ΤΟ ΧΑΠΙ ΤΗΣ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΜΕΡΑΣ: ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΙΣ

Το χάπι της επόμενης ημέρας ή αλλιώς η επείγουσα αντισύλληψη αφορά κόρες, αδελφές, φίλες… όλες τις γυναίκες, που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία και παθαίνουν το «ατύχημα», αλλά δεν θέλουν να βιώσουν ούτε μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, ούτε μία έκτρωση. Και είναι δικαίωμά τους. (Για να μην ξεχνάμε και την ημέρα της Γυναίκας)  

Η ιστορία όπως περίπου θα συνέβαινε μία γενιά πριν, όταν το χάπι της επόμενης ημέρας δεν κυκλοφορούσε ευρέως στα ράφια των φαρμακείων: Δεκαεπτάχρονη κοπέλα διαπιστώνει μετά την επαφή με τον άπειρο συνομήλικο σύντροφό της ότι το «ατύχημα» έχει συμβεί. Είτε εξαιτίας αστοχίας υλικού στο προφυλακτικό, είτε γιατί η «τεχνική» της διακεκομμένης συνουσίας δεν πήγε καλά, όπως συχνά συμβαίνει, είτε γιατί το κορίτσι εκείνη την ημέρα είχε ξεχάσει να πάρει το χάπι του. Η κατάληξη της ιστορίας λίγο-πολύ γνωστή: Μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, ο φίλος σε αμηχανία, το κορίτσι στο χειρουργείο με πικρή γεύση στο στόμα. (Οι γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε έκτρωση τη θυμούνται πάντα).

Πώς άλλαξε την ιστορία το χάπι της επόμενης ημέρας; Το «ατύχημα» συμβαίνει (άνθρωποι είμαστε). Η γυναίκα επικοινωνεί με τον γιατρό της και πηγαίνει στο φαρμακείο. Γεμίζει ένα ποτήρι με νερό και παίρνει το χάπι που σταματάει τη διαδικασία σύλληψης.

Ποιος φοβάται το χάπι της επόμενης μέρας;

Δεν είναι «φονικό όπλο», δεν κάνει «φαρμακευτική άμβλωση», δεν σκοτώνει κανένα έμβρυο. Η επείγουσα αντισύλληψη, το Morning-after pill αγγλιστί, προλαμβάνει μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και δεν την διακόπτει.

Πώς λειτουργεί; Το ορμονικό αυτό σκεύασμα παρεμβαίνει στην ωορρηξία είτε εμποδίζοντας είτε καθυστερώντας την, ώστε τα σπερματοζωάρια που έχουν μέγιστη διάρκεια ζωής πέντε μέρες να μην προλάβουν να γονιμοποιήσουν τα ωάρια στις σάλπιγγες της γυναίκας. Αυτό σημαίνει ότι η γυναίκα πρέπει να δράσει το συντομότερο δυνατόν και να πάρει το χάπι ιδανικά στις πρώτες δώδεκα ώρες και οπωσδήποτε μέσα στα τρία πρώτα εικοσιτετράωρα.

iStock

Στη χώρα μας κυκλοφορούν δύο είδη χαπιών, καθένα με διαφορετική δραστική ουσία. Μία από τις μεταξύ τους διαφορές είναι ότι στη μία συσκευασία υπάρχουν δύο χάπια τα οποία πρέπει να πάρει η γυναίκα για να προλάβει μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, ενώ το άλλο σκεύασμα αφορά ένα μόνο χάπι. Είναι απόφαση του γυναικολόγου ποιο σκεύασμα θα χορηγήσει.

Ακόμη, το ένα από τα δύο σκευάσματα μπορεί να ληφθεί μέχρι και την πέμπτη ημέρα από την επαφή, χωρίς φυσικά να παρέχει τα ίδια ποσοστά επιτυχίας στην αποφυγή εγκυμοσύνης με εκείνα που θα παρείχε τα πρώτα εικοσιτετράωρα. Εάν για παράδειγμα συνειδητοποιήσετε την τέταρτη μέρα μετά από την επαφή ότι είχατε ξεχάσει να πάρετε το αντισυλληπτικό σας χάπι, δεν είναι απαγορευτικό να προχωρήσετε σε επείγουσα αντισύλληψη ακόμη και την πέμπτη μέρα, πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του γυναικολόγου σας. Ο κανόνας πάντως συνοψίζεται στη φράση «το γοργόν και χάριν έχει» και όχι στην παροιμία «κάλλιο αργά παρά ποτέ».

Κι αν αιμορραγήσω; Θα φταίει το χάπι;

Η επείγουσα αντισύλληψη δεν επεμβαίνει σε μία εγκατεστημένη εγκυμοσύνη, οπότε ακόμη κι αν έχετε πολύ αίμα στη διάρκεια της εμμηνορρυσίας, αυτό μπορεί να είναι μία παρενέργεια του ορμονικού σκευάσματος και οπωσδήποτε όχι αιμορραγία μίας εγκυμοσύνης που τελείωσε. Το περισσότερο ή λιγότερο αίμα είναι μία από τις παρενέργειες της χρήσης του χαπιού της επόμενης μέρας.

Μία γυναίκα με τη λήψη του ορμονικού αυτού σκευάσματος μπορεί ακόμη να παρουσιάσει ναυτία ή και εμετό, πόνο στο στομάχι ή την κοιλιά, ζαλάδα και πονοκέφαλο. Σε κάθε περίπτωση, εάν ένα σύμπτωμα την ξαφνιάζει, την ανησυχεί ή είναι πολύ έντονο, επικοινωνεί με τον γιατρό της όπως θα έκανε και σε κάθε άλλη περίπτωση φαρμακευτικής αγωγής.

Η επείγουσα αντισύλληψη δεν είναι μέθοδος αντισύλληψης

Το χάπι της επόμενης μέρας δεν είναι… για χόρταση. Δεν μπορεί κανείς να το πάρει σαν αντισυλληπτικό χάπι, ούτε είναι θεμιτό να λαμβάνεται τακτικά ως πρόληψη μίας εγκυμοσύνης. Ιδανικά, είναι ένα μέσο πυρόσβεσης και όχι πυρασφάλειας. Οπότε μην επαφίεστε στην ύπαρξή του και πάρτε τα μέτρα σας, κοινώς φροντίστε σοβαρά να χρησιμοποιήσετε συστηματικά μία μέθοδο αντισύλληψης που ταιριάζει σε εσάς και τον τρόπο της ζωής σας.

Επίσης, μία παρανόηση που έχει εισβάλει στις κοριτσίστικες παρέες είναι ότι αν μία κοπέλα πάρει το χάπι της επόμενης ημέρας έχει ουσιαστικά λάβει αντισυλληπτικά μέτρα για τις επόμενες μέρες. Οι γιατροί είναι κάθετοι: Το χάπι επείγουσας αντισύλληψης προορίζεται μόνο για επείγουσα χρήση για το συγκεκριμένο ατυχές περιστατικό. Μην επαφίεστε δηλαδή σε αυτό για να έχετε ελεύθερη ερωτική επαφή τις πρώτες μέρες μετά τη λήψη του.

Μήπως επηρεάσει τη γονιμότητά μου;

Όπως συνέβαινε τα πρώτα χρόνια χρήσης των αντισυλληπτικών χαπιών, με τους μύθους για γυναίκες που δεν έκαναν παιδιά εξαιτίας της λήψης τους, έτσι και τώρα από στόμα σε στόμα συνήθως νέων κοριτσιών κυκλοφορεί ο φόβος τυχόν επιπτώσεων στη γονιμότητα. Δεν υπάρχει καμία συσχέτιση της λήψης του χαπιού της επόμενης μέρας με θέματα γονιμότητας στο μέλλον. Η χρήση του αφορά μόνο τον κύκλο στον οποίο χρησιμοποιείται.

Αντίθετα, οι εκτρώσεις είναι αυτές που, εξαιτίας ορισμένων επιπλοκών τους, μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα γονιμότητας. Και βέβαια τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα , τα οποία σαμποτάρουν όχι μόνο τη γυναικολογική αλλά και τη συνολική υγεία της γυναίκας. Γι’ αυτό και η χρήση προφυλακτικού παραμένει η πιο αποτελεσματική προστασία απέναντι σε λοιμώξεις όπως ο HIV, ο HPV, ο έρπης των γεννητικών οργάνων και άλλα νοσήματα λιγότερο ή περισσότερο απειλητικά για την υγεία και την ευζωία μας.

Ευχαριστούμε τον Σάββα Ευκαρπίδη, Μαιευτήρα Γυναικολόγο, Χειρουργό Μαστού.