ΓΙΑΤΙ ΕΧΕΙΣ ΛΙΓΟΥΡΕΣ ΚΑΙ ΠΩΣ ΝΑ ΤΙΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΙΣ;
Είναι αυτή η ξαφνική επιθυμία για κάτι γλυκό, ή αλμυρό, ή λιπαρό που πρέπει να ικανοποιήσουμε άμεσα. Οι λιγούρες μοιάζει να εμφανίζονται από το πουθενά, αλλά τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.
Όλοι έχουμε πει κάποια στιγμή «Έχω μια λιγούρα για…» (συμπληρώστε με ό,τι θέλετε) και τις περισσότερες φορές υποθέτουμε ότι η λιγούρα αυτή είναι ένδειξη πείνας. Οι δύο έννοιες, όμως, δεν είναι ταυτόσημες.
«Όταν λέμε “πεινάω” αναφερόμαστε σε μια βιολογική ανάγκη, στην ανάγκη που έχει ο οργανισμός μας σε θρεπτικά συστατικά και ενέργεια, προκειμένου να εκτελέσει σωστά τις διάφορες λειτουργίες του», λέει η Αργυρώ Γκιουμέ, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος. Την ανάγκη αυτή καλούμαστε να καλύψουμε καταναλώνοντας μια μεγάλη ποικιλία τροφών. Αν, τώρα, δεν τα καταφέρουμε σε εύλογο χρονικό διάστημα, τότε ακολουθεί το γνωστό γουργουρητό στο στομάχι –και κάποια λίγα νεύρα–, ενώ αν το παρακάνουμε μπορεί να βιώσουμε και άλλα ενοχλητικά συμπτώματα, όπως κόπωση, ζαλάδες, αδυναμία.
Η λιγούρα, από την άλλη, είναι κάτι τελείως διαφορετικό. Πρόκειται για την έντονη επιθυμία να καταναλώσουμε ένα συγκεκριμένο είδος τροφής. Θέλουμε κάτι γλυκό ή αλμυρό εδώ και τώρα, ακόμα κι αν έχουμε μόλις απολαύσει ένα εξαιρετικό γεύμα. Εμφανίζεται ξαφνικά και προσπαθεί να επιβάλλει την παρουσία της, απαιτώντας άμεση ικανοποίηση.
Λιγούρες και έλλειψη θρεπτικών συστατικών
«Στο παρελθόν, οι λιγούρες αποδίδονταν σε ανεπαρκή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών. Η έντονη επιθυμία για κρέας, για παράδειγμα, ταυτιζόταν με την ανεπαρκή πρόσληψη σιδήρου, ενώ η έντονη ανάγκη για τυριά με την έλλειψη ασβεστίου. Ωστόσο, τα επιστημονικά δεδομένα που έχουμε στη διάθεσή μας δεν επαρκούν για να υποστηρίξουν τέτοιους συσχετισμούς», τονίζει η κ. Γκιουμέ.
Μάλιστα, όπως εξηγεί η ειδικός, αν κάτι τέτοιο ίσχυε, τότε όσοι έχουν π.χ. έλλειψη μαγνησίου θα επιθυμούσαν διάφορες τροφές πλούσιες σε μαγνήσιο, όπως τα αμύγδαλα, η βρόμη, το μπρόκολο, και όχι πάντα μια συγκεκριμένη τροφή, όπως η σοκολάτα.
ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΒΗΜΑ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΛΙΓΟΥΡΕΣ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΒΡΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΙΑ ΠΟΥ ΤΙΣ ΠΡΟΚΑΛΕΙ.
Οι αιτίες της λιγούρας μας
Η έντονη επιθυμία για κάτι μπορεί να οφείλεται σε πολλές και διαφορετικές αιτίες, που δεν είναι πάντα εύκολο να εντοπίσουμε. Ορισμένες από αυτές καταγράφει η κα. Γκιουμέ:
- Μερικές φορές τα πράγματα είναι απλά, που σημαίνει ότι κάτι δεν έχουμε συμπεριλάβει στο μενού της ημέρας. Μπορεί να μην έχουμε πιει νερό, ή να μην έχουμε καταναλώσει φυτικές ίνες ή πρωτεΐνες. Στην πρώτη περίπτωση, η ανεπαρκής ενυδάτωση προωθεί τη λιγούρα μέσω πολύπλοκων διεργασιών. Στη δεύτερη, η έλλειψη των συγκεκριμένων συστατικών έχει ως αποτέλεσμα να μην έχουμε καλύψει επαρκώς τις ανάγκες του οργανισμού μας σε θρεπτικά συστατικά.
- Η στέρηση γεννά λιγούρες. Αν, λοιπόν, δεν έχουμε φάει πρωινό, ή έχουμε παραλείψει το μεσημεριανό γεύμα, τότε αυξάνονται σημαντικά οι πιθανότητες μια λιγούρα για κάτι γρήγορο και πιθανότατα ανθυγιεινό να μας «χτυπήσει» την πόρτα το βράδυ. Στο ίδιο αποτέλεσμα μπορεί να οδηγήσει και ο λάθος καταμερισμός των γευμάτων μέσα στην ημέρα.
- Υπάρχουν τροφές που χαρακτηρίζονται «απαγορευμένες» και πολλές φορές προσπαθούμε να καταπνίξουμε την επιθυμία μας να τις καταναλώσουμε. Αυτή, όμως, η καταπίεση έχει ως αποτέλεσμα να εντείνεται η λαχτάρα μας, να σκεφτόμαστε π.χ. αυτό το ντόνατ για μέρες και τελικά να ενδίδουμε.
- Όποτε είμαστε στενοχωρημένοι, βάζουμε χέρι στο παγωτό που έχουμε στην κατάψυξη. Κάθε φορά που είμαστε αγχωμένοι αναζητάμε ένα σακουλάκι πατατάκια. Δεν είναι λίγες οι φορές που μια συγκεκριμένη διάθεση πάει «πακέτο» με μια συγκεκριμένη τροφή. Στην περίπτωση αυτή μιλάμε για το λεγόμενο «συναισθηματικό φαγητό», κάτι που έχουμε συνδέσει με μια συγκεκριμένη διάθεση και νομίζουμε ότι αν το φάμε θα νιώσουμε καλύτερα.
- Οι αγώνες ποδοσφαίρου συνδυάζονται με σουβλάκια ή πίτσες, και μια ταινία στον κινηματογράφο με ποπ κορν και αναψυκτικό. Όταν ο εγκέφαλός μας συνδυάσει την κατανάλωση ενός συγκεκριμένου τροφίμου με ένα συγκεκριμένο πλαίσιο, τότε κάθε φορά που αυτό το πλαίσιο επαναλαμβάνεται, εμείς θέλουμε να καταναλώσουμε το σχετικό τρόφιμο.
- Ακόμα και οι ώρες που κοιμόμαστε μπορεί να μας επηρεάσουν. Αν κοιμόμαστε λιγότερες από 7 ώρες το βράδυ, τότε είναι πολύ πιθανό την επόμενη μέρα να νιώθουμε κουρασμένοι και να αναζητάμε επειγόντως υδατάνθρακες. Γιατί; Γιατί αποτελούν άμεση πηγή ενέργειας για τον εγκέφαλο και το σώμα μας.
- Σε πολλές περιπτώσεις, ένοχες για τις ανεξήγητες λιγούρες είναι οι ορμόνες (π.χ. τα οιστρογόνα). Κατά την έμμηνο ρύση, αλλά και κατά τη διάρκεια της κύησης, τα σκαμπανεβάσματά τους έχουν ως αποτέλεσμα το γνωστό στις περισσότερες από εμάς… στο ένα χέρι κρουασάν και στο άλλο πατατάκια.
Πώς να αντιμετωπίσουμε τις λιγούρες
Το πρώτο βήμα για την αντιμετώπισή τους είναι να βρούμε την αιτία που τις προκαλεί. Μόλις την εντοπίσουμε, η λύση είναι σχετικά εύκολη. Αν παραλείπουμε γεύματα, τότε χρειάζεται να σχεδιάζουμε καλύτερα το ημερήσιο μας πρόγραμμα. Αν κοιμόμαστε πέντε ώρες, τότε προσπαθούμε να πάμε για ύπνο λίγο νωρίτερα, και ας μην δούμε το τέλος της ταινίας. Αν δεν μπορούμε να διαχειριστούμε το καθημερινό άγχος, τότε ένας ειδικός ψυχικής υγείας ίσως να μας βοηθήσει. Αν, πάλι, δεν μπορούμε να βγάλουμε άκρη μόνοι μας, τότε η καλύτερη επιλογή είναι να απευθυνθούμε σε ένα πιστοποιημένο διαιτολόγο - διατροφολόγο για να μας κατευθύνει.
Η Αργυρώ Γκιουμέ είναι Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, Εργαστηριακός Συνεργάτης ΕΛ.ΜΕ.ΠΑ., Υποψήφια διδάκτωρ ΕΛ.ΜΕ.ΠΑ