ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ ΚΑΤΑΡΡΙΠΤΕΙ 7 ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟΥΣ ΜΥΘΟΥΣ

Κάνει τελικά κακό το ψωμί; Παχαίνουν οι υδατάνθρακες; Και πόση ζάχαρη είναι κρυμμένη στα φρούτα; Μια ειδικός απαντάει, καταρρίπτοντας μερικούς από τους πιο συχνούς διατροφικούς μύθους. 

Καθώς η επιστήμη της διατροφολογίας προοδεύει και τα νέα ευρήματα φέρνουν στο φως καινούργια δεδομένα, πολλά γράφονται και λέγονται για το τι παχαίνει, αδυνατίζει ή βλάπτει την υγεία. Συχνά όμως τα όσα ακούμε δεν αληθεύουν. 

Ρωτήσαμε τη Μαρία Μεντζέλου, Μ.Sc. κλινική διαιτολόγο, να μας σχολιάσει 7 συνηθισμένους διατροφικούς μύθους. 

Ανακάλυψε μύθους και αλήθειες για τη διατροφή

Μύθος #1: Το φαγητό μετά τις 8 το βράδυ παχαίνει

Πολλοί πιστεύουν πως οτιδήποτε καταναλώνουμε μετά τις 8 το βράδυ μετατρέπεται εύκολα σε λίπος. Αυτό είναι λάθος. Η ώρα των γευμάτων είναι σίγουρα σημαντική, αν θέλουμε να διευκολύνουμε το γαστρεντερικό μας σύστημα. Αλλά εξίσου σημαντικό είναι και το τι τρώμε. 

Αν το δείπνο μας έχει πολλές θερμίδες ή λιπαρά ή –ακόμη χειρότερα– αν καταναλώσουμε τέτοιου είδους σνακ μετά το δείπνο και αμέσως μετά πέσουμε για ύπνο, η διαδικασία της πέψης θα επιβαρυνθεί. 

Για να βοηθήσουμε τον μεταβολισμό μας, καλό είναι να τρώμε βραδινό τουλάχιστον 2 ώρες προτού πέσουμε στο κρεβάτι και να προσέχουμε την ημερήσια πρόσληψη θερμίδων. 

Unsplash Tijana Drndarski

Μύθος #2: Οι υδατάνθρακες παχαίνουν

Οι υδατάνθρακες είναι το βασικό καύσιμο που χρησιμοποιεί ο εγκέφαλος για να λειτουργήσει. Παρέχουν ενέργεια στους μυς και μας κρατάνε ικανοποιημένους μετά το γεύμα. Επιπλέον, οι υδατάνθρακες ολικής άλεσης προσφέρουν στον οργανισμό φυτικές ίνες και μικροθρεπτικά συστατικά που τα έχει ανάγκη. 

Κανένα τρόφιμο από μόνο του δεν επιφέρει αύξηση βάρους. Εκείνο που οδηγεί σε αύξηση βάρους είναι η υπερκατανάλωση θερμίδων. Οι υδατάνθρακες δεν παχαίνουν, αν καταναλωθούν με μέτρο. Η υπερβολική κατανάλωση υδατανθράκων όμως, ναι, οδηγεί σε αύξηση του σωματικού βάρους. 

Μύθος #3: Τα φρούτα περιέχουν πολλά σάκχαρα

Τα φρούτα όντως περιέχουν φρουκτόζη, που είναι σάκχαρο. Αν η φρουκτόζη καταναλωθεί απομονωμένη, τότε επιδρά στα επίπεδα γλυκόζης του αίματος και τα αυξάνει. Μέσα όμως στα φρούτα, λέμε ότι την προσλαμβάνουμε στην «ολοκληρωμένη» της μορφή, γεγονός που δεν επηρεάζει τα επίπεδα γλυκόζης – αυτό συμβαίνει χάρη στις φυτικές ίνες. 

Τα φρούτα περιέχουν φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικά και βιταμίνες. Οι φυτικές ίνες είναι αυτές που καθυστερούν την αύξηση των επιπέδων γλυκόζης.

iStock

 Μύθος #4: Το ψωμί κάνει κακό στην υγεία

Το ψωμί είναι μια καλή πηγή υδατανθράκων και σίγουρα δεν πρέπει να το αποφεύγουμε. Είναι όμως προτιμότερο να επιλέγουμε προζυμένιο, ολικής άλεσης, κριθαρένιο, σικάλεως ή ζέας, αντί του λευκού. Το λευκό ψωμί έχει σημαντικά χαμηλότερη θρεπτική αξία, επειδή κατά την επεξεργασία του αλεύρου έχουν αφαιρεθεί ο φλοιός και το φύτρο. Έτσι, έχει χάσει αρκετές βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και φυτικές ίνες. Προσοχή χρειάζεται στα μεικτά ψωμιά. Τις περισσότερες φορές, όσα παρουσιάζονται ως «ολικής άλεσης» περιέχουν σε κάποιο ποσοστό και επεξεργασμένο αλεύρι. Όσο μικρότερο είναι αυτό, τόσο το καλύτερο. 

 Μύθος #5: Η κατανάλωση χυμών είναι μια καλή λύση αποτοξίνωσης

Το σώμα από μόνο του έχει την ικανότητα να κάνει αποτοξίνωση. Το τρίπτυχο πνεύμονες-συκώτι-νεφρά είναι υπεύθυνο γι’ αυτή τη δουλειά. Αν καταναλώνουμε πολλούς χυμούς φρούτων, στην πραγματικότητα επιβαρύνουμε το συκώτι μας, επειδή του «στέλνουμε» να μεταβολίσει περισσότερα σάκχαρα. Μπορούμε να βοηθήσουμε τη φυσική λειτουργία αποτοξίνωσης του οργανισμού καταναλώνοντας ολόκληρα φρούτα (και όχι σε μορφή χυμών), λαχανικά και προϊόντα ολικής άλεσης. 

Μύθος #6: Το λάδι καρύδας είναι καλή πηγή λίπους

Το λάδι καρύδας έχει όντως αρκετά καλά. Ανάμεσα σε άλλα, είναι πλούσιο σε λαυρικό οξύ, το οποίο έχει αντιικές, αντιβακτηριακές και αντιμυκητιακές ιδιότητες. Τελευταία, μάλιστα, έχει χαρακτηριστεί ως superfood. Δεν είναι όμως μια καλή πηγή λίπους. Στην πραγματικότητα, είναι αρκετά πλούσιο σε κορεσμένα λιπαρά. Τα κορεσμένα λιπαρά έχει αποδειχθεί ότι αυξάνουν τα επίπεδα χοληστερόλης. 

iStock

 Μύθος #7: Κόβοντας γεύματα, μειώνουμε την πρόσληψη θερμίδων

Ο έλεγχος του βάρους σίγουρα έχει να κάνει με τον έλεγχο των θερμίδων που προσλαμβάνουμε καθημερινά. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως αν κόψουμε ένα ή περισσότερα γεύματα, θα χάσουμε βάρος. 

Όταν μειώνουμε αρκετά τα γεύματα ή τις ποσότητές τους, μπορεί να οδηγηθούμε στο φάσμα της υπογλυκαιμίας. Η υπογλυκαιμία επιφέρει κόπωση, έλλειψη συγκέντρωσης, αδυναμία και ευερεθιστότητα. Έτσι, αυξάνονται και οι πιθανότητες να φάμε περισσότερο. 

Ένας ακόμα μηχανισμός που ενεργοποιείται σε αυτή την κατάσταση είναι η μείωση των καύσεων του οργανισμού και τελικά η μη αξιοποίηση του φαγητού. Στόχος μας είναι να έχουμε τακτικά γεύματα, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, με σωστά κατανεμημένες θερμίδες.

 Η Μαρία Μεντζέλου είναι κλινική διαιτολόγος.