ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΧΑΝΩ ΒΑΡΟΣ ΕΝΩ ΚΑΝΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗ;
Τηρείς ένα πρόγραμμα διατροφής για απώλεια βάρους αλλά δεν βλέπεις αποτελέσματα; Μπορεί να φταίει κάτι στη διατροφή που κάνεις, αλλά και ορισμένοι επιπλέον παράγοντες.
Πολλές φορές, ενώ ακολουθούμε ένα πρόγραμμα διατροφής δυσκολευόμαστε να χάσουμε βάρος και βλέπουμε την ζυγαριά να «κολλάει». Υπάρχουν πολλοί λόγοι που μπορεί να εξηγήσουν γιατί συμβαίνει κάτι τέτοιο. Αρχικά, πρέπει να τονιστεί ότι για να επιτύχουμε την απώλεια βάρους πρέπει να έχουμε ένα αρνητικό ενεργειακό ισοζύγιο, δηλαδή οι θερμίδες που προσλαμβάνουμε μέσω της διατροφής να είναι χαμηλότερες από αυτές που «καίμε».
Για ποιους λόγους, όμως, ενώ ακολουθούμε μια υγιεινή διατροφή, δεν πετυχαίνουμε το αρνητικό ενεργειακό ισοζύγιο και τελικά μπορεί να μην έχουμε την επιθυμητή απώλεια βάρους;
1. Υπερκατανάλωση υγιεινών τροφίμων
Πολλές φορές εντάσσουμε στην διατροφή μας τρόφιμα που είναι πολύ θρεπτικά, όπως ξηροί καρποί, αβοκάντο, ταχίνι, παστέλι κλπ, και θεωρούμε πως επειδή είναι υγιεινά μπορούμε να φάμε μια μεγαλύτερη μερίδα. Ωστόσο, αυτά τα τρόφιμα είναι πλούσια σε θερμίδες και μπορούμε πολύ εύκολα να ξεπεράσουμε τη συνιστώμενη ενεργειακή πρόσληψη.
Για παράδειγμα, ένα αβοκάντο έχει περίπου 320 θερμίδες. Αν σε κάθε σαλάτα προσθέτουμε και ένα αβοκάντο, τότε είναι πολύ πιθανό να ξεπεράσουμε τελικά τις θερμίδες που χρειαζόμαστε για να χάσουμε βάρος. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να καταναλώνουμε τα παραπάνω τρόφιμα. Απλά καλό είναι να μην γίνεται υπερβολή στην ποσότητα και να γνωρίζουμε την προτεινόμενη μερίδα.
2. Κατανάλωση υγρών θερμίδων
Αλκοόλ, χυμοί, ροφήματα με ζάχαρη κλπ. αποδίδουν αρκετές θερμίδες, χωρίς όμως να προσφέρουν κορεσμό. Επομένως, μπορεί πολύ εύκολα να ξεφύγουμε θερμιδικά χωρίς να το καταλάβουμε. Για παράδειγμα, ένας cappuccino latte με ζάχαρη μπορεί να φτάσει τις 250 θερμίδες. Τις ίδιες θερμίδες αποδίδουν δύο φέτες ψωμί με τυρί. Αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, ότι αν καταναλώναμε ένα τοστ παραπάνω στη διατροφή μας θα καταλαβαίναμε αμέσως ότι έχουμε ξεφύγει από το πρόγραμμά μας, ενώ αν πιούμε έναν cappuccino latte είναι πολύ πιθανό να μην αντιληφθούμε ότι έχουμε καταναλώσει περισσότερες θερμίδες, γιατί δεν μας προσφέρει κάποιον κορεσμό. Οπότε, θα πρέπει να αποφεύγουμε την κατανάλωση ροφημάτων που περιέχουν ζάχαρη και κορεσμένα λιπαρά.
Ακόμα, καλό είναι να μειώσουμε την ποσότητα των αλκοολούχων ποτών, καθώς περιέχουν αρκετές κενές θερμίδες, δηλαδή δεν έχουν ιδιαίτερη θρεπτική αξία και δεν προσφέρουν κορεσμό.
3. Υπερβολικά χαμηλή θερμιδική πρόσληψη
Πολλές φορές θεωρούμε ότι αν κάνουμε μια πολλή αυστηρή διατροφή και αφαιρέσουμε πολλές ομάδες τροφίμων, θα δούμε πιο γρήγορα αποτελέσματα και να θα χάσουμε αμέσως το βάρος που επιθυμούμε. Ωστόσο, στην πράξη παρατηρούμε ότι μετά από ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα η ζυγαριά «κολλάει». Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι πολλές βιταμίνες και ιχνοστοιχεία εμπλέκονται στον μεταβολισμό των πρωτεϊνών, των υδατανθράκων και των λιπαρών. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι όταν ακολουθούμε μια περιοριστική διατροφή και δεν καταναλώνουμε τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, μειώνεται ο μεταβολικός ρυθμός. Γι’ αυτόν το λόγο, θα πρέπει να ακολουθούμε μια ισορροπημένη και θρεπτική διατροφή χωρίς να μειώνουμε υπερβολικά τις θερμίδες που καταναλώνουμε.
4. Διατροφή με χαμηλή πρόσληψη πρωτεΐνης
Η χαμηλή πρόσληψη πρωτεΐνης οδηγεί σε αυξημένη μείωση της μυϊκής μάζας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μειώνεται ο μεταβολισμός. Ταυτόχρονα, οι πρωτεΐνες προσφέρουν μεγαλύτερο κορεσμό σε σχέση με τους υδατάνθρακες, δηλαδή μας κρατούν για περισσότερη ώρα χορτάτους. Το διαιτολόγιο μας καλό είναι να περιλαμβάνει κοτόπουλο, ψάρι, γιαούρτι, τυρί cottage και αβγά.
5. Χαμηλή φυσική δραστηριότητα και καθιστική ζωή
Οι μύες είναι ο ενεργά μεταβολικός ιστός του σώματος, δηλαδή «καίνει» τις περισσότερες θερμίδες. Όταν κάνουμε καθιστική ζωή και δεν γυμναζόμαστε, τότε σταδιακά μειώνεται ο μεταβολισμός μας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του σωματικού λίπους. Για να αυξηθεί η μυϊκή μάζα και να πετύχουμε έναν καλύτερο μεταβολικό ρυθμό χρειάζονται 3-4 προπονήσεις εβδομαδιαία. Αν δεν έχεις χρόνο για άσκηση, προσπάθησε να αυξήσεις τη φυσική σου δραστηριότητα μέσα στην ημέρα με απλές κινήσεις, π.χ. πάρκαρε λίγο πιο μακριά το αμάξι σου, πήγαινε στο σούπερ μάρκετ ή στις κοντινές δουλειές με τα πόδια, χρησιμοποίησε τις σκάλες αντί για το ασανσέρ.
Τι μπορεί να φταίει εκτός από τη διατροφή
Πολλές φορές ενώ πετυχαίνουμε τελικά το αρνητικό ενεργειακό ισοζύγιο με την άσκηση και τη διατροφή, μπορεί και πάλι να μην έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Το άγχος, οι ορμονικές διαταραχές και ο κακός ύπνος μπορεί να επηρεάσουν την απώλεια βάρους.
– Ορμονικές διαταραχές
Ο υποθυρεοειδισμός, οι διαταραχές του έμμηνου κύκλου και η αντίσταση στην ινσουλίνη μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση του βάρους. Σε περίπτωση που ακολουθείς κάποιο πρόγραμμα διατροφής και δεν υπάρχει απώλεια λίπους, καλό είναι να απευθυνθείς σε κάποιον ενδοκρινολόγο προκειμένου να βεβαιωθείς ότι δεν υπάρχει κάποια ορμονική διαταραχή.
– Άγχος
Σε περιόδους έντονου άγχους και στρες αυξάνονται τα επίπεδα κορτιζόλης, η οποία είναι μια ορμόνη που βοηθάει στην εναπόθεση λίπους κυρίως στην περιοχή της κοιλιάς. Αυτός είναι ένας μηχανισμός επιβίωσης που συμβαίνει προκειμένου να προστατευτεί το σώμα μας από κάποια ενδεχόμενη απειλή.
– Ανεπαρκής ύπνος
Έχει φανεί ότι άτομα που κοιμούνται λιγότερο από 7 ώρες την ημέρα έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας. Κατά τη διάρκεια του ύπνου παράγονται ορμόνες που ρυθμίζουν την όρεξη, όπως η λεπτίνη και η γκρελίνη. Επομένως, όταν δεν κοιμόμαστε καλά έχουμε μεγαλύτερη όρεξη για φαγητό και καταναλώνουμε περισσότερες θερμίδες. Ακόμα, όταν δεν υπάρχει αρκετός ύπνος παράγεται μεγαλύτερη ποσότητα κορτιζόλης που, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, βοηθάει στην αύξηση του λίπους στο σώμα.
Ας θυμόμαστε λοιπόν ότι η απώλεια βάρους εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Καλό είναι να απευθυνθούμε σε κάποιον ειδικό προκειμένου να μας κατατοπίσει για τη διατροφή που πρέπει να ακολουθήσουμε και για τις ιατρικές εξετάσεις που μπορούν να γίνουν προκειμένου να καταλάβουμε γιατί δεν υπάρχει η επιθυμητή απώλεια βάρους.
Η Νίκη Παπασπύρου MSc είναι διαιτολόγος–διατροφολόγος.