ΠΩΣ ΜΑΣ ΒΟΗΘΟΥΝ ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΑΓΧΟΣ
Οι έρευνες επιβεβαιώνουν διαρκώς την επίδραση που έχουν οι φίλοι στη σωματική και ψυχική μας υγεία. Πώς μπορούμε, λοιπόν, να δημιουργήσουμε νέες, ουσιαστικές φιλικές σχέσεις και να διατηρήσουμε ζωντανές τις παλιές;
Ούσα single για πολλά χρόνια δεν άργησα να αντιληφθώ ότι η κοινωνία έχει ανάγκη από κουτάκια και ιεραρχίες, ακόμα και στα συναισθήματα. Έτσι, η ρομαντική αγάπη θεωρείται ολίγον πιο σημαντική από τη φιλία, την πλατωνική αγάπη, και η διαφορά αυτή αποτυπώνεται ακόμα και στον τρόπο που σου παίρνει παραγγελία ο -κατά τα άλλα γλυκύτατος- εργαζόμενος σε ταβέρνα.
Κι αυτό, παρά τον αυξανόμενο όγκο ερευνών που επιβεβαιώνει τον σημαντικό ρόλο που παίζουν οι φίλοι μας στη σωματική και ψυχική μας υγείας. Δεν υπάρχει έρευνα για τη μακροζωία που να μην αναφέρεται στη σημασία των ισχυρών κοινωνικών δεσμών (όχι απαραίτητα των συντροφικών σχέσεων) και στη συμβολή τους στη μείωση του κινδύνου πρόωρου θανάτου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, οι δεσμοί μεταξύ φίλων αποδεικνύονται πιο ωφέλιμοι από τους δεσμούς μεταξύ οικογένειας και συγγενών.
«Χρειαζόμαστε μια ολόκληρη κοινότητα για να νιώθουμε ολοκληρωμένοι. Το να συναναστρεφόμαστε διαφορετικούς ανθρώπους αναδεικνύει διαφορετικές πλευρές της ταυτότητάς μας», αναφέρει η Marisa Franco, ψυχολόγος και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ.
Πώς οι φίλοι επηρεάζουν την υγεία μας
Τη σύνδεση μεταξύ φιλίας και καλύτερης υγείας προσπαθούν να ερμηνεύσουν εδώ και καιρό οι επιστήμονες. Μία από τις θεωρίες, που εξηγεί εν μέρει τη σχέση αυτή, είναι ότι τα υγιή άτομα κάνουν φίλους πιο εύκολα και αυτό το δίκτυο στη συνέχεια αποτελεί ένα καλό σύστημα υποστήριξης σε περίπτωση που χρειαστούν βοήθεια (όπως π.χ. τη μεταφορά σε ένα νοσοκομείο).
Από την άλλη, έχουμε την ψυχολογική επίδραση της φιλίας, καθώς οι φίλοι μας βοηθούν να αντιμετωπίσουμε το άγχος. Τα αποτελέσματα μελέτης που δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Child Development Perspectives (Μάρτιος 2022) δείχνουν ότι η φιλία επηρεάζει τα εγκεφαλικά συστήματα που σχετίζονται με την ανταμοιβή, το άγχος και τα αρνητικά συναισθήματα.
Αν, λοιπόν, οι φίλοι κάνουν καλό στην υγεία μας, τι σημαίνει για εμάς η έλλειψή τους; Σύμφωνα με το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση έχει συσχετιστεί με υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης, άγχους και αυτοκτονίας. Μάλιστα, έρευνα στο JAMA Network Open (Φεβρουάριος 2022) καταλήγει ότι στις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας οι παραπάνω παράγοντες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.
Καλλιεργώντας φιλίες
Όπως όλες οι σχέσεις, έτσι και οι φιλικές απαιτούν χρόνο και φροντίδα, για να ανθίσουν. Πώς μπορούμε να αποκτήσουμε νέους φίλους και να διατηρήσουμε τους παλιούς, προστατεύοντας έτσι τη συνολική μας υγεία; Η Franco προτείνει μερικούς τρόπους:
- Εμπιστεύσου το ένστικτό σου, όταν συναντάς νέους ανθρώπους. Είμαστε ιδιαίτερα καλοί στο να αναγνωρίζουμε πότε κάποιος είναι πιθανός φίλος.
- Ξεκίνα απλά. Άνοιξε τη λίστα με τις επαφές σου και βρες εκείνους τους ανθρώπους που θες να επανασυνδεθείς. Το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να στείλεις ένα μήνυμα.
- Εάν ένας πιθανός φίλος σε πλησιάσει για να πάτε για καφέ ή φαγητό, εκμεταλλεύσου την ευκαιρία (και για το καλό της υγείας σου) και δείξε του πόσο εκτιμάς την κίνηση αυτή. Είναι πιθανότερο να δημιουργήσεις στενές σχέσεις όταν εκφράζεις στην άλλη πλευρά την ευγνωμοσύνη σου και το πώς νιώθεις.
- Βρες ομάδες που εστιάζουν στα ενδιαφέροντά σου. Αν σου αρέσει το διάβασμα, γίνε μέλος σε ένα book club. Η αλληλεπίδραση με ανθρώπους που έχετε κάτι κοινό μπορεί να οδηγήσει σε μια φιλία.
- Αν ο χρόνος σου είναι πολύ περιορισμένος, συμπεριέλαβε τους φίλους σου σε πράγματα που ήδη έχεις προγραμματίσει. Αν έχεις να πας τον σκύλο σου βόλτα, ζήτα από έναν φίλο που μένει κοντά να έρθει για παρέα.