Η ΜΑΣΤΙΓΑ ΤΩΝ COACHES
Πολλοί συστήνονται ως coaches και συχνά προσπαθούν να μας εμψυχώσουν με αφάνταστες κοινοτοπίες. Τι όμως χρειαζόμαστε πραγματικά στη δύσκολη εποχή που ζούμε;
Όταν ο Μπόμπι ΜακΦέριν τραγουδούσε το 1988 «Don’t Worry, Be Happy», δεν υπήρχαν social media, οπότε τραγουδούσαμε και εμείς ένα ευχάριστο τραγούδι, με χαλαρότητα και χαρά. Δεν νιώθαμε μια συμπαντική εξωτερική πίεση να είμαστε υποχρεωτικά, καθημερινά και χωρίς παύση μόνο χαρούμενοι και αισιόδοξοι. Και, κυρίως, δεν είχαμε τριγύρω μας δεκάδες life coaches όχι μόνο να μας αγχώνουν, μα να δημιουργούν ένα κλίμα, μια περιρρέουσα καταπιεστική ατμόσφαιρα που τελικά σε μπλοκάρει και σε ακινητοποιεί.
Αν, φυσικά, τους ακούς και δεν σκας στα γέλια, που σου λένε το πρωί να χαμογελάς αισιόδοξα στον εαυτό σου και να του λες στον καθρέφτη δυνατά ότι είναι όμορφος και μπορεί να τα καταφέρει όλα. Συχνά αναρωτιέμαι πόσο μεγάλη μπορεί να είναι η ανάγκη των ανθρώπων ώστε να στηρίζουν τόσους τυχάρπαστους –και αυτή είναι ειλικρινά η πιο ευγενική λέξη που μπορώ να σκεφτώ– οι οποίοι τους προσκαλούν σε ένα ταξίδι αυτογνωσίας και αισιοδοξίας με κοινότοπες κοτσάνες.
Διότι, ναι, προφανώς αν πιστέψεις στον εαυτό σου και μπορείς να αντιμετωπίσεις τα πράγματα με χαρά και αισιοδοξία, μάλλον καλύτερα θα σου πάνε – και αυτά και η μέρα σου. Και αν μπορείς να κάνεις πως δεν βλέπεις τα εμπόδιά σου, πάλι καλύτερα θα περάσεις. Και, ναι, υπάρχουν εκείνοι που εφευρίσκουν εμπόδια και προβλήματα. Αλλά οι πιο πολλοί τα έχουν κιόλας – πώς να το κάνουμε; Όπως μου είπε μια φίλη που είχαμε αυτή την κουβέντα: «Πήγα σήμερα στο σούπερ μάρκετ και πρότεινα στην ταμία να την πληρώσω με αισιοδοξία, αλλά κοίτα να δεις που εκείνη επέμενε να μου ζητάει ευρώ»!
Τι έχουν να πουν οι coaches γι’ αυτό;
Είναι πολύ παράξενη η εποχή μας. Oι γενιές όλες κάπως, κάπου σκαλώνουν και τρελαίνονται. Γύρω τριγύρω coaches μάς καθοδηγούν στην επόμενη ημέρα ευτυχίας, που θα προκύψει από την αυτοπεποίθηση με την οποία θα μας «εμβολιάσουν», την ώρα που οι γενιές από 16 ως 30 δεν ερωτεύονται, δεν κάνουν σεξ και σχέσεις, απομακρύνονται εντελώς. Αναρωτιέμαι, όλοι αυτοί οι καλοθελητές και πλάστες του φωτεινού αύριο δεν έχουν γνωρίσει νέα παιδιά στη ζωή τους; Δεν έχουν συζητήσει με κανένα;
Έκανα τις προάλλες μια συνέντευξη με τον ηθοποιό Νικολάκη Ζεγκίνογλου (πρωταγωνιστή του «Milky Way» του Κεκάτου και πολλών κινηματογραφικών ταινιών) και μου περιέγραφε με λεπτομέρειες τη λύπη, τους φόβους, την αγωνία, την απόσταση, την απόγνωση των νέων.
Θα μας πουν οι coaches κάτι για αυτό; Τι απαντούν σε αυτούς τους ανθρώπους που ζουν τις προσωπικές τους αγωνίες μέσα από μία οθόνη, ανίκανοι να ερωτευθούν και με την πεποίθηση πως ό,τι και να κάνουν ή να επιτύχουν μάταιο θα ’ναι, γιατί «να μωρέ, ένα τρένο θα μας λιώσει ή ένας κόβιντ θα μας απομονώσει ή μια κρίση θα μας καθηλώσει».
Οι coaches είναι η νέα τάση του «Eat Pray Love» στόρι. Τη θυμάστε την ταινία με τη λατρεμένη Τζούλια Ρόμπερτς; Ε, κάπως στο μυαλό μου αυτή έχω σαν αρχή του κακού, αν και μια καλή έρευνα επιστημονική θα μας πάει σίγουρα πιο πίσω – ίσως και σε εκείνους τους μαγευτικούς ομιλητές στις gospel εκκλησίες του μαύρου νότου της Αμερικής (πόσο μου άρεσαν! Και αυτοί και οι φωνές που ακούγονταν μέσα στις εκκλησίες ρυθμικά).
Πάντως, είναι γεγονός πως οι coaches ξεπροβάλλουν σαν τα frozen yogurt – εκεί που δεν το περιμένεις και παντού. Και με κάθε μορφή. Είναι άνδρες και γυναίκες, είναι managers ή γιόγκις ή «ψυχολόγοι» ή γυμναστές ή human resourcers, ομιλητές και γενικώς inspirational. Αυτό! Inspirational speakers. Γεμάτοι κίνητρα για όλους, κίνητρα που τους κρέμονται από το τσεπάκι.
Χρειαζόμαστε σοβαρούς ειδικούς
Και κάπως έτσι φθάνουμε στο πιο δύσκολο που έχεις να αντιμετωπίσεις: τη δική σου αλήθεια και συνειδητοποίηση απέναντι σε όσα μπορείς και αντέχεις –ή όχι– να κάνεις για να βελτιώσεις πράγματι τη ζωή σου. Διότι όλοι αυτοί ξέρουν καλά που πατάνε: σε αυτό που μας καίει. Γιατί, ναι, ξέρω καλά πως αν εκπέμπω 4, θα λάβω 4. Και αν εκπέμπω 9 μπορεί να φθάσω και στο δέκα. Σε κάθε τομέα – επαγγελματικό και ερωτικό. Οπότε, αν δεν καταφέρνω κοιτώντας τον εαυτό μου να του πω «φτου σου, κούκλα μου», με πλημμυρίζει η ενοχή.
Και εδώ έρχεται η σοβαρή αντιμετώπιση των πραγμάτων που χρήζει σοβαρών επαγγελματιών: coaches ή ψυχολόγων. Διότι υπάρχουν και εξαιρετικά σοβαροί επαγγελματίες coaches, που μπορούν να σε καθοδηγήσουν, να σε ξεμπλοκάρουν, να σε αναγεννήσουν. Όπως και ψυχολόγοι που θα λειάνουν την ενοχή που δεν σε αφήνει να πιστέψεις στον εαυτό σου. Ειδικοί σοβαροί, που βοηθούν ανθρώπους ουσιαστικά. Αυτούς πρέπει να αναζητούμε.
Ο ουσιαστικός ρόλος ενός coach
Η Δρ Μαρία Γιαννιού, empowerment & leadership coach και συγγραφέας του βιβλίου «Αυτοηγεσία», μας εξηγεί τι είναι coaching:
Έχουμε άραγε κατανοήσει τι σημαίνει coaching; Κατανοώ πλήρως τη σύγχυση πολλών εξ υμών αναφορικά με το τι είναι ακριβώς και πώς μπορεί να μας βοηθήσει. Κατανοώ επίσης ότι υπάρχουν αρκετοί καλοθελητές που θα αυτοχαρακτηρισθούν coaches, ενώ θα απέχουν μακράν από οποιαδήποτε διαδικασία σχετίζεται με το επάγγελμα.
Δουλεύοντας μέσα σε εταιρείες αρκετά χρόνια τώρα και έχοντας συνεργαστεί με πάρα πολλά στελέχη, από entry-level μέχρι top management, έχω δει πώς η διαδικασία του coaching μπορεί να υποστηρίξει τους ανθρώπους σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο. Θα σας κρατήσω μακριά από την τοξική θετικότητα και δεν θα σας δώσω ροζ γυαλάκια, ούτε θα σας πω πως μέσα από το coaching θα βρείτε την ευτυχία, θα γίνετε γκουρού, θα βλέπετε παντού ουράνια τόξα και μονόκερους πασπαλισμένους με χρυσόσκονη. Όχι. Το coaching δεν είναι αυτό.
Πρόκειται, απλά, για μια διαλεκτική διαδικασία που στόχο έχει να υποστηρίξει τον πελάτη να αποσαφηνίσει τους στόχους του και να κατανοήσει πώς μπορεί να τους πετύχει. Βασίζεται σε κανόνες και συγκεκριμένη επαγγελματική δεοντολογία, και χρησιμοποιεί μια ευρεία γκάμα εργαλείων που, συνδυαστικά, συμβάλλουν στην καταπολέμηση της ανοσίας στην αλλαγή και στη μετεξέλιξη του τρόπου σκέψης και θέασης της πραγματικότητας την οποία καλούμαστε να διαχειριστούμε.