ΥΠΕΡ-ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΕΣ ΤΡΟΦΕΣ: ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΒΛΑΠΤΟΥΝ

Οι επεξεργασμένες τροφές έχουν συνδεθεί με την πρόσληψη βάρους αλλά και με διάφορα προβλήματα υγείας. Ποιες είναι και πώς θα μάθουμε να τις ξεχωρίζουμε και να τις αποφεύγουμε;

Ακούμε πολύ συχνά πλέον τον όρο επεξεργασμένες τροφές και όχι για καλό. Τον ακούμε όταν πρόκειται να μάθουμε τι να αποφεύγουμε στη διατροφή μας. Οι επεξεργασμένες τροφές έχουν συνδεθεί με δυσλειτουργίες σε διάφορα συστήματα του οργανισμού, ακόμη και με την εμφάνιση καρκίνου, αλλά οι έρευνες για την επικινδυνότητά τους δεν έχουν ολοκληρωθεί.

Οι περισσότερες τροφές άλλωστε είναι επεξεργασμένες – δεν μπορούμε να τις πάρουμε όλες έτοιμες από τη φύση. Ένα γιαούρτι, ένα τυρί, ένα ψωμί με προζύμι είναι τροφές που διαμορφώθηκαν με την προσθήκη άλλων συστατικών από μια πρώτη ύλη.

Υπάρχουν διάφορα στάδια επεξεργασίας, πολύ συχνά και για λόγους συντήρησης, αλλά δεν είναι όλες οι επεξεργασμένες τροφές που μας ενδιαφέρουν εδώ. Είναι οι υπερ-επεξεργασμένες τροφές που θεωρούνται οι πιο επικίνδυνες.

Τι είναι οι υπερ-επεξεργασμένες τροφές

Οι υπερ-επεξεργασμένες τροφές είναι ουσιαστικά σκευάσματα της βιομηχανίας τροφίμων που περιλαμβάνουν τουλάχιστον 5 συστατικά από τη βιομηχανία τροφίμων και όχι από τη φύση (ζάχαρη, έλαια, λίπη, αλάτι, αντιοξειδωτικά, σταθεροποιητές και συντηρητικά).

Πώς θα καταλάβουμε ότι ένα προϊόν είναι υπερ-επεξεργασμένο; «Όταν τα συστατικά που διαβάζουμε στις ετικέτες τους δεν υπάρχουν στα ντουλάπια και στο ψυγείο μας, τότε το προϊόν είναι κατά πάσα πιθανότητα πολύ επεξεργασμένο» μας είπε η διαιτολόγος-διατροφολόγος Δήμητρα Παπαμίχου PhD(c), MSc.

Freepik

Μερικές τέτοιες ουσίες είναι: καζεΐνη, λακτόζη, ορός γάλακτος και γλουτένη, υδρογονωμένα ή διεστεροποιημένα έλαια, υδρολυμένες πρωτεΐνες, απομονωμένη πρωτεΐνη σόγιας, μαλτοδεξτρίνη, ιμβερτοποιημένο σάκχαρο και σιρόπι καλαμποκιού υψηλής περιεκτικότητας σε φρουκτόζη.

Επίσης, βαφές και άλλα χρώματα, σταθεροποιητές χρώματος, ενισχυτικά γεύσης, γλυκαντικά χωρίς ζάχαρη και βοηθήματα επεξεργασίας όπως ανθρακικά, συσφιγκτικά, διογκωτικά και αντιδιογκωτικά, αποαφριστικά, αντιπηκτικά και υαλοπίνακες, γαλακτωματοποιητές, δεσμευτικά και υγροσκοπικά.

Ποιες τροφές μπορεί να είναι υπερ-επεξεργασμένες

• τα ανθρακούχα ποτά
• τα συσκευασμένα σνακ, γλυκά ή αλμυρά
• το παγωτό
• οι σοκολάτες
• οι καραμέλες
• τα συσκευασμένα ψωμιά
• οι μαργαρίνες και τα αλείμματα
• τα συσκευασμένα μπισκότα, τα αρτοσκευάσματα, τα κέικ και τα μείγματα για κέικ
• τα δημητριακά πρωινού, οι μπάρες ενέργειας
• τα ροφήματα ενέργειας, τα ροφήματα γάλακτος, τα γιαούρτια με φρούτα, τα ροφήματα με φρούτα, τα σοκολατούχα ροφήματα
• οι «στιγμιαίες» σάλτσες
• το βρεφικό γάλα σε σκόνη
• τα υποκατάστατα γευμάτων σε σκόνη
• πολλά προψημένα προϊόντα που χρειάζονται μόνο ζέσταμα (πίτες, πίτσες, γεύματα με ζυμαρικά, nuggets πουλερικών και ψαριών, λουκάνικα, μπιφτέκια, χοτ ντογκ)

Freepik

Με ποιους τρόπους βλάπτουν

Τα επεξεργασμένα τρόφιμα συνδέονται με αυξηση βάρους και αυξημένο ρίσκο για χρόνιες παθήσεις. Όταν λοιπόν διαβάζεις στην ετικέτα του τροφίμου τα συστατικά που προαναφέραμε, καλύτερα να το αποφεύγεις. Εύλογα θα αναρωτιέσαι τώρα, αφού είναι τόσο βλαπτικά όλα αυτά, πώς έχουν πάρει έγκριση για κατανάλωση;

«Η απάντηση είναι ότι όλες αυτές οι ουσίες είναι ακίνδυνες, με την έννοια ότι δεν αποτελούν απειλή για τη ζωή και την υγεία. Τελευταία όμως, όλο και περισσότερο βλέπουμε μελέτες να δείχνουν πως τα πρόσθετα τροφίμων επηρεάζουν με δυσμενή τρόπο την μικροβιακή χλωρίδα. Κι αν σκεφτούμε πως σχεδόν τα πάντα ρυθμίζονται από την εντερική χλωρίδα, καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικό είναι αυτό. Έτσι, ενώ χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να συσχετιστούν συγκεκριμένες ουσίες με συγκεκριμένα προβλήματα υγείας, έχει αρχίσει να διαφαίνεται ότι ίσως οι υπερ-επεξεργασμένες τροφές ευθύνονται για κάποια από αυτά», απαντά η κ. Παπαμίχου.