ΓΙΑΤΙ ΝΙΩΘΟΥΜΕ «ΠΕΤΑΛΟΥΔΕΣ ΣΤΟ ΣΤΟΜΑΧΙ» ΟΤΑΝ ΕΡΩΤΕΥΟΜΑΣΤΕ;

Το «φτερούγισμα» που νιώθουμε όταν ερωτευόμαστε, αυτό που λέμε και «πεταλούδες στο στομάχι», έχει την εξήγησή του στη χημεία του οργανισμού μας.

Έχεις αισθανθεί ποτέ σαν να πετούν πεταλούδες στο στομάχι σου; Έχεις αισθανθεί ένα «φτερούγισμα» στην περιοχή του εντέρου μόλις δεις τον έρωτα της ζωής σου – τουλάχιστον στη συγκεκριμένη περίοδο; Ή πριν από μια σημαντική στιγμή της ζωής σου; Ή πριν ανέβεις στη σκηνή, ενώπιον κόσμου;

Δεν έχεις κάτι. Δηλαδή, έχεις, αλλά δεν είναι κάτι σοβαρό, εφόσον δεν το αφήσεις να γίνει.

Να δούμε τι είχε να πει επί του θέματος στους New York Times η Laurie Keefer, καθηγήτρια ψυχιατρικής και ιατρικής στο τμήμα γαστρεντερολογίας του Mount Sinai Hospital στη Νέα Υόρκη.

Το έντερο είναι γνωστό ως «δεύτερος εγκέφαλος» του οργανισμού μας, καθώς περιέχει περισσότερα από 100 εκατομμύρια νευρικά κύτταρα. Αυτά εξυπηρετούν τη διαρκή επικοινωνία με τον πρώτο εγκέφαλο (στο κεφάλι), μέσω ενός περίπλοκου δικτύου νευρικών ινών. Όπως λέει η ειδικός, «τα βακτήρια που υπάρχουν στο έντερο μας έχουν την ικανότητα να στέλνουν σήματα στα συναισθηματικά κέντρα του εγκεφάλου μας. Έτσι, επηρεάζουν το πόσο ανήσυχοι νιώθουμε, πόσο καταθλιπτικοί αισθανόμαστε και πόσο μπορούμε να προσαρμοστούμε σε κάθε αλλαγή».

Γιατί λοιπόν νιώθουμε «πεταλούδες στο στομάχι» όταν πάμε να φιλήσουμε για πρώτη φορά το αντικείμενο του πόθου μας; Όχι, δεν φταίει ο έρωτας. Η ταραχή του εντέρου μας –διότι περί αυτού πρόκειται– οφείλεται στο συναισθηματικό στρες.

Στρες και έντερο

Σε μελέτη που είχε δημοσιευτεί το 1994, είχαν μελετηθεί πώς διαφορετικοί τύποι στρες επηρεάζουν το έντερο μας. Οι ερευνητές είχαν εξετάσει το παχύ έντερο υγιών φοιτητών ιατρικής χρησιμοποιώντας ένα μεταλλικό σωλήνα που είχε φως και φακό στο άκρο.

Σε μια περίπτωση, είπαν πως είχαν εντοπίσει καρκίνο στον ορθό. Όταν ενημέρωσαν σχετικά τον φοιτητή, είδαν στην οθόνη που έδειχνε τη συμπεριφορά του εντέρου του πως αυτό είχε αρχίσει να πάλλεται. Μόλις του είπαν ότι τελικά δεν ήταν όγκος αλλά ένα μικρό κομμάτι πατάτας, το έντερο χαλάρωσε.

Σε άλλα πειράματα, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι δυνατές, κακόηχες λέξεις και ήχοι που ακούγονται παράλληλα σε διαφορετικά αυτιά μπορούν να διακόψουν τους ρυθμούς του εντέρου. Είδαν ότι το αυτό μπορεί να συμβεί και όταν κάποιος λέει ψέματα ή συζητά άβολα γεγονότα της ζωής του, π.χ. την απόρριψη του έρωτα του.

iStock

Η εξήγηση για τις «πεταλούδες»

Η Yvette Taché, νευροβιολόγος και καθηγήτρια ιατρικής στο David Geffen School of Medicine του UCLA, μελετά από το ’80 πώς το στρες επηρεάζει τη σύνδεση των δυο εγκεφάλων μας. Όπως λέει, όταν αγχωνόμαστε για την έκβαση που θα έχει ένα ραντεβού μας ή δεν είμαστε πολύ σίγουροι πώς αισθάνεται ο έρωτας μας για εμάς, μπορεί να προκληθεί έκκριση της ορμόνης που απελευθερώνει της κορτικοτροπίνη, η οποία παίζει κεντρικό ρόλο στην εκδήλωση στρες.

Στη συνέχεια, ανεβαίνει η αδρεναλίνη, ως απόκριση στο δίλημμα fight-or-flight (έτσι αποφασίζουμε αν θα μείνουμε να δώσουμε μια μάχη ή θα το βάλουμε στα πόδια). Η ίδια ορμόνη είναι υπεύθυνη για την αύξηση των καρδιακών παλμών πριν χωρίσουν οι δρόμοι μας με τον έρωτα μας ή όταν έρχεται πολύ κοντά μας.

Ταυτόχρονα, η ορμόνη που απελευθερώνει την κορτικοτροπίνη ενισχύει την κορτιζόλη, ορμόνη που αυξάνεται στους πρώτους μήνες του έρωτα και μετά… την ψάχνουμε.

Κατά την Dr. Taché νιώθουμε «πεταλούδες στο στομάχι» πιθανότατα επειδή, εκτός όλων των άλλων, αυτό το μόριο καθυστερεί επίσης το άδειασμα του στομάχου μας, ενώ επιταχύνει το κόλον. Αυτό μάλλον γίνεται για λόγους προστασίας: Τα έντερά μας γίνονται πιο διαπερατά υπό πίεση, κάτι που μπορεί να είναι επιβλαβές, εάν βλαβερές ουσίες που υπάρχουν στο εσωτερικού τους περάσουν στην κυκλοφορία του αίματος.

Πώς μπορούμε να ξεφορτωθούμε τις «πεταλούδες»

Τι μπορούμε να κάνουμε για να ηρεμήσουμε το έντερο που έχει αναστατωθεί, εφόσον νιώθουμε αυτές τις «πεταλούδες»; Κατά τη Dr. Keefer, θα βοηθηθούμε εάν κάνουμε τεχνικές βαθιάς αναπνοής. Πώς; Εισπνέουμε αργά (για τέσσερα δευτερόλεπτα) από τη μύτη, κρατάμε την αναπνοή μας για άλλα τέσσερα δευτερόλεπτα και μετά εκπνέουμε για άλλα τέσσερα δευτερόλεπτα.

Σε ό,τι αφορά όσους έχουν διαταραχές στη σύνδεση εντέρου-εγκεφάλου (π.χ. χρόνια δυσπεψία ή σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου), το «φτερούγισμα» ή οι «πεταλούδες» μπορεί να τους δυσκολέψουν ιδιαίτερα τη ζωή. Ειδικά, στην περίπτωση που προκαλούν πόνο στην κοιλιά ή την επιθυμία για αφόδευση.

«Σε τέτοιες περιπτώσεις, βοηθούν συνταγογραφούμενα φάρμακα όπως τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, καθώς προλαμβάνουν την υπερβολική αντίδραση του εντέρου. Μελέτες έχουν δείξει επίσης πως η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία και ο διαλογισμός βοηθούν μακροπρόθεσμα».