ΠΟΤΕ Ο ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Ο διαλογισμός στην παραδοσιακή του μορφή δεν είναι το ίδιο ωφέλιμος για όλους τους ανθρώπους. Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις όχι απλά δεν βοηθάει, αλλά μπορεί να έχει και αποτελέσματα αντίθετα από τα επιθυμητά. Ένας ψυχοθεραπευτής εξηγεί τους λόγους.

Έχω ακούσει από ανθρώπους ότι αδυνατούν να κάνουν διαλογισμό. Ασπάζονται την άποψη ότι «ο διαλογισμός δεν είναι για όλους» και πράγματι μπορεί να έχουν δίκιο. Από την άλλη, τα παραδείγματα ανθρώπων που έκαναν διαλογισμό και βίωσαν τα πολλαπλά οφέλη του, όπως η ανακούφιση από τον πόνο μιας απώλειας, είναι πολλά.

Ο Sean Grover, συγγραφέας και ψυχοθεραπευτής στις Ηνωμένες Πολιτείες, εξασκεί την πρακτική του διαλογισμού εδώ και 33 χρόνια. «Ο καθημερινός διαλογισμός είναι η μυστική πηγή της δύναμής μου», γράφει σε άρθρο του στο Psychology Today. Ο ίδιος θεωρεί ότι ο διαλογισμός τον βοηθά να καθαρίζει την πνευματική ομίχλη, να καταπραΰνει το άγχος και να βρίσκει νόημα στα αναπόφευκτα εμπόδια της ζωής.

Ωστόσο, ο Grover υποστηρίζει ότι υπάρχουν ορισμένες χρόνιες καταστάσεις στις οποίες ο παραδοσιακός διαλογισμός, δηλαδή η σιωπηλή εστίαση στην αναπνοή και η χαλάρωση του σώματος και του μυαλού όχι απλά δεν λειτουργεί αποτελεσματικά, αλλά μπορεί να έχει και τα αντίθετα αποτελέσματα.

Αυτό το εξηγεί ως εξής: επειδή οι παραδοσιακές μορφές διαλογισμού μάς κατευθύνουν να στρέψουμε τις σκέψεις μας «προς τα μέσα», αν ο εσωτερικός μας κόσμος βρίσκεται σε αναταραχή, μπορεί να ξεκινήσει μια «μάχη του νου», όπως τη χαρακτηρίζει, η οποία να επιδεινώσει τα συμπτώματα.

iStock

5 περιπτώσεις στις οποίες ο παραδοσιακός διαλογισμός δεν βοηθάει

1. Το έντονο άγχος

Όπως εξηγεί ο Grover, το άγχος μπορεί να κάνει τον εσωτερικό μας κόσμο άνω-κάτω, μετατρέποντάς τον σε ένα χάος με ενοχλητικές, εμμονικές ή παρανοϊκές σκέψεις. «Η στροφή της προσοχής σας προς τα μέσα μπορεί να προκαλέσει αύξηση του τρόμου και της δυσφορίας».

2. Η κατάθλιψη

Επειδή οι άνθρωποι που παλεύουν με την κατάθλιψη έχουν την τάση να απομονώνονται, να περνούν πολύ χρόνο με τον εαυτό τους και να αποφεύγουν τις κοινωνικές εκδηλώσεις, ο διαλογισμός θα μπορούσε να τροφοδοτήσει περαιτέρω αυτή την απομόνωση.

3. Το τραύμα

Το τραύμα μπορεί να οδηγήσει σε αποστασιοποίηση και κρίσεις πανικού. «Όταν πυροδοτείται το τραύμα, το μυαλό τείνει να κατακερματίζεται και η προσπάθεια να ηρεμήσετε τις σκέψεις σας μπορεί να μοιάζει με ανυπέρβλητη πρόκληση», αναφέρει ο Grover.

4. Τα ψυχωτικά επεισόδια

Καθώς τα ψυχωτικά επεισόδια, δηλαδή η εμπειρία των συμπτωμάτων της ψύχωσης (κατάσταση κατά την οποία οι άνθρωποι χάνουν την επαφή με την πραγματικότητα), οδηγούν σε μια ασταθή και εύθραυστη αίσθηση του εαυτού, όπως εξηγεί ο Grover, ο διαλογισμός θα μπορούσε να καλλιεργήσει περαιτέρω αυτή την αίσθηση και να μεγεθύνει τις στρεβλώσεις.

5. Ο εθισμός

Παρόλο που έρευνες έχουν δείξει ότι ο διαλογισμός μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να διαχειριστούν εθισμούς όπως η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, ο Grover πιστεύει ότι μπορεί να συμβεί και το αντίθετο: θα μπορούσε να αυξήσει τους πόθους και τις σκέψεις για χρήση ναρκωτικών ή αλκοόλ.

iStock

Δοκιμάστε άλλες μορφές διαλογισμού

Ο ειδικός θεωρεί ότι αν κάποιος βρίσκει την παραδοσιακή πρακτική του διαλογισμού αφόρητη, θα μπορούσε να δοκιμάσει μορφές που στρέφουν την προσοχή του ατόμου έξω από τον εαυτό του, δίνοντάς του ένα έργο ή μια δραστηριότητα για να επικεντρωθεί, όπως είναι για παράδειγμα η ξυλογλυπτική. Ο διαλογισμός που περιλαμβάνει εμπειρίες που σχετίζονται με τη διέγερση των αισθήσεων μπορεί να μας ανακουφίσει από την εσωτερική αγωνία που βιώνουμε, αναφέρει.

Ορισμένες μη παραδοσιακές μορφές περιλαμβάνουν το περπάτημα, την πεζοπορία, το ψάρεμα, το κολύμπι, τη ζωγραφική ή το μαγείρεμα. Θα χρειαστεί χρόνος και πειραματισμός για να βρείτε τη μορφή διαλογισμού που σας ταιριάζει. «Απολαύστε την περιπέτεια και να θυμάστε: η πρακτική του διαλογισμού δεν είναι μόνο ηρεμιστική, [αλλά] έχει τη δύναμη να βελτιώσει όλους τους τομείς της ζωής σας», συμβουλεύει ο Grover.