ΝΑ ΤΡΩΩ ΚΑΥΤΕΡΕΣ ΤΡΟΦΕΣ;

Λατρεύεις τις καυτερές και πικάντικες τροφές; Μήπως όμως εγκυμονούν κινδύνους για την υγεία σου; Μάθε τι λένε οι ειδικοί.

Η γεύση είναι μία από τις πιο «προσωπικές» αισθήσεις, με την έννοια ότι ο κάθε άνθρωπος βρίσκει ικανοποίηση σε διαφορετικά μέρη των γευστικών καλύκων του. Οι περισσότεροι λατρεύουν τις γλυκές γεύσεις, λιγότεροι τις πικρές, όμως υπάρχουν και μερικοί που το προτιμούν… καυτό. Υπάρχει πρόβλημα;

Θεωρητικά όχι, όμως είναι γεγονός πως ορισμένες εξαιρετικά καυτερές τροφές μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στην υγεία, ακόμα και να σε στείλουν στο νοσοκομείο. Τον Σεπτέμβριο του 2023, ένας 14χρονος έχασε τη ζωή του στις ΗΠΑ έπειτα από πρόκληση να φάει ένα εξαιρετικά καυτερό πατατάκι. Το παιδί, όπως δήλωσε η μητέρα του, κατανάλωσε ένα πατατάκι με δύο από τις πιο καυτερές πιπεριές στον κόσμο (Carolina Reaper και Naga Viper), χωρίς να πιει νερό για να ανακουφίσει το κάψιμο. Σύντομα εμφάνισε στομαχόπονο, έπειτα λιποθύμησε και μερικές ώρες αργότερα διαπιστώθηκε στο νοσοκομείο ο θάνατός του.

Η περίπτωσή του δεν είναι μοναδική και, παρόλο που τα πικάντικα τρόφιμα έχουν ορισμένα επιβεβαιωμένα οφέλη (π.χ. αυξάνουν τον μεταβολισμό), οι ειδικοί έχουν τους ενδοιασμούς τους.

Τι δίνει στα πικάντικα φαγητά την καυτερή τους γεύση

Μια σειρά συστατικών μπορεί να δώσει στα φαγητά καυτερή γεύση. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο του 2020 στην Journal of Food Science, το wasabi, το αγριοράπανο και η μουστάρδα περιέχουν ισοθειοκυανικό, μια ουσία με έντονο άρωμα που μοιάζει όταν καταναλώνεται να «ανοίγει» την αναπνοή. Ωστόσο, πραγματικά καυτερή αίσθηση δίνει η καψαϊκίνη, η οποία περιέχεται σε καυτερές πιπεριές, όπως οι jalapeños.

Χιλιάδες φορές μεγαλύτερη ποσότητα καψαϊκίνης περιέχουν οι πιπεριές που αναφέρθηκαν παραπάνω, για τον λόγο αυτό «η κατανάλωσή τους θα πρέπει να αποφεύγεται από παιδιά, καθώς ο οργανισμός τους ακόμα αναπτύσσεται και ίσως να μην μπορεί να τις επεξεργαστεί», όπως αναφέρει σε άρθρο η εκπρόσωπος τύπου της Αμερικανικής Γαστρεντερολογικής Ένωσης, Δρ. Fazia Mir.

Pexels

Πικάντικες τροφές: Τα καλά νέα

Οι πικάντικες και καυτερές τροφές, βέβαια, δεν ανακαλύφθηκαν τώρα. Τα οφέλη τους για την υγεία μας είναι γνωστά εδώ και εκατοντάδες χρόνια και επιβεβαιώνονται κάθε τόσο από νέες μελέτες, όπως αυτή που δημοσιεύτηκε το 2022, η οποία λέει ότι η τακτική κατανάλωσή τους μπορεί ακόμα και να αυξήσει το προσδόκιμο ζωής. Η ίδια μελέτη υποστηρίζει πως οι άνθρωποι που τα προτιμούν έχουν λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρκίνο, καθώς και από καρδιακές και αναπνευστικές παθήσεις.

Άλλη μελέτη επιβεβαιώνει ότι η καψαϊκίνη έχει αντιφλεγμονώδη οφέλη και μπορεί να ανακουφίσει τον πόνο, γι’αυτό και περιέχεται σε ορισμένες τοπικές αναλγητικές αλοιφές που ανακουφίζουν συμπτώματα αρθρίτιδας.

Τέλος, λένε οι ειδικοί, τα καυτερά τρόφιμα μπορεί και να ενισχύσουν τον μεταβολισμό, μειώνοντας τον Δείκτη Μάζας Σώματος, αλλά και να μειώσουν τη πίεση. Ενδέχεται, όμως, να αυξάνουν την «κακή» χοληστερόλη.

Pexels

Πικάντικες τροφές: Τα κακά νέα

Από την άλλη μεριά, σε πολλούς ανθρώπους τα καυτερά λειτουργούν ως εντερικές «βόμβες», προκαλώντας δυσφορία κατά την πέψη, αν όχι και σοβαρότερες αντιδράσεις, όπως πονόκοιλο, διάρροια, πονοκέφαλο ή και εμετό, αναφέρει η Cleveland Clinic.

Ειδικά τα άτομα με ευερέθιστο έντερο και με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση θα πρέπει να αποφεύγουν αυτές τις τροφές, που παρεμποδίζουν την παραγωγή γαστρικών υγρών και τη διαδικασία της πέψης.

Σε κάποιες περιπτώσεις, τέλος, η επαφή π.χ. με πολύ καυτερές πιπεριές μπορεί να προκαλέσει ακόμα και δερματικά εγκαύματα, η επαφή με τα μάτια είναι ανυπόφορη, ενώ άτομα με άσθμα μπορεί να υποστούν κρίση αν εισπνεύσουν την ώρα που αυτές κόβονται και μαγειρεύονται.

Pexels

Τελικά, να καταναλώνουμε καυτερές τροφές;

Σε αντίθεση με όλες τις υπόλοιπες γεύσεις, που δεν φαίνεται να εγκυμονούν κινδύνους, οι πικάντικες τροφές απευθύνονται τελικά αποκλειστικά σε αυτούς που μπορούν να τις «αντέξουν». Μελέτη του Πανεπιστημίου Stanford αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «κάποιοι άνθρωποι μπορεί να είναι γενετικά προδιατεθειμένοι να έχουν μεγαλύτερη ανεκτικότητα στα καυτερά γιατί έχουν λιγότερους υποδοχείς για την καψαϊκίνη». Μπορεί, βέβαια, να ισχύει και το αντίθετο. Άνθρωποι που έχουν γεννηθεί με περισσότερους γευστικούς κάλυκες να μην αντέχουν την έντονη αυτή γεύση.

«Να γνωρίζεις το σώμα σου και τις αντοχές του στις καυτερές τροφές», συμβουλεύει η Mir. «Αν ένα πικάντικο φαγητό σου έχει προκαλέσει δυσφορία με οποιονδήποτε τρόπο στο παρελθόν, καλύτερα να το αποφεύγεις».