική που μεταβολίζεται ακριβώς με τον ίδιο τρόπο όπως η ζάχαρη, κι ας μην είναι ζάχαρη.

– Μετά τα δύο χρόνια υπάρχει κάποιο είδος σοκολάτας που συνιστάς να προτιμάμε για τα παιδιά;

Αυτή τη στιγμή υπάρχουν στο εμπόριο αρκετά ποιοτικές σοκολάτες. Προτιμούμε αυτές που έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε κακάο, δηλαδή ιδανικά να έχουν πάνω από 65-70%. Φυσικά αυτές είναι που έχουν και λιγότερο γλυκιά γεύση, γιατί το κακάο είναι πικρό, οπότε κάνει τη σοκολάτα να έχει αναλογικά λιγότερα σάκχαρα. Υπάρχουν στο εμπόριο σοκολάτες οι οποίες έχουν μέχρι και 99% περιεκτικότητα σε κακάο, δηλαδή πάρα πολύ υψηλή. Όσο περισσότερη η περιεκτικότητα σε κακάο, τόσο λιγότερη ζάχαρη θα περιέχει η σοκολάτα.

«Να μη δίνουμε στα γλυκά μεγαλύτερη σημασία από αυτή που τους αξίζει»

– Πώς να διαχειριστεί ο γονιός την επιθυμία του παιδιού να φάει τις μέρες του Πάσχα όλη αυτή τη σοκολάτα;

Θα πω αρχικά να μη δίνουμε στα γλυκά γενικά μεγαλύτερη σημασία από αυτή που τους αξίζει. Να μην τα κάνουμε, δηλαδή, κι εμείς οι ίδιοι να φαίνονται ως κάτι απαγορευμένο ή ως κάτι πολύ σημαντικό. Όσο μεγαλύτερη αντίδραση έχουμε εμείς απέναντι σε αυτά, τόσο πιο έντονα θα τα ζητήσουν τα παιδιά.

Αν λοιπόν το παιδί ζητήσει να φάει κάποια από τα γλυκά που έχουμε στο σπίτι αυτή την περίοδο, είτε είναι σοκολατένιο αβγό είτε κάτι άλλο, η πιο «σωστή» κατά τη γνώμη μου λύση είναι να το προσφέρουμε μαζί με το επόμενο γεύμα του. Είτε αυτό είναι ένα κυρίως γεύμα, π.χ. το μεσημεριανό του, είτε ένα σνακ, μπορεί να συνδυάσει το γλυκό με το γεύμα. Όχι όμως με τη λογική ότι «φάε πρώτα όλο σου το φαγητό, για να πάρεις μετά το σοκολατένιο αβγό», γιατί δεν θέλουμε το παιδί να συνδέσει το γλυκό με την έννοια της ανταμοιβής.

Μπορούμε, όμως, μαζί με το φαγητό να σερβίρουμε και το γλυκό. Μπορούμε να το βάλουμε ακόμα και στο ίδιο πιάτο, και το παιδί να τα καταναλώνει ταυτόχρονα.

iStock

– Πώς ωφελεί αυτό;

Αυτό που πετυχαίνει αυτή η μέθοδος είναι να εξισώνει στο μυαλό του παιδιού τα γλυκά με όλες τις υπόλοιπες τροφές. Το παιδί έτσι δεν θεωρεί ότι το γλυκό είναι πιο σπουδαίο από π.χ. τα μακαρόνια με τον κιμά, το σπανακόρυζο ή μια μπανάνα. Την ίδια αξία με αυτά έχει και η σοκολάτα. Μπορώ, λοιπόν, να τα φάω μαζί. Δεν βάζει το γλυκό πιο πάνω.

Επίσης, από πρακτικής άποψης, ο συνδυασμός του γλυκού με ένα άλλο τρόφιμο κάνει πιο ισορροπημένο το θρεπτικό κομμάτι, γιατί κρατάει χαμηλότερα τα επίπεδα γλυκόζης. Βοηθά, δηλαδή, να μην ανέβει τόσο ψηλά το ζάχαρο μόνο από την κατανάλωση του γλυκού, και να δώσει στο παιδί και περισσότερη θρέψη και κορεσμό. Για παράδειγμα, αν έχει ένα σοκολατάκι και μια μπανάνα από δίπλα, μπορεί να αρκεστεί στο ένα σοκολατάκι, εφόσον θα έχει φάει και τη μπανάνα, άρα το στομάχι του θα έχει γεμίσει πολύ περισσότερο. Αν έτρωγε όμως μόνο το σοκολατάκι, ενδεχομένως να χρειαζόταν 2-3 από αυτά για να ικανοποιηθεί.

– Εγώ φοβάμαι ότι η μικρή μου κόρη θα έτρωγε μόνο το γλυκό και θα άφηνε το φαγητό, ειδικά αν δεν είναι από τα αγαπημένα της.

Αυτό είναι πολύ πιθανό να συμβεί τις πρώτες φορές που θα επιχειρήσουμε αυτή την τακτική, ειδικά αν είναι κάτι που δεν το έχουμε ξανακάνει. Και περισσότερο έχει να κάνει με το ότι το παιδί δεν νιώθει ιδιαίτερη ασφάλεια, δηλαδή ξέρει ότι αυτό τώρα μπορεί και να μην ξαναγίνει. Άρα θα σκεφτεί: Κάτσε να φάω εγώ το γλυκό, να το ’χω σίγουρο.

Αν το κάνεις όμως τακτικά, θα δεις ότι πιθανότατα –επειδή θα ξέρει ότι το γλυκό δεν θα πάει πουθενά– μπορεί να ξεκινήσει από το υπόλοιπο φαγητό της και να φάει στο τέλος το γλυκό. Φυσικά, μπορεί κάποιες φορές να φάει μόνο το γλυκό, γιατί μόνο αυτό χρειαζόταν εκείνη τη στιγμή.

– Τι εννοείς; Ότι τα παιδιά μας χρειάζονται τα γλυκά;

Φυσικά, γιατί το φαγητό ενέχει και το κομμάτι της απόλαυσης. Δηλαδή, κάποιες φορές δεν τρώμε για να πάρουμε ας πούμε συγκεκριμένες θερμίδες ή συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά. Τρώμε και γιατί θέλουμε να απολαύσουμε κάτι. Η θρέψη μερικές φορές μπορεί να είναι μόνο απόλαυση και είναι ΟΚ.

Δεν θέλουμε, λοιπόν, να βάζουμε ταμπέλες («καλό», «κακό») στα τρόφιμα. Γιατί να πούμε ότι η σοκολάτα είναι κάτι κακό; Αυτό έχει να κάνει με το πόσο συχνά την καταναλώνει ένα παιδί και σε τι ποσότητα. Αν είναι σε μία λογική ποσότητα, φυσικά και δεν είναι κακό.

iStock

– Τι σημαίνει λογική ποσότητα και πότε αυτή γίνεται υπερβολική;

Είναι αρκετά δύσκολο να το προσδιορίσουμε αυτό, γιατί σίγουρα έχει να κάνει και με τις ηλικίες. Δηλαδή, όσο μικρότερο είναι ένα παιδί σίγουρα είναι και μικρότερες οι ποσότητες που συνιστούμε να καταναλώνει σε γλυκά. Γενικά, δεν υπάρχει συγκεκριμένη σύσταση για την κατανάλωση είτε της σοκολάτας είτε των γλυκών. Χρειάζεται όμως να θυμάται ο γονιός πως ζάχαρη –ή πρόσθετα ζάχαρα– περιέχεται και σε άλλες τροφές που θα φάει το παιδί μέσα στη μέρα: στα δημητριακά το πρωί, στο ψωμί το μεσημέρι, στα περισσότερα συσκευασμένα τρόφιμα.

Δεν θα βάλουμε τον γονιό να μετρά γραμμάρια ζάχαρης ανά ημέρα. Αυτό που εγώ προτείνω και είναι το πιο απλό είναι να προσέχει κανείς τις ετικέτες από τα συσκευασμένα τρόφιμα. Από αυτά να προτιμά εκείνα που έχουν λιγότερα από 22 γραμμάρια πρόσθετων σακχάρων στα 100 γραμμάρια προϊόντος. Και από εκεί και πέρα να κοιτάζει τη λίστα των συστατικών για να δει τι ποιότητα σακχάρων περιέχεται. Το σιρόπι γλυκόζης και το σιρόπι καλαμποκιού, για παράδειγμα, είναι λιγότερο ποιοτικά σε σχέση με τη ζάχαρη καρύδας, κάποιο μέλι ή το σιρόπι σφενδάμου, που είναι πιο ποιοτικά. Τα πρώτα τα αποφεύγουμε γιατί ανεβάζουν πιο απότομα το σάκχαρο.

Για τη σοκολάτα συγκεκριμένα, αν μου ζητάς ποσότητα, εγώ θα έλεγα ότι ένα κομμάτι όσο περίπου δύο δάχτυλα ενήλικα θα ήταν αποδεκτό για ένα μικρό παιδάκι, άνω των 2 ετών.

– Ακόμα και καθημερινά;

Θα μπορούσε να τρώει και καθημερινά, αλλά είναι αποδεκτό και να μην τρώει καθημερινά.

– Μπορεί, λοιπόν, ένα μεγαλύτερο παιδί να τρώει ακόμα ένα σοκολατένιο αβγό ανά ημέρα;

Ναι, εφόσον φροντίζεις να το σερβίρεις μαζί με κάτι άλλο ταυτόχρονα στο γεύμα. Να μην ξεχνάμε ότι ο γονιός είναι υπεύθυνος για το τι θα μπει στο πιάτο του παιδιού. Εκείνος θα σκεφτεί αν έφαγε σοκολάτα και το πρωί, οπότε ίσως δεν πρέπει να ξαναφάει μέχρι αύριο.

Το να φάει το παιδί λίγη παραπάνω σοκολάτα τις ημέρες του Πάσχα δεν είναι πρόβλημα. Αρκεί να μη γίνεται καθημερινά, όλο τον χρόνο. Ας χαλαρώσουμε και ας εστιάσουμε αυτές τις μέρες στα θετικά συναισθήματα που μπορεί να φέρει στο παιδί ένα σοκολατένιο αβγό που του έφεραν δώρο, και ας το απολαύσουμε κι εμείς μαζί του!