ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ «ΙΔΑΝΙΚΟ ΦΑΓΗΤΟ» ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΦΗΜΙΣΜΕΝΟ ΕΙΔΙΚΟ

Από όλες τις διατροφές του κόσμου, από όλες τις τροφές που φυτρώνουν, εκτρέφονται, κολυμπούν ή καλλιεργούνται, ποιο είναι το ιδανικό φαγητό σύμφωνα με τον καθηγητή Michael Pollan;

Με περισσότερα από 10 βιβλία σχετικά με την διατροφή στο ενεργητικό του (τα περισσότερα best sellers), ο Michael Pollan είναι ένας από τους πολυγραφότερους και πιο αναγνωρισμένους συγγραφείς με εξειδίκευση στο φαγητό, δημοσιογράφος στο επάγγελμα, αλλά και λέκτορας στο Harvard. Το έργο του περιστρέφεται γύρω από τις κοινωνικοπολιτισμικές επιπτώσεις της τροφής, το πώς δηλαδή οι άνθρωποι συνδέονται μέσω αυτής, αλλά και το πώς πρέπει να παράγεται με σεβασμό στο περιβάλλον.

Καθώς είναι αυστηρός κριτής του φαγητού –και μέγας επικριτής των επεξεργασμένων προϊόντων, της βιομηχανίας τροφίμων και της μη βιώσιμης κατανάλωσης–, δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί στρέφονται στον Pollan για να τους βοηθήσει να κατανοήσουν τι αποτελεί μια πραγματικά καλή διατροφή και ποιο μπορεί να είναι το ιδανικό φαγητό. Το οποίο πρέπει να είναι εύκολα προσβάσιμο, γευστικό και θρεπτικό, ενώ την ίδια ώρα θα παράγεται με τρόπο που δεν θα επιβαρύνει το κλίμα. Υπάρχει άραγε κάτι τέτοιο;

Από τι αποτελείται το «ιδανικό φαγητό»

Ο Pollan έχει περάσει χρόνια διερευνώντας διάφορες διατροφές, για να καταλήξει σε συμπεράσματα όπως τα παρακάτω:

1. Οι πληθυσμοί που ακολουθούν τη λεγόμενη δυτική διατροφή (με πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα, κρέας, λιπαρά και ζάχαρη) είναι αυτοί που υποφέρουν από τις λεγόμενες ασθένειες του δυτικού κόσμου: παχυσαρκία, διαβήτη τύπου 2, καρδιαγγειακά νοσήματα και καρκίνο.
2. Οι πληθυσμοί που ακολουθούν την παραδοσιακή διατροφή τους κατά κανόνα δεν εμφανίζουν τόσα προβλήματα υγείας, ακόμα κι αν αυτή μπορεί να αποτελείται κυρίως από λιπαρά (όπως οι Ινουίτ, που τρέφονται τακτικά με κρέας φώκιας, ή οι Ινδιάνοι της Κεντρικής Αμερικής, που βασίζονται στα σιτηρά και τα φασόλια, άρα λαμβάνουν πολλές φυτικές ίνες). Με λίγα λόγια, ο Pollan διαπιστώνει πως δεν υπάρχει μία συγκεκριμένη ιδανική διατροφή, αλλά ότι ο άνθρωπος είναι παμφάγο ον. Ο οργανισμός του μπορεί να προσαρμοστεί σε κάθε διατροφή που έχει αναπτυχθεί στην κοινωνία όπου ζει, εκτός από τη δυτική διατροφή, η οποία τον αρρωσταίνει.
3. Φυσικά, όπως ο ίδιος λέει, «είναι πολλά τα λεφτά γύρω από τη δυτική διατροφή. Γιατί όσο επεξεργάζεσαι τα τρόφιμα, τόσο πιο επικερδή γίνονται. Την ίδια ώρα, η βιομηχανία της υγείας κερδοφορεί από τα φάρμακα που απαιτούνται όλο και περισσότερο για τις ασθένειες του δυτικού κόσμου», οπότε είναι εξαιρετικά δύσκολο να ξεφύγει κανείς από αυτή. Γίνεται, όμως, και σαφές το τι θα έπρεπε να τρώμε. Ο ίδιος ο Pollan το συνοψίζει σε τρεις φράσεις: «Αληθινό φαγητό. Όχι πολύ. Κυρίως φυτά».

Ο Michael Pollan τον Δεκέμβριο 2007 στο σπίτι του, στο Berkeley της California. Martin Klimek/ZUMA Press/Visualhellas.gr

Να γίνουμε πιο αναλυτικοί;

Στο βιβλίο του «Food Rules: An Eater's Manual», ο Pollan έχει συγκεντρώσει 64 κανόνες του τι και πώς θα πρέπει να τρώμε. Από αυτούς ορισμένοι είναι πολύ κατατοπιστικοί, π.χ.:

• Μην τρως τίποτα που η προ-γιαγιά σου δεν θα αναγνώριζε ως φαγητό.
• Απόφυγε τρόφιμα που περιέχουν συστατικά τα οποία κανένας κανονικός άνθρωπος δεν έχει στην κουζίνα του.
• Απόφυγε τρόφιμα που στα τρία βασικά συστατικά τους αναφέρουν τη ζάχαρη.
• Απόφυγε τρόφιμα που βλέπεις να διαφημίζονται στην τηλεόραση.
• Τρώγε αποκλειστικά τροφές που σταδιακά σαπίζουν.
• Φρόντισε τα σνακ σου να προέρχονται από τη λαϊκή αγορά.
• Τρώγε κυρίως φυτά, ειδικά τα φύλλα.
• Τρώγε κρέας σε ειδικές περιστάσεις: Οι έρευνες δείχνουν ότι οι vegetarians είναι μακράν υγιέστεροι από τους κρεατοφάγους και ζουν περισσότερο. Ωστόσο, εξίσου υγιείς με τους vegetarians είναι και οι flexitarians, αυτοί δηλαδή που τρώνε κρέας μία έως δύο φορές την εβδομάδα.
• Υπάρχει μία παροιμία που λέει «the whiter the bread, the sooner you’ll be dead» («όσο πιο λευκό το ψωμί, τόσο πιο σύντομα θα σε σκοτώσει»).

Ο Michael Pollan τον Δεκέμβριο 2007 στο σπίτι του, στο Berkeley της California. Martin Klimek/ZUMA Press/Visualhellas.gr

Τελικά ποιο είναι το «ιδανικό φαγητό»;

Όταν ρωτήθηκε ευθέως σε συνέντευξη ποιο είναι το «ιδανικό φαγητό», ο Pollan απάντησε:

«Αν υπήρχε “ιδανικό φαγητό” θα το τρώγαμε κάθε μέρα, οπότε θα έπαυε πια να είναι ιδανικό. Πιστεύω πως η ποικιλία είναι θεμελιώδης για να απολαμβάνει κανείς το φαγητό, το να δοκιμάζεις πιάτα από διαφορετικές παραδόσεις. Προσωπικά λατρεύω το ινδικό, πιστεύω ότι η κουζίνα αυτή είναι από τις πιο όμορφες του κόσμου, οπότε το ιδανικό μου γεύμα σίγουρα προέρχεται από εκεί.

»Πιστεύω, πάντως, πως κάθε φαγητό που προετοιμάζεται με κάποια συνείδηση και σκέψη είναι ιδανικό. Όπως για παράδειγμα ένα γεύμα που προκύπτει όταν πηγαίνεις στη λαϊκή αγορά και βρίσκεις τα πιο φρέσκα και νόστιμα λαχανικά εποχής που τραβάνε το μάτι σου και αρχίζεις να σκέφτεσαι: Τι μπορώ να ετοιμάσω τώρα με αυτά; Όλη αυτή η διαδικασία οδηγεί στο “ιδανικό φαγητό”».

Όσο για τα πιο αγαπημένα δικά του ιδανικά φαγητά, ο Pollan προκρίνει τα εξής:

1. Ψητό κοτόπουλο με ρίζες λαχανικών, δηλαδή ένα ταψί γεμάτο λαχανικά όπως παντζάρι, καρότο, παστινάκι, με ένα ολόκληρο κοτόπουλο κομμένο στη μέση να ψήνεται από πάνω τους.
2. Φρέσκο ψάρι στο γκριλ, μαριναρισμένο με λεμόνι, βότανα και σκόρδο.