ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΕΥΚΟΛΟ ΝΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΣΕΙΣ ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΑΠ’ ΟΣΟ ΝΟΜΙΖΕΙΣ
Στήστε τα ειδικά υποστρώματα πλευρώτους στο σπίτι σας, συνδυάζοντας το χόμπι της «κηπουρικής» στο διαμέρισμα με τη γαστρονομία, και γευτείτε ολόφρεσκα και οικονομικά μανιτάρια πλευρώτους παραγωγής σας!
Αυτή την εποχή, στις λαϊκές στήνονται οι εντυπωσιακοί πάγκοι με τα μανιτάρια πλευρώτους. Γεμίζουν με κόσμο που ψάχνει για τα μεγάλα σαν μπριζόλες κομμάτια, καθώς οι λάτρεις αυτών των μανιταριών είναι πεπεισμένοι ότι μπορούν με τα πλευρώτους να αντικαταστήσουν το κρέας. Αλήθεια και μύθος μαζί: Τα μανιτάρια δεν περιέχουν τόση πρωτεΐνη όση η ίδια ποσότητα κρέατος, αλλά οι πρωτεΐνες που περιέχονται σε αυτά είναι υψηλής βιολογικής αξίας. Και μάλιστα τις προσλαμβάνουμε χωρίς τις παράπλευρες για την υγεία μας απώλειες: δεν περιέχουν λίπη και τοξίνες, ούτε τα αντιβιοτικά που μπορεί να κρύβονται στο μοσχαρίσιο κρέας.
Ωραία ως εδώ. Κι αν κάποιος μας έλεγε ότι μπορούμε με πιο οικονομικό τρόπο να παράγουμε τα μανιτάρια αυτής της ποικιλίας και να απολαύσουμε την παραγωγή μας χωρίς να έχουν πιάσει τα προϊόντα μας τα εκατό χέρια στον πάγκο της λαϊκής; Μέγα δίλημμα για έναν ψυχαναγκαστικό αγοραστή όπως εγώ. Γιατί, ως γνωστόν, τα μανιτάρια δεν πλένονται κάτω από τη βρύση αλλά «σκουπίζονται» ή καθαρίζονται με ειδικά πανάκια, βουρτσάκια και ό,τι έχει βρει το εμπορικό πνεύμα για να μας κυριεύσει.
Τι λέτε λοιπόν; Είστε για σπιτική καλλιέργεια; Αν ναι, απευθυνθείτε σε ένα ενημερωμένο φυτώριο που συνεργάζεται με εταιρίες παραγωγής μανιταριών και στήστε μέσα ή έξω από το σπίτι σας το δικό σας «μπλοκ». Τι είναι αυτό; Ένα έτοιμο παστεριωμένο υπόστρωμα πλευρώτους, που έχει φτιαχτεί από ειδικά επεξεργασμένα σιτηρά σε μορφή άχυρου. Μέσα σε αυτό υπάρχει το «μυκήλιο Pleurotus» σε μορφή σπόρου, που θα αποδώσει –ανάλογα με το μέγεθός του– κάποια κιλά μανιτάρια για οικογενειακή κατανάλωση.
Φτιάξτε ατμόσφαιρα για τα πλευρώτους
Καθώς μιλάμε για ζωντανό μικροοργανισμό η λέξη επώαση είναι η απόλυτα κατάλληλη για να εξηγήσουμε τη διαδικασία ανάπτυξης των μανιταριών, που διαρκεί δύο εβδομάδες και κάτι (οι εταιρίες ακριβολογώντας αναφέρουν: 15-18 μέρες). Σημασία έχουν οι συνθήκες: Σκοτεινό μέρος και θερμοκρασία 18ο – 25ο C. Καταλαβαίνουμε ότι το μυκήλιο έχει απλωθεί, όταν το υπόστρωμα έχει ασπρίσει. Τότε μπαίνουμε στη φάση της παραγωγής, που δεν χρειάζεται απόλυτο σκοτάδι, αλλά έμμεσο φως. Τι ψάχνουμε δηλαδή; Ένα μέρος σκιερό αλλά και φωτεινό και δροσερό χωρίς αέρηδες, μία φωτεινή αποθήκη για παράδειγμα ή η προστατευμένη από τον αέρα βεράντα μας. Προσοχή όμως: θέσεις όπου η ατμόσφαιρα επιβαρύνεται από ρύπους, όπως το γκαράζ του σπιτιού μας πρέπει να αποφεύγονται.
Τα μανιτάρια φυτρώνουν εκεί που τα σπέρνουν
Όταν έρχεται η ώρα να φυτρώσουν τα μανιτάρια, κατεβάζουμε τη θερμοκρασία: Η υψηλότερη δεν πρέπει να ξεπερνάει τους 18ο C, ενώ ιδανικά η χαμηλότερη ρυθμίζεται στους 8ο. Αν είναι πιο χαμηλή –αλλά δεν πλησιάζει στο μηδέν– τα μανιτάρια θα αργήσουν να αναπτυχθούν. Αν όμως τα πιάσει η ζέστη, δεν θα τα δείτε ποτέ. Γι’ αυτό τα καλλιεργούμε στους μήνες Οκτώβριο έως και Μάιο, με ιδανικότερη περίοδο από Νοέμβριο έως και Μάρτιο.
Οδηγίες για νέους καλλιεργητές
Ήρθε η στιγμή να δικαιωθεί η υγρασία στο υπόγειο. Αν ο δείκτης υγρασίας στο σημείο αυτό του σπιτιού σας τσιμπάει το 80%, βρήκατε το ιδανικό σημείο για να γεμίσει το μπλοκ σας μανιτάρια. Σε κάθε άλλη περίπτωση, τοποθετήστε το όρθιο πάνω σε μία επιφάνεια που μπορείτε να τη διατηρείτε διαρκώς υγρή. Για παράδειγμα, χρησιμοποιήστε ένα πιατάκι για μικρά block, το οποίο φροντίζετε να έχει πάντα νερό ή ένα μεγάλο κομμάτι ύφασμα που διπλώνετε και βρέχετε καθημερινά.
Από εκεί και μετά αρχίζει η γλυκιά προσμονή. Κάθε μέρα ρίχνετε μια ματιά μέχρι να δείτε να «σκάνε» τα πρώτα μανιτάρια. Είναι η στιγμή να κάνετε τρύπες στο πλαστικό για να δώσετε διέξοδο στα μωρά πλευρώτους τα οποία διψούν για καθαρό αέρα και νερό. Ψεκάστε τα λοιπόν 1-2 φορές την ημέρα με ένα ψεκαστήρι και δώστε τους την υγρασία που χρειάζονται για να μεγαλώσουν -εντός ορίων καθώς δεν αφαιρούμε το πλαστικό.
Η ώρα της συγκομιδής
Κριτήριο για να περισυλλέξουμε τα μανιτάρια μας είναι όταν αυτά φτάσουν στο μάξιμουμ της ανάπτυξής τους. Πώς τα μαζεύουμε; Τραβώντας τα μπουκέτα μανιταριών με μια κίνηση από την τρύπα, από την οποία έχουν δραπετεύσει. (Προσοχή, δεν τα κόβουμε με μαχαίρι ή κλαδευτήρι). Το σημείο αυτό μπορεί να μας ξαναδώσει μανιτάρια αν επαναλάβουμε σωστά την ίδια διαδικασία.
Οι κατασκευαστές των ειδικών αυτών μπλοκ ισχυρίζονται ότι μπορεί να δώσει έως και τέσσερις φορές «σοδειά». Όταν κυριολεκτικά τα έχει δώσει όλα, αφαιρούμε το πλαστικό του περίβλημα και χρησιμοποιούμε το μπλοκ ως κομπόστ εμπλουτίζοντας με αυτό το χώμα στον κήπο ή τις γλάστρες μας. Οι ειδικοί λένε ότι κάνει θαύματα στο μποστάνι και στα οπωροφόρα δέντρα.
Μανιτάρια πλευρώτους στο πιάτο
Γιατί τα κάνουμε όλα αυτά; Γιατί τίποτα δεν συγκρίνεται με το φρέσκο. Τα ολόφρεσκα μανιτάρια, λοιπόν, τσιγαρίζονται στο τηγάνι και την κατσαρόλα ή ψήνονται στον φούρνο σε συνδυασμό με σκόρδο και μαϊντανό ή ρίγανη και κάνουν εύγευστα και υγιεινά πιάτα. Τι θα λέγατε για ένα «κινότο» με πλευρώτους και άλλες ποικιλίες μανιταριών;