ΓΙΑΤΙ Η ΚΑΠΑΡΗ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΛΕΙΠΕΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΑΛΑΤΕΣ ΣΟΥ
Η κάπαρη μαζεύεται τους ζεστούς μήνες του χρόνου και χαρίζει καλοκαιρινή γεύση στις σαλάτες μας καθ’ όλη τη διάρκειά του.
Λατρεύω την κάπαρη! Θεωρώ τη γεύση της μοναδική, πιπεράτη και κάπως ξινή, ενώ είναι ζουμερή και τραγανή ταυτόχρονα, προσδίδοντας στις σαλάτες (και όχι μόνο) ασυναγώνιστη νοστιμιά. Επιπλέον, είναι ένας καρπός που αυτόματα παραπέμπει στα ελληνικά νησιά, οπότε όποια εποχή του χρόνου κι αν τη γευτώ μου θυμίζει καλοκαίρι. Θέλεις περισσότερους λόγους για να πείσω να έχεις πάντα ένα βαζάκι κάπαρη στο ψυγείο σου;
Ο Γαληνός, ο δεύτερος σπουδαιότερος Έλληνας ιατρός της αρχαιότητας μετά τον Ιπποκράτη, στο έργο του «Περί τροφών δυνάμεως» έκανε εκτενή αναφορά στο άγριο αυτό φυτό που φυτρώνει κυριολεκτικά εκεί που δεν το σπέρνουν: Η κάπαρη είναι χαρακτηριστικό έδεσμα των Κυκλάδων, αφού ο ακανθώδης θάμνος της φύεται σε βραχώδη, παραθαλάσσια εδάφη και αναπτύσσεται χωρίς το παραμικρό πότισμα.
Ο ίδιος ο καρπός, με την ιδιαίτερη πικάντικη γεύση, είναι ουσιαστικά τα άνθη της κάπαρης πριν ανοίξουν, όσο είναι ακόμα μπουμπούκια. Αν ανοίξουν, ο χρόνος ζωής τους δεν ξεπερνά τη μία ημέρα, δηλαδή μέχρι το βράδυ έχουν μαραθεί.
Τα διατροφικά οφέλη της κάπαρης
Ίσως δεν της το ’χεις, όμως η κάπαρη περιέχει σημαντικά μικροθρεπτικά συστατικά: αποτελεί καλή πηγή χαλκού, σιδήρου, νατρίου, αλλά και βιταμινών Κ, Α και C. Χημικές αναλύσεις έχουν δείξει επίσης ότι είναι πλούσια σε φλαβονοειδή (κερκετίνη, καμφερόλη, ρουτίνη) που έχουν βρεθεί να έχουν αντικαρκινική δράση.
Αναφορές για τις θεραπευτικές ιδιότητες του φυτού αυτού υπάρχουν από την αρχαιότητα: Ο Ιπποκράτης τη θεωρούσε αποχρεμπτικό, ενώ ο Διοσκουρίδης συνιστούσε τα φύλλα και τη ρίζα της για την καταπολέμηση των οιδημάτων.
Στην αγιουρβεδική ιατρική επισημαίνεται ότι προστατεύει το ήπαρ και συντελεί στην εύρυθμη λειτουργία του.
Στις μέρες μας έχει διαπιστωθεί από μελέτες πως:
- Έχει ήπια διουρητικές ιδιότητες και αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση. Έχει βρεθεί να καταπολεμά βακτήρια και μύκητες, να ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και να διεγείρει την κυκλοφορία του αίματος.
- Ρυθμίζει το σάκχαρο του αίματος, όπως έδειξαν κλινικές μελέτες σε άτομα με διαβήτη τύπου 2.
- Είναι ωφέλιμη για τους πνεύμονες, χάρη στην κερκετίνη που περιέχει, η οποία μπορεί να συμβάλλει στην αντιμετώπιση του άσθματος.
- Είναι πλούσια πηγή συστατικών που προλαμβάνουν τον καταρράκτη, γνωστών ως αναστολείς της aldose-reductose, όπως αναφέρει έπειτα από σχετική έρευνα στο βιβλίο του «Βοτανοθεραπείες» ο Dr. James A. Duke. Ο ίδιος τη συνιστά, επίσης, σε όσους θέλουν να αυξήσουν τον ψευδάργυρο στη διατροφή τους.
Πώς (αλλιώς) μπορείς να την απολαύσεις
Η κάπαρη μαζεύεται συνήθως από τον Απρίλιο μέχρι και τον Αύγουστο και στη συνέχεια γίνεται τουρσί, γιατί μόνο υπό την επίδραση της άρμης δημιουργείται το καπρικό οξύ που αναδεικνύει τη φοβερή γεύση της. Πέρα από τα μπουμπούκια της τρώγονται και οι στρογγυλοί και λείοι καρποί της (αγγουράκια), καθώς και τα τρυφερά φύλλα της. Θα πρέπει, όμως, μόλις μαζευτούν να μείνουν σε νερό που θα αλλάζει συχνά για τουλάχιστον μία εβδομάδα, για να ξεπικρίσουν.
Αφού γίνει τουρσί, δηλαδή μπει στην άρμη, είναι καλό πριν την καταναλώσουμε να την ξεπλύνουμε με νερό για να μειώσουμε την περιεκτικότητά της σε νάτριο.
Όταν η κάπαρη είναι έτοιμη για βρώση, γίνεται το ιδανικό πικάντικο συνοδευτικό σχεδόν κάθε σαλάτας σου – ειδικά της χωριάτικης, της χωριάτικης μακαρονοσαλάτας, της πατατοσαλάτας ή του ντάκου!
Βέβαια, υπάρχουν πολλοί ακόμα τρόποι για να την απολαύσεις:
- Είναι βασικό υλικό της αυθεντικής πουτανέσκα!
- Στην κόκκινη σάλτσα με τόνο και κάπαρη που θα απλώσεις πάνω από τα λιγκουίνι σου.
- Σε σάλτσα ζυμαρικών με μελιτζάνες και ντομάτα.
- Ως γαρνιτούρα για τη φάβα.
- Στα ψάρια που θα ψήσεις στον φούρνο με ντομάτες και κρεμμύδια.
- Εγώ τη βάζω και στη σούπα τραχανά, τσιγαρίζοντάς την αρχικά με λίγο σκόρδο, πριν ρίξω χυμό φρέσκιας ντομάτας και μετά τον τραχανά για να βράσει.