STEPHEN STARKMAN: ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ
Όταν διαγνώστηκε με καρκίνο, ο φωτογράφος Stephen L. Starkman αποφάσισε να καταγράψει με τη μηχανή του το δυσκολότερο «ταξίδι» της ζωής του, από τους θαλάμους του νοσοκομείου μέχρι την ηρεμία που ένιωθε κοντά στη φύση.
«Κάθε ασθενής με καρκίνο έχει μια ιστορία για τη διάγνωσή του. Η δική μου ήρθε στο τέλος μιας κουραστικής ημέρας στα επείγοντα μιας μικρής πόλης. Είχα αρχίσει να αισθάνομαι πόνο στην αριστερή μου πλευρά και κατευθύνθηκα προς το νοσοκομείο. Η αξονική τομογραφία διαπίστωσε τι δεν πήγαινε καλά. Πήγα στα επείγοντα με ένα μυστήριο. Βγήκα με τη διάγνωση του καρκίνου».
Με τα παραπάνω λόγια περιγράφει στο βιβλίο του «The Proximity of Mortality: A Visual Artist’s Journey through Cancer» ο φωτογράφος Stephen L. Starkman την αρχή της εμπειρίας του με τον καρκίνο. Ο φωτογράφος με έδρα τον Τορόντο, διαγνώστηκε την άνοιξη του 2021 με μικροκυτταρικό καρκίνωμα του πνεύμονα. Λίγες εβδομάδες μετά την ολοκλήρωση της ακτινοθεραπείας και της χημειοθεραπείας ο ίδιος έμαθε ότι καρκίνος είχε εξαπλωθεί στον εγκέφαλό του. «Απ' ό,τι καταλαβαίνω, είναι ανίατος», γράφει στο αντίστοιχο απόσμασμα του βιβλίου του.
Όσα έχουν να μοιραστούν οι άνθρωποι που έχουν έρθει αντιμέτωποι με τον καρκίνο είναι συγκινητικά. Κάποιες φορές η ασθένεια γίνεται αφορμή για έμπνευση και δημιουργία, όπως και στην περίπτωση του Starkman. Ο ίδιος αποφάσισε να καταγράψει την εμπειρία του με τη φωτογραφική του μηχανή, απαθανατίζοντας στιγμές από τους ψυχρούς θαλάμους των νοσοκομείων, μέχρι την ήρεμη φύση, τη θάλασσα και τον ουρανό.
Το βιβλίο αποτελεί μια οπτική αναπαράσταση της ζωής με καρκίνο
Οι φωτογραφίες που περιλαμβάνονται στο βιβλίο του δεν έχουν λεζάντες με περιγραφές. Ο Starkman ήθελε ο αναγνώστης να τις «ερμηνεύει με τη δική του καρδιά», όπως γράφει. Ανάλογα με το «τι αισθάνεται, τι σκέφτεται, τι του προκαλεί και τι όχι».
Πολλές εικόνες είναι εμπνευσμένες από την πιο δύσκολη περίοδο της ζωής του, από την «εγκεφαλική ομίχλη» που βίωσε, μέχρι τη δυσκολία στην όραση και τη γεύση, και την απώλεια των μαλλιών. «Απλά ήξερα, ό,τι κι αν συνέβαινε, έπρεπε να τελειώσω την πορεία της θεραπείας παρά τον φόβο και την ελπίδα για το ποια θα ήταν η έκβαση».
Όπως δηλώνει ο ίδιος για το project του, «αυτό το έργο αφορά το τέλος της ζωής μου. Αυτό αναμένεται μέσα στις επόμενες εβδομάδες ή μήνες. Πρόκειται για μια οπτική αναπαράσταση του να έχεις καρκίνο, χρησιμοποιώντας εικόνες που είναι τόσο ντοκιμαντέρ όσο και μεταφορά».
Ένα μοναχικό ταξίδι
Στο βιβλίο, άνθρωποι που επέζησαν από τον καρκίνο μοιράζονται την εμπειρία τους με την ασθένεια, αναφερόμενοι στα θέματα του φόβου, της απομόνωσης, της κόπωσης. Μιλούν μέσα από ποιήματα και αποφθέγματα για αυτό το επώδυνο ταξίδι.
Μία από αυτούς είναι η Laura: «Κανείς δεν μπορεί ποτέ να ξέρει, ακόμη και αν περάσει κι ο ίδιος καρκίνο, πώς αισθάνεσαι. Είσαι μόνος στο ταξίδι σου, καθώς ποτέ κανείς δεν υπήρξε "εσύ", με τη δική σου μοναδική παιδική ηλικία, τη δική σου μοναδική προσωπικότητα, τους δικούς σου μοναδικούς μηχανισμούς αντιμετώπισης.
»Το μόνο που μπορεί να είναι ποτέ κανείς είναι η "σκαλωσιά" γύρω σου. Είσαι μόνος, ανεξάρτητα από το πόσο καλά υποστηρίζεσαι. Έχω μάθει ότι πρέπει να γίνω η δική μου "σκαλωσιά" για να αντιμετωπίσω τους φόβους μου».
Παρόμοια, η Gemma, επίσης ασθενής με καρκίνο, γράφει στο βιβλίο: «Έχω κουραστεί να νιώθω τα συναισθήματά μου. Έχω κουραστεί να νιώθω ότι κάθε γιορτή θα είναι η τελευταία. Έχω κουραστεί από αυτές τις καταραμένες φωνές στο κεφάλι μου που προσπαθώ να καταπολεμήσω καθημερινά. Έχω κουραστεί από τις μέρες που νιώθω τόσο αρνητικά».
Η Joanne Boyce, που επίσης επιβίωσε από τον καρκίνο, εξομολογείται τα συναισθήματά της μέσα από τους παρακάτω στίχους.
«Ζώντας πέρα από τον καρκίνο, τι σημαίνει αυτό;
Έχουμε υποστεί χημειοθεραπεία, ακτινοβολία ή χειρουργική επέμβαση,
κάτι το οποίο κανένας μας δεν περίμενε.
Αλλά εδώ είμαστε, στεκόμαστε ανάμεσα στο χάος του
μυαλού και της αβεβαιότητάς μας.
Κάποιες μέρες νιώθω τόσο μόνη, πλέοντας στον φόβο.
Βλέπουμε τα πράγματα με διαφορετικό πρίσμα και
μερικές μέρες δεν είμαι σίγουρη τι βλέπω.
Η ζωή που είχαμε στο παρελθόν δεν θα είναι ποτέ
η ίδια, οι δουλειές μας δεν θα είναι ποτέ ίδιες. Τα πάντα
είναι διαφορετικά».
'Ενα βιβλίο για την επιμονή και την ελπίδα
Σε ένα άλλο απόσπασμα, ο φωτογράφος γράφει ότι το πιο δύσκολο ήταν να ανακοινώσει στους δικούς του ανθρώπους τα αποτελέσματα των εξετάσεων, δηλαδή τη διάγνωση του καρκίνου.
«Υπάρχουν τόσα πολλά συναισθήματα που είναι πολύπλοκα και δύσκολα να ζεις μαζί τους. Ενοχές για το γεγονός ότι θα αφήσω πίσω αγαπημένα πρόσωπα. Μια παράξενη αίσθηση ότι όταν πεθάνω, θα μου λείψουν (όχι το αντίθετο)», γράφει.
Όλες οι φωτογραφίες παρουσιάζονται κάτω από την «ομπρέλα» της βαθιά ειλικρινούς και συγκινητικής οπτικής του φωτογράφου που παρουσιάζει τόσο ρεαλιστικά την παροδικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, καθιστώντας αυτό το βιβλίο ένα έργο για τη σημασία της παρουσίας, της επιμονής και της ελπίδας.
Το βιβλίο «The Proximity of Mortality: A Visual Artist’s Journey through Cancer» αποτελεί αυτοέκδοση του Stephen L. Starkman.
SLOW MONDAY NEWSLETTER
Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.
