ΤΙ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΜΑΣ ΚΟΣΜΟ

Τα όνειρα αποκαλύπτουν αρκετά στοιχεία για τον εσωτερικό μας κόσμο και αν τα παρατηρήσουμε πιο προσεκτικά, ίσως μας φέρουν ένα βήμα πιο κοντά στην αυτογνωσία.

Τα όνειρα είναι για τους περισσότερους επιστήμονες μία πύλη προς την αυτογνωσία, επειδή αποκαλύπτουν αρκετά πράγματα για τα συναισθήματα και τις σκέψεις μας, τα οποία πιθανότατα δεν έχουμε αντιληφθεί, τα έχουμε απωθήσει ή δεν τα έχουμε επεξεργαστεί.

Καθώς τα σενάρια των όσων ονειρευόμαστε δημιουργούνται από τα εσωτερικά μας αποθέματα -σκέψεις, συναισθήματα, προσδοκίες, φόβους, εμπειρίες- και όχι από το εξωτερικό περιβάλλον, από το οποίο είμαστε αποκομμένοι όταν κοιμόμαστε, φαίνεται ότι έχουν να μας μάθουν πολλά για εμάς τους ίδιους, αν τα παρατηρήσουμε.

Μερικές φορές τυχαίνει να μην βλέπουμε όνειρα, δεν είναι όμως ο κανόνας και συνήθως δεν συμβαίνει συνεχώς. Αν αναρωτιέσαι «γιατί δεν βλέπω όνειρα;», η επιστήμη έχει και γι' αυτή την περίπτωση τις απαντήσεις και ίσως εκπλαγείς με αυτό που θα μάθεις.

Τι αποκαλύπτουν τα όνειρα για τις συναισθηματικές μας ανησυχίες

Οι περισσότεροι ψυχολόγοι συμφωνούν με το γενικό πόρισμα του πατέρα της ψυχανάλυσης Sigmund Freud ότι τα όνειρα επικεντρώνονται στις συναισθηματικές μας ανησυχίες. Διαφωνούν ωστόσο ως προς το ότι αντιπροσωπεύουν την εκπλήρωση των επιθυμιών μας και μόνο.

iStock

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως κατά τη διάρκεια του ύπνου δεν επιβάλλουμε κανενός είδους λογοκρισία, συνειδητά ή ασυνείδητα, στις σκέψεις, τις πράξεις και τα συναισθήματά μας, όπως κάνουμε στον ξύπνιο μας. Γι' αυτό συχνά το περιεχόμενο των ονείρων μας μπορεί να μας παραξενεύει, να μας ξενίζει ή ακόμη και να μας σοκάρει.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το ότι ονειρευόμαστε πράγματα που απαγορεύεται να κάνουμε ή και να «σκεφτούμε», όταν είμαστε ξύπνιοι. Εκείνο πάντως που έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον είναι ότι τα πιο παράξενα όνειρα φαίνεται ότι ανανεώνουν περισσότερο τον εγκέφαλο και σχετίζονται με τη δημιουργικότητα.

Ποια είναι τα συστατικά των ονείρων

Οι ειδικοί διακρίνουν 4 βασικά, δομικά συστατικά.

1. Η εικόνα που μπορεί να καθορίζεται από εμπειρίες του άμεσου ή του μακρινού παρελθόντος μας.
2. Ο συναισθηματικός τόνος, δηλαδή το βασικό συναίσθημα που επικρατεί στο όνειρο (λύπη, χαρά, ενοχές, άγχος, ερωτική επιθυμία κ.ά.), που επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες. Για παράδειγμα, οι ανικανοποίητες επιθυμίες, προσδοκίες, φόβοι και άλλα συναισθήματα του ατόμου, καθώς και ορισμένες ορμονικές αλλαγές (π.χ. ο γυναικείος κύκλος), μπορεί να επηρεάσουν τον συναισθηματικό τόνο του ονείρου.
3. Το σενάριο ή αλλιώς η υπόθεση του ονείρου.
4. Η σημασία που τους δίνουμε όταν ξυπνήσουμε. Ένα όνειρο μπορεί να μας προκαλέσει χαρά, λύτρωση, λύπη, άγχος, σύγχυση, ενοχή ή να μας προβληματίσει. Αυτά τα συναισθήματα, ειδικά αν τα συνειδητοποιήσουμε και τα εκφράσουμε, μπορούν να μας αποκαλύψουν πολλά για όσα μας απασχολούν.

Unsplash Armand Khoury

Κι όμως, υπάρχουν «σημαντικά» όνειρα

Οι περισσότεροι ειδικοί που ασχολούνται με τη μελέτη και την ανάλυση των ονείρων συγκλίνουν στο ότι ορισμένα είδη ονείρων είναι πιο σημαντικά από άλλα, με την έννοια ότι μπορούν να αποκαλύψουν περισσότερα πράγματα για εμάς και αξίζει να μείνουμε λίγο παραπάνω στην ανάλυσή τους. Τέτοια είναι:

• Όσα παρουσιάζουν επαναλαμβανόμενα θέματα. Η βασική ιδέα είναι ότι υπάρχει ένα θέμα ή ένα πρόβλημα το οποίο το άτομο που ονειρεύεται δεν έχει ακόμη κατανοήσει, οπότε το όνειρο συνεχίζει να στέλνει το ίδιο μήνυμα ξανά και ξανά. Αυτά τα όνειρα πιστεύεται ότι δίνουν σημαντικά στοιχεία για την προσωπικότητα, τα ζητήματα και τη συμπεριφορά μας.
• Τα μετατραυματικά. Τα όνειρα δηλαδή που «μεταφέρουν» ξανά με κάποιον τρόπο το άτομο σε μια τραυματική εμπειρία που έχει ζήσει στο παρελθόν. Τα όνειρα αυτά είναι συνήθως τρομακτικά με την έννοια ότι προξενούν άγχος και αγωνία, ακριβώς επειδή το τραύμα είναι τόσο βαθύ και έχει προκαλέσει τόσο πόνο και άγχος στον άνθρωπο που τα βλέπει, ο οποίος δεν έχει «γιατρευτεί» από αυτή την εμπειρία.