ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΥΠΝΟΥ

Στα εργαστήρια Μελέτης Ύπνου, σε παρακολουθούν να ροχαλίζεις, να χάνεις την ανάσα σου, να κουνάς αδιάκοπα τα πόδια σου... Η τεχνολογία εντοπίζει οτιδήποτε μπορεί να σου χαλάσει τον ύπνο.

Λίγο καιρό πριν, ένας φίλος γιατρός έδινε στην παρέα τροφή για σκέψη: «Ασχολείστε υπερβολικά με την άσκηση και τη διατροφή και καθόλου με τον ύπνο σας…» Κοιταζόμασταν μεταξύ μας συμφωνώντας σιωπηλά. Βάλαμε τη μέθοδο Pilates στη ζωή μας, τρέχουμε ή περπατάμε ανάλογα με το πόσο το λέει η καρδιά και τα γόνατά μας, κολυμπάμε σε ανοιχτές και κλειστές πισίνες, σηκώνουμε βάρη, χτυπάμε σάκους του μποξ… Κάνουμε ό, τι είναι δυνατόν για να εξασκήσουμε την καρδιοαναπνευστική αντοχή, τη δύναμη και την ευλυγισία. Στο «wellness» βασιλεύει –ακόμα– η άσκηση.

Έλα όμως που ξυπνάω κάθε μέρα κουρασμένη και προσπαθώ να πνίξω το χασμουρητό στην πρωινή σύσκεψη του γραφείου, κι ας συμπλήρωσα οκτώ ώρες με τα βλέφαρα κλειστά. Μάλιστα, κομπάζω για την ευκολία με την οποία βουλιάζω στην αγκαλιά του Μορφέα. Τότε, τι δεν πήγε καλά και ξύπνησα σαν μετά από ανήλεο ξενύχτι;

«Αν σας συμβαίνει συχνά να ξυπνάτε κουρασμένοι παρότι κοιμάστε αρκετές ώρες, συζητήστε με τον γιατρό σας το ενδεχόμενο να διερευνήσετε τον ύπνο σας», μας λέει ο Νικόλας-Τιβέριος Οικονόμου, Νευρολόγος-Κλινικός Νευροφυσιολόγος, Ειδικός Ιατρός Ύπνου–Επιληψίας, MD,MSc,PhD, ESRSSomnologist, και εξηγεί: «Δεν είναι μόνο η διάρκεια, αλλά και η ποιότητά του ύπνου, που, όταν διαταράσσεται, το άτομο δεν ξεκουράζεται ψυχικά, νοητικά και σωματικά».

Τι μπορεί να συμβαίνει; Ροχαλίζει; Σταματάει η ανάσα του; Κινείται συνεχώς; Φωνάζει; Κλωτσάει ή γρονθοκοπεί;

Τι έκανες στον ύπνο σου;

Οτιδήποτε παθολογικό μας συμβαίνει καθώς κοιμόμαστε έχει ως αποτέλεσμα μία δύσκολη επόμενη μέρα: υπνηλία, ελλειμματική προσοχή, μειωμένες επιδόσεις στην πνευματική εργασία και δυσκολία στη συγκέντρωση, ευερεθιστότητα, οξυθυμία, κακή διάθεση...  Κάποιες φορές τα συμπτώματα αυτά μπορεί να οδηγήσουν τον γιατρό και σε λάθος συμπεράσματα: «Έχει συμβεί ένα υπερκινητικό παιδί να διαγιγνώσκεται με ΔΕΠΥ, ενώ τελικά αποδεικνύεται ότι η υπερένταση και η ελλειμματική προσοχή οφείλεται στο γεγονός ότι δεν κοιμάται καλά. Ή να αποδίδουμε εσφαλμένα τη χρόνια σωματική κόπωση ενός ατόμου σε κατάθλιψη, για να ανακαλύπτουμε τελικά στο εργαστήριό μας ότι ο άνθρωπος αυτός υποφέρει από σύνδρομο ανήσυχων άκρων», καταλήγει ο ειδικός.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου.

Περισσότεροι από ενάμισι δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από το σύνδρομο άπνοιας ύπνου, αλλά δυστυχώς το γνωρίζει μόνο το 20% αυτών.  Αδιάγνωστη συχνά μένει και η νόσος ανήσυχων άκρων, μία υπνική διαταραχή που υπολογίζεται ότι αφορά το 5-8% του πληθυσμού. Η μελέτη ύπνου στις ειδικά εξοπλισμένες μονάδες εξασφαλίζει ότι τίποτα δεν θα μείνει αδιάγνωστο, οπότε τελικά ο ασθενής θα βρει τον καλό του ύπνο. Φυσικά συνεκτιμώνται η αντικειμενική εξέταση και οι συνεντεύξεις των ανθρώπων που θα περάσουν μία νύχτα στο εργαστήριο.

Συνδέθηκες; Καληνύχτα!

Οι μελέτες ύπνου γίνονται όπως είναι λογικό το βράδυ. (Εξαίρεση αποτελούν κάποιες ειδικές ημερήσιες δοκιμασίες με τις οποίες διερευνώνται –μεταξύ άλλων– κάποιες συγκεκριμένου τύπου υπνηλίες ημέρας). Περνάτε την πόρτα της ειδικής μονάδας για τη μελέτη του ύπνου γύρω στις εννέα το βράδυ προετοιμασμένοι ότι θα κάνετε έναν ύπνο απόλυτα «εργαστηριακό». Φυσικά τηρείτε κάποιες δικές σας συνήθειες: φοράτε τις πιζάμες σας, πλένετε τα δόντια σας, φέρνετε αν θέλετε το μαξιλάρι σας.

Όλα τα άλλα θυμίζουν ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Αφού συμπληρώσετε τα ειδικά ερωτηματολόγια σας παραλαμβάνει ο τεχνικός και ξεκινάει η διαδικασία της «καλωδίωσης-συνδεσματολογίας»: αισθητήρες-ηλεκτρόδια τοποθετούνται σε σημεία όπως το μέτωπο, το σαγόνι, πίσω από τα αυτιά, αλλά και στο σώμα, στην καρδιά και στα πόδια. Κι ενώ θα είστε καλωδιωμένοι και θα έχετε κοιμηθεί, το εργαστήριο θα δουλεύει πυρετωδώς κάνοντας συνεχή μέτρηση όλων των φυσιολογικών λειτουργιών του σώματος: εγκεφαλική και μυϊκή δραστηριότητα, καρδιακή και αναπνευστική λειτουργία.

Η μελέτη γίνεται πάντα με την επίβλεψη ειδικού προσωπικού και με ταυτόχρονη καταγραφή σε βίντεο. Τι θα δει μετά ο ειδικός για τον ύπνο γιατρός; «Βλέπουμε την αρχιτεκτονική/δομή του ύπνου, (τα στάδια ύπνου) και τις παθολογίες και διαταραχές που μπορεί να επηρεάζουν αυτή την αρχιτεκτονική», μας λέει ο κ. Οικονόμου. Στο τέλος θα δοθεί στον ασθενή ή υγιή επισκέπτη του εργαστηρίου Μελέτης Ύπνου ένα πόρισμα που θα αφορά στον ύπνο και στις τυχόν διαταραχές του αλλά και στις παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν προκειμένου ο ύπνος να επιτελέσει το φυσικό και απαραίτητο για τα έμβια όντα έργο του: την αποκατάσταση των λειτουργιών του εγκεφάλου και την ξεκούραση του συνόλου του οργανισμού.

Κλείνω ραντεβού

Μονάδες Μελέτης Ύπνου λειτουργούν σε δημόσιες δομές υγείας ή πανεπιστημιακές κλινικές στην Αττική, ανάμεσά τους εκείνες του Ευαγγελισμού, του Αιγινήτειου, του νοσοκομείου Σωτηρία (Α΄ Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική ΕΚΠΑ) του Σισμανόγλειου και του Τζάνειου, αλλά και σε μονάδες υγείας στην υπόλοιπη χώρα.

Μπορείτε ακόμη να αντλήσετε πληροφορίες για την αϋπνία και άλλες διαταραχές ύπνου από τη σελίδα της Ελληνικής Εταιρίας Έρευνας του Ύπνου στο facebook.